Chương 1
Nếu một ngày nào đó, bạn bước vào tuổi mười sáu, lại phải đi trọ học xa nhà, thoát khỏi sự canh gác nghiêm ngặt của ba mẹ bạn, hẳn là bạn cũng được nghe những lời dặn dò kỹ lưỡng và vô vọng của các bậc sinh thành, hệt như trường hợp tôi ngày xưa.
Nhìn chiếc va-li đã được khóa chặt của tôi, mẹ tôi khuyên nhủ bằng một giọng lo lắng chân thành:
- Con ra thành phố ráng lo học, đừng đi chơi lông bông, đừng đua đòi chúng bạn!
Ba tôi cũng nói những lời y hệt mẹ tôi, có vẻ như tối hôm trước hai người cùng soạn chung với nhau những điều răn dành cho tôi. Tuy nhiên, giọng ba tôi nghiêm nghị hơn, có pha một chút đe dọa.
Tôi ngoan ngoãn đứng nghe, đầu gật lia lịa. Vẻ tử tế quá đáng của tôi khiến ba mẹ tôi hài lòng trông thấy. Có lẽ đến giờ phút này, ba mẹ tôi mới nhận ra tôi là một đứa trẻ nết na, dễ bảo mà trước đây vì một lý do nào đó hai người đã không nhìn thấy.
Trong tâm trạng hân hoan tột đỉnh đó, ba tôi ngẫu hứng nói thêm:
- Con cũng nhớ đừng yêu đương nhăng cuội! Còn đang đi học, phải để hết tâm trí vào bài vở, đừng để chuyện tình cảm vớ vẩn làm xao lãng đầu óc nghe chưa!
- Nghe!
Tôi hét lớn, giọng quả quyết. Ba tôi thật buồn cười. Tôi mà thèm vào yêu với đương. Tôi là tôi chúa ghét bọn con gái. Cái bọn về nhà chỉ biết học gạo, đến lớp thì õng a õng ẹo, lúc nào cũng ra vẻ "tiểu thư" thấy mà bắt ngứa con mắt! Suốt những năm học lớp tám, lớp chín, tôi không bao giờ chơi với bọn con gái. Mà bọn chúng hình như cũng chẳng thèm chơi với tôi. Hai bên cứ như chó với mèo, mỗi lần gặp nhau là nhe răng "gừ gừ".
Tôi cũng không hiểu rõ tại sao tôi lại ghét bọn con gái đến thế. Có thể là do một sự kiện đáng buồn năm lớp bảy. Hồi đó, tôi ngồi ở đầu bàn, gần cửa ra vào. Ngồi kế bên tôi là nhỏ Mỹ Hạnh. Mỹ Hạnh là một con nhỏ láu lỉnh nổi tiếng. Nó là vua phá phách và chọc ghẹo. Suốt năm, nó cà khịa tôi hoài. Nhưng tôi nín nhịn. Dù sao tôi cũng là con trai. Chẳng lẽ tôi đánh nhau với nó. Đánh nó, có thắng cũng chẳng vinh quang gì, còn bị phạt, lại bị tụi bạn chọc cho ê mặt. Nghĩ vậy, tôi gồng mình chịu trận, mặc cho nó làm mưa làm gió.
Nhưng Mỹ Hạnh là một con quỷ. Nó nghĩ ra đủ trò để hại tôi. Còn tôi thì ngu như bò, cứ mắc mưu nó hoài.
Một hôm, sau khi trống đánh vào học, cả lớp đang còn ồn ào trò chuyện thì Mỹ Hạnh bỗng khều tôi:
- Nè, Khoa!
Tôi quay lại:
- Gì vậy?
Mỹ Hạnh chỉ tay ra trước cửa lớp:
- Khoa có thấy sợi dây thun đằng kia không?
Tôi nhướng mắt dòm và gật đầu:
- Thấy! Mà sao?
- Đố Khoa chạy ra nhặt sợi thun đem vào đây!
Tôi lại nhìn ra cửa lớp và rụt cổ:
- Eo ôi, tao không dám đâu!
Lúc đó thầy Luận dạy lớp tôi đang đứng trò chuyện với thầy hiệu trưởng ngay trước cửa. Sợi thun nằm kế bên chân thầy, có cho vàng tôi cũng chẳng dám bỏ chỗ chạy ra nhặt.
Thấy tôi từ chối, Mỹ Hạnh nheo mắt:
- Sao Khoa nhát quá vậy?
Biết nó khích, tôi mặc kệ:
- Ừ, tao vậy đó!
Mỹ Hạnh bĩu môi:
- Con trai gì mà nhát như thỏ đế!
Cái giọng khi dể của nó khiến tôi phát khùng. Tôi nghinh mặt:
- Mày ngon sao mày không chạy ra đi?
Mỹ Hạnh chun mũi:
- Hạnh khác! Hạnh là con gái!
Tôi "xì" một tiếng:
- Mày mà là con gái! Mày là... con quỷ thì có!
Mỹ Hạnh là một đứa có bản lĩnh. Nó phớt lờ sự "xỉ vả" của tôi. Mà dịu dàng nói, giọng ngọt như đường:
- Nếu Khoa chạy ra nhặt được sợi thun, Hạnh cho Khoa cái này!
- Cái gì vậy? - Tôi tò mò.
Mỹ Hạnh thò tay vào cặp. Sau một hồi lục lọi, nó lấy ra một tấm hình lớn bằng hai bao diêm. Tôi ngắm nghía tấm hình vẽ con thỏ trong lòng bàn tay nó, nhún vai nói:
- Tưởng gì! Tấm hình này có gì hay đâu!
- Khoa xem đây nè!
Vừa nói, Mỹ Hạnh vừa từ từ nghiêng bàn tay. Tấm hình chao đi, và con thỏ biến mất. Thay vào đó là một con gấu to tướng, lông xám xịt.
