Âu Huyền cầm ống tiêu để lên miệng thổi, âm thanh nghe rất quái dị. Khoảng một khắc sau (14 phút ngày nay), có ba con rắn từ từ bò đến. Một con sắc xanh óng ánh, bằng ngón chân cái. Một con mầu vàng, to bằng cổ tay. Một con lại đen thui. Ba con rắn đến trước mặt Âu Huyền thì cuộn tròn lại, rồi ngóc cổ lên, lắc lư cái đầu, há miệng, lưỡi thè ra theo điệu nhạc. Lát sau, lại thêm mấy con nữa. Trong khoảng hai khắc, có hàng trăm con rắn vào miếu.
Cách đây gần trăm năm, hai tên đầu trộm đuôi cướp tên Mã-Mặc, Lệ-Anh, bị võ-lâm, bị vua chúa Tây-vực truy lùng, chúng trốn vào rừng sống với thú vật, rồi nhân đó luyện được độc công, chế ra Chu-sa ngũ độc, cuối cùng lập thành Hồng-thiết giáo. Cho nên sau này, những đệ tử của Hồng-thiết giáo đều biết phương pháp bắt độc trùng, bắt rắn. Âu-Huyền là đệ tử của anh em Đông-Thiên, nên nàng rất thành thạo phương pháp thổi tiêu gọi rắn. Miếu thổ thần làng Siêu-loại nằm ngay trên khu đất hoang, cạnh cánh đồng lầy lội, vì vậy Âu Huyền chỉ cần hai khắc, mà đã chiêu dụ được hơn trăm con rắn đủ loại.
Thấy với hơn trăm con rắn cũng tạm đủ dùng rồi, Âu Huyền bắt hai con rắn nhỏ tung vào người Minh-Can. Hai con rắn cuốn tròn vào hai cổ tay ả. Nàng lại tung ba con rắn lớn lên. Hai con quấn quanh cổ chân ả, một con quấn quanh cổ. Minh-Can bở vía, ả thét lên:
– Con ma đầu kia, mi... mi định làm gì ta đây? Mi có biết rằng ta được Thái-hậu phong làm đội trưởng cung nga cung Ỷ-lan, tức là bề trên người, mà người lại vô phép với ta, thì người sẽ bị giết cả nhà không?
– Dĩ nhiên là ta biết. Nhưng mi có biết ta là ai không?
– ???
Âu Huyền kể sơ lý lịch cả bọn cho Minh-Can nghe. Minh-Can biết danh tự kỳ chủ tương đương với trưởng lão của Hồng-thiết giáo Đại-Việt, đó là những đại ma đầu, nói được là làm được. Ả bắt đầu cảm thấy lạnh xương sống, nhưng vẫn làm gan, không rên siết. Âu Huyền lại tiếp tục bắt rắn tung vào người ả. Lát sau người ả tua tủa đầy rắn. Ả sợ quá nhắm mắt lại. Âu Huyền cầm một con rắn khá lớn đưa đến trước mặt Minh-Can. Con rắn đợp một miếng vào má thị, lập tức máu chảy ròng ròng xuống mặt, xuống ngực ả. Ả kinh hãi quá thét lên:
– Ái! Tôi xin khuất phục.
Âu Huyền chỉ vào mặt ả:
– Ta cần biết một vài tin tức ở Thăng-long. Mi phải khai thực. Mi nên nhớ Thanh muội của ta cũng đang tra khảo tên Trịnh Ngọc. Lát nữa chúng ta sẽ so sánh hai bản khẩu cung. Nếu mỗi câu hai đứa khai không giống nhau, thì ta sẽ cho rắn đợp mi một miếng thịt. Nếu không giống nhau hai câu, ta sẽ không cho chúng đợp mi hai miếng mà cho chúng đợp tới mười miếng. Mi hiểu không?
– Xin kỳ chủ đừng... đừng làm thế. Tôi xin khai.
– Được, giấy bút đây, người khai đi.
« ... Sau hai lần họ Dương thất bại trong việc chuẩn bị cướp ngôi triều Lý. Dương Đạo-Gia tuy bị cách chức tể-tướng đuổi về điền dã, nhưng vẫn không bỏ mộng cướp ngôi vua. Ông cho người sang Tống xin quy phục Vương An-Thạch, để khi ông cướp được ngôi vua từ họ Lý; Thạch tâu xin vua Tống sai sứ sang phong cho làm vua Đại-Việt. An-Thạch hứa lơ mơ. Dương Đạo-Gia bàn với em là Dương hoàng hậu. Dương hậu nhận thấy rằng việc kết nạp các quan dễ bị lộ liễu, nguy hiểm. Bà đưa ra ỷ kiến rằng nhà vua tuổi đã cao, lại cần lao chính sự quá nhiều, thì cái ngày băng hà không xa. Chỉ cần khi nhà vua băng hà, Hoàng-hậu dàn cung nga, thái giám, thị vệ quanh nơi Hoàng-thượng, rồi truyền gọi các quan vào tuyên chỉ giả; cho hậu buông rèm thính chính. Ai phản đối, thì đem chém liền. Sau đó hậu khống chế tân quân, dùng tân quân sai khiến trăm quan. Chỉ cần trong vòng vài năm là có thể đưa hết người của mình nắm các chức vụ then chốt. Bấy giờ mới đi đến phế ấu quân, đưa Dương Đạo-Gia lênlàm vua.
Để thực hiện điều đó, hoàng hậu cần có cung nga, thị vệ, thái giám thân tín giỏi võ. Bà đi đêm với Hồng-thiết giáo Chiêm. Hậu được Lê Phúc-Huynh, Vũ Chương-Hào, Phan Vũ-Tỉnh, Thâm Phúc-Dũng, Nguyễn Nhược-Điểu âm thầm quy phục từ lâu, chứ không phảimình Đinh Hiền. Họ dùng độc chưởng kiềm chế từng thị vệ, cung nga, thái giám, huấn luyện võ thuật rồi kết nạp vào phe đảng của hậu. Để đề phòng khi có biến cố, bọn Hồng-thiết luôn duy trì một đại cao thủ ẩn ở trong hoàng thành.
Hiện dưới tay thái hậu có tới 72 cung nữ võ công rất cao, với ba trăm thị vệ, hai trăm thái giám.
Hồi tháng chạp năm trước, nhà vua lâm bệnh, sau khi tiên-nương Thiếu-Mai điều trị rồi, sang phủ Quốc-mẫu chơi. Hai vị đem số Tử-vi của nhà vua ra bàn, cả hai đều quyết rằng nhà vua sẽ băng hà vào đầu năm nay. Một cung nga đứng hầu nghe trộm được tin đó, báo với thái hậu. Thế là bà vội ra khỏi hoàng-thành hội với anh, với bọn Hồng-thiết giáo bàn kế hoạch. Kế hoạch bao gồm bốn giai đoạn:
– Một là phải làm sao đưa Ỷ-Lan, Thường-Kiệt, phò mã Hoàng Kiện rời xa Thăng-long. Bằng không khi nhà vua băng hà, Hoàng-hậu khó có thể dùng cung nga, thái giám, thị vệ trực thuộc chiếm quyền. Mà dù có chiếm được quyền chỉ cần một trong ba người này ra tay, thì sẽ bị dẹp tan ngay. Trước hết là Ỷ-Lan, vốn đã thay nhà vua nhiếp chính, nàng biết cách thức điều binh; thứ nhì là Thường-Kiệt lĩnh Phụ-quốc thái phó, lĩnh Đại-tư-mã; thứ ba là Hoàng Kiện lĩnh Phụ-quốc thái úy, Binh-bộ thượng thư. Ba người này đều có thể dùng mười hai hiệu Thiên-tử binh, binh các trấn kéo về đánh dẹp. Hoàng-hậu đưa ra việc lợi dụng sự ghen ghét quá đến thù hận của bà Thiết, của Minh-Can với Ỷ-Lan, xui bà viết thư cho Huy-Lực rằng ông Thiết bệnh sắp chết. Huy-Lực ắt phải về thăm nhà, dĩ nhiên khi qua Thăng-long Lực sẽ báo cho Ỷ-Lan. Ỷ-Lan là người con cực kỳ hiếu thảo, khi nghe tin cha bệnh nặng sẽ xin phép nhà vua về thăm nhà. Trường hợp này, cung nga, thái giám, thị-vệ trực thuộc Ỷ-Lan đương nhiên theo nàng rời Thăng-long. Một mặt khác, Hồng-thiết giáo gửi lệnh cho dư đảng ở ba châu Bố-chính, Ma-linh, Địa-lý nổi lên hô hào dân Chàm đánh đuổi bọn Việt. Nhà vua tất sai Lý Thường-Kiệt vào kinh lý. Lại thư nhờ Kinh-lược an-vũ sứ Quảng-Đông cho thao diễn thủy quân rầm rộ. Tin này đưa về, tất nhà vua sai phò mã Hoàng Kiện, công chúa Động-Thiên đi Đồn-sơn duyệt thủy quân phòng thủ. Khi Ỷ-Lan, Thường-Kiệt, Hoàng Kiện rời Thăng-Long rồi thì không còn ai có quyền điều động binh tướng nữa.
– Hai là lúc nhà vua hấp hối, ắt triệu chư đại thần, cùng Ỷ-Lan, thái tử lại dặn việc sau. Hoàng hậu cho lực lượng của mình bao vây kín Hoàng-thành, không cho ai vào. Khi nhà vua băng hà đương nhiên để di chiếu lại, hoàng hậu dấu di chiếu đi, bấy giờ mới cáo với đại thần. Đại thần đa số là giới Nho gia, ắt sẽ tôn Thượng-Dương hoàng hậu là đích mẫu thái tử nhiếp chính.
– Ba là, khi thái tử lên ngôi vua mới có bẩy tuổi, thái hậu nhiếp chính sẽ mặc sức vo tròn, bóp méo theo ý muốn; tha hồ cách chức, giết những ai chống bà. Dần dần bà đưa chân tay nắm hết chức vụ then chốt.
– Cuối cùng, thái-hậu họp quần thần xúi họ dâng biểu tôn Dương Đạo-Gia lên làm vua ».
Âu Huyền lấy lời khai của Minh-Can, rồi ra ngoài cùng Âu Thanh so sánh với bản cung khai của Trịnh Ngọc. Hai người rùng mình khi thấy cả hai bản cung khai không khác nhau làm bao. Nàng lấy ra hai viên thuốc khử độc nhét vào miệng hai đứa, thuận tay điểm huyệt Trịnh Ngọc, Minh-Can, rồi đem chúng trở về dinh Dương-quang, trình hai bản cung từ cho Ỷ-Lan.
Sau khi đọc xong hai bản cung từ, Ỷ-Lan kinh hoàng nghĩ thầm:
– Dương gia với Hồng-thiết giáo chuẩn bị như vậy mà sao Khu-mật viện lại không biết gì? Nếu biết, sao không tâu với nhà vua?
Nhưng phi chợt nhớ ra một chuyện: Nguyên vào thời vua Thái-tông, sau khi xẩy ra vụ án gian nhân đánh thuồc mê Lý Thường-Kiệt rồi tĩnh thân. Khai-Quốc vương muốn cho Khu-mật viện điều tra, nhưng nhà vua lại không muốn, lấy lý dù sao Khu-mật viện cũng do các đại thần phụ trách. Nếu để Khu-mật viện điều tra, không lẽ hoàng hậu, vương phi thân thể cao quý biết mấy, mà phải chịu chấp cung? Do thế nhà vua ban chỉ định rõ rằng Khu-mật viện có quyền trên khắp lãnh thổ, trừ trong nội cung. Chắc vì vậy mà cuộc chuẩn bị của Thượng-Dương thái hậu lâu ngày, lớn như thế mà cơ quan này không biết gì.
