Chuyện chúng tôi kể xảy ra ở nước Anh vào những năm cuối ngôi vua Richard Coeur de Lion Đệ nhất, trong một vùng đất đẹp đẽ trải ra giữa Sheffield và thành phố mơ mộng Don-caster.
Một cánh rừng rộng lớn bao phủ phần lớn núi đồi và thung lũng vùng này. Truyền thuyết kể: nơi đây con rồng huyền thoại Wan-tley đã ra công phá hoại; cũng là nơi diễn ra một vài trận giao tranh đẫm máu nhất trong những năm nội chiến giữa hai phái hoa hồng bạch và hoa hồng điều; lại cũng là nơi những băng nhóm của những người tù biệt xứ can trường phát triển mạnh: những kỳ tích của họ, được phổ vào các bài hát cổ của nước Anh và đã trở thành quen thuộc với dân chúng.
Richard đệ nhất đi chinh chiến ở Đất thánh, mang theo các tướng lĩnh, tinh hoa của kỵ-sĩ-đạo nước Anh; vận mệnh xoay vần không mấy mỉm cười với ông và các thần dân của ông đã buồn bã lại còn nghe tin ông bị quận công nước áo giam giữ nữa. Tuy nhiên điều này không làm sự thù hằn giữa hai dân tộc Normands và Saxons dịu bớt đi. Thật vậy, khi vua vắng mặt, những người Normands cư xử càng tàn bạo hơn đối với người Saxons.
Ở đây, muốn để bạn đọc hiểu rõ câu chuyện, chúng tôi thấy cần phải đi ngược thời gian hơn một trăm năm về trước, vào năm 1066. Guil-laume le Conquérant, quận công xứ Norman-die, chiến thắng quân Saxons, ở Hastings, và chiếm lấy ngôi vua nước Anh. Nắm quyền bính trong tay, quý tộc người Normanrd tha hồ lợi dụng làm nhục người Saxons, ra tay cướp bóc và tàn phá đất nước của họ. Những lãnh chúa Sax-ons nào còn giữ được nguyên vẹn gia sản của họ là rất hiếm. Bốn thế hệ qua chưa đủ để hòa chung hai dòng máu thù địch Normanrd và Anglo-Sax-ons, cũng không đủ để hòa giải, trong cùng một ngôn ngữ và các quyền lợi chung, hai dân tộc đối địch nhau, một đằng hãy còn đang say sưa trong chiến thắng, một đằng đang rên xiết vì tủi nhục và chiến bại. Tất cả các vị vua gốc Nor-manrd đều thiên vị rõ nét nhất đối với thần dân gốc người Normanrd. ở triều đình và trong lâu đài các quý tộc, người ta chỉ nói tiếng Pháp.
Tiếng Anglo-Saxons bị bỏ rơi, chỉ có dân vùng nông thôn và hạng cùng đinh nói.
Đó là tình trạng các sự việc xảy ra khi câu chuyện của chúng tôi bắt đầu.
Ai biết được những cây cao bóng cả nọ không là những vật chứng kiến lặng lẽ những cảnh man rợ diễn ra giữa những người sống đầu tiên trên mảnh đất này? Ai biết những mô đá còn lại nằm rải rác trên mặt đất kia, trong những thời kỳ đầu lịch sử, không là nơi đặt các nạn nhân sẽ bị thiêu sống làm lễ vật dâng lên các vị thần độc ác. Trong những vật chứng lâu năm kia mà sấm sét hay bão táp hãy còn nhường lại ấy, chúng ta bắt gặp hai người cùng ngồi trên một mô đất ở cánh rừng thưa. Bề ngoài trông họ dữ dằn và thô kệch: người thứ nhất mặc một cái áo che thân làm bằng da thú dài từ cổ đến đầu gối; chân xỏ dép, quai làm bằng da lợn lòi; thắt lưng đeo một cái túi nhỏ, một cái tù và đồng và một con dao găm mài sắc hai cạnh. Người cùng đi kém vài tuổi mặc một chiếc áo như người trên nhưng bằng vải và vẽ màu một cách kỳ dị. Dép đi cũng thế nhưng hai chiếc khác màu nhau, một chiếc màu vàng, một chiếc màu đỏ. Trái với anh bạn đầu trần, anh đội một chiếc mũ không vành có đeo khánh nhạc làm anh dễ bị phát hiện mỗi bước chân đi.
Điều đáng chú ý ở hai người là họ đều đeo ở cổ một chiếc vòng bằng đồng y như vòng đeo cổ chó. Một vài chữ saxons ghi rõ: "Đây là nô lệ của ngài Cedric de Rotherwood".
Những chiếc vòng đó khá rộng nên không làm người đeo khó thở hoặc cử động khó khăn.
Chúng làm liền một mảnh, chỉ có giũa mới tháo ra được.
Lúc này, hai người ngồi nói chuyện với nhau dưới vòm cây; họ như không hề chú ý chút nào đến thân phận khốn khổ của họ ghi trên cổ.