Tôi đang ngẩn ngơ nhìn thì Mỹ Hạnh lật tay lại. Và con thỏ khi nãy lại hiện ra, đột ngột và huyền bí như một phép lạ. Tôi bị tấm hình kỳ ảo kia chinh phục ngay lập tức.
Dòm mặt tôi, biết tôi đang mê tít, Mỹ Hạnh gạ liền:
- Tấm hình đẹp không?
- Đẹp.
- Khoa thích không?
- Thích.
- Vậy Khoa có dám chạy ra nhặt dây thun không?
Câu hỏi của Mỹ Hạnh khiến tôi giật thót. Tôi ngần ngừ nhìn ra cửa. Thầy Luận và thầy hiệu trưởng vẫn còn đứng đó, chạy ra là "chết" liền. Nhưng tấm hình của Mỹ Hạnh quả là tuyệt, nếu bây giờ tôi không chấp nhận lời thách thức của nó thì dễ gì tôi tôi kiếm được một thứ của quý như thế.
- Sao? - Mỹ Hạnh lại giục.
Tôi nhìn tấm hình trên tay nó, liếm môi:
- Mày đưa tao xem tấm hình lại một lần nữa coi!
Mỹ Hạnh tỏ ra rộng rãi. Nó đưa tấm hình cho tôi.
Tôi cầm tấm hình trên tay, lật qua lật lại và thích thú quan sát cảnh con thỏ và con gấu lần lượt đổi chỗ cho nhau.
Trong khi tôi quan sát con thỏ và con gấu thì Mỹ Hạnh im lặng quan sát tôi. Thấy tôi săm soi lâu lắc, nó sốt ruột hắng giọng:
- Trả đây chứ! Làm gì coi hoài vậy!
Tôi đưa trả tấm hình cho Mỹ Hạnh, vẻ tiếc rẻ.
Mỹ Hạnh dòm tôi lom lom:
- Sao? Khoa sẽ chạy ra nhặt sợi dây thun đem vào đây chứ?
Tôi gật đầu:
- Ừ, tao sẽ nhặt.
- Vậy Khoa chạy ra đi!
Tôi nuốt nước bọt:
- Chờ chút xíu! Để tao nghĩ ra cách đã!
Mỹ Hạnh nheo mắt:
- Chờ cho thầy hiệu trưởng đi khỏi hả?
- Không.
Mỹ Hạnh vẫn chưa yên tâm. Nó nói thêm:
- Nếu đợi thầy hiệu trưởng đi khỏi, Khoa mới chạy ra nhặt, Hạnh không đưa tấm hình cho Khoa đâu.
Mặc cho Mỹ Hạnh nhấm nhẳng bên tai, tôi loay hoay nghĩ cách chạy ra nhặt sợi thun sao cho khỏi bị phạt. Nghĩ ngợi một hồi, tôi bỗng sáng mắt lên:
- Tao nghĩ ra rồi!
Rồi không đợi cho Mỹ Hạnh kịp hỏi, tôi hùng hồn khoe:
- Bây giờ tao sẽ ném một cuốn tập ra cửa rồi xin phép chạy ra nhặt. Khi nhặt cuốn tập tao nhặt cả sợi thun.
Mỹ Hạnh tròn mắt nghe tôi trình bày kế hoạch, rồi gật gù:
- Hay đấy!
- Nhưng nếu thầy Luận hỏi tại sao cuốn tập lại văng ra cửa - tôi thận trọng dặn Mỹ Hạnh - tao sẽ nói là tao với mày giành nhau cuốn tập và cuốn tập bị văng ra ngoài. Nếu thầy hỏi mày, mày cũng nói vậy nghe không!
Mỹ Hạnh gật đầu lia:
- Ừ, nếu thầy hỏi Hạnh, Hạnh cũng nói hệt như vậy.
Dàn xếp đâu đó xong xuôi, tôi cầm lấy cuốn tập trên bàn và ném mạnh ra cửa. Cuốn tập bay vù một cái và rớt "xoạch" ngay chân thầy Luận.
Thầy Luận, và cả thầy hiệu trưởng, giật mình cúi nhìn cuốn tập dưới đất và sau đó quay nhìn vào trong lớp như muốn tìm xem chuyện gì đang xảy ra.
Mặc dù đã tính toán sẵn nhưng khi thấy cả hai đồng loạt quay vào và quan sát lớp học bằng ánh mắt nghiêm khắc, đầy đe dọa, tôi bỗng rùng mình sợ hãi. Nhưng lỡ phóng lao đành phải theo lao, tôi liền chậm chạp đứng dậy và rụt rè cất giọng:
- Thưa thầy...
Thầy Luận không đợi tôi nói hết câu. Thầy cắt ngang:
- Cuốn tập này của em hả?
Tôi ấp úng:
- Dạ, của em...
Thầy lại hỏi, giọng nóng nảy:
- Cuốn tập của em sao lại văng ra đây?
Tôi nói, cố trấn tĩnh:
- Thưa thầy, bạn Hạnh muốn mượn cuốn tập của em đ xem lại bài sinh vật hôm qua, em không cho. Hai bên giằng co và thế là cuốn tập... cuốn tập...
Những tiếng cuối cùng tôi nói lúng búng trong miệng và khẽ liếc thầy. Tôi mừng rỡ khi thấy những nếp nhăn trên trán thầy từ từ dãn ra mặc dù mặt thầy vẫn lạnh như tiền. Không hiểu thầy có tin lời giải thích của tôi hay không mà thầy lừ mắt nhìn Mỹ Hạnh:
- Mỹ Hạnh, bạn Khoa nói có đúng không?
Câu hỏi của thầy Luận khiến tôi nở từng khúc ruột. Thầy hỏi đứa khác tôi còn ớn chứ thầy "điều tra" Mỹ Hạnh, coi như tôi thoát nạn. Tôi đã dặn trước Mỹ Hạnh rồi, hẳn nó sẽ trả lời theo kịch bản của tôi.
Tôi không ngờ Mỹ Hạnh lại "phản" tôi. Câu trả lời của nó khiến tôi sửng sốt:
- Thưa thầy, bạn Khoa nói không đúng ạ!