Âu Hoàng thấy Ỷ-Lan ngồi thừ người ra, nàng nói nhỏ:
– Theo ý thần, thì Thái-phi phải liên lạc với Quốc-mẫu, Trung-Thành vương, Tín-Nghĩa vương, Đại tư mã Thường-Kiệt, Thái-úy Hoàng Kiện, vua bà Bắc-biên xem sao; lại sai người về mật kiến Hoàng-thượng... rồi hãy hành động.
Ỷ-Lan tỉnh ngộ, bà ngồi viết thư rồi nói với Thần-vũ ngũ Hùng:
– Nếu dùng biện pháp đem quân về Thăng-long thì quá dễ dàng. Nhưng tôi không muốn có cảnh chém giết lẫn nhau. Vậy phiền Nhân sư huynh đi Bắc-biên đem thư cho vua bà; Nghĩa sư huynh đem thư cho Trung-Thành, Tín-Nghĩa vương; Lễ sư huynh mang thư cho đại tư mã Thường-Kiệt với công chúa Thiên-Ninh; Trí sư huynh mang thư cho phò mã Hoàng Kiện; Tín sư huynh mang thư cho Quốc-mẫu. Còn do thám Hoàng-thành xin nhờ Âu Hoàng sư tỷ.
Sáu người mang thư, lấy ngựa ra đi. Ngay chiều hôm ấy Hùng Tín trở về báo cho Ỷ-Lan biết: Quốc-mẫu cùng với Yên-vương phi Thiếu-Mai lên đường sang Xiêm từ trước tết Nguyên-đán vừa về. Quốc-mẫu tuyên chỉ rằng Thái-phi cứ bình tĩnh.
Tối hôm ấy, Hùng Trí trở về báo rằng Phò-mã Thái-úy Hoàng Kiện bị cách chức Thái-úy, Binh-bộ thượng thư; ông với công chúa Động-Thiên bị giam lỏng ở trong phủ tại bến Tiềm-long.
Hôm sau, Hùng Nhân trở về báo rằng: Vua bà Bắc-biên Thiên-Thành với phò mã Thân Cảnh-Long về Thăng-long chịu tang vua Thánh-tông đến nay không có tin tức gì.
Ruột Ỷ-Lan nóng như nước sôi, ngồi đứng không yên.
Ba hôm sau, Hùng Nghĩa trở về cho biết, Trung-Thành, Tín-Nghĩa vương được chỉ dụ của Hoàng-thượng rằng trong nước có đại tang, hai vương không được rời nơi trấn nhậm, vì sợ Chiêm thừa cơ đem quân quấy rồi.
Như vậy chỉ còn thiếu tin tức của Âu Hoàng.
Mãi bốn hôm sau, Ỷ-Lan đang chờ tin tức thêm, thì có tin báo công chúa Thiên-Ninh với Âu Hoàng xin cầu kiến. Phi vội đứng lên, ra ngoài đón. Công chúa trong y-phục đại-tang hành lễ với phi. Ỷ-Lan nóng ruột hỏi:
– Tình hình triều đình ra sao?
Thiên-Ninh dùng ngôn ngữ bình dân nói với Ỷ-Lan:
– Triều-đình, anh Thường-Kiệt sai cháu thỉnh cô về Thăng-long ngay, bằng không thì e loạn to.
– Cô không thể về trong lúc này, e Thượng-Dương thái hậu hại cô mất. Nhưng loạn do đâu mà ra? Thiên-Ninh thuật chi tiết cho cô nghe đã.
– Loạn do nội chiến.
Thiên-Ninh tâu: Sư huynh Thường-Kiệt với cháu được tin phụ hoàng băng hà, vội trở về Thăng-long. Khi nhập thành, đã thấy thị-vệ, cung-nga, thái-giám gươm đao sáng ngời canh phòng tất cả các cung, các điện. Thái-hậu tuyên triệu sư huynh Thường-Kiệt vào cung bàn việc, rồi không thấy người ra. Còn cháu vào cung vấn an mẫu thân cháu (Mai quý phi), thì người cho biết người cùng Trần giai-phi (thân mẫu công chúa Thiên-Thành); Lý tuyên-phi (thân mẫu công chúa Động-Thiên) đều được tôn làm Thái-phi. Cả ba phải chầu hầu sớm hôm dâng cơm trước tử-quan phụ hoàng.
– Còn Càn-Đức?
– Em Càn-Đức được di sang ở cùng cung với Thái-hậu. Bất cứ Thái-hậu đi đâu, làm gì, cũng có Càn-Đức bên cạnh. Ai tâu điều gì, Càn-Đức cũng lắc đầu chỉ vào Thái hậu. Còn bách quan, thì đám chân tay Dương gia bị đuổi về hồi trước, nay được phục hồi chức tước. Tể-tướng Dương Đạo-Gia được phong chức Thái-sư, tước tới Đại-vương, quyền nhiếp chính. Tóm lại, các quan đều ngơ ngơ ngác ngác không biết phải làm gì, vì có tâu gì, bàn gì cũng bị bác. Mọi quyền hành nằm trong tay Dương gia.
– Cô rất quan tâm tới Thiên-Thành với Động-Thiên. Hai người đó hiện ở đâu?
Âu Hoàng tâu:
– Cả hai bị Thái-hậu truyền giam trong ngục với chồng. Nhưng đêm qua, Quốc-mẫu trở về, người sai thị-vệ tới ngục giải thoát bốn vị. Tại đây xẩy ra cuộc long tranh hổ đấu khủng khiếp. Sau ba vị đại sư Phụ-Quốc, Bảo-Dân, Trung-Đạo, xuất hiện, mới đánh bật chúng ra được.
Ỷ-Lan kinh hãi:
– Dương hậu có những cao thủ nào mà ghê vậy?
– Tất cả ma đầu Hồng-thiết giáo Chiêm đều hiện diện đó là Lê Phúc-Huynh, Vũ Chương-Hào, Phan Vũ-Tỉnh, Thâm Phúc-Dũng, Nguyễn Nhược-Điểu, Nguyễn-thị Bằng. Bản lĩnh Côi-sơn tam anh tuy cao, nhưng bọn chúng đông quá; lại nữa chúng dùng thị-vệ bao vây, mà ba vị không nỡ giết thị-vệ. Giữa lúc đó tiên nương Thiếu-Mai với chư đệ tử của sư thúc Viên-Chiếu thình lình xuất hiện. Hai nhóm cao thủ Sài-sơn, Đông-a phá gông, cởi trói cứu hai phò mã, hai công chúa ra.
Thiên-Ninh tâu:
– Thiên-Thành, Cảnh-Long bỏ về Bắc-biên triệu tập các biên cương đại thần tường trình mọi biến cố; Động-Thiên, Hoàng Kiện thì đi Đồn-sơn, chuẩn bị thủy-quân. Bốn người định làm lớn chuyện. Còn các cao thủ Đông-a thì rút về trang ấp Quốc-phụ. Thái hậu truyền thị-vệ vây kín dinh Quốc-phụ. Các cao thủ Đông-a định xông ra giết chúng, nhưng Quốc-mẫu không cho, người tuyên chỉ chờ Thái-phi về giải quyết.
Ỷ-Lan kinh hãi than:
– Nếu hai người đó đem quân về Thăng-long, e có nội chiến, như vậy thì tinh lực quốc-gia suy kiệt mất? Nếu cô có về chưa chắc đã khiến hai người ấy rút quân.
Đến đó Phương-Quỳnh vào trình cho Ỷ-Lan một ống tre:
– Tâu thái-phi, có biểu của công chúa Kim-Thành tâu trình.
Ỷ-Lan mở thư ra, trong thư công chúa Kim-Thành tường trình tình hình lộng quyền của Dương Thái hậu nào ứcc chế giam lỏng Thái-ninh hoàng đế, nào đem những tội phạm thời tiên đế cho phục chức, nào vô cớ bắt giam công chúa Thiên-Thành, Động-Thiên với phò mã Thân Cảnh-Long, Hoàng Kiện, nào ngăn cản không cho Ỷ-Lan thần phi; công chúa Kim-Thành, Trường-Ninh, Ôn-Thuận, Côi-sơn, Vạn-hoa cùng các phò mã Lê Thuận-Tông, Hà Thiện-Lãm, Thân Thiệu-Cực, Tôn Mạnh, Tôn Trọng về chịu tang. Công chúa xin thái-phi Ỷ-Lan đứng ra phất cờ, đem quân về Thăng-long cứu giá. Tất cả các phò mã, công chúa ở Bắc-biên đều dồn hết lực lượng tiến quân về Thăng-long.
Ỷ-Lan càng kinh hãi:
– Trước đây phụ-hoàng cháu thường nhắc đi, nhắc lại rằng: Làm vua Bắc-biên là vua bà Bình-Dương, nhưng ổn định lại là công chúa Kim-Thành, thực không sai. Nếu Kim-Thành kéo quân về, thì chỉ mình Quốc-mẫu là ngăn cản được mà thôi. Cô bất lực trước vụ này rồi. Nội chiến e khó tránh.
Thị-vệ lại dâng biểu của Hoàng-Nghi. Hoàng-Nghi tâu trình: Phò mã Hoàng Kiện, công chúa Động-Thiên đã trốn thoát, hai vị điều hạm đội Động-đình, Âu-Cơ, Thần-phù đang tiến về Thăng-long. Đám Long-biên ngũ-hùng, Tây-hồ thất kiệt, Lê Huy-Lực, Lê-Huy cũng hưởng ứng đem mười hai hiệu Thiên-tử binh, hiệu Trường-yên, hiệu Thiên-trường theo. Hiện binh mã đang vây Thăng-long, chờ chỉ dụ của Thái phi là đánh vào thành, giết hết bọn họ Dương.
Qua xúc cảm lúc đầu, giờ đây trước nguy cơ của đất nước, tính cương cường của Ỷ-Lan trở lại. Phi nắm lấy tay Thiên-Ninh:
– Được, cô phải về. Ví dù Thượng-Dương có giết cô, cô cùng đành cam, miễn sao cho xã tắc yên, Hoàng-thượng vô sự là được rồi.
Phi truyền chỉ cho Thần-vũ thập anh:
– Các sư huynh, sư tỷ! Chúng ta lên đường.
Vì tình hình khẩn trương, Ỷ-Lan không trang phục theo Phi-tần nữa, mà nai nịt võ-phục, lưng đeo bảo kiếm, cỡi ngựa. Đoàn người ngựa rồm rộ lên đường. Tới bến đò Bắc-ngạn, đã thấy hạm đội Động-đình, Thần-phù dàn ra dọc sông. Trên chiến hạm, thủy-thủ gươm giáo sáng ngời. Phương-Quỳnh đốt chiếc pháo thăng thiên, rồi vận nội lực tung lên trời. Chiếc pháo nổ đánh đùng một cái, toả ra hình bông lan mầu trắng. Lập tức, một soái hạm từ từ cập bến. Viên thủy thủ đứng trên mũi thuyền hỏi:
– Là binh đội nào?
Phương-Quỳnh đáp:
– Đoàn thị-vệ hộ tống Hoàng-thái phi.
Công-chúa Động-Thiên, tang-phục trắng, lưng đeo bảo kiếm từ trong khoang-thuyền bước ra hỏi:
– Hoàng-thái phi đâu?
Ỷ-Lan lên tiếng:
– Cô đây! Có cả Thiên-Ninh nữa.
