Chương 1
Lúc này là buổi sáng.
Buổi sáng ở thôn quê thật là êm đềm, yên tĩnh.
Hôm nay Quý ròm mới thực sự thảnh thơi để thả tâm trí của mình vào khung cảnh chung quanh. Nó ngồi trên lưng bò với thằng Lượm, lắng tai nghe tiếng chim hót ríu rít trên ngọn cây, tiếng người gọi nhau í ới trên cánh đồng, tiếng bánh xe bò kẽo kẹt nghiến trên con lộ đất và tiếng trò chuyện râm ran của những phụ nữ xách giỏ, cắp thúng kéo nhau lên chợ Ngã Ba. Nhìn ai không cắp thúng mà đội thúng trên đầu hoặc gánh kĩu kịt trên vai, Quý ròm nghĩ ngay là họ đang đến xay thóc nhà ông Sáu Cảnh. Quý ròm thốt rùng mình khi nhớ lại ngày đứng máy xui xẻo của mình. Nhưng nó chợt mỉm cười khi hình ảnh thằng Thời và nhỏ Gái hiện ra trong đầu. Ờ, hai đứa nhỏ đó dễ thương ghê!
Tiểu Long và Tắc Kè Bông léch thếch đi bộ sau đuôi bò. Bữa nay, Quý ròm quyết định đi theo thằng Lượm xuống đồi Cắt Cỏ thăm thằng Dế Lửa và đám trẻ con xóm Dưới. Từ hôm về quê đến nay, Tiểu Long đã xuống chơi với tụi thằng Dế Lửa vài lần nhưng Quý ròm thì chưa bao giờ. Nó bận đi làm cho anh em thằng Thời.
Thấy nguyên một đám rẽ xuống cánh đồng cỏ dưới chân đồi, đám trẻ chăn bò ba chân bốn cẳng mừng rỡ chạy ùa lại.
Dế Lửa dẫn đầu, miệng cười toe toét tới mang tai:
- Bữa nay mày trừ tà xong rồi hả Quý ròm?
- Ờ, mới xong tối hôm qua! - Quý ròm nhảy xuống khỏi lưng bò - Mệt muốn chết!
- Thế con ma treo cổ đó dữ lắm à? Tao nghe thằng Tiểu Long nói thế.
Nghe tới chuyện ma quỷ, bọn trẻ xúm đen xúm đỏ đứa nào đứa nấy mắt tròn mắt dẹt, miệng há hốc.
- Ôi, dữ khỏi chê luôn! - Thằng Lượm khoái chí vọt miệng - Ma treo cổ mà lại!
Thằng Chút, em thằng Dế Lửa, người nhỏ xíu nhưng cũng cố chen huých chui vô trong cho bằng được, chỉ để hồi hộp hỏi một câu:
- Thế con ma đó có ghê gớm bằng bọn ma đốt đèn bày tiệc trên đồi Cắt Cỏ dạo nọ không hả anh Quý?
- Ghê hơn nhiều! - Quý ròm rùn vai - Con ma này chỉ cần thò tay ra bóp một cái là bọn ma trên đồi Cắt Cỏ vãi hết ra quần ngay.
- Ma mà cũng vãi ra quần hả anh? - Thằng Chút ngẩn mặt.
- Khi sợ thì ma quỷ gì cũng vãi tuốt! - Quý ròm hóp bụng đáp đại rồi vội vàng lảng sang chuyện khác - Lúc này mày thế nào rồi Dế Lửa?
- Thế nào là thế nào?
- Mày vẫn vui vẻ chứ hả?
- Chả vui tí ti ông cụ nào! - Dế Lửa sầm mặt, giận dỗi - Mày về đây cả tháng trời mà không thèm xuống thăm tao lần nào. Chỉ có mỗi thằng Tiểu Long.
Quý ròm cười giả lả:
- Thì tao đang xuống thăm mày đây nè.
- Nhưng mày sắp về lại thành phố rồi - Dế Lửa nói giọng buồn buồn.
Thằng lượm láu táu:
- Chưa đâu, anh Quý còn đang dạy học.
- Dạy học? - Dế Lửa ngơ ngác - Anh Quý mày dạy ai thế?