Tôi giật bắn người khi nghe thầy Luận hỏi tiếp:
- Vậy chứ tại sao cuốn tập của bạn Khoa lại văng ra cửa?
Mỹ Hạnh đáp tỉnh bơ:
- Bạn ấy tự ném ra ạ.
- Ném ra? - Thầy Luận ngạc nhiên - Sao lại tự ném ra?
Mỹ Hạnh đúng là một mụ phù thủy. Trong khi tôi bủn rủn cả tay chân thì nó kể tuốt tuồn tuột mọi ý đồ đen tối của tôi. Nó tố cáo tôi bằng một giọng hào hứng và quỉ quyệt khó tin. Mặt thầy Luận mỗi lúc một sa sầm.
Và dĩ nhiên tôi không tránh khỏi đòn trừng phạt của thầy. Ngày thường thầy phạt một thì hôm đó thầy phạt mười. Thầy muốn chứng minh cho thầy hiệu trưởng sự nghiêm khắc của thầy đối với những đứa học trò nghịch như tôi.
Tôi lãnh ba roi vào mông, đau quắn đít. Sau đó, tôi lại phải quì gối trước bảng đen cho mấy chục cặp mắt soi mói châm chọc, nhục ơi là nhục.
Tôi quì cả tiếng đồng hồ, mãi đến giờ ra chơi. Nhưng tôi không thấy mỏi chân, đầu gối cũng chẳng thấy đau. Trong lòng tôi lúc đó chỉ dậy lên một nỗi căm giận khủng khiếp. Tôi thù Mỹ Hạnh đến tận xương tủy. Tôi ao ước mình tài giỏi như Tôn Ngộ Không. Tôi thèm có bảy mươi hai phép biến hóa. Tôi sẽ không ngại ngần biến Mỹ Hạnh thành con rắn, con dơi, con quạ, con chuột, con gián hoặc bất cứ một loài bò sát ti tiện nào đó.
Kể từ hôm đó, tôi "cạch" Mỹ Hạnh, không bao giờ nói chuyện với nó nữa. Tôi cũng "cạch" cả bọn con gái. Bọn chúng là vậy, lúc nào cũng nghĩ đến chuyện hãm hại những đứa con trai cả tin như tôi. Mà nếu không vậy, Thượng đế chả sinh chúng ra làm gì.
Lớn lên một chút, tôi tình cờ đọc được một số câu danh ngôn khủng khiếp về bọn đàn bà, con gái. Tôi càng xa lánh họ. Ngạn ngữ Tây Ban Nha bảo tôi: "Tin người đàn bà bằng lời chẳng khác nào nắm đuôi lươn". Tôi từng nắm đuôi lươn nên tôi biết. Nó cứ trơn tuột. Ngạn ngữ Ấn Độ "hù" tôi chết khiếp: "Nước làm hỏng rượu, xe bò làm hỏng đường lộ và đàn bà làm hỏng đàn ông". Tôi chả quan tâm đến rượu và đường lộ, chúng hỏng cứ việc hỏng. Tôi không sợ nước và xe bò. Tôi chỉ sợ tôi hư hỏng. Vì vậy, tôi ghét bọn "tiểu thư".
Không chỉ có ngạn ngữ, phương ngôn chê bai phụ nữ. Ngạn ngữ thuộc về những người bình dân. Ngay cả những người học rộng cũng chế giễu đàn bà. De Molina xác nhận với tôi: "Làm đàn bà và làm thinh là hai việc trái ngược". Câu nói y như thánh. Bọn họ là chúa lẻo mép. Mỗi lần cãi nhau với bọn con gái, tôi không bao giờ nói lại. Tôi nói một tiếng, bọn chúng nói mười tiếng. Bọn chúng chuyên át giọng lũ con trai chúng tôi.
Bọn chúng nói nhiều nhưng lại thay đổi ý kiến như chong chóng, thật chẳng ra làm sao! Racine thấy rõ điều đó. Ông nói: "Họ lơ mơ, họ lưỡng lự, nói tắt một tiếng họ là đàn bà". Ông Racine giỏi ghê! Hèn gì ông nổi tiếng khắp thế giới. Ông Voltaire cũng lừng danh không thua gì ông Racine. Ông phát biểu xanh dờn: "Thượng đế chỉ tạo ra đàn bà để nhử đàn ông". Ông Voltaire nói nghe hãi quá. Nhưng tôi phục ông sát đất. Tôi đoán chắc hồi nhỏ ông cũng có một con nhỏ bạn giống hệt như con nhỏ Mỹ Hạnh ngồi kế bên tôi. Và chắc con nhỏ đó nó hành ông tơi tả nên ông mới ghét đàn bà đến thế. Hồi đó, tôi cứ đinh ninh đã "khi dể" phụ nữ như vậy, hẳn ông sẽ không lấy vợ. Sau này tôi mới biết sự thật không giống như tôi nghĩ. Mắc dù thừa biết Thượng đế tạo ra đàn bà để nhử đàn ông, ông cứ để cho vợ ông nhử ông một cách thoải mái. Không ai nhử ông, chắc ông buồn lắm! Tôi cay đắng nhủ thầm và có cảm giác mình bị phản bội, nhưng không vì vậy mà tôi vội xóa những ý tưởng tuyệt vời của ông trong cuốn sổ tay của tôi. Tôi vẫn tin vào sự đúng đắn và sáng suốt của những lời ông nói mặc dù sau đó ông lại tỏ ra ngốc nghếch như một con lừa.
Hẳn nhiên, tôi khác ông Voltaire. Ông nói, còn tôi thì làm. Gặp con gái, mặt tôi lạnh toát, mắt phủ đầy sương mù Luân Đôn. Suốt mấy năm ròng như vậy. Cho đến khi tôi sắp sửa ra thành phố học tiếp lớp mười.