Thuyền cập bến, Động-Thiên lên bờ hành lễ với Ỷ-Lan, rồi tường trình:
– Cháu chờ cô về! Nếu như Dương gia đầu hàng thì thôi, bằng không thì cháu cho lệnh đánh thành.
– Công-chúa bình tĩnh lại, cô về đây để dàn xếp việc này. Phiền công chúa cho thủy quân chở đoàn thị-vệ, cung-nga, thái-giám qua sông dùm cô. Phò mã đâu?
– Phò-mã đi trên hạm đội Âu-Cơ, chưa tới.
Thuyền vừa sang sông, thì đã thấy Hoàng-Nghi với hai hiệu Thiên-tử binh Quảng-vũ, đoàn cung-thủ Long-biên dàn ra chào đón bên phải. Bên trái là hai hiệu Vũ-thắng, đội Giao-long binh với Trần Di, Phương-Lý. Phía sau là đội binh hổ, báo, voi. Khí thế cực kỳ uy nghiêm. Phi chưa kịp hỏi han, thì Long-biên ngũ hùng, Tây-hồ thất kiệt cùng vợ; Lê Huy, Thúy-Phượng, Lê Huy-Lực... đã tụ tập lại chào đón phi.
Hoàng-Nghi tâu:
– Mười hai hiệu Thiên-tử binh, hợp với hiệu binh Thiên-trường, Trường-yên chia nhau đóng ở năm cửa thành rồi. Chỉ còn chờ chỉ dụ của Phi là hành sự.
Ỷ-Lan hài lòng:
– Các em bình tĩnh. Chị về đây để tránh đổ máu.
Đến đó có tin báo:
– Công-chúa Kim-Thành, thống lĩnh ngũ-long công chúa, ngũ vị phò-mã, cùng vua bà Bắc-biên Thiên-Thành, phò mã Thân Cảnh-Long đã đem đại quân về tới Bắc-ngạn. Phò-mã Lê Thuận-Tông, Hà Thiện-Lãm dùng bản bộ quân mã tấn công đám thị-vệ vây phủ Quốc-phụ. Không đầy một khắc phủ Quốc-phụ được giải toả, đám thị-vệ đều đầu hàng. Hiện quân Bắc-biên đang chờ thủy-quân chở qua sông.
Ỷ-Lan tuyên chỉ:
– Phương-Quỳnh đi với Hoàng-Nghi đến Bắc-ngạn yết kiến công chúa Kim-Thành, xin án binh lại. Đặt tất cả lực lượng Bắc-biên cũng như thủy-quân, Thiên-tử binh, binh Thiên-trường, Trường-yên dưới quyền phò mã Thân Thiệu-Cực. Nhưng...nhưng ... nhất thiết chờ chị đàm phán với Dương gia đã.
Hoàng-Nghi cùng Phương-Quỳnh tuân chỉ đi liền. Thấy một thân binh nhỏ nhắn đeo kiếm theo sau, nàng hỏi Hoàng-Nghi:
– Có cần cho tên thân binh này theo không?
Hoàng-Nghi nói nhỏ:
– Y không phải là thân binh đâu. Nang-Trúc đấy.
Phương-Quỳnh nhìn lại, thì quả tên thân binh là Nang-Trúc thực. Nàng nói nhỏ:
– Nó thực trung thành, lại dễ thương; thân hình, chân tay của nó thon lại mềm mại, thực hiếm người con gái nào có, chỉ tiếc rằng cái mặt nó méo mà thôi. Đáng tiếc.
– Chính vì mặt nó xấu xí, anh mới để nó ở bên cạnh, mà hình bóng Chang-Lan không bị xóa nhòa.
Lời nói của Hoàng-Nghi làm Phương-Quỳnh cảm thấy đau nhói trong tim một cái. Nàng nghĩ thầm:
– Chang-Lan quả đã chiếm trọn tâm hồn chàng rồi.
Nang-Trúc cầm bút viết mấy chữ, rồi đưa cho Hoàng-Nghi. Hoàng-Nghi mỉm cười nói với Phương-Quỳnh:
– Nang-Trúc nói, Nang-Trúc muốn được theo em để được hầu hạ Thần-phi, em nghĩ sao?
– Thần-phi thường nhắc nhở đến Nang-Trúc luôn, và khen cô ấy là người trung thành hiếm có. Em sẽ tâu với Thần-phi việc này.
Công-chúa Thiên-Ninh bảo Long-biên ngũ-hùng, Tây-hồ thất kiệt:
– Các em cứ dàn quân ngoài thành. Chị với Thần-vũ thập anh hộ tống Hoàng-thái phi đủ rồi. Thái-phi với chị vào thành để giải quyết mọi chuyện. Nếu như trong vòng một ngày không thấy sứ giả ra báo tin, thì các em hãy đánh thành.
Đoàn người ngựa đến cửa Đại-hưng. Cổng thành đóng kín. Viên hiệu-úy giữ cổng đánh ba tiếng trống, lập tức một đoàn thị-vệ xuất hiện. Viên vũ-vệ hiệu úy hỏi:
– Là binh đội nào?
Công chúa Thiên-Ninh đáp:
– Công-chúa Thiên-Ninh hộ giá Hoàng-thái phi về triều. Người mau vào thông báo với Hoàng-thượng.
– Xin công chúa chờ một lát, vì ngoài thành có nhiều quân phản loạn, nên Dương thái sư ban lệnh đóng cửa, đề phòng có biến.
Nói rồi y xuống khỏi địch lâu. Lát sau người xuất hiện không phải là thái sư Dương Đạo-Gia mà là một tướng trẻ. Ỷ-Lan nhận ra y là cháu của Dương thái sư tên Dương Đức-Nhàn, mà phi đã gặp hôm y bang bạnh ở tửu lầu trong lúc phi cùng vua Thánh-tông ngao du Thăng-long. Y cung tay hành lễ:
– Khải công chúa điện-hạ, hiện có nhiều phản tặc đem quân về làm chuyện nghịch thiên, bạo địa, nên tiểu tướng không thể mở cổng thành đón Hoàng-thái phi. Thái sư có lệnh: Nếu như hoàng-thái phi với công chúa muốn nhập thành, thì thị-vệ, cung-nga, thái-giám phải để ở ngoài hết, chỉ được đem theo mười người hầu mà thôi.
Thiên-Ninh quát lớn:
– Ta vâng chỉ Hoàng thượng đi nghênh tiếp Thái-phi hồi triều. Người mau vào mời Hoàng-thượng với triều đình ra tiếp đại giá Thái phi.
Đức-Nhàn lắc đầu:
– Hoàng thượng cùng triều thần đang thiết triều không thể ra đón Hoàn– thái-phi. Mong công chúa đại xá cho.
Ỷ-Lan nói nhỏ với Thiên-Ninh:
– Công chúa! Dương Đạo-Gia, Lý Đạo-Thành hiện lĩnh nhiệm vụ phò tá Thiên-tử mà để khiếm khuyết lễ như thế này, sau đây ta dễ dàng kết tội chúng. Bách quan không ít thì nhiều đều căm hận họ Dương. Nay ta càng nhũn nhặn, họ càng trọng ta.
Thiên-Ninh gật đầu, rồi nói vọng lên:
– Được! Chúng ta thuận điều kiện của người.
Thiên-Ninh vẫy tay cho tùy tùng lui lại sau gần một dậm, rồi gọi bọn Thần-vũ thập anh lại dặn dò mấy câu. Bấy giờ Dương Đức-Nhàn mới sai mở cổng. Cổng mở, Phi với công chúa, Phương-Quỳnh, Thần-vũ thập anh vừa vào thành, thì lập tức cổng đóng lại. Một đoàn thị-vệ hơn năm mươi người dàn ra hai bên.
Biết rằng đây là bọn thị-vệ tuân chỉ Thượng-Dương thái hậu, giả đón mình, nhưng thực ra để bao vây uy hiếp. Nhưng phi coi như không có. Phi hỏi:
– Hoàng thượng đâu?
Đức-Nhàn tâu:
– Hoàng-thượng đang thiết triều ở điện Càn-nguyên.
– Đại-hành hoàng đế hiện quàn tại cung Long-an phải không? Ta đến đó.
Nói rồi phi cùng Thiên-Ninh hướng về cung Long-an. Bên ngoài cung giáp sĩ canh phòng đến ba vòng. Ỷ-Lan bước vào trong: Khói hương nghi ngút. Các quan, cung nga thái giám cùng rập đầu hành đại lễ.
Phi đưa mắt nhìn: Ngay phiá ngoài là một cái bàn rộng lớn, chính giữa bàn đặt chiếc ngai vàng. Trong ngai vàng để bài vị vua Thánh-tông. Trên bàn bầy la liệt lễ vật. Hai bên bàn là hai giá dựng mười tám thứ vũ khí, cùng nghi trượng như bảng « hồi tỵ », bảng « tĩnh túc » v.v. Cách xa bàn hơn trượng, một bên là đội nhã-nhạc trên hai trăm người; một bên là các cung nữ trong tang phục chầu hầu.
Phía sau bàn là một cái bục đá đen. Trên bục là chiếc quan tài lớn, sơn son, thiếp vàng để chính giữa cung. Hai bên, hai án thư nhỏ hơn, bầy lễ vật. Phi mở to mắt nhìn:
– Trong quan tài này, giờ đây người tình Dương Tông của mình đang yên nghỉ. Như vậy là xong!
Phi phủ phục xuống bật lên tiếng khóc, rồi hành lễ. Ba Thái-phi Trần, Lý, Mai đỡ phi dậy. Trần thái phi nắm lấy tay Ỷ-Lan nói nhỏ:
– Họ Dương ra dạ bất trung phản nghịch rồi. Họ sai sứ sang Tống cầu phong cho Dương thái sư lên ngôi vua. Dương hậu giam lỏng chúng ta ở đây để làm con tin, khống chế Thiên-Thành, Động-Thiên. Bây giờ Ỷ-Lan tính sao thì tính. Ta biết, ngày một, ngày hai khi có sắc phong của Tống rồi, họ Dương cũng tìm cách giết hết chị em chúng mình.
Đội trưởng cung nữ đeo kiếm đứng gần đó quát lớn:
– Thái-hậu ban chỉ rằng các phi chỉ lo việc thờ phụng tiên đế, mà không được bàn đến chính sự. Thái-phi đã biết chỉ đó, nay sao lại nói lời phản nghịch?
Ỷ-Lan đưa mắt nhìn ả cung nữ đó, bà nhận ra thị là con Hồng ở trấn Kinh-Bắc hồi trước, sau cải là Dương Hồng; cạnh Dương Hồng là ả Dương Thanh. Một lễ quan lên tiếng:
– Hồng phu nhân, dù Trần thái phi có bàn luận gì chăng nữa, phu nhân cũng không được nói lời vô lễ.
Thấp thoáng bóng hồng, Dương Thanh xẹt tới tát viên lễ quan hai cái « bốp, bốp » rồi túm cổ y ném ra sân:
– Mi cút khỏi đây ngay.
Các lễ quan khác đồng la ó phản đối. Lập tức đội cung nữ cùng rút kiếm ra dí vào cổ bắt ngậm miệng. Thiên-Ninh, Thần-vũ thập anh muốn can thiệp, nhưng chưa được lệnh của Ỷ-Lan, họ chỉ đứng nhìn.
Dương Hồng nói lớn:
– Đứa nào muốn phản đối thì cứ phản đối đi. Bản phu nhân tuân chỉ Thái-hậu đưa các người theo tiên đế ngay.