Người thứ nhất làm nghề chăn lợn, người thứ hai thuộc loại hề mà các lãnh chúa hồi đó thường mang theo để làm vui cho họ những lúc buồn chán..Gurth, tên người chăn lợn, tính tình hay cáu gắt. Anh thổi tù và nhiều lần để giục đàn lợn vào hàng nhưng không ăn thua. Anh đứng dậy nói:
- ôi, Thánh địa ơi! Những con vật khốn nạn này! Quỷ tha ma bắt chúng mày đi! Từ sáng đến giờ chúng mày đã không nhá khá nhiều quả sồi dại rồi sao? Wamba này, hãy nhìn xem này, chúng không nghe tao, vẫn dầm mình trong bùn kìa!
Đối tượng nghe anh nói những lời trên không trả lời chỉ vươn vai ngáp dài. Đầu anh ta ngả ra đằng sau và lắc lắc khiến các quả chuông con phát ra vài tiếng kêu dè dè.
- Fang, lại đây Fang! - Gurth nói tiếp với con chó to lớn đang chạy đi dồn đàn lợn.
Nhưng Fang chỉ nghe theo bản năng nó, nhảy lung tung làm đàn lợn càng thêm rối loạn.
- Trời đất ơi! Hãy vật chết con chó ngớ ngẩn này đi! - Gurth kêu lên. - Wamba, anh bạn ơi, hãy giúp tôi một tay, dồn các con lợn này lại!
- Chân tay tôi sinh ra không phải để làm những việc đó, - anh hề trả lời, - và quần áo tôi sẽ chịu thương tổn vô cùng nếu tôi dùng nó để đi đuổi lợn cho anh. Vì nó che thân tôi nhưng nếu tôi cởi ra là tôi phạm phép lịch sự nên anh bạn ạ, tôi không dại gì mà nhấn chân xuống bùn xua lợn cho anh!
- Không rút ra được điều gì gọi là lẽ phải ở cái đầu to của thằng rồ này! - Gurth thở dài nói.
Nói xong anh đi đuổi lợn vào hàng. Fang dáng chừng đã hiểu chủ muốn gì nên một vài phút sau nó đã lùa đàn lợn đâu vào đấy vào một trong những con đường dài khúc khuỷu xuyên qua rừng,.
Hai người đi sau, tiếp tục trò chuyện bằng tiếng saxons là thứ tiếng, như chúng tôi nói ở trên, chỉ để cho dân hạ lưu và một số lãnh chúa saxons hiếm hoi còn gắn bó với phong tục tập quán của tổ tiên nói.
- Chúng ta hãy mau chóng ra khỏi vùng này đi, - Gurth nói; - chúng ta đã đi sát địa thổ nhà ông Philippe de Malvoisin quá nhiều rồi đấy; ông ấy và ông chủ Cedric tốt bụng nhà ta không hòa hợp với nhau đâu; ông ấy có thể gây rắc rối cho chúng ta và đàn lợn đấy... Nhất là lại có cơn giông đang đe dọa kia kìa, mình chẳng muốn bị ướt chút nào..- Nước càng giội mát đầu óc chúng ta, anh Gurth ạ, - Wamba vừa trịnh trọng nói, vừa giơ một ngón tay chỉ lên bầu trời tối đen trên đầu họ.
- Đầu cậu đã rạn rồi, anh rồ ạ, - anh chăn lợn lẩm bẩm nói, - óc cậu sẽ càng hứng đầy nước thôi!
Dường như Wamba không nghe thấy những lời nói vừa rồi: anh còn chú ý nghe một tiếng động xa xa, những tiếng vó ngựa tới gần của nhiều kỵ mã.
- A, có quân! - Anh kêu lên. - Hãy gượm đã, anh Gurth, để xem có chuyện gì nào.
- Mặc kệ! - Người bạn đồng hành nói. - Cậu không thấy cơn giông đe dọa kia à, mình thì chẳng quan tâm đến...
- Suỵt! Có lẽ ông Philippe de Malvoisin và tên hầu đáng sợ Réginal Front-de-Boeuf đến gây sự với ông chủ chúng ta chăng? Ai biết...
Wamba ngừng nói, vì đã thấy các kỵ mã phóng nước kiệu xuất hiện. Gurth quát chó đang sủa gầm gừ.