Vì vậy, hôm nay nghe ba tôi dặn tôi chớ yêu đương nhăng cuội, tôi tức cười ghê. Tôi mà thèm yêu bọn con gái. Tôi chưa nuốt sống bọn chúng là còn may.
Dĩ nhiên, đó là về phía tôi. Còn bọn chúng nghĩ sao, ai mà biết được! Rất có thể bọn chúng xúm vào yêu tôi. Rất có thể bọn chúng sẽ gửi thư nặc danh tống tình tôi, hệt như bọn Mafia thường làm. Nhưng dù gì thì gì, tôi mặc xác. Tôi sẽ không thèm đáp lại tình yêu của bất kỳ một cô gái xinh đẹp nào, mặc cho cô ta khóc sướt mướt cả năm ròng. Tôi sẽ không để cho ai làm hỏng tôi, hỡi nước, xe bò và các mụ phù thủy! Tôi là một người đàn ông đã có quá nhiều kinh nghiệm về đàn bà. Năm lớp bảy, chẳng phải con quỷ Mỹ Hạnh đã "nhử" tôi một trận nhớ đời đó sao?
Chương 2
Năm lớp mười là một năm lành mạnh và sáng sủa. Lòng tôi vô tư và thanh thản. Lớp tôi có khoảng một tá con gái, tôi chẳng thèm để mắt tới đứa nào. Tôi chỉ chơi với toàn bạn trai.
Tôi ở trọ nhà thằng Nghị. Nghị học chung lớp với tôi. Nhưng nó học Anh văn, tôi học Pháp văn. Lớp mười trường tôi không đủ học sinh để chia làm hai lớp. Tất cả bọn tôi đều phải học chung, chỉ có giờ sinh ngữ là học riêng.
Ba mẹ Nghị sống bằng nghề cho thuê phòng trọ và nấu cơm tháng. Nhà nó rộng rãi, lại ít người. Ngoài căn nhà mặt tiền, nơi ba mẹ và hai anh em Nghị ở, gia đình Nghị còn có một ngôi nhà rộng phía sau để cho thuê. Ngôi nhà phía sau nằm lọt giữa một khu vườn nhỏ nhưng đầy bóng mát. Vườn không nhiều cây cối, chỉ vài cây mận, vài cây xoài nhưng những tán xoài quanh năm tỏa bóng, che mát những bụi dạ lý hương rải rác trong vườn. Những năm tôi ở trọ nhà Nghị, đêm đêm ra vườn, hương dạ lý thấm đầy trên tóc, tối lên giường nằm ngủ vẫn còn nghe ngào ngạt.
Cuối vườn là ao cá nhỏ, mặt nước phủ đầy lá sen xanh. Vào mùa hè, bông sen nở đỏ mặt ao, lác đác có vài bông súng tím chen vào giữa, khung cảnh bỗng đẹp lạ lùng. Những lúc ấy, chúng tôi thường mượn máy ảnh, ra ngồi bên bờ ao, thay phiên nhau chụp lia lịa.
"Chúng tôi" ở đây không phải chỉ có tôi và Nghị. Ở trọ chung với tôi những năm cấp ba còn có Ngữ, Hòa lé và "giáo sư" Bá.
Năm đứa chúng tôi cùng học chung một lớp. Bá thuộc phe Pháp văn, giống như tôi. Ngữ và Hòa lé phe Anh văn.
Trong bọn, Ngữ tài hoa nhất. Nó làm thơ hay, viết lưu bút cảm động nổi tiếng. Tôi nghe tụi bạn kể lại hồi cuối năm lớp chín, Ngữ viết lưu bút cho đứa nào là đứa nấy khóc ròng. Đọc những dòng lâm ly của nó, ai cũng nước mắt nước mũi sì sụt. Tiếc là năm ngoái, tôi không học chung với nó, để xem nó viết lưu bút ra sao mà nổi tiếng đến thế. Bây giờ, Ngữ là trưởng ban báo chí của lớp tôi, chủ bút tờ báo tường mỗi tháng ra một lần.
Ngữ là một tay chủ bút khốn kiếp. Bao nhiêu bài vở tôi đưa, nó đều đem vứt sọt rác hết. Nó chẳng thèm đếm xỉa gì đến việc tôi với nó cùng ăn một mâm, cùng ở một nhà.
Tôi vẫn không nản, cứ cặm cụi làm hết bài thơ này đến bài văn khác, nộp cho Ngữ. Thậm chí tôi còn dẫn nó đi uống cà phê để lấy lòng. Ngữ rất khoái uống cà phê. Vì vậy, tôi hy vọng vì khoái cà phê, Ngữ sẽ khoái luôn thơ tôi.
Nhưng Ngữ là một thằng bạn lòng gang dạ sắt. Nó tiếp tục uống cà phê của tôi và tiếp tục liệng bài của tôi đi đâu mất. Biết mình "tài hẹn sức mọn", tôi không dám kêu ca, chỉ kiên trì sáng tác. Nhưng suốt một thời gian dài, tiền cà phê thì tốn đều đều mà bài vở chẳng được xuất hiện lấy một lần trên báo, tôi đâm nản.
Một hôm, đang ngồi trong quán cà phê, tôi hỏi Ngữ:
- Cà phê có ngon không?
Ngữ gật đầu:
- Ngon.
Tôi liếm môi:
- Ngon sao không thấy mày đăng bài của tao?
Ngữ thản nhiên:
- Cà phê ngon nhưng bài của mày thì... dở.
Ngữ làm tôi sượng trân. Tôi cố vớt vát:
- Những chẳng lẽ mấy chục bài đều dở hết? Cũng có bài... tạm được chứ? Mày đọc kỹ lại đi!
Ngữ nhún vai:
- Tao đã đọc kỹ rồi. Chẳng có bài nào thuộc diện "tạm được". Dở bằng nhau.