Ỷ-Lan đứng quay lưng vào đám cung nữ, nháy mắt ra hiệu cho các lễ quan:
– Ta biết các vị không bằng lòng. Nhưng trước anh-linh đại-hành hoàng đế, các vị hãy nghe ta, tuân chỉ của Thái-hậu.
Dương Hồng nói với Ỷ-Lan:
– Tuân chỉ Thái hậu, mời Hoàng-thái phi về cung Ỷ-Lan an dưỡng. Mỗi ngày Thái-phi chỉ có thể tới đây hai lần dâng cơm cúng tiên đế mà thôi.
Ỷ-Lan đưa mắt cho Thiên-Ninh, Thần-vũ thập-anh, rồi lạnh lùng hướng về điện Càn-Nguyên. Dương Đức-Nhàn chỉ huy đội thị vệ, cung nữ, theo sát phía sau. Y hỏi:
– Xin Hoàng-thái phi hồi cung Ỷ-lan cho. Thái-phi đi đâu đây?
– Ta đến điện Càn-nguyên gặp Hoàng-thượng.
Đức-Nhàn vẫy tay cho thị-vệ dàn ra ngăn phía trước Ỷ-Lan, rồi nói:
– Thái phi không thể tới điện Càn-nguyên được. Hoàng-thượng đang thiết triều.
Y chỉ Thần-vũ thập anh:
– Chỉ dụ của Thái hậu: Kể từ nay, chỉ có thị-vệ chung của Hoàng-thành, chế độ mỗi thị vệ có thị-vệ riêng chấm dứt. Xin Hoàng thái-phi cho các vị này rời khỏi đây ngay.
Thiên-Ninh quát lên:
– Luật về thị-vệ, cung-nga có từ đời đức Thái-tổ, Thái-tông bất di bất dịch, nay không thể một chốc, một lát mà thay đổi như vậy. Ta không tin Thái-hậu lại ban chỉ vô lý, chắc là mi bịa ra. Nếu Thái hậu ban chỉ, thì chỉ đâu? Ta muốn xem qua.
Đức-Nhàn vẫn cương quyết:
– Khải công-chúa chính tiểu nhân nhận chỉ dụ trực tiếp từ Thái-hậu. Cho nên...
Đến đó, tiếng trống thúc, tiếng quân reo rung động trời đất, át cả tiếng Đức-Nhàn. Một kị mã phi ngựa đến gọi Đức-Nhàn:
– Thái sư có lệnh: Quân phiến loạn từ Bắc-biên kéo về hợp với mười hai hiệu Thiên-tử binh định đánh thành, các người mau ra trấn cửa Đại-hưng. Đội cung nữ thì vẫn ở lại.
Dương Đức-Nhàn dẫn đội thị-vệ đi rồi. Ỷ-Lan dẫn Phương-Quỳnh, Nang-Trúc đi kiểm soát khắp cung một lượt. Mọi vật dụng còn nguyên, duy mấy chậu hoa thì bị khô héo vì không được tưới. Trong cung không còn một người nào nữa. Bà kinh hãi:
– Khi ta ra đi, có để lại năm cung nga cho Thúy-Hoàng để làm cỏ, lau chùi, mà nay sao không thấy họ đâu? Hay họ bị giết hết rồi?
Năm chị em Âu Hoàng khuân đồ dùng của Ỷ-Lan từ xe vào. Hùng-Nhân ra lệnh cho bốn sư đệ:
– Ta kiểm soát nóc cung. Nghĩa kiểm soát ngoài vườn. Lễ kiểm soát chuồng ngựa, rồi đem xe vào. Trí kiểm soát nhà bếp, kho thực phẩm. Tín kiểm soát giếng nước, bể đựng nước mưa.
Ỷ-Lan nghĩ thầm:
– Mười người này kinh lịch giang hồ nhiều, nên họ tinh tế, cẩn thận hơn ta.
Lát sau, năm người trở về. Hùng Nhân giải thích:
– Bởi Dương hậu được các ma đầu Hồng-thiết giáo trợ giúp, nên anh em thần phải kiểm soát xem họ có để lại cạm bẫy gì hại thái-phi không? Thái-phi yên tâm, không có gì nguy hiểm cả. Tuy nhiên trong cung không còn thực phẩm để dâng Thái-phi.
Thiên-Ninh đề nghị với Ỷ-Lan:
– Cô à! Ninh thấy cô mệt mỏi quá rồi. Cô nên đi nghỉ một chút. Ninh cùng Phương-Quỳnh về cung Thúy-hoa truyền cung nữ mang thực phẩm dâng cho cô, với Thần-vũ thập anh.
– Ừ! Ninh trở lại ngay nghe.
Thiên-Ninh, Phương-Quỳnh đi rồi, Ỷ-Lan đưa mắt quan sát Nang-Trúc một lượt rồi tuyên chỉ:
– Đây là cung Ỷ-Lan, không thể cho đàn ông lưu ngụ. Người hãy thay y phục ngay.
Nang-Trúc trở lại với y-phục cô gái quê: Quần lụa đen, áo cánh mầu tím hoa cà, cổ choàng chiếc khăn mầu xanh lá mạ. Phi liếc nhìn Nang-Trúc, nghĩ thầm:
– Con nhỏ người Chàm này sao lại có cái lưng tròn đẹp đến như vậy? Hai bàn tay nó vừa trắng, vừa thon như búp măng. Mái tóc đen, óng mượt xõa xuống ngang vai giống như một suối nước. Tiếc rằng mặt nó bị méo, lại câm nữa.
Chợt nghĩ ra một việc, phi chửi thầm:
– Mình đáng chết thực, thì ra con nhỏ này hóa trang gống như Nguyễn Bông đã làm. Nó dán một miếng da lên mặt, rồi đánh phấn hóa trang, nên nhìn thoáng qua tưởng mặt nó méo. Không biết nó làm gian tế cho ai? Ta phải lột mặt nạ nó mới được!
Nghĩ vậy phi vẫy tay gọi nó lại gần, rồi chỉ ghế cho nó ngồi:
– Người ngồi đó đi, rồi lột miếng da trên má ra, để ta thấy bộ mặt xinh đẹp của người ra sao một chút.
Nang-Trúc kinh hoàng, tung người chạy vào phía cửa hậu. Nhưng Ỷ-Lan còn nhanh hơn, phi vọt theo, điểm vào huyệt Đại-chùy của nó, lập tức nó ngã ngồi xuống đất.
Phi tiến tới lột miếng da trên má Nang-Trúc ra, rồi lấy khăn lau mặt ả, lập tức cái mặt méo, da dăn, hiện ra một khuôn mặt sắc nước hương trời. Phi kêu lên:
– Nang Chang-Lan. Thế này là thế nào?
Phi giải huyệt cho Chang-Lan, rồi hỏi:
– Tại sao em lại phải giả trang?
Chang-Lan quỳ mọp xuống ôm lấy chân Phi mà khóc nức nở, nói không lên lời.
Vừa lúc đó cung nga, thái giám của công chúa Thiên-Ninh mang đến ba mâm cỗ. Một mâm dâng cho Hoàng-thái-phi, hai mâm cho Thần-vũ thập anh.
Phi chỉ vào tẩm cung của mình:
– Em hãy ẩn thân vào trong, đừng cho ai thấy mặt.
Ỷ-Lan bảo Phương-Quỳnh:
– Em là vợ của Nghi đệ, thì là em dâu chị. Em ăn chung với chị.
Mười hai người trải gần một ngày mệt nhọc chưa ăn uống. Nay gặp cỗ ngon là ăn ngay. Ỷ-Lan ăn xong, thấy thân thể mệt mỏi, phi nói với Âu Hoàng:
– Sư huynh sư tỷ cứ ứng trực tại đây. Nội trong cung này, không ai có quyền gì đối với các vị, ngoài muội. Muội muốn nghỉ một chút.
Phương-Quỳnh ôm kiếm ngồi gác ở cửa phòng Ỷ-Lan.
Ỷ-Lan vào tẩm cung, thì không thấy Chang-Lan đâu nữa. Phi lên giường nằm. Một cảm giác cay đắng xâm nhập người phi, vì cũng giường này, chăn này, đệm này, phi đã cùng người tình Nhật-Tông trải qua biết bao kỷ niệm đẹp, biết bao hạnh phúc. Cũng trên giường này, hai người nằm bên nhau, bàn biết bao nhiêu điều phải làm để cho dân giầu nước mạnh. Bây giờ thì âm dương cách trở! Phi nằm đây, mà trong lòng ngổn ngang trăm mối: Sao giữ được đất nước khỏi bị Tống chiếm, sao cho dân giầu nước mạnh, sao cho sự nghiệp họ Lý được bền vững, sao cho khỏi nội chiến, sao bảo vệ được tính mệnh mình với các công-chúa phò mã.
Tự nhiên phi cảm thấy chân tay vô lực, mắt buồn ngủ dí lại, chỉ muốn nằm xuống ngủ một giấc. Chợt phi tỉnh ngộ: Cái mệt giống hệt hồi vinh quy cố lý bị mẹ với Minh-Can đánh thuốc mê. Phi vội vận Vô-ngã tướng thiền công giải độc. Không khó khăn, sau khi chân khí đi hết một vòng Tiểu-chu-thiên thì cái cảm giác mệt mỏi, buồn ngủ biến mất. Phi tự hỏi: Không lẽ Thiên-Ninh đánh thuốc độc mình? Đã vậy mình phải giả mê man để xem sự thực ra sao? Phi giả nhắm mắt ngủ, lắng tai nghe.
Bỗng Hùng Tín kêu lên:
– Dường như chúng ta bị trúng độc thì phải. Sao chân tay đệ như mất hết lực thế này?
Vừa nói dứt, y ngã lăn xuống đất. Tiếp theo cả Thần-vũ thập anh đều ngã lộp bộp, kẻ nằm ngửa, người nằm nghiêng. Ả Dương Hồng từ vườn hoa xuất hiện. Ả reo lên:
– Thành công rồi!
Thị nói với Ỷ-Lan, Thần-vũ thập anh:
– Chắc Thái-phi với các vị ấm ức rằng tại sao thái-phi mưu trí tuyệt vời, Thập-anh giỏi về độc chất mà bị đánh thuốc độc phải không? Thưa đó là kế của Dương thái sư. Công chúa Thiên-Ninh làm cỗ dâng cho Thái-phi xong thì bị bắt trói. Giáo-chủ Lê Phúc-Huynh chỉ việc bỏ thuốc độc vào cỗ, các vị không nghi ngờ công chúa, thì tất cả các vị đều yên tâm ăn ngay... nay lăn đùng ra.
Trong Thần-vũ thập anh thì Hùng Nhân là người có công lực cao nhất. Tuy bị trúng độc ngã xuống, nhưng y còn cố vùng dậy phát một chưởng hướng vào Dương Hồng. Ả kinh hãi vung cả hai chưởng lên đỡ. Nhưng công lực của ả sao chống lại được với đệ nhất kỳ-chủ của Hồng-thiết giáo Chiêm? Bình một tiếng, người ả bay tung lại phía sau, tiếp theo mấy tiếng lắc cắc. Ả nằm bất động.
Sau khi phát chưởng, thuốc ngấm, Hùng Nhân cũng ngã lăn xuống đất. Âu Huyền hô hoán lên:
– Thái-phi cẩn thận! Anh em thần bị trúng độc vô dụng mất rồi.
Ỷ-Lan nhìn lại thì Phương-Quỳnh cũng bị tê liệt ngồi bất động ở trong căn phòng thay áo của phi. Phi vờ lên tiếng:
– Muội cũng bị trúng độc như các vị vậy.
Đám cung nga chạy lại đỡ Dương Hồng dậy, nhưng y thị đã hôn mê.