- Anh Quý đang dạy học cho anh em thằng Thời ở làng bên cạnh.
Lượm ưỡn ngực:
- Anh Quý tao dạy hay lắm nhé. Hay đến mức lúc đầu anh Quý tao toàn bị thằng Thời sai vặt...
Tiểu Long đằng hắng một tiếng to như sấm để cắt đứt cơn bốc đồng không đúng lúc của thằng nhóc. May mà Dế Lửa không để ý gì đến câu nói của Lượm. Những đứa trẻ khác cũng tản đi khi thấy Quý ròm không mặn mà gì đến câu chuyện con ma treo cổ.
Dế Lửa nhìn Quý ròm, thắc mắc:
- Hôm qua mày mới trừ tà ma xong, thế mày dạy học vào lúc nào?
- À, anh Quý tao vừa trừ tà vừa dạy học - Lượm lại cướp lời ông anh - Dạy ngay trong căn nhà ma luôn.
- Dạy ngay trong căn nhà ma? - Dế Lửa nhíu mày - Tao chẳng hiểu.
- Thế này này - Quý ròm gãi cằm, "e hèm" một tiếng - Đại khái trong căn nhà đó có hai anh em. Hằng ngày tao tới đó cốt là để trừ tà ma. Con ma này dữ dằn lắm, nhưng được cái nết tốt là nó... đánh không lại tao. Khi đánh thua, nó co giò bỏ chạy thì tao kèm cho hai anh em kia học. Khi con ma quay lại gây sự thì tao đứng dậy đánh. Nó chạy thì tao lại ngồi xuống dạy. Mỗi ngày tao phải đứng lên ngồi xuống mấy chục lần vậy đó.
Quý ròm ba hoa một lèo rồi quay sang Lượm, trừng mắt:
- Đủ rồi nghe, Lượm!
Tắc Kè Bông đá vô chân thằng nhóc, gầm gừ:
- Tao cũng mệt cho mày quá rồi đó, Lượm!
Dế Lửa không biết Quý ròm và Tắc Kè Bông rầy thằng Lượm chuyện gì, miệng cứ tấm tắc:
- Mày hay thật đấy. Thế mà vẫn dạy học được.
Thằng Lượm lại ngứa miệng:
- Không những dạy được mà dạy giỏi cực kỳ luôn. Ẳnh dạy giỏi đến mức nhỏ em bây giờ học bằng thằng anh luôn đó!
Rõ ràng thằng Thời học ẹ đến mức ở lại lớp, tức là thằng anh tụt xuống bằng con em, nhưng thằng Lượm cố tình nói ngược lại để khoe tài Qúy ròm.
Lần này thì Quý ròm lẫn Tắc Kè Bông đành lắc đầu trước tật bép xép của thằng nhóc. Lượm vừa vọt miệng vừa lùi tuốt ra xa. Nó chỉ làm bộ làm tịch thế thôi chứ trông mặt thì biết nó chẳng sợ Quý ròm với Tắc Kè Bông tẹo nèo.
Xui cho Lượm, lùi đâu không lùi, nó lại lùi về phía Tiểu Long. Cho nên đang tí tởn, Lượm bỗng nghe một tiếng "cốp". Hình như tiếng "cốp" phát ra ngay trên đầu nó, vì nó nghe đỉnh đầu đột nhiên đau điếng.
Lượm kêu "oái" một tiếng, hấp tấp đưa tay xoa đầu và nhăn nhó ngoái lại. Ánh mắt nó chạm ngay bộ mặt đắc ý của Tiểu Long ở phía sau:
- Sao anh cốc đầu em?
- "Sao, sao" cái gì! - Tiểu Long gầm gừ - Cái miệng mày cứ xoen xoét thế kia, tao phải gõ cho nó đóng lại chú!
Cái tin Quý ròm vừa đánh nhau với ma vừa dạy học bay nhanh như mọc cánh.
Bọn trẻ ở bãi chăn thả mỗi lần gặp Lượm đều trầm trồ:
- Anh Quý mày trừ tà ma hay ghê!
Lượm cười tít mắt:
- Anh tao là pháp sư tài giỏi nhất nước!