Đi đầu là hai lãnh chúa; nhìn vào cách ăn mặc và ngựa cưỡi ta biết họ là ở đẳng cấp cao:
một là giáo sĩ cấp cao mặc một bộ áo dạ rất đẹp vùng Flandre; ông thuộc dòng Citeaux; quân hầu gồm hai frères tạp vụ và hai tu sĩ. Cũng như ông tu sĩ cấp cao, ông đi cùng mặc một áo choàng nhà đạo màu hồng điều và như vậy là ông ta không thuộc vào một trong bốn dòng đạo chính quy. Trên vai phải đeo một thập tự màu trắng, hình dáng đặc biệt chứng tỏ ông thuộc vào dòng Templiers. Mặt ông có một vết sẹo dài và nước da ngăm ngăm đen. Có thể ông đã ở lâu ngày ở các nước phương đông. Mắt ông nhìn rắn rỏi và nghiêm khắc. Ai gặp ông đều phải công nhận ông quen giáp mặt với nguy nan và không chịu lùi bước trước một kẻ thù nào. Thoạt tiên, hai tên giữ ngựa theo sau, một tên dắt con ngựa chiến của ông, một tên cầm ngọn giáo buộc một miếng vải mỏng trên vẽ một chữ thập quốc hiệu
Sau đến, khép hậu, là hai kỵ sĩ da nâu, đầu quấn khăn trắng. Họ cưỡi hai con ngựa ả Rập. ông chủ lấy họ làm quân hầu trong một cuộc chinh phạt bên châu Phi.
Wamba và Gurth chưa hết bàng hoàng trước một đoàn người ngựa kỳ lạ như vậy thì ông giáo sĩ cao cấp đã nói với hai anh bằng tiếng Pháp:
- Chúa ban ơn lành cho các con! Ta xin các con hãy chỉ cho chúng ta, những người lữ hành đã mệt vì một chặng đường dài, một chỗ dừng chân gần nhất.
Wamba hình như không nghe thấy vì vẫn mải nhìn ông tu sĩ dòng Templier và những người tháp tùng của ông, còn Gurth hoặc không hiểu hay không muốn hiểu tiếng nói của những kẻ tiếm quyền nên hai anh chàng chày cối này chẳng nói câu nào.
Ông thầy tu nhắc lại câu hỏi nhưng lần này nói bằng thứ tiếng pha giữa Saxons với tiếng Pháp mà người Normanrd lẫn người Saxons thỉnh thoảng có dùng.
- Xung quanh đây có nhà lãnh chúa nào ta có thể xin nghỉ và uống chén nước được không?
- Thưa cha kính mến và các ngài cùng đi, muốn tìm một nơi trú chân thì có tu viện Brinx-worth gần đây và...
- Anh bạn tốt bụng ơi, - ông cha đạo nghe nói thế thì lắc đầu trả lời, - nếu khánh nhạc ở mũ anh không kêu lanh canh liên hồi làm rối loạn đầu óc anh thì anh ắt hiểu những người nhà thờ chúng ta không xin ở nhờ nhà lẫn nhau. Họ muốn trú chân ở nhà những người vô đạo để những người này có dịp làm đẹp lòng Chúa bằng cách phục vụ và tôn vinh những giáo sĩ nô bộc của Chúa.
Wamba cũng như bạn mình không muốn chủ mình phải chứa trong nhà những kẻ lạ mặt có dáng điệu quá kênh kiệu và nói một thứ tiếng thật kinh tởm này, liền nói:
- Tuy nhiên, thưa các ngài, tôi thấy tu viện này rất thích hợp. Mặc dầu các quả chuông có kêu đến rạn đầu tôi và có ảnh hưởng chút ít trí óc tôi thì không phải các tu sĩ ở tu viện này không là những người vui sướng nhất và đón tiếp niềm nở nhất một vị phẩm tước cao trong giới đạo đó sao?.- Có câm ngay đi không, cái thằng vớ vẩn này! - ông bạn đi cùng vị cố đạo dõng dạc mắng.
- Hãy mau chỉ đường cho chúng ta nếu mi không muốn nếm nhát dao của những người chăn ngựa của ta đấy nhá!
Gurth tiến lên một bước nói:
- Xin ngài lãnh chúa chưa quen hãy nhẹ lời một chút. ông chủ chúng tôi, ngài Cedric de Saxon, là người biết bảo vệ quyền của mình. Kẻ nào chạm đến nô lệ của người là không yên đâu!
- Cám ơn anh bạn tốt bụng đã cho ta biết điều đó. ông Cedric de Saxon ở đâu? Liệu ông ấy có sợ làm nhiệm vụ đỡ đầu một người nhà thờ và có từ chối không cho ăn đối với một templier quang vinh như ngài Brian de Bois-Gulbert, bạn tôi đây, vừa ở Đất Thánh về không?
Tức thì Wamba trả lời:
- Các ngài cứ theo con đường trước mặt mà mà đi. Các ngài sẽ tới một nơi gọi là chữ thập Đảo ngược vì ở đó chỉ còn mỗi cái bệ. Có bốn con đường giao nhau: các ngài hãy đi theo đường rẽ trái.
Các kỵ sĩ cho ngựa đi nước kiệu; họ không chú ý đến nụ cười hóm hỉnh của hai gã nô lệ ranh ma đang trao đổi với nhau.
- Cầu trời cho ông templier nóng như lửa ấy không gặp lại cậu trên đường đi, - Gurth thốt lên. - Nhưng cậu chỉ lối sai cho những người không biết đường đi thì có hay không đấy?
- Tôi làm điều gì không đúng hở anh Gurth?