Ả Dương Thanh phất tay ra lệnh, đám cung nga thử lay động Thập-anh, khi thấy mười người bất động, chúng khiêng mười người bỏ lên cỗ xe song mã. Chúng lại khiêng Ỷ-Lan bỏ lên chiếc võng, rồi cáng đi. Trong lúc vội vàng, chúng quên mất Phương-Quỳnh, Nang-Trúc.
Ỷ-Lan giả giận quát lớn:
– Các người định làm gì đây?
Dương Thanh lễ phép:
– Xin Hoàng-thái-phi tha tội. Bọn thần tuân chỉ Thái-hậu mời Hoàng-thái-phi đến gặp người.
Ỷ-Lan nghĩ thầm:
– Ta cứ giả tê-liệt xem chúng làm gì ta.
Nằm trong võng, nhìn ra, Ỷ-Lan biết chúng khiêng nàng đến cung Thượng-Dương. Vừa tới nơi, thì Thượng-Dương thái hậu, thái-sư Dương Đao-Gia, Lê Phúc-Huynh cùng một số người xuất hiện. Đạo-Gia chỉ Thần-vũ thập anh:
– Trói tất cả bọn này lại.
Phúc-Huynh xua tay:
– Không cần. Thái-sư yên tâm, thuốc của tôi cực mạnh. Dù chúng có phép thánh cũng thì chân tay cũng bị tê liệt ít nhất hàng mấy ngày mới cử động được.
Đám thị-vệ khuân Thập-anh để ngồi dựa vào tường, rồi hai cung nữ bồng Ỷ-Lan để ngồi vào một chiếc ghế lớn.
Dương Đạo-Gia nói vọng ra ngoài:
– Đem tất cả vào đây.
Thị vệ giải vào một số người bị trói gồm Hoàng-thái phi họ Mai, công chúa Thiên-Ninh, Thái-phó Lý Thường-Kiệt, bà Thúy-Hoàng.
Thượng-Dương thái-hậu thấy Thường-Kiệt bị trói thì cau mày lại:
– Tại sao các người lại trói quan Đại-tư-mã thế kia?
Nói rồi bà rút kiếm đưa một chiêu định cắt dây trói cho Thường-Kiệt. Thâm Phúc-Dũng chĩa tay ra kẹp lấy sống kiếm của bà:
– Người này võ công cao thâm khôn lường, Thái-hậu không nên cởi trói cho y. Bọn anh em chúng tôi phải khó khăn lắm mới bắt được y. Bằng nay thả y ra thì khó mà kiềm chế nổi.
Dương Đạo-Gia cũng nói:
– Cục diện nguy lắm rồi. Thái-hậu phải gạt tình riêng sang một bên, bằng không chúng ta không có đất mà chôn xác đâu.
Thượng-Dương thái hậu nói với Thường-Kiệt bằng giọng nửa ai oán, nửa nỉ non:
– Thường-Kiệt đại ca! Đại ca có nhớ hồi chúng ta du ngoạn rừng núi Bắc-cương không? Đại ca có hứa rằng sau này dù muội muốn mặt trời mọc đằng Tây, đại ca cũng chiều theo muội phải không? Lời đại ca lúc nào cũng văng vẳng bên tai muội.
Thường-Kiệt vẫn lễ độ:
– Lời xưa thần hứa thế nào, thì cũng không thể so sánh bằng uy quyền của Thái-hậu hiện nay. Không biết Thái-hậu có chỉ dụ gì cho thần?
– Như đại ca biết, tiên-đế băng hà, chỉ dụ cho muội buông rèm thính chính, người lại tuyên chỉ ân-xá cho Dương gia cùng phục hồi chức tước để cùng với thái-sư Lý Đạo-Thành phò tá ấu quân. Thế sao đại ca lại chống lại di chiếu, định đem quân về triều làm loạn?
– Khi tiên-đế băng hà, không để di chiếu lại, chỉ dụ là kim khẩu, kim ngôn. Xưa nay khẩu thiệt vốn vô bằng. Đó là một điều đáng nghi ngờ. Ỷ-Lan thần phi là sinh mẫu của Hoàng-thượng, mà Thái hậu cũng không cho người báo tang ngay, lại còn sai cung nga, thái giám kiềm chế phi. Đó là hai điều nghi ngờ. Công chúa Thiên-Thành, Động-Thiên cùng nhị vị phò mã về chịu tang, thái-hậu truyền chỉ giam lại. Đó là ba điều nghi ngờ. Ngũ-long công chúa Kim-Thành, Trường-Ninh, Côi-Sơn, Ôn-Thuận, Vạn-Hoa, cùng ngũ vị phò mã không được báo tang. Đó là bốn điều nghi ngờ. Vì bốn điều nghi ngờ đó, cho nên khi được giải cứu; các công chúa, phò mã mới kéo quân về.
Thượng-Dương thái hậu tỏ ra ôn nhu với Thường-Kiệt:
– Đó là lỗi ở Tể-tướng Lý Đạo-Thành. Tiên đế băng hà, lòng ta đau như dao cắt, nên không chủ trương được. Đạo-Thành đã làm tất cả. Bởi vậy khi đại ca với Thiên-Ninh về, ta vội ban chỉ phong cho Ỷ-Lan làm Hoàng-thái phi, lại sai Thiên-Ninh đi đón về. Không ngờ... không ngờ Ỷ-Lan với Thiên-Ninh lại gọi chư quân về. Đại-ca là Đại-tư-mã, đại ca không cản trở thì chớ, đại ca còn hùa theo chúng. Cho nên Thái-sư phải cho đánh thuốc độc, rồi bắt giam đại ca, Ỷ-Lan, Thiên-Ninh lại.
– Vậy bây giờ Thái-hậu có chỉ dụ gì?
– Ỷ-Lan phạm tội khi quân. Y thị sai em là Lê Huy-Lực giám giả thư mẹ nói rằng cha đâu ốm, để tiên đế mềm lòng ban thưởng vàng bạc rồi cho về thăm nhà. Tội đó phải giáng làm cung nữ, đầy vào lãnh cung. Ở đây có mẹ của thị làm chứng.
Bà Thiết từ sau bước ra, chỉ tay vào mặt Ỷ-Lan:
– Con diều tha qụa mổ kia. Suốt bao nhiêu năm nay, mày làm khổ bố mẹ trăm triều, rồi bây giờ mày còn rủa bố mày đau yếu nữa để đến nỗi phạm tội với triều đình! Hử? Hử? Hử?
Bà qùy tâu với Thượng-Dương thái hậu:
– Nó đã như vậy, con xin Thái-hậu băm vằm nó ra từng mảnh, quẳng cho diều tha, cho chuột gặm, thì toàn tổng của con muôn vàn cảm tạ Thái-hậu.
Dương thái hậu vẫy tay cho bà Thiết im lặng, rồi nói với Ỷ-Lan:
– Bây giờ ta cũng vì hoàng nhi mà ân xá cho Thái-phi tội khi quân. Nhưng ta yêu cầu Thái-phi làm ba việc.
Ỷ-Lan nghe mẹ chửi bới mình, mà lòng ngao ngán, vì Phi biết rõ ràng rằng mưu này do Dương gia bầy ra, rồi xui bà viết thư, lừa cho phi xa Thăng-long. Thế mà bây giờ bà lại nói ngược. Phi hỏi lại Thượng-Dương thái hậu:
– Thái-hậu muốn ba điều gì?
– Một là Thái-phi với Thường-Kiệt phải ra lệnh cho quân các nơi đâu về đó. Hai là Thái-phi phải yên phận nghỉ ngơi trong cung, không được tham dự vào việc triều chính. Ba là không được dùng thị-vệ, cung nữ riêng nữa. Bằng không thì...
– Thì sao?
Ỷ-Lan hỏi rồi giảng giải: Việc đem quân về triều là do công chúa Kim-Thành chủ trương. Hồi tiên-đế còn tại thế, mà công chúa muốn làm gì thì làm. Huống hồ nay cục diện thế này, thần sao có thể cản được công chúa?
Dương Đạo-Gia chỉ tay vào Thường-Kiệt rồi nói với Ỷ-Lan:
– Các người tưởng đem quân các nơi về làm loạn dễ lắm sao ? Khi các người khởi sự, thì ta đã mật sai sứ sang Thiên-triều tâu với Hy-Ninh thiên-tử và tể-tướng Vương An-Thạch. Thiên-triều truyền xuất quân nghiêng nước theo ba ngả Vân-nam, Quảng-Đông, Quảng-Tây tiến đến Bắc-biên; lại truyền thủy quân Mân-triết đổ vào vùng Thiên-trường, Trường-yên. Các đạo quân phiến loạn tiến lên thì đánh không nổi Thăng-long, lùi lại thì căn bản hậu phương mất, không lương thảo. Trong khi đó cha mẹ, vợ con tướng sĩ bị kiềm chế. Như vậy chỉ một trận là tan.
Y nhìn Thường-Kiệt:
– Người không tin ư? Ta có chứng cớ.
Y hô lớn:
– Mời thiên-sứ xuất hiện.
Lập tức Triệu Tiết, Yên Đạt, Tu Kỷ, Lý Hiến từ trong bước ra. Triệu Tiết nói lớn:
– Thiên-triều thấy Nhật-tông chết, mà con lại còn nhỏ, không đủ trấn Nam phương, đến nỗi quân các nơi làm loạn. Vì vậy người đã ban chỉ phong cho Dương Đạo-Gia làm « Kiểm-hiệu thái phó, Đồng-bình chương sự, Nam-phương tiết độ-sứ, Giao-chỉ quận vương », truất Lý Càn-Đức xuống còn An-lạc hầu. Vậy, một là các người phải truyền cho quân các nơi đâu về đó, bằng không quân Thiên-triều sẽ tiến sang, thì toàn thể họ Lý sẽ bị tru diệt, đất nước này sẽ thành quận huyện của Trung-quốc.
Ỷ-Lan cười nhạt với Dương hậu:
– Tưởng Thái-hậu dùng phương thức gì lạ uy hiếp người, hóa ra dùng bọn Tống ư? Nếu vậy thì tất cả bọn này sẵn sàng chịu chết để làm sáng cái đạo trong tâm bấy lâu nay.
Thái-hậu nổi cáu:
– Con nhà quê kia, mi nói đạo gì? Đạo của tên thầy chùa ăn thịt chó ư?
Ỷ-Lan càng bướng:
– Thần gọi Thái-hậu bằng thái-hậu, mà Thái-hậu gọi thần là con nhà quê, thì rõ ràng Thái-hậu ngược ngạo trước đấy nhé! Như vậy Thái-hậu tự từ chối ngôi vị Thái-hậu của mình, thì đừng trách con bé nhà quê này. Thượng bất chính, hạ tắc loạn.
Phi cố kiềm chế, không cử động, để tỏ ra mình bị trúng độc. Mắt phượng quắc lên phi nói lớn:
– Ta, Ỷ-Lan mà có sợ con mụ Dương Hồng-Hạc thì không phải là người. Hừ, trước đây trên bến Bắc-ngạn mi đã tự sỉ Đại-Việt là man-di, cúi đầu tôn bọn Tống là Thiên-triều, hóa cho nên gây hấn với tiên-đế và Thường-Kiệt, thiên hạ đều biết. Nay mi định cùng họ Dương muốn dâng giang-sơn của vua Hùng, vua Trưng thì ta đâu có lạ. Mi giết ta đi, ta chờ đấy.