Nhận xét "độc ác" của Ngữ chẳng khác nào gáo nước lạnh tạt vào mặt tôi. Ý chí tôi ướt đẫm. Nhiệt tình sáng tác của tôi tuột xuống dưới 0 độ. Tôi tính đứng dậy đi ra khỏi quán, để mặc cho Ngữ... trả tiền cà phê. Nhưng tay chân đang bủn rủn, tôi đứng dậy không nổi. Rốt cuộc tôi đành phải ngồi lại và cố nén tự ái, "thỉnh giáo" Ngữ:
- Muốn cho hết dở, phải làm sao?
Ngữ gật gù phán:
- Phải học tập người khác. Chẳng hạn, muốn làm văn hay, phải đọc Nguyễn Tuân, muốn làm thơ hay, phải thuộc ca dao, thuộc Nguyễn Bính!
Phán xong, Ngữ liếc tôi:
- Mày đọc Nguyễn Tuân, Nguyễn Bính bao giờ chưa?
Tôi ngượng ngùng thú thật:
- Chưa. Nhưng tao có nghe tên.
Ngữ "hừ" giọng:
- Nghe tên thì chưa ăn thua gì! Phải đọc!
Tôi nuốt nước bọt:
- Nhưng tao có thuộc vài câu ca dao...
Ngữ hất đầu:
- Mày đọc nghe coi!
Tôi hí hửng đọc:
- Mẹ ơi đừng đánh con đau
Để con bắt ốc hái rau mẹ nhờ.
Đọc xong, tôi liếc Ngữ, chờ nó khen. Nhưng Ngữ tỉnh bơ:
- Hai câu đó cũng tàm tạm. Mày còn thuộc câu nào nữa không?
Tôi nhíu mày, cố nhớ lại những câu ca dao hồi nhỏ mẹ tôi ru tôi và sau này tôi đã dùng chúng để ru em. Nghĩ một hồi, tôi sáng mắt lên, hắng giọng đọc:
- Ai về nhắn với nậu nguồn
Mít non gửi xuống, cá chuồn gửi lên.
Tôi ngân nga dứt, thấy Ngữ không nói gì, chắc mẩm nó khoái, tôi cao hứng "xổ" tiếp:
- Lỗi lầm vì cá trích ve
Vì rau muống luộc, vì mè trộn măng.
Lần này thì Ngữ không làm thinh nữa. Tôi vừa ngắt giọng, Ngữ khen liền:
- Rõ ràng là mày có năng khiếu...
Tôi sướng rơn:
- Năng khiếu văn nghệ hả? - Rồi không cầm lòng được, tôi khoe:
- Hôm trước thằng Bá cũng nhận xét tao vậy!
Nhưng Ngữ làm tôi cụt hứng, nó lắc đầu:
- Không phải năng khiếu văn nghệ. Tao muốn nói là mày có năng khiếu... ăn uống! Mày đi mở nhà hàng hợp hơn là làm thơ, viết báo!
Tôi tái mặt. Nhưng tôi không dám sửng cồ với Ngữ. Gây sự với nó, nó giận nó không thèm dìu dắt tôi trên con đường văn nghệ nữa thì khốn. Tôi chỉ biết giở giọng ai oán:
- Tao muốn học hỏi thật mà mày lại cứ chọc quê tao!
Ngữ cười hì hì:
- Ai bảo mày mở miệng ra chỉ toàn là mít non, cá chuồn, cá trích, rau muống... chi! Phải thuộc những câu ca dao trữ tình như vầy nè!
Nói xong, Ngữ kéo cổ áo, sửa bộ, rồi lim dim mắt, đọc:
- Thò tay mà hái cọng ngò
Thương em muốn chết giả đò làm lơ!
Đọc xong, Ngữ mở mắt ra, ngó tôi hỏi:
- Hay không?
- Hay!
Tôi xuýt xoa khen. Ngữ khoái chí, lại... nhắm tịt mắt, ngâm nga:
- Anh về để áo lại đây
Để khuya em đắp gió tây lạnh lùng
Gió lạnh lùng lấy mùn mà đắp
Để áo anh về đi học kẻo trưa.
Lần này, Ngữ chưa kịp mở mắt, tôi đã buột miệng trầm trồ:
- Hay ghê!
Ngữ phổng mũi:
- Đấy! Muốn làm văn nghệ phải thuộc những câu ca dao "ướt át" như vậy. Mày cứ bị ám ảnh bởi cá chuồn, cá trích hoài làm sao làm văn, làm thơ hay được!
Ngữ nói đúng. Những câu ca dao nó đọc nghe mới thắm thiết làm sao! Cả đời tôi chỉ mong ước làm được những câu thơ hay bằng một nửa vậy thôi. Nhưng khổ nỗi, những câu ca dao đặc sắc kia đều liên quan mật thiết đến đề tài tình yêu trong khi tôi lại chẳng màng đến ba chuyện yêu đương vớ vẩn đó. Đối với tôi chả bao giờ có chuyện "thương em muốn chết giả đò làm lơ". Tôi "ghét em muốn chết" thì có! Gặp bọn con gái là tôi "lơ" thật, "lơ" từ đầu năm đến cuối năm, cần quái gì phải giả đò. Chẳng giả đò, mặt tôi cũng đã lạnh như... đá cục.
Thấy tôi lộ vẻ thẫn thờ, Ngữ hất hàm:
- Sao? Có gì khúc mắc cần hỏi thêm không? Làm gì trầm ngâm hoài vậy?
Tôi tặc lưỡi, ngần ngừ:
- Sao tao thấy làm thơ "ướt át" khó quá!
Ngữ động viên tôi:
- Bước đầu bao giờ chả khó! Ông bà đã nói rồi, "vạn sự khởi đầu nan". Nhưng mày đừng lo. Chuyện gì cũng vậy, làm hoài sẽ quen. Thơ văn mày hiện nay hơi "khô" nhưng nếu mày chú tâm rèn luyện, nó sẽ "ẩm" dần dần. "Ẩm" một thời gian, nó sẽ chuyển qua... "ướt át". Đó là quy luật.
Tôi nghe Ngữ giảng giải một hồi, đầu óc càng rối tinh rối mù. "Lý luận văn học" của nó sao nghe na ná như chương trình dự báo thời tiết trên ti vi, khi thì ẩm lúc thì khô, chẳng biết đường nào mà lần.