Tôi không chỉ đúng đường đi sao? Đường nào cũng là đúng cả vì đường nào cũng dẫn đến Rome cả thôi. Mưa rơi trên những cành lá; mây đen che phủ bầu trời, màn đêm buông xuống. Gurth và Wamba rảo bước, tay xua, miệng hét, đuổi đàn lợn chạy mau.
Các kỵ sĩ cũng đi gấp gáp và họ đã đi xa.
- Cái ý khó khăn không muốn chỉ nhà chủ của hai tên nô lệ là nghĩa làm sao, thưa cha Ay-mer?
- ông dòng templier hỏi.
- Chúng đáng mặt là đầy tớ đấy, frère Brian ạ, - cha Aymer trả lời. - Tôi biết tay Cedric này, hắn tự xưng là cháu đích tôn của Hereward và tự hào thuộc về một dòng họ mà kẻ khác không dám nói ra sợ làm phật ý những người thắng trận đang cai quản đất nước. Cái tên chăn lợn y hệt chủ hắn và không gì buộc hắn phải trả lời chúng ta cả, cậy thế càng không được, còn tên thứ hai là một thằng rồ!
- Thằng rồ chỉ là bề ngoài thôi...
Đêm bây giờ thật là tối đặc và các kỵ sĩ khi đến Chữ thập Lộn ngược chỉ thấy có ba con đường.
- Hai tên gian giảo đã lừa chúng ta! - ông dòng templier nguyền rủa. - Chỉ có ba đường.
Chúng ta sẽ đi đường nào đến nhà Cedric de Saxon đây?
- Chẳng có đường nào đâu ạ. - Một tiếng nói như chính ở bệ đá phát ra.
Những kẻ theo hầu giật mình sợ hãi; nhưng chủ của họ, nhất là ông thầy dòng templier, rất hoài nghi nên chẳng tin có thần linh ma quỷ nào hiện hình ra cả.
- Ngươi là ai đó hả? - Brian giật ngựa về phía bệ đá hỏi. - Nào, hãy trả lời đi không thì vó ngựa ta sẽ xéo nát mi ra bây giờ.
- Chẳng phải tốn công làm thế các ngài ạ, -một bóng người hình như từ trong bệ đá nhảy ra nói. - Tại sao các người đến quấy rầy ta đang nhập địch?
- Chúng tôi chỉ là những người đi lạc đường thôi, - cha đạo trả lời, - chúng tôi tìm đường đến nhà ông Cedric de Saxon ở Rotherwood.
- Nếu tôi có ngựa tôi sẽ dẫn các ngài đi, -người lạ mặt trả lời, - vì chính tôi cũng đến đấy.
- Thế thì hay quá, - cha đạo nói. - Frère Benoit đâu, hãy cho anh này mượn con ngựa dắt tay của tôi; rồi tôi sẽ thưởng cho anh ta con ngựa đó nếu chúng ta đi được đến nơi đến chốn.
Người lạ mặt nhẹ nhàng nhảy lên ngựa và đi hướng ngược lại con đường Wamba chỉ. Phải nói rằng con đường bị lá cây che kín, nếu không phải là người địa phương thì không tài nào tìm thấy..Người dẫn đường đi khẩn trương trên con đường rộng khúc khuỷu quanh co, thỉnh thoảng có những con đường nhỏ xen qua. Con ngựa do anh ta chắc tay điều khiển chạy không chút ngập ngừng theo hướng đi anh định.
- Cậu phải gần nhà lắm mới nhận ra đường đi trong đêm tối thế này, đến thánh cũng chịu chẳng lần ra đâu nhỉ! - Brian de Bois-Guilbert nhận xét như vậy.
Bây giờ mưa đã tạnh, gió đuổi những đám mây cuối cùng bay đi. Các kỵ sĩ đi theo con đường hai bên là những cây to cành lá giao nhau thành vòm.
- Đến rồi. - Người lạ mặt nói ngắn gọn.
Thật vậy, trước mặt anh ta là một khu nhà lớn xám xịt; các kỵ sĩ dừng ngựa trước một hàng rào cao bảo vệ thường thấy ở thời kỳ đó. ông dòng templier lấy tù và ra thổi.
Cha Aymer hài lòng đã đến nơi bởi vì cưỡi ngựa giữa đêm tối trên những con đường lầy lội chẳng làm ông vui thích chút nào. Thấy được thoải mái trở lại, ông bắt đầu hỏi chuyện anh chàng may mắn gặp ở ngã ba Chữ thập Đảo ngược.
Thoạt tiên ông hỏi:
- Anh ở đâu?
- Thưa cha kính mến, tôi là người hành hương từ Đất Thánh trở về.
- Tốt hơn là anh cứ ở đấy. - ông dòng tem-plier lẩm bẩm nói.
- Tôi có việc phải về nước Anh, - người đi đường ưỡn ngực trả lời. - Với lại, những kẻ khác, không phải là tôi đâu nhé, đã tuyên thệ đi bảo vệ Đất Thánh lại không đến, không đến cái nơi mà bổn phận kêu gọi họ phải đến ấy, hình như cũng không có một lý do đứng đắn nào thì phải!