Bị Ỷ-Lan đàn hạch, Dương hậu giận quá, miệng lắp bắp nói không nên lời, chân tay run rẩy. Bà phóng đến tát một cái thực mạnh vào mặt Ỷ-Lan. Chỉ nghe đến vù một tiếng, người bà bị bay bổng lại phía sau, quằn quại một lúc mới ngồi dậy được.
Bà chỉ vào mặt Ỷ-Lan:
– Mi ỷ nội công cao hử?
Rồi nói với Triệu Tiết:
– Xin thiên sứ xử tử y thị ngay đi.
Triệu Tiết cầm kiếm dí vào cổ Ỷ-Lan:
– Mi có câm miệng lại không? Mi có biết giờ này quân Thiên-triều đã vượt biên rồi không?
Có tiếng người dùng lăng không truyền ngữ rót vào tai Ỷ-Lan với Thường-Kiệt:
– Tên này nói láo đấy. Sứ giả Dương gia lên đường sang Tống cầu phong cho Dương Đạo-Gia làm vua Đại-Việt, vừa tới hồ Động-đình đã bị người của Kinh-Nam vương Trần Tự-Mai bắt. Bốn tên này do Vương An-Thạch phái sang ẩn thân giúp Dương gia. Hãy dùng chính nghĩa mắng cho chúng một trận.
Nhận ra tiếng của Quốc-mẫu Thanh-Mai. Ỷ-Lan mừng vô tả, phi nói với Triệu Tiết:
– Này Triệu tướng quân! Triệu tướng quân nhận lệnh từ Vương An-Thạch mật sang đây giúp Dương gia chiếm ngôi họ Lý, chứ không phải chỉ dụ của Hy-Ninh đế. Cái tội đó đáng tru di tam tộc. Dường như trước đây tướng quân bị U-bon vương bắt ở hồ Động-đình, định đem giết. Tướng quân van xin, thề độc không bao giờ bước cân đến Đại-Việt bằng không sẽ bị thiến, có đúng thế không?
Mặt Triệu Tiết tái như gà cắt tiết, y chưa kịp trả lời, thì Thường-Kiệt tiếp:
– Huống hồ tướng quân xúi bầy tôi cướp ngôi vua, thì tôi e Ưng-sơn song hiệp, Mộc-tồn vọng thê hòa thượng sẽ giết toàn gia tướng quân đến con chó, con gà cũng không tha đâu!
Tể-tướng Lý Đạo-Thành cung tay nói với Ỷ-Lan:
– Thái-phi, bây giờ Dương gia với các tướng Tống, các cao thủ Chiêm đang uy hiếp thiên-tử cùng bách quan. Ném chuột sợ vỡ đồ. Nếu như quân của công chúa Kim-Thành đánh vào, ắt họ phải hại Thiên-tử, Thái-phi với bọn thần. Mong Thái-phi tìm lấy đường lối ôn hòa còn hơn là mất hết.
Ỷ-Lan nghĩ được một kế, bà bảo Dương Đạo-Gia:
– Trước hết người phải cho ta gặp Hoàng-thượng đã, rồi mới có thể nói chuyện ôn hòa được.
Thượng-Dương thái hậu cười nhạt:
– Điều này không khó.
Bà nói vọng ra:
– Đưa Càn-Đức vào đây.
Lát sau, Thái-Ninh đế (Càn-Đức) được một cung nữ dẫn vào với Minh-nhân vương (hoàng-tử Chí-Nhân). Vừa trông thấy Ỷ-Lan, hai anh em cùng chạy lại ôm chầm lấy mẹ. Nhưng Thượng-Dương thái hậu đã phất tay một cái, chưởng lực đẩy hai người lui lại:
– Đứng im. Mẫu thân hai người có tội. Ta chưa có chỉ dụ thì hai người không được lại gần.
Thái-Ninh đế tuy còn nhỏ tuổi, nhưng nhờ thái-phó dạy dỗ, nên đã tỏ ra chững chạc:
– Tâu mẫu-hậu, sinh mẫu thần nhi dù có tội gì chăng nữa, thì thần nhi là chúa tể thiên hạ vẫn có quyền thăm hỏi chứ? Sinh mẫu thần nếu có tội, thì có tội từ thời tiên-đế. Khi thần nhi lên ngôi, đã ban chỉ ân xá cho các tội phạm, thì sinh mẫu thần cũng được ân xá, và trở thành vô tội rồi.
Thượng-Dương thái hậu đưa mắt cho Dương Hoàng, Dương Bạch, Dương Huyền, Dương Thanh. Bốn cung nga này đồng rút kiếm dí vào cổ Ỷ-Lan, Thường-Kiệt, Minh-Nhân vương, công chúa Thiên-Ninh. Còn bà thì dí kiếm vào cổ Thái-Ninh đế:
– Bây giờ ta có chỉ dụ: Hoàng nhi, Thái-phi, Thường-Kiệt, Thiên-Ninh phải lên mặt thành ban chỉ cho quân các nơi đâu về đó. Ta hứa tha tội cho tất cả. Thái-phi vẫn là Hoàng-thái-phi, Thường-Kiệt vẫn là Đại-tư-mã. Còn Ninh nhi thì ta gả cho cháu ta là Dương Đức-Nhàn để kết thân. Bằng không thì ta ra lệnh giết hết, rồi mở cửa biên giới cho quân Thiên-triều sang. Bấy giờ ta e rằng họ Lý không còn sót một mạng, mà lăng tẩm cũng bị tàn phá.
Ỷ-Lan cương quyết nói với hai con:
– Các con sinh ra, làm vua, làm vương, lại được hưởng thụ khí phách anh hùng của anh linh tộc Việt. Hôm nay chính là ngày các con cùng mẹ nhất quyết tuẫn quốc. Sau khi họ Dương hại chúng ta, rước quân Tống vào thì anh hùng các nơi sẽ tru diệt chúng. Bấy giờ dù họ Lý làm vua hay họ nào làm vua cũng được, vì đất nước này vẫn còn là của vua Hùng, vua An-Dương, vua Trưng.
Thượng-Dương thái hậu không ngờ khí phách Ỷ-Lan lại hùng tráng như vậy. Bà đưa mắt cho Dương Đạo-Gia.
Dương Đạo-Gia hỏi công chúa Thiên-Ninh:
– Công chúa nghĩ sao?
Công chúa Thiên-Ninh cười nhạt:
– Dương Đạo-Gia, họ Dương nhà ngươi hưởng hồng ân đã ba đời. Hai đời làm tể tướng, hai đời làm Thái-hậu. Thế mà nay tiên đế vừa nằm xuống, người đã phản ư? Người phản họ Lý nhà ta cũng được đi, sao người nhẫn tâm phản cả tổ-tiên, phản cả tộc Việt. Người cứ giết em ta đi, giết ta đi. Ta không sợ chết đâu.
Lê Phúc-Huynh cười nhạt:
– Được! Ta giết mẹ mi trước.
Y tiến lên vỗ vào vai Thái-Ninh đế, Minh-Nhân vương với Mai thái phi mỗi người một chưởng nhẹ nhàng. Lập tức ba người đau đớn hét lên, rồi ôm ngực nằm xuống đất đau đớn quằn quại. Trước hoàn cảnh đó Ỷ-Lan đau đớn như đứt ruột lại. Bà định xông ra cứu hai con, thì bỗng có tiếng lăng không truyền ngữ của sư Viên-Chiếu rót vào tai Ỷ-Lan, Thiên-Ninh, Thường-Kiệt:
– Chuẩn bị phản công!
Thình lình một vật gì to lớn từ ngoài bay vào rơi giữa cái án thư trước mặt Thượng-Dương thái hậu, êm nhẹ như đặt lên vậy. Khi bà nhìn lại, thì là cái đầu chó thui. Bất giác mọi người cùng bật lên tiếng kêu:
– Mộc-tồn hòa thượng.
Triệu Tiết quát lớn:
– Tên thày chùa ăn thịt chó! Triệu mỗ không sợ người đâu. Người có gan hãy xuất hiện cùng mỗ chiết vài ngàn chiêu.
Không có tiếng đáp lại. Trong khi đó có tiếng Quốc-mẫu Thanh-Mai dùng lăng không truyền ngữ rót vào tai Ỷ-Lan, Thường-Kiệt, Thiên-Ninh:
– Ỷ-Lan ôm Càn-Đức, Thường-Kiệt ôm Chí-Nhân, Thiên-Ninh ôm Mai thái-phi vọt ra cửa.
Tiếng nói vừa dứt thì véo, véo hai tiếng. Hai viên sỏi trúng vào dây trói Thường-Kiệt, Thiên-Ninh. Ba người tung mình dậy. Ỷ-Lan phóng chưởng tấn công Thượng-Dương thái hậu, rồi ôm lấy Thái-Ninh đế. Thường-Kiệt phóng chưởng tấn công Lê Phúc-Huynh rồi ôm lấy Nhân-minh vương. Thiên-Ninh phóng chưởng tấn công Thâm Phúc-Dũng, rồi ôm lấy Mai thái phi. Cả ba đồng phóng ra khỏi điện. Bọn Vũ Phương-Hào, Phan Vũ-Tỉnh, Nguyễn Nhược-Điểu, Nguyễn-thị Bằng... kẻ thì phát chưởng, người thì dùng cầm long trảo, hổ trảo, ưng trảo chụp lại. Nhưng ba người đã ra tới sân. Cả bọn đuổi theo.
Vừa lúc đó, từ trên nóc nhà, năm người đáp xuống như năm con đại bàng, ngăn giữa đám Ỷ-Lan với bọn đuổi theo. Năm người cùng phát chưởng, hóa giải những chiêu số của bọn Lê Phúc-Huynh, rồi đứng im như pho tượng. Có người nhận diện được hai trong năm người ấy là hai nhà sư, bật kêu lên:
– Đại-từ liên hoa bồ tát, Mộc-tồn vọng thê bồ-tát.
Bọn Triệu Tiết nhận ra Côi-sơn tam anh:
– Bọn phản phúc Phụ-Quốc, Bảo-Dân, Trung-Đạo, các người vẫn chưa chết ư?
Thấy chỉ có năm người, trong khi bên mình tới mười người. Lê Phúc-Huynh cười nhạt:
– Người ta đồn Viên-Chiếu với Mộc-tồn là hai ác nhân võ công vô địch, ta tưởng tướng mạo phải kinh thế hãi tục, không ngờ cũng tầm thường thôi.
Mộc-tồn hòa thượng cười nhạt:
– Không những tướng mạo bần tăng bình-thường, mà còn xấu xí nữa. Hôm nay bần tăng xuất hiện ở đây, để tặng các vị một ít lễ vật.
Ông quát lớn:
– Xuất hiện đi thôi.
Mười người, năm nam, năm nữ cùng bốn nhà sư nữa từ phía trong điện xẹt mình vượt qua bọn Lê Phúc-Huynh, tung mình ra vườn. Đó là Thần-vũ thập anh với sư Viên-Căn, Viên-Mộc, Viên-Chi, Viên-Diệp. Dương thái hậu kinh hoàng, vì rõ ràng mười người bị trói, mà sao nay lại được tự do? Chợt bà hiểu: Trong khi Mộc-tồn, Viên-Chiếu phóng sỏi cứu bọn Ỷ-Lan, tất cả cao thủ của bà mải mê đuổi theo, thì bốn nhà sư kia đột nhập vào sau điện cắt dây trói cứu Thập-anh.
Thập anh chạy đến sau hòn giả sơn, mỗi người vác một cái túi lớn đến đặt trước mặt đám cao thủ của Dương thái hậu. Mộc-tồn hòa thượng bảo Hùng Tín:
– Đem quà ra tặng Dương thái-sư.