- Anh mày dạy học cũng siêu thiệt!
Lượm lại phổng mũi:
- Anh tao là thầy giáo dạy giỏi nhất nước!
- Anh mày còn đang đi học kia mà?
- Ờ, tao nói là thầy... thầy dạy kèm ấy.
Tên tuổi Quý ròm lừng lẫy đến mức một hôm thằng Hiện đến gần nó, quàng vai thủ thỉ:
- Quý này.
Vẻ thân thiện của thằng này khiến Quý ròm không khỏi ngạc nhiên. Thằng Hiện là cánh tay mặt của thủ lĩnh xóm Dưới Dế Lửa. Hồi bọn trẻ xóm dưới và xóm trên còn thù nghịch, Hiện luôn sát cánh bên cạnh Dế Lửa trong những trận quyết đấu với Tắc Kè Bông, thủ lĩnh xóm Trên. Chính trong một cuộc đụng độ như vậy, nó đã bị Tiểu Long tung "phi cước" đá văng nón mà không hay.
Trước đây, những lần xuống chơi đồi Cắt Cỏ, Quý ròm cũng thỉnh thoảng trò chuyện với Hiện, nhưng không thân đến mức quàng vai bá cổ. Nhưng lúc này thì cổ Quý ròm đang bị thằng Hiện kẹp cứng.
- Gì hở mày? - Quý ròm lúng búng hỏi.
- Bây giờ mày rảnh không vậy?
- Có chuyện gì không?
- Ghé nhà tao chơi.
Sợ rủ như vậy đường đột quá, Hiện nói thêm:
- Ổi nhà tao mới chín, tao đãi mày ăn ổi.
- Ổi hở? - Quý ròm nuốt nước bọt - Ổi gì vậy?
- Ổi xá lị đàng hoàng - Hiện quảng cáo - Ổi này ngon lắm, chỉ có khách quý tao mới đãi thôi đấy.
- Tao là khách quý à?
- Ờ.
- Thế còn mấy đứa kia thì sao ?
- Mấy đứa nào ?
- Tiểu Long, Tắc Kè Bông và thằng Lượm.
- Tắc Kè Bông và thằng Lượm ở làng này, ngày nào tao chả gặp. Tao chỉ đãi mày và thằng Tiểu Long thôi.
Đường đến nhà thằng Hiện quanh quanh co co, Quý ròm và Tiểu Long đi rã cả chân. So với nhà Dế Lửa, nhà thằng Hiện nằm gần xóm Trên hơn nhưng phải luồn qua một con ngõ sâu ơi là sâu, băng qua một ruộng khoai, một bãi đất cày đi bỏng cả chân. Mãi mới thấy một căn nhà gạch cũ nằm buồn tênh sau dãy rào nở đầy hoa huỳnh anh.
- Nhà tao đấy.
Hàng rào nhà thằng Hiện khiến Qúy ròm và Tiểu Long bất giác nhớ đến căn nhà của Tỉ Tỉ Muội Muội ở xóm trên. Hàng rào nhà Tỉ Tỉ Muội Muội cũng nở vàng hoa huỳnh anh. Chính loài hoa này đã giúp tụi nó làm quen với hai con nhỏ nghịch như quỷ sứ đó vào mùa hè năm ngoái.
- Tụi mày vào nhà chơi đi.
Thằng Hiện đẩy mạnh cánh cổng gỗ đã mở toang, niềm nở mời.
- Ba tao đi làm cho lò đường, một tuần mới về nhà một lần. Ở nhà chỉ có mẹ tao và em gái tao.
Nhà thằng Hiện cũ kỹ nhưng sạch sẽ, ngăn nắp. Vườn nó trồng đủ thứ cây, có cả bơ, chôm chôm và điều. Nó dẫn Tiểu Long và Quý ròm ra sau vườn, chỉ tay vào những cây ổi thấp lè tè trồng thành một hàng, trên cành lủng lẳng những trái chín đã được bọc lại bằng bao nilông, hãnh diện khoe :
- Ổi này chính tay tao trồng đó, ở làng này không nhà nào có thứ ổi này đâu.