Khi nói những lời đó một cách tự hào, người lữ hành quay sang nhìn ông dòng templier, đối với người lữ hành ông không phải là xa lạ.
Brian thấy bị chọc ngòi, nổi nóng sắp trả lời thì họ nghe thấy ở cổng có tiếng chân người lẫn tiếng chìa khóa và then mở cửa kêu lẻng xẻng.
Chương 2
Lâu đài Rotherwood gồm nhiều khu nhà ngăn cách nhau bằng những cái sân lớn, nó không giống chút nào với những lâu đài khác lênh khênh những tháp canh cao ghê gớm đã trở thành phong cách chung của nền kiến trúc Anh và giới quý tộc Normanrd. Lâu đài của Cedric de Saxon cổ hơn nhiều; dáng dấp trông man rợ và dễ sợ với ai nhỡ lạc vào. Có hai hàng rào bao quanh lâu đài, hàng rào được xây cất sao cho những người bắn cung hay dùng gươm, giáo có thể ngăn cản được dễ dàng không cho quân địch tới gần. Một cái hào rộng và sâu lượn khắp một vòng. Nước trong hào được lấy từ một cái suối cạnh lâu đài. Một chiếc cầu bằng gỗ thô có thể kéo lên khi bị tấn công và hạ xuống khi muốn vào lâu đài. Cedric de Saxon ở trong lâu đài đó. Chủ lâu đài ở hàng họ thane hay franklin; ông thuộc dòng dõi quý tộc và là người Saxons chính cống, điều ông tự hào cao nhất. ông coi người Normanrd là những kẻ đi chinh phục và tiếm quyền và ông tự coi mình là người bảo hộ nhà quý tộc Athelstane, máu mủ ruột thịt của hoàng gia; ông mơ tưởng đặt lại ông này lên ngôi vua thay cho Richard Coeur de Lion, ông vua thích tìm phiêu lưu trận mạc trên Đất Thánh hơn là cai quản chính thần dân mình. Nhưng đối với Richard Plantagenêt nguồn gốc là Normanrd thì hạnh phúc của những người Saxons thô kệch liệu có quan trọng gì!
ít ra, đó là quan niệm của Cedric.
Cedric ở với cô cháu gái, lady Rowena, cô này nhờ những quan hệ đặc biệt nên có thể hy vọng làm nữ hoàng Anh. ông quý tộc saxon Ce-dric có ý định xe duyên cô với người bạn thân của mình là Athelstane...
Cuối ngày hôm đó, Cedric đi đi lại lại trong một căn phòng rộng rãi nhưng thấp. Bữa ăn tối đã được dọn lên từ lúc nãy trên một chiếc bàn dài; Cedric ngồi vào bàn ăn. ông ngồi vào chiếc ghế cao theo phong tục là chỗ của chủ nhà. Phía đầu bàn bên kia, trước mặt ông, cũng có một chiếc ghế cao lúc này còn trống.
Thỉnh thoảng ông đưa mắt nhìn chiếc ghế, vẻ sốt ruột; ông lấy tay xoa đầu con nọ con kia trong đám chó săn giống mâtins hay lévriers mõm nhọn đang xúm xít quanh ông.
Cedric không hài lòng; ông đã đói mà cô cháu lại chưa chịu xuống nhà để dùng bữa với ông; mặt khác, Gurth, tên chăn lợn và Wamba, tên hề cũng chưa trở về mặc dầu trời đã tối. ông e ngại rằng một trong hai ông láng giềng Réginal Fron-de Boeuf hay Philippe de Malvoisin ra cướp đàn lợn của ông. Ngoài sự lo lắng đó ra, ông còn sốt ruột vì không có anh hề bên cạnh để mua vui cho ông. Hơn nữa từ trưa ông không ăn uống gì và bây giờ đã quá giờ ăn khuya từ lâu rồi.
- Lady Rowena làm gì lâu thế? - ông hỏi một trong các cô hầu đứng trong phòng.
- Dạ, cô nương xuống ngay đây ạ. - Cô hầu gái trả lời. - Cô chỉ còn chải đầu nữa thôi ạ.
- Thế còn thằng Gurth, thằng Wamba đâu?
Hay chúng bị những quân ăn cướp Normanrd bắt mất rồi? Chúng còn chưa về ư? - ông hỏi thêm.
- Dạ, lệnh giới nghiêm điểm mới chưa đầy một tiếng và...
- Quỷ tha ma bắt mày đi, Oswald ạ! - ông quát mắng tên hầu rượu. - Sao mày dùng từ ngữ của kẻ địch đó hả? Từ giới nghiêm là từ Nor-manrd, nó chỉ dùng để nói với những tên nô lệ của chúng... Nhưng chúng hãy coi chừng! Ta sẽ cho chúng biết ta là ai! Cedric de Saxon này chưa phải thân già không cầm nổi thanh kiếm... - Rồi, đưa tay lên mắt soi, ông lặng đi một lúc không nói... - A! Hỡi Wilfrid, Wilfrid, con trai ta, nếu không vì mê mệt lady Rowena phải rời nhà của tổ tiên ra đi thì nay ta đã không phải trơ trọi một mình chống đỡ với quân thù!