Hùng Tín mở túi vải đem ra một cái đầu lâu. Dương Đạo-Gia hét lên kinh hoàng, vì chính là đầu của mẹ mình. Hùng-Tín lại lấy ra cái bẩy cái đầu nữa, Đạo gia nhận ra đó là bẩy cái đầu của bẩy bà vợ. Tiếp theo Hùng Trí mở túi đem ra một số đầu lâu, đó là đầu của các con, con dâu, các cháu của Dương Đạo-Gia. Dương Đạo-Gia đưa mắt nhìn Dương thái-hậu. Cả hai người đều rét run.
Triệu Tiết cười nhạt:
– Tưởng Mộc-tồn anh hùng thế nào, hóa ra chỉ giỏi giết người không biết võ.
Trung-Đạo cười nhạt:
– Triệu tướng quân đừng vội. Người cũng có quà đấy.
Ông vẫy tay, Hùng Lễ lại đem ra cái túi với mười lăm cái đầu toàn là vợ con của Lê Phúc-Huynh. Hùng Nhân, Hùng Nghĩa đem mấy cái túi ra với mấy chục cái đầu của gia thuộc Thâm Phúc-Dũng, Nguyễn Nhược-Điểu, Nguyễn-thị Bằng, Vũ Chương-Hào, Phan Vũ-Tỉnh.
Bọn ma đầu Hồng-thiết-giáo hét lên kinh khủng định nhảy vào ăn tươi nuốt sống năm người. Phụ-Quốc vẫn bình tĩnh:
– Khoan! Khoan!
Ông vẫy tay, năm chị em họ Âu mang mười cái túi, mở nút đổ ra. Bọn Triệu Tiết, Yên Đạt, Tu Kỷ, Lý Hiến kinh hoàng, vì toàn là đầu của bố, mẹ, vợ, con cùng thân thuộc nhà mình. Bốn người kinh hoảng vô cùng, vì họ chỉ mới xuất hiện đây thôi, mà sao bọn Mộc-tồn hoà thượng đã biết, mà cho người vượt biên sang Quảng-Đông giết thân thuộc họ? Thoáng một cái họ hiểu ngay: Vụ này hẳn do Côi-sơn tam-anh.
Lê Phúc-Huynh hét lên:
– Chúng ta hãy xông vào giết hai tên hòa thượng thối tha kia với ba tên phản phúc trả thù cho người thân.
Nhưng đến đó, trống thúc vang trời, quân reo dậy đất lẫn với tiếng voi kêu, hổ gầm, báo rống. Đám thị-vệ, cung nữ của Thượng-Dương thái hậu đang rút chạy tán loạn.
Dương thái hậu hỏi:
– Cái gì vậy?
Chúng báo:
– Không biết bằng cách nào, đám đệ tử của trường Long-thành ẩn-sĩ Tôn Đản ẩn trong lớp áo thị-vệ làm phản, mở cổng thành cho quân Phong-châu, Thượng-oai, Lạng-châu tràn vào. Xin Thái-hậu định liệu.
Không hổ là đại ma đầu, Lê Phúc-Huynh dàn thị vệ, cung nữ ra phòng thủ quanh cung Thượng-Dương, rồi y vẫy tay cho các tướng Tống và bọn ma đầu lui vào trong. Y nói với thái-hậu:
– Dù gì bọn phản loạn cũng được cầm đầu bởi các công chúa, phò-mã. Xin đại giá thái hậu cứ đứng trấn ngay cửa cung, bọn chúng gan bằng trời cũng không dám tràn vào.
Lý Thường-Kiệt, cùng phò mã Hoàng Kiện, phò-mã Thân Thiệu-Cực, công chúa Kim-Thành... chỉ huy quân các trấn, các động, Thiên-tử binh nhanh chóng kiểm soát hết các cung điện trong thành. Chỉ trong hơn giờ bao nhiêu quan lại, phe đảng của Dương gia bị bắt sạch.
Quả như lời Lê Phúc-Huynh, đám binh sĩ tiến đến cung Thượng-Dương, thấy Thái-hậu đeo kiếm trấn ngay cửa cùng với thị-vệ, cung-nga; chúng ngừng lại bao vây xa xa, chờ lệnh.
Thường-Kiệt ra lệnh:
– Việc dẹp giặc đã xong. Xin các vị cho quân rút ra đóng ngoài thành. Hai đô-thống Phạm Dật, Đinh Hoàng-Nghi duy trì hai hiệu Ngự-long, Quảng-vũ bao vây cung Thượng-Dương, tuyệt đối không được tấn công vào trong cung. Còn lại chư tướng xin đến điện Càn-nguyên chầu Hoàng-thượng.
Thành Thăng-long đang ồn ào, phút chốc lại yên tĩnh. Các quan tề tựu tại điện Càn-nguyên. Ban nhạc tấu bản Nguyên-thọ, rồi Thái-Ninh hoàng đế ngự ra ngồi trên ngai vàng. Bên phải là Quốc-mẫu Thanh-Mai, Hoàng-thái-phi Ỷ-Lan; các công chúa Kim-Thành, Trường-Ninh, Ôn-thuận, Côi-sơn, Vạn-hoa, Thiên-Thành, Động-Thiên, Thiên-Ninh. Bên trái là Long-thành ẩn-sĩ, các phò mã Thân Thiệu-Cực, Lê Thuận-Tông, Hà Thiện-Lãm, Tôn Mạnh, Tôn Trọng, Thân Cảnh-Long, Hoàng Kiện. Các quan văn võ đứng làm hai hàng.
Thường-Kiệt là đại-tư-mã, nên ông đứng ra tâu:
– Tâu Quốc-mẫu, cuộc phản loạn của Dương gia, được Tống, Hồng-thiết giáo hỗ trợ... đã dẹp xong. Đúng theo chỉ dụ của Hoàng-thái phi, thì ngày mai các đạo quân mới khai chiến. Nhưng trong khi đám cung nga bắt Hoàng-thái-phi, Thần-vũ thập anh đi, chúng quên không bắt Phương-Quỳnh, với con tỳ nữ Nang-Trúc. Không biết bằng cách nào đó, Nang-Trúc không bị trúng độc, nó cứu tỉnh Phương-Quỳnh rồi cả hai trốn ra ngoài thành, yết kiến chư vị phò mã, công chúa; tấu trình tình hình phiến loạn cho các vị nghe. Vì vậy công chúa Kim-Thành quyết định cho đánh thành thực nhanh. Long-thành ẩn-sĩ Tôn Đản hợp với phò-mã Thân Thiệu-Cực, Hoàng Kiện, công chúa Kim-Thành, thiết kế sao cho ít đổ máu. Tôn ẩn sĩ mật ra hiệu cho đệ tử của người trà trộn trong đám thị-vệ bất thần mở cửa thành ra. Cho nên chư quân chia làm năm đạo tràn vào nhanh chóng, cứu giá kịp. Hiện bốn hiệu Ngự-long, Quảng-vũ, cùng đạo cung-thủ Long-biên, Giao-long, Hổ, Báo, Tượng, Sói, Hầu, Ưng đang vây kín bọn phản loạn trong cung Thượng-Dương.
Ông đưa mắt nhìn công-chúa Kim-Thành, rồi tâu tiếp:
– Hai đô-thống Phạm Dật, Đinh Hoàng-Nghi chỉ huy vây phủ cung Thượng-Dương vốn là đệ tử của Quốc-phụ, nhưng lại là em kết nghĩa của hoàng-thái phi. Mà giữa Thái-hậu với Thái-phi có chỗ tỵ hiềm. Thần lo rằng dù Dương thái hậu có làm gì chăng nữa, hai người ấy cũng không dám phản ứng. Ở đây chỉ Quốc-mẫu mới có dủ uy quyền với Thái-hậu, nhưng thân thể Quốc-mẫu không thể hạ cố trong việc giao chiến nhỏ bé này. Công chúa Kim-Thành có Thượng-phương bảo kiếm của đức Thái-tông, hy vọng Thái-hậu nể nang. Xin Quốc-mẫu cho công chúa tổng chỉ huy việc bao vây cung Thượng-Dương, vì thần sợ tướng Tống với ma đầu Hồng-thiết giáo được Thái-hậu che chở sẽ giải thoát cho Dương gia.
– Được!
Công-chúa Kim-Thành dạ một tiếng rồi rời khỏi điện.
Quốc-mẫu vẫy tay gọi Thường-Kiệt:
– Con hiện là Đại-tư-mã, con phải biết người một chút. Ta thấy trong quá khứ, Dương thái hậu có những điều tàn ác với con. Ác đến độ chưa một người đàn bà nào nỡ làm với tình quân, thế mà con không hề biết. Như vậy là bất minh. Còn như biết mà vẫn khư khư nghĩ đến tình xưa nghĩa cũ, là bất mẫn. Bây giờ một lần nữa con không biết người.
– Xin Quốc-mẫu ban cho huấn dụ.
– Con cho đánh chiếm tất cả các cung, lý ra cung Thượng-Dương là nơi chứa chấp bọn cầm đầu phiến loạn, mà con chỉ cho bao vây là tại sao? Ta biết rồi! Con vì nhớ tình xưa nghĩa cũ hơn là nể cái danh Thái-hậu. Như vậy là để tình riêng lên quốc-sự.
Thường-Kiệt là sư điệt của Quốc-mẫu, lại là nghĩa tử của bà. Vì vậy, nghe Quốc-mẫu ban dụ, ông vội lột mũ ra quỳ gối rập đầu tạ tội.
Quốc-mẫu tiếp:
– Thôi tha cho! Tuy nhiên, nay thấy cái nguy cơ bọn phản loạn có thể thoát thân, con lại tâu xin cho công-chúa Kim-Thành tổng chỉ huy cuộc bao vây cung Thượng-Dương. Một lần nữa, con lại không biết xét người. Con phải nhớ rằng công chúa Kim-Thành, uyên thâm Nho-học, rất ghét kẻ bất trung, bất hiếu. Ngay khi vua Thánh-tông còn tại thế, mà công chúa còn định lấy đầu Dương Đạo-Gia trước sân rồng. Huống hồ nay tội Dương gia quá nặng. Ta sợ công chúa sẽ xua quân tràn ngập cung Thượng-Dương, tàn sát Dương gia mất.
Triều-đình nghe Khu-mật viện, các bộ binh, hình, tâu chi tiết về cuộc nổi loạn, cùng những thiệt hại về nhân mạng, về tài sản.
Cuộc tâu trình vừa dứt thì có tiếng voi rống, tiếng thú gầm, tiếng binh khí chạm nhau. Mọi người đều tỏ vẻ lo lắng. Phò-mã Thân Thiệu-Cực tâu:
– Dường như quân phiến loạn đánh ra, nên có cuộc giao tranh. Xin Quốc-mẫu định liệu.
– Chả phải giặc đánh ra đâu. Công-chúa Kim-Thành đánh vào đấy! Vậy Thường-Kiệt hãy tới cung Thượng-Dương để bảo toàn tính mệnh cho Dương thái hậu.
Thường-Kiệt tuân chỉ rời điện Càn-nguyên. Hơn khắc sau, tiếng trống, tiếng vũ khí chạm nhau dứt. Thường-Kiệt, Kim-Thành trở lại điện Càn-nguyên. Thường-Kiệt tâu:
– Dương gia xua võ sĩ, gia tướng, thị-vệ trong cung đánh ra. Công chúa Kim-Thành cho thú, cung thủ Long-biên, Tây-hồ với Thiên-tử binh đánh tràn vào cung Thượng-Dương. Sau khi chiếm cung, thì chỉ bắt được bẩy mươi sáu cung nữ thôi. Thái-sư Dương Đạo-Gia cùng gia thuộc trên ba trăm người, với hơn trăm thị-vệ chết hết. Còn ma đầu Hồng-thiết giáo với tướng Tống đã trốn mất. Dương thái-hậu thì vẫn được bảo vệ tại cung của người.