Trông cái cách thằng Hiện bọc những trái ổi chín, Quý ròm biết chủ nhân rất quý những trái ổi này. Vậy mà Hiện đã mời nó và Tiểu Long về tận nhà để hái xuống chiêu đãi, cử chỉ đó làm thằng ròm xúc động quá.
- Tụi mày ngồi chơi đi, để tao hái ổi vô ăn - Hiện dẫn hai đứa bạn vào nhà, vui vẻ nói.
- Mẹ mày đâu ? - Quý ròm nhấp nhổm - Để tụi tao chào mẹ mày.
- Mẹ tao đang làm cỏ sau vườn. Lát mẹ tao vô tụi mày chào cũng được
- Thế còn em mày ?
- Em gái tao đi lượm củi. Gần trưa nó mới về.
Ổi xá lị ngon ơi là ngon. Lại to nữa. Thằng Hiện hái vào ba trái bự chảng , xắt thành miếng để trong chiếc mâm cũng bự chảng, thế mà Quý ròm và Tiểu Long làm loáng một cái đã hết.
Thằng Hiện không ăn, nghe hai bạn giục quá, nó chỉ nhón một miếng nhai nhóp nhép, nói:
- Tụi mày ăn đi. Ổi nhà tao, tao ăn hoài phát ngán rồi!
Quý ròm và Tiểu Long ních ba trái ổi đã căng bụng, uống thêm một ca nước chè nữa, đứa nào đứa nấy thở không ra hơi.
Tiểu Long vỗ bụng đứng lên:
- Cám ơn mày, tụi tao về nhé.
- Tụi mày ngồi chơi chút đi. Đợi mẹ tao vô hẵng về.
Mẹ thằng Hiện là một phụ nữ đẹp và phúc hậu, chẳng giống chút gì với thằng con. Nói như vậy không phải là thằng Hiện không phúc hậu, nhưng nó là một thằng nhóc xấu trai. Mẹ nó đẹp như tiên, mắt bà to và buồn, khuôn mặt rám nắng nhưng trông rất thanh tú và cân đối trong khí thằng Hiện cằm lẹm, mũi lại hếch.
Nhưng khi Quý ròm và Tiểu Long chào mẹ nó rồi, thằng Hiện vẫn không cho hai đứa cáo từ. Nó nói như năn nỉ:
- Tụi mày ngồi chơi chút đi. Đợi em tao về rồi tụi mày hẵng về.
Chương 2
Hoá ra mẹ thằng Hiện là mẹ ghẻ. Khác với thằng Lượm, Hiện không kêu vợ sau của ba nó bằng dì. Nó vẫn kêu bằng mẹ. Mẹ ruột của nó thì đã qua đời từ lúc nó còn bé tí. Dì ghẻ nó trước đây đã có chồng con, sống ở miệt ngoài. Chồng của dì theo người ta đi đào vàng trên núi bị sụp hầm mà chết. Suốt nhiều năm hai mẹ con đùm bọc lẫn nhau, cày cuốc sống qua ngày. Cho tới trận bão năm ngoái, mùa màng thất bát, hai mẹ con nó đành bỏ xứ dắt díu ra đi. Trôi dạt thế nào mà gặp ba thằng Hiện.
Lúc mẹ nó trở ra sau vườn, Hiện kể cho hai đứa bạn nó biết như vậy. Quý ròm định hỏi: "Thế ra mày mới có mẹ từ năm ngoái?" nhưng chợt thấy hỏi thế bất lịch sự quá, nó nín thinh, tính đổi sang câu khác. Nhưng ngay cả câu tiếp theo "Hèn gì mày và mẹ mày trông chẳng giống nhau chút nào!" đã trồi ra tới cửa miệng rồi, Quý ròm cũng lật đật nuốt trở vô. Nó sợ nói như vậy, thằng Hiện sẽ nghĩ là nó chê thằng này xấu xí. Mà nó thì không muốn làm thằng Hiện buồn.
Quý ròm và Tiểu Long ngồi thêm một lát thì em gái thằng Hiện về tới. Con nhỏ quảy bao củi khô trên lưng, mặt mày đỏ lơ đỏ lưỡng, tóc dính bết vào hai bên tháí dương. Thấy có người lạ trong nhà, nó vội vội vàng vàng lẩn tuốt ra phía sau.