Vừa hay lúc đó có tiếng tù và thổi, nhưng lập tức bị lũ chó sủa át ngay đi. Phải cần đến ông chủ và các người hầu cầm roi mới làm yên được chúng.
- Này chúng bay! Chạy ra cửa xem ai gọi thế? - Sau cùng ông Cedric mới ra được lệnh.
Một vài phút sau một người chạy vào báo có hai người đi đường, cha Aymer và ông dòng Brian de Bois-Guilbert, đến nhờ cho đoàn của họ trú chân.
- Cha Aymer, người Normanrd đấy! Hiệp sĩ Brian de Bois-Guilbert ta biết tên: ông là người tên tuổi nhất trong dòng đạo templier nhưng trái lại những thói hư tật xấu của ông ấy thì chồng chất đến mức các frère của ông không ngờ được.
Ông ta độc ác, tính khí thất thường, nóng nảy và không thương người. Thêm nữa, ông là người Normanrd, nhưng thôi, không cần, ta hãy tỏ cho họ biết người Saxons chúng ta hiếu khách và biết tôn trọng mọi luật lệ về cái việc đó. Hãy để họ vào.
Khi mọi người đi làm theo lệnh ông, ông quay ra nói với cô hầu của cháu gái ông:
- Elgitha này, con hãy nói với cô con là những người lạ đến đêm nay là khách của ta và như thế, nếu thấy tiện, cô có thể dùng bữa ở trên phòng của cô cũng được.
- Sao lại thế ạ? - Elgitha hỏi. - Cô con rất thích nghe tin tức về Palestine..Chúng tôi đã nói là Cedric vốn coi cháu gái mình như là một hoàng hậu tương lai. Cô được ông cậu rất kiêng nể, không bao giờ bị ông quát mắng giận dữ. Thế cho nên lần này ông chỉ cau mày nhấn mạnh thôi:
- Cứ nói ý tôi như vậy còn tùy cô nương làm theo ý muốn.
Người hầu gái vừa ra khỏi phòng thì anh hầu rượu bước vào phòng, sau bốn gia nhân cầm đuốc đi trước. Đi sau họ là Aymer và ông dòng tem-plier.
Hai người đã thay trang phục. Cedric rất đàng hoàng đứng dậy và chào hỏi họ bằng tiếng mẹ đẻ. ông dòng đáp lễ bằng tiếng Pháp, điều đó làm ông Cedric người Saxons khó chịu, song nhớ ra bổn phận chủ nhà, ông giơ tay mời họ ngồi vào bàn. ông lệnh mang thức ăn lên. Khi chủ khách sắp bắt đầu ăn thì người hầu rượu cầm cây gậy trắng gõ lên sàn nhà, thể thức như đối với một nữ hoàng, báo: "Lady Rowena an tọa!" Mọi người đứng lên chào; Cedric nhảy bổ về phía cô nương và dẫn cô về chỗ ngồi với tất cả sự kính trọng sâu sắc. Lady Rowena có một thân hình đẹp nhất ở tuổi thanh xuân. Da cô trắng hồng rực rỡ, mắt cô rất đẹp và xanh biếc một màu khiến mặt cô mang một nét dịu dàng hiếm có. Người ta cũng nhận thấy cô có thói quen sai khiến và được vị nể nên cô phần nào có một dáng vẻ kiêu kỳ. Mớ tóc dài của cô được chải chuốt và uốn thành những lọn xoắn cài ghim rất nghệ thuật.
Brian bị choáng ngợp khi cô xuất hiện nên không tài nào rời mắt khỏi cô. Cedric nhận thấy và có nhận xét: điều này không làm vừa ý ông dòng templier xưa nay chỉ hành động theo ý của mình. Aymer muốn đánh lạc đề liền mời cô chủ lâu đài đi dự một cuộc thi đấu sẽ diễn ra ở Ashby-de-la-Zouche.
- Thưa ông, chúng tôi sẽ đi, - Cedric trả lời, - người đồng hương của chúng tôi là Athelstane de Coningsburgh sẽ nhận đấu với những nhà vô địch Normanrd tài giỏi nhất.
Trong khi họ trò chuyện, Gurth và Wamba đã về tới nhà và hai người rất ngạc nhiên thấy những kẻ mình định đánh lạc lại cùng ngồi ăn với chủ.
Mặt khác Wamba rất băn khoăn không biết làm sao người khách hành hương lại cùng vào với nhóm theo hầu hai viên lãnh chúa. Người này ngồi trên một chiếc ghế đẩu đặt gần lò sưởi và cố tránh.mặt Cedric. Trong khi các ông khách ăn đã đỡ đói, một gia nhân vào báo có một người Do Thái tên la Isaac d’Yorke đến xin nghỉ qua đêm.