Triều đình đều biết rằng Thượng-Dương thái hậu phạm nhiều trọng tội. Trong đó chỉ cần hai tội mãi quốc, uy hiếp thiên-tử... cũng đủ tru di tam tộc. Nhưng Thường-Kiệt còn nhớ tình xưa, nghĩa cũ, nên không nỡ thẳng tay với bà.
Quốc-mẫu vỗ vai công-chúa Kim-Thành:
– Thường-Kiệt muốn tâu gì thì tâu, nhưng già này cũng biết rằng công chúa ra lệnh tấn công cung Thượng-Dương rồi đem toàn thể họ Dương, gia tướng, thị-vệ ra chặt đầu. Còn bọn Tống, Hồng-thiết giáo thì công chúa mở vòng vây cho chúng thoát thân. Có đúng không?
– Quả như Quốc-mẫu minh kiến.
Công chúa Kim-Thành tâu: Thần nghĩ, mình nên tha cho bọn Hồng-thiết, để chúng trở lại tranh dành ngôi vua với bọn Chiêm, hầu Nam phương được yên ổn. Còn bọn Tống, mình có bắt được, cũng chẳng thể giết chúng. Chi bằng tha cho chúng về, rồi Ưng-sơn sẽ treo án tử hình toàn gia chúng. Sau này bất cứ hành động nào, chúng cũng ớn Đại-Việt.
Quốc-mẫu đưa mắt nhìn Ỷ-Lan:
– Trước khi băng hà, Quốc-phụ có để lại một di chiếu trao cho già này, cùng Thái-phi và Đại-tư-mã, và dặn rằng: Sau này sẽ có biến cố lớn. Khi biến cố xẩy ra, thì cả ba cùng mở, để thi hành mật chỉ.
Triều thần cùng nhớ lại.
Quốc-mẫu trao ống bạc cho công chúa Thiên-Ninh:
– Con hãy tiếp hai ống của Hoàng-thái-phi, Đại-tư-mã rồi cùng mở ra xem.
Công chúa Thiên-Ninh tiếp ba ống bạc, rồi mượn thanh Thượng-phương bảo kiếm của công chúa Kim-Thành, vận sức tiện đôi ra. Bên trong có ba mảnh lụa hình dạng lệch lạc, viết đầy chữ. Nhưng đem ráp lại với nhau thì thành một một mảnh lớn. Triều đình cùng reo lên.
Quốc-mẫu ban chỉ:
– Con trao cho quan Văn-minh điện đại học sĩ Quách Sĩ-An đọc lên.
Quách Sĩ-An cầm mảnh lụa đọc:
« Quan thái-sư Dương Bình, Hoàng-Giang cư-sĩ và tiên-nương Thiếu-Mai là ba đại y-sư của Đại-Việt ta, đều mật tấu rằng sau này, khi Hoàng-thượng băng hà, thì sẽ băng hà bất thần. Như vậy e không có di chiếu dặn dò việc sau. Đã không có di chiếu ắt có biến. Đám nho thần nhất định tôn Dương hậu làm thái hậu, trao cho việc phù tá ấu quân. Biết rằng Dương hậu, họ Dương sẽ làm phản. Nên ta để lại mấy lời. Nhất thiết tân quân, Ỷ-Lan, Kiệt nhi, triều đình phải tuân theo.
Hoàng-hậu là mẫu nghi thiên hạ. Dù Thượng-Dương hoàng hậu có phạm tội gì, thì cũng không thể gia hình đích mẫu. Chỉ nên cô lập trong cung, phụng dưỡng đầy đủ lễ nghi, để nêu cao đạo hiếu.
Ỷ-Lan có hùng tài, lại quen việc triều chính, hãy dự mọi việc cạnh tân quân. Hoàng-thượng đã bàn với ta, để ta di chúc rằng khi hoàng-thượng băng hà, mà không có di chiếu nào khác, thì di chiếu này được coi như chính chức. Tân quân, triều-đình hãy tôn Ỷ-Lan làm Linh-Nhân hoàng thái hậu.
Đối với dư đảng họ Dương, thì xử theo tội, tùy nặng nhẹ, không cho hưởng Bát-nghị nữa.
Trước đây, Dương hậu có lỗi, đã đánh thuốc mê rồi tĩnh thân Kiệt nhi. Ta biết hết, nên giữ kín việc này, bắt Dương hậu chịu yên phận không được than thở vụ bị hoàng-thượng bỏ phế. Nhưng Kiệt nhi đã thề khi tìm ra thủ phạm sẽ giết ba họ để trả thù. Này Kiệt nhi, việc cũ đã mấy chục năm qua, nên quên đi là hơn.
Nghe đấy, nhớ đấy, làm theo ta ».
Đúng luật ra, thì Thái-Ninh hoàng đế phải ban chế tôn hoàng-thái-phi Ỷ-Lan làm Linh-Nhân hoàng thái hậu. Nhưng nay di chúc của Quốc-phụ viện ý của vua Thánh-tông, như vậy không cần chế nữa. Thái-Ninh hoàng đế cùng triều thần hướng Ỷ-Lan chúc mừng.
Còn Thường-Kiệt nghe di chiếu mà kinh hoàng. Suốt bao năm qua, ông không bao giờ nghi rằng người tình Dương Hồng-Hạc lại thiến mình, cho nên lúc nào ông cũng nghĩ tình xưa, mà bao che giúp đỡ cho bà với họ Dương. Mấy chục năm qua, hằng ngày, ông cùng thân hữu, đệ tử nghiến răng thề rằng nếu tìm ra hung thủ hại ông, thì phải giết ba họ nó cho hả giận. Bây giờ nảy ra hung thủ chính là người yêu của ông. Ông điếng người, nghiến răng, không nói ra lời.
Linh-Nhân hoàng-thái hậu hướng Quốc-mẫu Thanh-Mai:
– Tâu Quốc-mẫu, xin Quốc-mẫu ban chỉ về việc Dương gia.
Quốc-mẫu xua tay:
– Từ khi Quốc-phụ băng hà, mụ già này buông tay không lý gì đến chính sự, chỉ lo vân du trị bệnh cho dân. Vừa qua, Dương gia làm loạn, nên mụ già này phải can thiệp để cứu công-chúa Thiên-Thành, Động-Thiên với phò-mã Cảnh-Long, Hoàng Kiện. Về việc xử tội Dương gia để cho đình nghị thì hơn.
Linh-Nhân hoàng thái-hậu nói với Thường-Kiệt:
– Sư huynh! Dương gia phạm tội có chính phạm, tòng phạm, chứ không phải ai cũng mang trọng tội cả. Dương Đạo-Gia cùng gia tướng đã bị giết. Còn lại vợ-con, anh-em, gia thuốc có tới hàng vạn, tội trạng họ cho đến nay chưa rõ ngọn ngành, thì chưa thể kết tội. Tốt hơn hết, ta cứ coi như họ là nhân chứng để điều tra. Nghĩa là cho đến giờ phút này họ vẫn vô tội, ta chỉ nên giam lỏng họ trong phủ Dương thái-sư. Vậy sư huynh giao họ cho Hình-bộ xét xử.
Thường-Kiệt cung tay:
– Tuân chỉ thái-hậu.
– Trong cuộc binh biến vừa rồi, tất cả các quan văn võ có công chống giặc, sư huynh xét tâu thăng thưởng, để nêu cao gương trung nghĩa. Những người chẳng may bị giặc hại, phải phủ tuất cho cha mẹ, vợ con thực xứng đáng.
Đưa mắt nhìn Hoàng-Nghi, hậu nghĩ thầm:
– Cái gương Thiên-Cảm hoàng hậu được vua Thái-tông sủng ái, rồi đưa đến Dương gia lộng quyền bấy lâu thực là cái gương lớn cho hậu thế. Nay Nghi đệ là người trí lự vô cùng, nhưng Nghi đệ lại say mê Chang-Lan đến điên đảo thần hồn, ta không thể để Nghi đệ đắm chìm trong bể ái, đưa đến di hại cho Đại-Việt. Ta phải dấu Chang-Lan đi, đợi cho Nghi đệ cưới Phương-Quỳnh rồi mới cho gặp lại Chang-Lan, như vậy dù Chang-Lan cỏ làm gì hại cho đất nước, cũng không qua mắt được Phương-Quỳnh.
Nghĩ vậy, hậu hướng Hoàng-Nghi, tuyên chỉ:
– Này Nghi đệ, ta thấy con tỳ nữ Nang-Trúc của đệ thực là thông minh và trung thành. Vậy Nghi đệ cho thể giao cho ta được không? Có thể nói cuộc binh biến vừa rồi không đổ mấu là nhờ nó. Vậy ta phong nó làm trưởng toán cung cung nga cung Ỷ-Lan. Nghi đệ nghĩ sao?
– Xin tuân chỉ thái hậu.
Hậu nói với nhà vua:
– Đối với Thượng-Dương thái-hậu, hoàng-nhi vẫn phải tôn kính như xưa, hàng ngày phải thần-hôn định tỉnh cho đúng đạo hiếu.
Đô-thống Đinh Hoàng-Nghi quỳ bước ra sân rồng rập đầu tâu:
– Tâu thái-hậu, chữ hiếu là đạo lớn vô cùng. Nhưng khi Hoàng-thượng thần hôn định tỉnh, phải có cao thủ theo hộ giá, vì võ công Thái-hậu không thể coi thường được. Lại nữa trong cung của người lúc nào cũng tiềm ẩn những hành gia thuộc Hồng-thiết giáo.
– Được, Nghi đệ lo xa như vậy là phải. Hiện có Thần-vũ thập-anh là những đệ tử đắc ý của sư bá Mộc-tồn. Mười vị này nam thì khôi ngô, nữ thì sắc nước hương trời, mà đạo hạnh lại cao; vừa rồi mười vị đã lập công lớn trong vụ dẹp phản loạn. Ta tạm cử Hùng Nhân làm Tổng-lĩnh thị-vệ, kiêm Tổng-lĩnh ngự-lâm quân. Hùng Nghĩa làm phó. Hùng Lễ làm Tổng-lĩnh thị-vệ. Hùng Trí làm phó. Hùng-Tín làm Điện-tiền hiệu-úy. Còn Ngũ-Âu đều phong làm Lễ-nghi học-sĩ, đặt dưới quyễn lễ-nghi đại học sĩ Ngô Cẩm-Thi để dạy dỗ cung nga, thái giám. Như vậy, mỗi khi hoàng-nhi thần hôn định tỉnh, sẽ có một vị theo hộ giá.
Đại-đô đốc Lý Kế-Nguyên tâu:
– Trong cuộc làm loạn vừa qua, đám cung nữ cung Thượng-Dương đã sát hại một số quan chức, thái-giám, cung nữ. Thần xin Thái-hậu trao những cung nữ đó cho Hình-bộ xét xử, để thỏa vong linh người quá cố.
Ỷ-Lan nghĩ thầm:
– Nếu trao cho Hình-bộ xét xử thì mẹ ta, em ta sẽ bị phanh thây. Vậy ta hãy tránh né việc này thì hơn.
Nghĩ vậy hậu tuyên chỉ:
– Đám cung nga, thái giám, thị-vệ, sở dĩ làm phản là do Dương gia chủ xướng. Họ chỉ biết tuân chỉ Dương thái hậu. Nay ta không xét tội Thái hậu, thì cũng không thể kết tội họ.