Dường như đọc được nỗi hoang mang trong mắt tôi, Ngữ gật gù nói thêm:
- Mày cứ tin tao đi. Hồi trước tao cũng vậy. Lúc tao mới tập viết văn, câu nào câu nấy khô queo, tao luyện riết, bây giờ chúng ướt đẫm, hễ đọc là cứ muốn nấc lên.
Tôi biết Ngữ không "hù" tôi. Nó nói thật. Đã bao nhiêu đứa sụt sùi trước những dòng lưu bút lâm ly của nó. Thơ nó cũng vậy. Bài nào bài nấy tình cảm dầm dề như mưa tháng bảy. Tôi không biết nó đã yêu ai bao giờ chưa nhưng thơ nó lúc nào cũng than thở về một mối tình đã... chết, đọc lên thấy thương ghê, thấy cứ muốn dẫn nó đi uống cà phê cho nó đỡ buồn.
Nhưng mặt mạnh của Ngữ chính là điểm yếu của tôi. Tôi đã thề không đội trời chung với bọn con gái. Chẳng lẽ bây giờ tôi bắt chước thằng Ngữ cất giọng khóc than, năn nỉ "kẻ thù" của tôi? Thật là khó xử!
Tôi nhăn nhó nói với Ngữ:
- Vấn đề không phải là "khô" hay "ướt". Tao nói khó là khó chuyện khác.
Ngữ ngạc nhiên:
- Khó chuyện gì?
Tôi bối rối thú nhận:
- Tao không thích làm thơ tình.
- Thơ tình mà không thích? - Ngữ kêu lên sửng sốt.
- Ừ. Tao không thích.
Ngữ dòm tôi bằng ánh mắt lạ lùng:
- Sao vậy?
Tôi ấp úng đáp:
- Tại tao ghét... bọn con gái.
Ngữ giật bắn người như chạm phải lửa. Nếu không có cái lưng ghế phía sau, có lẽ nó đã lăn quay xuống đất rồi. Sau một hồi trố mắt nhìn tôi như thể nhìn một quái vật, Ngữ vội sờ tay lên trán tôi.
- Mày làm trò gì vậy? - Tôi hỏi, giọng ngơ ngác.
Ngữ khịt mũi:
- Tao xem thử mày có "ấm đầu" không! Toàn thể đàn ông trên thế giới đều thương con gái. Ghét con gái, họa chăng chỉ có người điên.
Tôi cau mặt, hất tay Ngữ ra:
- Tao không điên. Nhưng tao ghét con gái.
Thái độ bướng bỉnh của tôi khiến Ngữ nổi cáu. Nó nghiêm giọng quở trách:
- Mày không được ghét bọn con gái, hiểu chưa! Phải thương tụi nó nhiều vào! Thấy đâu thương đó, thấy ít thương ít, thấy nhiều thương nhiều. Nếu ghét tụi nó, mày nên chọn nghề khác. Nghề uốn tóc chẳng hạn. Tụi nó muốn tóc cúp vô thì mày uốn quăn ra, tụi nó muốn tóc xù thì mày chơi tóc tém, tụi nó khoái tóc dài, mày chơi mốt... ni cô. Còn đã đi theo cái nghiệp văn thơ thì phải thương con gái. Đó là... bổn phận.
Nghe Ngữ "thuyết" một hồi, tôi rụng rời tay chân. Nhưng tôi không dám lên tiếng phản đối, sợ Ngữ điên tiết sổ toẹt mơ ước của tôi. Tôi đành thở dài, "tiếp thu" bằng một giọng yếu ớt:
- Ừ, tao sẽ tập dần dần. Muốn thương tụi nó đâu phải dễ.
Thấy tôi chịu phục thiện, Ngữ có vẻ tươi tỉnh hơn. Nó dịu giọng khuyến khích:
- Không dễ nhưng không phải là không làm được. Ngạn ngữ Pháp có câu: "Vouloir, c est pouvoir". Muốn là được. Mày phải bắt chước tao. Con gái lớp mình, đứa nào tao cũng thương hết.
Tôi há hốc mồm:
- Mày thương hết mười hai đứa?
Ngữ gật đầu:
- Ừ, tao thương "trọn bộ".
Mối tình "khổng lồ" của Ngữ khiến tôi phát rét. Nhưng tôi không khỏi băn khoăn:
- Mày thương nguyên một tá sao tao không biết? Tao có thấy mày làm gì đâu!
Ngữ nhún vai:
- Thì tao đâu có định làm gì! Tao chỉ làm... thơ thôi.
Tôi chớp mắt:
- Thế tụi nó có biết mày thương không?
Ngữ nuốt nước bọt:
- Chắc là không! Tao không nói làm sao tụi nó biết!
Tôi lại thắc mắc:
- Mày thương mà không nói, vậy thương làm gì?
Ngữ nheo mắt nhìn tôi:
- Mày ngốc quá! Tao thương tụi nó là thương chơi thôi, thương để làm thơ. Tao đâu có thương thiệt mà phải nói ra!
Lần đầu tiên trong đời tôi nghe nói đến hai chữ "thương chơi". Tôi ngẩn ngơ ngó Ngữ:
- Thương để... làm thơ?
Ngữ gục gặc đầu:
- Chứ sao! Đã là văn nghệ sĩ thì không thể yêu theo kiểu phàm phu tục tử được. Tình yêu của tụi mình là tình yêu lặng thầm và cao thượng. Yêu không "tuyên bố" cũng cóc cần đền đáp. Cứ câm nín, ấp ủ, dày vò, tụi mình sẽ có cả khối cảm xúc để viết nên những vần thơ bất hủ. Các nhà thơ lớn xưa nay vậy.