- Em gái tao đó. Nó tên Hường. Nó tội nghiệp lắm.
Tuy chỉ nhác thấy nhỏ Hường đi thoáng qua trước sân, Quý ròm đã biết ngay nó là con riêng của mẹ kế thằng Hiện. Vì tuy lam lũ nhưng trông nó rất xinh. Mũi nó không hếch, và cằm nó không lẹm. Quý ròm chỉ không biết thằng Hiện bảo nó "tội lắm" là có nghĩa gì.
Như để giải đáp thắc mắc trong đầu Quý ròm, Hiện rầu rầu nói:
- Hết hè này, em gái tao tình xin vô học lớp bảy.
Tiểu Long tròn mắt:
- Em gái mày lớn tồng ngồng rồi mà học lớp bảy?
- Ờ, nó bằng tuổi với tụi mày đấy. Nhưng đang học lớp bảy, nó nghỉ ngang. Nó nghỉ học mấy năm nay rồi.
Tiểu Long không hỏi nữa. Cũng như Quý ròm, nó bùi ngùi hình dung ra hoàn cảnh khó khăn của hai mẹ con nhỏ Hường. Ờ, gia đình nó như thế, nó đâu có điều kiện đi học như những đứa trẻ bình thường khác. Hiếm có đứa con gái thôn quê nào mặt mày sáng sủa, xinh xắn như nó, vậy mà nhỏ Hường không được ôm cặp tới trường như chúng bạn. Suốt ngày nhỏ Hường phải lang thang trên đồi nhặt củi khô. Tội nó ghê!
Bên tai tụi nó, giọng thằng Hiện vẫn buồn thiu:
- Em gái tao thèm đi học lại lắm. Học bạ cũ vẫn còn nhưng chắc nó phải học bổ túc.
Quý ròm ngước nhìn thằng Hiện, thấy mặt bạn dàu dàu. Lại thêm một đứa anh thương em nữa! Quý ròm xốn xang nhủ bụng, tự nhiên nhớ tới thằng Thời và nhỏ Gái. Nhưng nhỏ Hường đâu phải là em ruột thằng Hiện. Và cũng chỉ mới trở thành em thằng Hiện môt năm nay thôi. Thế mà Hiện vẫn thương. Y như mình thương nhỏ Diệp.
Quý ròm nghĩ lan man một hồi, bất giác nghe cay cay nơi sống mũi. Nó ngó lơ chỗ khác để thằng Hiện không nhìn thấy vẻ mặt khác lạ của nó, chép miệng hỏi:
- Thế mày định nhờ tao giúp gì à?
Thực ra, ngay từ khi được thằng Hiện rủ về nhà, rồi hái ổi đãi đằng như thượng khách, Quý ròm đã nghi nghi. Lúc thằng Hiện tìm đủ mọi cách giữ chân nó và Tiểu Long, Quý rỏm từ nghi nghi chuyển qua ngờ ngợ. Đến khi thằng Hiện tỉ tê tâm sự về mơ ước của em gái nó thì Quý ròm đã hiểu ra thằng Hiện muốn gì.
Hiện đỏ mặt trước câu hỏi huỵch toẹt của Quý ròm. Nó bối rối xoay xoay chiếc mâm trước mặt, ngượng ngập:
- Đúng ra thì tao chẳng định gì hết. Tụi mày xuống đây chơi là tao vui rồi. Nhưng nhỏ Hường bỏ học lâu quá, nó quên béng hết bài vở.
- Thế sao mày không chỉ cho em mày học? - Tiểu Long khụt khịt mũi - Nghe nói năm ngoái mày học lớp tám cơ mà.
- Tao học lớp tám nhưng tao học dốt nhất lớp - Rồi sợ tụi Quý ròm không tin, Hiện liếm môi, hùng hổ - Tao không nói dóc đâu. Tụi mày hỏi thằng Dế Lửa thì biết. Ở xóm này không ai học dốt bằng tao.
Thấy thằng Hiện như có vẻ muốn giơ tay lên chuẩn bị thề, Quý ròm lật đật:
- Được rồi. Tụi tao tin mày mà.