Cedric trả lời:
- Cứ cho anh ta vào, bất kỳ anh ta là ai. Vào một đêm giông bão như thế này, các con vật cũng còn tìm đến kẻ tử thù của chúng là con người để xin được che chở hơn là đứng giữa trời chống đỡ với thiên nhiên đang lồng lộn nữa là.
- Để anh Gurth tiếp hắn, - Wamba ăn nói tự do như thường lệ. - Một anh chăn lợn là xứng danh để tiếp một anh Do Thái.
- ôi Đức mẹ Marie! - ông cố đạo làm dấu nói. - Làm sao người ta lại đưa đến trước mặt chúng ta một tên Do Thái phản bội thế kia!
Ông cha cố cũng như ông dòng templier không muốn lùi ra cho ông già ướt sũng nước được vào ngồi ăn. Những gia nhân cũng khuỳnh tay ra che chỗ nên ông già khốn khổ chẳng biết ngồi vào đâu thì người khách hành hương đứng dậy nhường chỗ và thức ăn cho người đại diện bộ lạc Israel ấy.
Trong khi đó, ông cố đạo và ông Cedric bàn luận về các giống chó săn. Sau câu chuyện chuyển sang những cuộc chiến ở Palestine và những người đi theo Richard Coeur de Lion.
- Này, rót rượu! - Cedric nói to. - Các quý khách, chúng ta hãy nâng cốc chúc sức khỏe những người can đảm, những người dũng cảm đang chiến đấu ở Đất Thánh!
- Không có những vị lãnh chúa Saxons đi theo vua Richard trong thập tự chinh của ngài hay sao? - Lady Rowena có ý ngầm hỏi.
- Có chứ, thưa quý bà, - Brian trả lời. - Có những lãnh chúa Saxons rất sáng giá chỉ nhường bước trước những hiệp sĩ bảo vệ lăng tẩm Saint-Sépulcre thiêng liêng.
- Không nhường bước trước ai hết. - Một tiếng nói bỗng vang lên.
Mọi người quay lại nhìn người vừa xen vào câu chuyện một cách bất ngờ. Đó là vị khách hành hương.
- Tôi xin nhắc lại, - người này nói một cách cương quyết: - không thua kém ai hết. Những hiệp sĩ Anh đi theo vua Richard giá trị không kém các hiệp sĩ Normanrd. ở Saint-Jean-d’Acre, nhà vua tổ chức một trận đấu thách thức bất cứ ai đến nhận đấu; có năm nhà quý tộc người Anh theo hầu nhà vua. Mỗi người ra nhận thách ba cuộc và ba lần làm địch thủ ngã xuống nếm mùi cát bụi. Hẳn hiệp sĩ Brian de Bois-Guilbert phải biết rõ điều này hơn ai hết vì trong những người thua cuộc có bảy hiệp sĩ templier.
Brian tức giận như điên, ngòi bút khó lòng tả được; tay ông đặt lên đốc kiếm nhưng ông kịp nhận ra mình không được tự ý gây sự ở chốn này. Cedric hãnh diện về những kỳ tích của các lãnh chúa dân tộc mình nên không có nhận xét gì.
- Thế các vị thắng cuộc đó tên là gì?
- Người thứ nhất chính là vua Richard, rồi đến bá tước Leicester, ngài Thomas Multon de Guisland, ngài Edwin Turneham và ngài Foulk Doilly.
Ông Cedric mặt mày hớn hở hỏi tiếp:
- Anh mới kể có bốn. Vị thứ năm là ai?
Người lạ mặt lưỡng lự một chút, sau trả lời:
- Đó là một hiệp sĩ trẻ được các bạn đấu nhận vào toán mình cho đủ con số. Tên anh ta là gì tôi không nhớ nữa.
Ông dòng templier lên tiếng, nói rằng tên chàng hiệp sĩ đó là Ivanhoé, và Ivanhoé đã thắng ông, tức Brian de Bois-Guilbert. ông nói tiếp:
- Sự nghiệp binh đao không hợp với tôi, ngựa tôi trượt chân đúng lúc tôi đưa mũi giáo quyết định. Tôi lấy làm tiếc là anh ta không có mặt ở Ashby-de-la-Zouche. Tôi sẽ yêu cầu anh để tôi phục thù và tôi tin chắc rằng tôi sẽ cho anh ta nếm mùi cát bụi. Anh ta phải biết rằng cái không may đã làm tôi thất bại lần ấy sẽ không xảy ra và như vậy sự khôn ngoan sẽ làm anh ta suy nghĩ lại...
- Vì danh dự, anh ấy sẽ nhận thách thức của ông. - lady Rowena ngắt lời. - Tôi xin đảm bảo cho hiệp sĩ Ivanhoé: anh ấy không phải là người nghi ngờ giá trị con người ông khi ông vắng mặt.
- Lady Rowena, con nói quá nặng lời đấy. -ông Cedric nhận xét. - Con biết tại sao ta đuổi con trai ta khỏi cái nhà này nhưng nếu phải bảo vệ danh dự của con trai ta thì ta không sẵn sàng.sao? Hiệp sĩ templier không phải là người nghi ngờ về lòng dũng cảm của con trai ta, ta chắc như vậy.