Con đường văn nghệ Ngữ vừa phác họa nghe thật hấp dẫn và xem ra cũng không đến nỗi khó đi lắm. Tưởng yêu "thiệt" theo kiểu "phàm phu tục tử" tôi mới ngán chứ yêu "chơi" theo kiểu "văn nghệ sĩ" thì tôi nhắm sức mình có thể yêu được. Tôi bèn hào hứng nói với Ngữ:
- Nếu vậy tao làm được. Tưởng gì chứ thương "chơi", thương "để làm thơ" thì đâu có khó!
Thấy tôi không còn đòi ghét con gái nữa, Ngữ khoái chí, tiếp tục vung vít:
- Tình yêu của tụi mình còn có cái khỏe là không sợ bị từ chối, cũng chẳng ai biết mà chọc quê. Hơn nữa, mình có thể yêu tự do, muốn yêu ai thì yêu. Tụi phàm phu tục tử mỗi lần chỉ có thể yêu được một người, yêu hai người là có chuyện, trong khi tụi mình có thể yêu gộp một lúc toàn bộ phụ nữ trên thế giới này cũng được. Vậy là nhất rồi, còn muốn gì nữa!
Nói xong, Ngữ cười tít mắt. Dòm nó, tôi có cảm tưởng như toàn bộ phụ nữ trên thế giới này đang đổ xô thương nó, chứ không phải là ngược lại.
Tôi chẳng tham lam như Ngữ. Tôi chỉ muốn thương in ít thôi, thương những người mà mình biết mặt biết tên hẳn hoi. Suy tính hồi lâu, tôi rụt rè nói:
- Vậy kể từ ngày mai, tao bắt đầu thương hén?
- Ừ. Nhưng mày định thương ai?
Tôi bối rối:
- Thì thương mấy đứa con gái lớp mình! - Rồi tôi bẽn lẽn nói thêm - Tao sẽ thương khoảng... sáu đứa!
Ngữ giật thót:
- Không được! Như vậy thì nhiều quá!
Sự phản đối bất ngờ của Ngữ khiến tôi ngẩn người ra. Rõ ràng mới vừa rồi nó bảo tôi muốn thương ai thì thương, thương bao nhiêu cũng được, vậy mà tôi mới mở miệng đòi thương, nó đã chặn ngang họng rồi. Tôi nhìn Ngữ, thấp thỏm hỏi:
- Có sáu đứa mà... nhiều?
Ngữ tặc lưỡi:
- Đối với mày, như vậy là nhiều! Phải giảm bớt lại!
Tôi khịt mũi:
- Chứ mày thương nguyên cả lớp đó sao! Tao chỉ bằng phân nửa mày chứ mấy!
Thấy tôi có vẻ giận dỗi, Ngữ cười hì hì. Nó vỗ vai tôi, giọng kẻ cả:
- Tao khác, mày khác, sánh sao được mà sánh! Đối với tao, một tá cũng còn ít. Còn đối với kẻ mới "nhập môn" như mày, sáu đứa lại quá nhiều, mày không thể tập trung tư tưởng được. Lúc "đề-pa", chỉ nên thương một em thôi.
Tôi đực mặt ra:
- Tao chỉ "được" một em thôi sao?
Ngữ gật gù hắng giọng:
- Một và chỉ một mà thôi!
Một khi Ngữ đã khống chế số lượng "người yêu" của tôi bằng một định đề toán học thì tôi biết có năn nỉ cũng bằng thừa. Tôi đành thở dài xuôi xị:
- Thôi một em cũng được!
Sau khi đã chấp nhận số phận hẩm hiu của mình, tôi ngồi nặn óc xem nên "thương" đứa nào trong số mười hai đứa con gái của lớp tôi. Trước nay, tôi chẳng thèm để mắt đến tụi nó, bây giờ phải ngồi nhớ lại từng khuôn mặt, chọn ra một khuôn mặt ít hắc ám nhất để đem lòng "thương", đối với tôi thật là gian nan trầy trật. Tôi điểm danh trong đầu một vòng, hai vòng rồi ba vòng mà chẳng chọn được "đối tượng" vừa ý. Mười hai đứa, đứa nào tôi cũng... không ưa. Chẳng hiểu sao Ngữ có thể thương không sót một mống, tài thật!
Thấy tôi ngồi đăm chiêu cả buổi, Ngữ hỏi:
- Mày nghĩ ngợi gì vậy?
Tôi lúng túng thú thật:
- Tao đang nghĩ xem nên... thương đứa nào.
- Mày nghĩ ra chưa?
Tôi gãi đầu, ngượng ngập:
- Chưa. Không hiểu sao tao thấy khó quá.
Ngữ nhiệt tình:
- Nếu mày thấy khó thì để tao chọn giùm cho. Người ngoài cuộc bao giờ cũng sáng suốt hơn.
Nghĩ mãi không ra, tự nhiên thấy Ngữ đòi làm "cố vấn", tôi bằng lòng ngay:
- Ừ, mày chọn giùm tao đi!
Ngữ giỏi giang hơn tôi nhiều. Chỉ một thoáng, nó đã kêu lên:
- Tao nghĩ ra rồi!
Tôi tròn mắt, hồi hộp:
- Đứa nào vậy?
- Em Hồng.
- Trời ơi, con Hồng "chà-và" hả?
Tôi la lên thất thanh và bỗng nghe tai mình ù đi. Suýt một chút nữa tôi đã xỉu ngay trong quán. Tôi tưởng thằng Ngữ nó chọn cho tôi đứa nào chứ nó chọn nhỏ Hồng thì rõ ràng nó "giết" tôi chứ đâu phải "giúp" tôi. Trong mười hai đứa con gái lớp tôi, nhỏ Hồng xếp hạng bét về nhan sắc cũng như về tính tình. Nó tên Hồng nhưng nước da nó chẳng hồng chút nào. Da nó đen thui. Nghe nói ngay từ lúc học lớp sáu, nó đã mang biệt danh Hồng "chà-và" rồi. Đã vậy, nó còn uốn đầu tóc xoăn tít, mỗi lần dòm, tôi cứ rởn cả tóc gáy, tưởng đâu nó là người Việt gốc... Phi châu.