Thấy Quý ròm tin mình học dốt, mặt thằng Hiện rạng rỡ cứ như thể Quý ròm tin nó là học sinh xuất sắc nhất trường. Nó sung sướng nói:
- Vì vậy mà tao chẳng bày vẽ gì cho em tao được.
- Tao hiểu rồi - Quý ròm cảm động nói - Do đó mày muốn nhờ tao giúp cho em mày ôn lại chương trình lớp bảy...
- Đúng rồi - Hiện hớn hở, mắt nó bừng lên như cùng lúc phản chiếu hàng trăm tia nắng mặt trời - Mày thông minh ghê!
Quý ròm nhìn sững thằng Hiện. Nhưng chỉ nhìn một chốc thôi. Quý ròm bắt gặp lòng mình đang rưng rưng nên ánh mắt nó vội vã chuyển ra ngoài sân trước, nơi những cành huỳnh mai đang vàng rực trong nắng trưa. Trong mắt Quý ròm lúc này, thằng Hiện không còn xấu xí nữa. Cằm nó vẫn lẹm, mũi nó vẫn hếch, nhưng tâm hồn nó thật đẹp đẽ. Nó sẵn sàng khen người khác thông minh. Cũng như nó sẵn sàng nhận mình dốt nát. Chỉ để Quý ròm xiêu lòng mà nhận lời kèm học cho em gái nó. Nó tốt ghê!
° ° °
Từ hôm đó, Quý ròm chỉ lên nhà thằng Thời vào buổi sáng. Trưa, nó về nhà ăn cơm qua loa rồi lật đật đi xuống nhà thằng Hiện.
Nhà thằng Hiện xa ơi là xa, nhưng đi vài lần, Quý ròm bớt ngán. Con ngõ tre râm mát và sâu hun hút bây giờ đã trở nên quen thuộc với nó lắm rồi. Cả ruộng khoai nở bông tim tím, ngậm vào thấy ngọt ngọt, say say, cả bãi đất cày đi giữa trưa phỏng rộp cả chân, đối với Quý ròm đã vô cùng thân thiết.
Thằng Hiện đi chăn bò dưới bãi thả xa lắc, thường khi tối mịt mới đánh bò về. Nhưng từ ngày Quý ròm đến nhà kèm học cho nhỏ Hường, một ngày nó chạy về nhà bốn năm lần. Nó chạy về, miệng thở hồng hộc chỉ để hỏi:
- Mày đói bụng chưa Quý? Tao hái ổi cho mày ăn nha?
- Khỏi.
- Vậy tao luộc khoai nha?
- Khỏi.
- Mày ăn đu đủ chín không?
- Không.
- Thế mày muốn gì?
Quý ròm tỉnh bơ:
- Tao muốn mày để yên cho tao dạy em mày học.
Quý ròm nói như liệng đá, nhưng Hiện vẫn nhe răng cười hì hì:
- Thôi, để tao nấu nước sôi pha chè mới cho mày uống vậy.
Quý ròm không khoái uống chè. Ở thành phố, nó chỉ uống trà đá. Chè thôn quê đậm đặc, uống vào một hồi người như say thuốc. Nhưng Quý ròm không phản đối, sợ Hiện buồn. Bao giờ cũng vậy, thằng Hiện vừa đi khỏi là nó kêu nhỏ Hường lấy nước sôi chế vô ly chè.
- Chi vậy hở anh? - Hôm đầu tiên nhỏ Hường thắc mắc.
- Uống vậy mới ngon! - Quý ròm không dám nói mình không thích uống chè đặc vì sợ say.
Nhỏ Hường tò mò:
- Cho em uống thử miếng đi!
Con nhỏ đón ly nước từ tay Quý ròm, uống một ngụm, rồi hai ngụm, rồi chép miệng xuýt xoa:
- Ờ, ngon ghê!
Quý ròm nheo mắt nhìn cô học trò vừa đẹp vừa ngoan, bụng khoái tỉ. Nhỏ Hường ngoan nhất là Quý ròm nói gì làm gì nó cũng khen hay khen phải. Dễ hiểu thôi, nhỏ Hường thèm đi học. Nó mơ ước được trở lại như ngày xưa, lúc ba nó còn sống và ngày ngày nó được cắp sách đến trường như những đứa trẻ cùng lứa. Mơ ước của nhỏ Hường vô cùng giản dị. Nhưng mơ ước giản dị đó một thời gian dài vẫn nằm ngoài tầm tay nó.
Số phận đã run rủi cho mẹ nó gặp được ba thằng Hiện. Tự nhiên mà nó có một mái nhà. Tự nhiên mà nó có một người cha tốt bụng. Tự nhiên nó có một người anh yêu thương nó như em ruột. Và bây giờ tự nhiên nó có một "ông thầy". Trong ý nghĩ đơn giản của nhỏ Hường, đã là thầy thì dĩ nhiên nói gì làm gì cũng là đúng. Cho nên thứ nước chè nhạt thếch mà thầy nó thích uống dứt khoát phải "ngon ghê", cũng như những gì thầy nó nói nhất định phải "hay ghê", "đúng ghê"!
Quý ròm từng có lắm "học trò": Tiểu Long, nhỏ Diệp, Quỳnh Dao, Tỉ Tỉ, Muội Muội, thằng Thời, nhỏ Gái. À quên, hai chị em Tỉ Tỉ Muội Muội không thể liệt kê là "học trò" của Quý ròm được! Hai con nhỏ tinh quái này học bằng lớp với Quý ròm nhưng năm ngoái vờ khai đang học lớp năm để tìm cách trêu chọc nó, thằng ròm chưa xếp tụi nó vào diện "kẻ thù" là may! Trong những đứa học trò còn lại, con nhỏ Quỳnh Dao thì quá nghịch ngợm, học trò gì mà suốt ngày cứ xúi thầy đánh nhau bươu đầu sứt trán và chiu rào nhà hàng xóm hái trộm. Nhưng như vậy vẫn còn đỡ hơn Tiểu Long và nhỏ Diệp. Bị thầy mắng, nhỏ Diệp ngoác miệng khóc bù lu bù loa và dọa méc ba thầy, mẹ thầy để ba mẹ thầy đánh thầy bét đít chơi. Còn Tiểu Long thì học mười buổi đã có đến chín buổi đùng đùng quơ sách quơ tập nhét túi quần rồi hầm hầm xách đít bỏ về.
Trong cuộc đời dạy kèm khốn khổ của mình, thằng Quý ròm chỉ thấy mỗi anh em thằng Thời là ngoan ngoãn. Nhưng anh em thằng Thời vẫn thua xa nhỏ Hường.
Nhỏ Hường không những ngoan ngoãn mà còn rất thích học, lại ham nghe chuyện.
Quý ròm ôn cho nó định lý Pythagore, nó cứ theo hỏi hoài:
- Pythagore là ai vậy hả anh?
- Ổng là một nhà toán học.
- Anh có biết ổng không ?
- Anh lạ gì ông này !
Thế là nhỏ Hường tròn mắt say sưa nghe Quý ròm kể về ông Pythagore. Quý ròm bảo ông này giỏi ơi là giỏi. Ổng không những giỏi toán, mà còn giỏi cả âm nhạc, thiên văn, địa lý, y học, triết học.
- Em muốn trở thành học sinh xuất sắc thì phải học giỏi đều các môn như ông Pythagore này nghe, Hường ? - Quý ròm ngưng lại một chút để "giáo huấn".
- Dạ.
Nhỏ Hường lễ phép đáp. Nó tò mò :
- Thế ông Pythagore này về sau thế nào hả anh ?
- Về sau hả ? Về sau thì ổng bị...chết cháy.
Thấy nhỏ Hường rụt cổ, Quý ròm vội vàng nói thêm :
- Nhưng cái chuyện chết cháy và chuyệ học giỏi đều các môn hổng có liên quan gì với nhau hết á.
Nhỏ Hường đã học qua định lý Pythagore cách đây mấy năm nhưng bao nhiêu kiến thức nó đều đem trả lại thầy cô hết sạch rồi. Bây giờ nghe Quý ròm giảng, đầu nó ù ù như xay thóc.