Đó là bề ngoài. Bề trong nó còn đáng chán hơn. Ngồi trong lớp, nó chuyên môn nói chuyện. Cái đầu xoăn tít của nó hết quay trái lại quay phải, không biết nằm yên là gì. Tôi ngồi sau lưng nó, mỗi lần chép bài, tôi phải không ngừng lắc lư cái đầu theo nó mới mong thấy được chữ viết trên bảng. Lần nào cũng vậy, chép xong được bài học, cổ tôi mỏi nhừ.
Nhỏ Hồng còn nổi tiếng chanh chua, đanh đá. Không chỉ tụi con gái, mà ngay cả đám con trai cũng ớn nó ra mặt. Đứa nào vô phúc chọc phải nó, coi như đứa đó... tàn đi. Nó mắng sa sả, nghe không kịp vuốt mặt, nạn nhân chỉ còn có nước ôm đầu lủi vô một xó nào đó, ngồi trốn và chờ cho "tai qua nạn khỏi". Vì vậy, đứa nào cũng "cạch" nó. Tôi lại càng "cạch". Nó mà biết tôi "thương" nó, "làm thơ" cho nó, chắc nó vác guốc rượt tôi chạy quanh sân trường.
Vậy mà bây giờ thằng Ngữ lại chơi ác bắt tôi phải thương bà chằn tinh đó. Nó bắt tôi phải ấp ủ, phải dày vò... khổ ơi là khổ!
Tôi nhìn Ngữ, mặt méo xẹo:
- Thôi, tao không "thương" nhỏ Hồng đâu! Mày làm ơn đổi giùm tao em khác đi!
Ngữ phớt lờ sự khiếu nại của tôi. Nó lên giọng:
- Không được! Tình yêu chứ đâu phải hàng hóa mà mày đòi đổi tới đổi lui!
- Nhưng nhỏ Hồng nó... đen thui! - Tôi cố khẩn khoản.
Ngữ vẫn lạnh lùng:
- Đen trắng thì ăn thua gì! Khi đã thương, mày nhìn màu đen thành màu trắng mấy hồi!
Thấy Ngữ không thèm đếm xỉa gì đến nguyện vọng chính đáng của tôi, nó cứ khăng khăng bắt tôi "thương" con Hồng "chà-và", lòng tôi như thắt lại. Tôi ấm ức nói:
- Mày chỉ "xí gạt" tao! Màu đen làm sao nhìn cho ra... màu trắng được! Tao có cố lắm cũng chỉ nhìn "đen" thành "xám" là cùng!
Ngữ cười ha hả:
- Trời, tao "xí gạt" mày làm gì! Tại mày chưa biết đó thôi, chứ tình yêu nó màu nhiệm ghê lắm. Nó biến cái này thành cái khác như chơi. Mày nghe mấy câu ca dao này bao giờ chưa?
Nói xong, không đợi tôi trả lời, Ngữ đã hùng hồn đọc:
- Lỗ mũi em mười tám gánh lông
Chồng yêu chồng bảo râu rồng trời cho
Đêm nằm thì ngáy o o
Chồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà
Đi chợ thì hay ăn quà
Chồng yêu chồng bảo về nhà đỡ cơm...
Ngữ đọc một lèo, thao thao bất tuyệt. Tôi ngồi dỏng tai nghe, hoang mang và chăm chú.
Đọc dứt câu cuối cùng, Ngữ nhướng mắt dòm tôi:
- Mày hiểu bài ca dao vừa rồi muốn nói gì không?
Không những tôi hiểu bài ca dao muốn nói gì mà tôi còn hiểu thằng Ngữ muốn dẫn tôi đi đâu, vì vậy tôi gật đầu một cách rầu rĩ.
Đúng như tôi nghĩ, Ngữ cười đắc thắng:
- Như vậy là mày chịu thương em Hồng rồi hén?
Biết mình đã sập bẫy, tôi thở dài xuôi xị và kháng cự bằng một giọng yếu ớt:
- Nhưng nhỏ Hồng dữ như chằn. Nó mà biết tao "thương" nó, nó chửi tao tắt bếp.
Vẻ mặt đưa đám của tôi chẳng khiến Ngữ động lòng. Nó quắc mắt:
- Mày chỉ giỏi phịa! Mày không nói, làm sao nó biết được? - Rồi Ngữ bỗng nghiêm giọng - Bây giờ tao hỏi thật, mày có muốn viết được những áng thơ văn bay bướm không?
- Muốn! - Tôi gật đầu như máy.
- Mày có muốn những sáng tác của mày được đăng lên báo tường không? - Ngữ lại hỏi.
Tôi liếm môi:
- Muốn.
Ngữ ranh mãnh:
- Thế mày có muốn thương em Hồng không?
Lần này thì tôi hết đường tránh né. Tôi đành phải nuốt nước bọt, bần thần đáp:
- Muốn.
Ngữ cười toe:
- Khá lắm! Bây giờ tao mới nhận ra là mày có năng khiếu... văn nghệ!
Ngữ khen tôi mà sao tôi chẳng thấy vui. Thấy nó cười, tôi cũng nhe răng cười theo nhưng miệng tôi cười như mếu. Từ khi tôi mở miệng "kết nạp" nhỏ Hồng làm "người yêu", lòng tôi bỗng nặng như đeo đá. Tôi tưởng như tôi vừa mới "rước vạ" vào mình. Trước đây lòng tôi thanh thản biết bao nhiêu, tự dưng đi nghe lời thằng cha chủ bút hắc ám kia, để bây giờ tôi phải mang nặng bên lòng "nỗi nhớ thương" dù là thương theo kiểu tôi, chỉ có ma mới biết.
Trong khi Ngữ ngồi rung đùi thưởng thức thành quả "dụ dỗ" của nó thì tôi cứ lầm bầm cay đắng và không tiếc lời nguyền rủa "mối tình" vừa chớm nở của mình.
Nguồn: docsach.mobi