- Em chỉ nhớ công thức thôi.
- Dạ.
- Ông Pythagore có nhiều công trình nổi tiếng. Về toán học, hai phát hiện quan trọng nhất của ông đều liên quan đến hình tam giác. Một, ông chứng minh được tổng các góc trong một hình tam giác bao giờ cũng bằng 180oC. Hai, ông đã tìm ra hệ thức giữa các cạnh trong một tam giác vuông.
- Đó là công thức a2 + b2= c2 em đang học đây hở anh ?
- Đúng rồi. Người ta gọi nó là định lý Pythagore.
Nhỏ Hường gãi đầu :
- Công thức này mấy năm trước em học rồi nhưng không làm sao nhớ nổi ? Em cũng chẳng biết nhớ nó để làm gì ?
Quý ròm mỉm cười độ lượng :
- Tại em còn nhỏ, em chưa thấy hết công dụng của nó. Chẳng hạn khi dựng kèo dựng cột hay khi đổ móng lúc xây nhà, muốn kiểm tra các trụ chống trụ đỡ hay các phần móng có vuông góc với nhau hay không, các bác thợ đều phải vận dụng định lý Pythagore.
Nhỏ Hường ngẩn mặt :
- Các bác thợ mộc thợ hồ cũng biết định lý Pythagore hả anh ?
- Có thể họ không biết Pythagore là ai. Nhưng cách đo đạc của họ chắc chắn là đúng theo công thức mà Pythagore đã tính toán.
Thấy nhỏ Hường cứ nghệt mặt ra nhìn mình, Quý ròm tót ra khỏi bàn, chạy ra sân :
- Em chờ anh chút.
Lát sau Quý ròm đem vào một nhánh cây nhỏ. Nó đặt nhánh cây xuống trước mặt nhỏ Hường :
- Đây nhé. Bây giờ em bẻ nhánh cây này làm ba đoạn. Bẻ như thế nào mà khi ráp ba đoạn cây lại em sẽ có được một tam giác vuông.
Nhỏ Hường chỉ áng chừng bằng mắt. Nó bẻ, nó ghép, và những hình tam giác của nó cứ xộc xệch. Nó bẻ đến khi nhánh cây trên bàn chỉ còn một mẩu cụt ngủn, vẫn chưa ghép được một tam giác vuông nào.
Quý ròm lại chạy ra vườn. Nó đặt nhánh cây mới bẻ xuống bàn và đẩy cây thước đến trước mặt cô học trò :
- Bây giờ em áp dụng định lý Pythagore vào việc tạo ra một tam giác vuông đi.
- Áp dụng thế nào hở anh ?
- Bây giờ em bẻ một đoạn 3 cm làm cạnh ngắn.
- Rồi.
- Bẻ thêm một đoạn 4 cm nữa làm cạnh dài.
- Dạ rồi.
- Dựng thành một góc vuông.
- Rồi.
- Đã có độ dài của hai cạnh góc vuông rồi, em tính ra độ dài của cạnh huyền được không ?
- Dùng công thức a2 + b2 = c2 hả anh?
Nhỏ Hường không phải là con bé kém thông minh. Nó chỉ không biết cách thôi. Được Quý ròm chỉ vẽ, nó tìm ra con số 5 cm trong nháy mắt. Nó ráp ba đoạn cây lại, hí hửng reo lên:
- Được rồi nè anh!
- Thì được chứ sao không được - Quý ròm cười khì - Pythagore mà lại.
Nhỏ Hường ngước nhìn Quý ròm:
- Anh dạy hay ghê!
- Hay gì đâu!
- Hay thiệt mà - Nhỏ Hường long lanh mắt - Bây giờ trở đi cứ mỗi lần nhìn thấy ba khúc cây là em lập tức nhớ ngay đến định lý này.
Được học trò khen, ông thầy lâng lâng như đang ngồi trên mây.
Ông thầy ngồi trên mây, nhưng ông thầy quay mặt đi chỗ khác.
Ông thầy không dám nhìn vào mắt học trò.
Không hiểu sao mỗi khi đôi mắt học trò long lanh là ông thầy lại đâm ra bối rối.
Nguồn: diendan.game.go.vn