Lady Rowena đứng dậy, nhẹ nhàng cúi đầu chào những người có mặt rồi lui về phòng, theo sau là các cô hầu.
Từ đáy sâu lòng mình, Brian cảm thấy mình bị cô gái chủ nhà lăng nhục. Nhất định rồi, ngày hôm nay sẽ được ghi nhớ như một ngày đen đủi trong đời ông: Sau việc người hành hương nhắc cho ông nhớ cuộc thi đấu thất bại cay đắng, người cha và người em họ của Ivanhoé còn nhận xét hình như ông có sự thách đố với một người vắng mặt mà người đó không thể làm gì được.
Sự việc nhỏ đó xảy ra đã kết thúc sớm cuộc họp. Vả lại những khách lỡ đường cũng đã mệt; người hầu rượu dẫn Aymer và Brian về buồng của họ. Những người trong đoàn thì ngủ chung buồng với các gia nhân. Còn ông già Do Thái được dẫn về một chái lâu đài lâu nay vẫn bỏ không; Gurth tàn nhẫn chỉ cho lão một cái buồng nhỏ rỗng không, chỉ có một vài bộ da cừu và một ít rơm vứt trong xó.
Khi mọi người chuẩn bị ai về chỗ nấy thì Wamba tiến lại gần vị khách hành hương mời ông ta về phòng mình cạn một chén rượu mật ong.
- Cái thằng rồ đứng trước mặt anh đây là người Saxons đấy, nhà hành hương ạ. Anh bẻ gãy cái thói kiêu ngạo của cái tay dòng templier người Normanrd ấy là một làn hương thơm thổi vào lòng chúng tôi, làm chúng tôi khoan khoái, nở từng khúc ruột.
- Tôi tuân thủ sự điều độ, - người khách lạ trả lời, - nên tôi không dám nhận lời mời của anh.
Wamba định nhấn lại lần nữa thì người hầu gái thứ nhất của lady Rowena đến, nhân danh cô chủ, mời nhà hành hương đi theo cô. Cô dẫn anh ta vào một phòng trang hoàng sang trọng; lady Rowena đang chờ anh ở đấy và hỏi thăm anh tin tức về Ivanhoé. Người khách lạ run sợ và trả lời ấp úng là anh không quen biết lắm Ivanhoé, là anh mới thoát vòng vây quân địch và anh chuẩn bị về nước Anh. Anh khuyến khích cô công chúa hãy can đảm, Ivanhoé sẽ lành lặn trở về đất nước thôi..Bạn đọc đã đoán ra là Ivanhoé bị cha đuổi ra khỏi nhà vì tội tình cảm của anh đối với lady Rowena với thời gian đã đổi thành tình yêu. Mặc dầu ông Cedric le Saxon hãnh diện thấy tình cảm đó mỗi ngày một phát triển, - việc này cho phép ông nghĩ tới việc thông gia với một gia đình có cô con gái là công chúa thực thụ, - mặc dầu vậy, nhưng vì ông quá công minh chính trực và thấm nhuần quá nhiều những nguyên tắc cứng nhắc về giống nòi nên ông không thể để tình trạng trên kéo dài được nữa. Thế không phải là vì nhà quý tộc Athelstane mà ông chọn làm chồng cho cháu gái ông sao? Chỉ mỗi cuộc hôn nhân ấy mới đảm bảo vững chắc cho triều đại Saxons mà thôi. Sự gắn bó giữa con trai ông và lady Rowena là một cản trở và đấy là nguyên nhân buộc ông đuổi con trai với hy vọng sự xa cách sẽ hàn gắn vết thương lòng. Những hành động sáng giá của hiệp sĩ Ivanhoé đạt được đã gây tiếng tăm cho anh là người gan dạ trước mọi thử thách. Lòng tự hào của Cedric là lớn nhưng không phải vì thế mà nỗi buồn của ông khi nghe tin con ông là bạn chiến đấu của vua Richard, con cháu của cái giống đi tiếm quyền, được dịu đi...
Người khách hành hương đi một mình về phía được chỉ định để qua đêm, việc đó thật là lạ... trừ khi người đó đã biết trước cái cách xếp đặt ở nơi đây. Đến chỗ các nhà cửa bị đổ nát một phần, anh gặp một gia nhân liền hỏi xem người Do Thái ở đâu.
- Kia, ở cái buồng kia. Buồng của anh ở xa hơn. - Người đầy tớ trả lời.
- Anh cho tôi biết anh Gurth chăn lợn ở đâu. - Người đó hỏi thêm.
Khi anh được chỉ dẫn rồi, anh liền về phòng, vật mình xuống ổ rơm và như thiu thiu ngủ. Tuy nhiên suốt đêm anh nghĩ đến những bí mật: môi anh lập bập, mắt anh ướt lệ.
Khi những tia sáng đầu tiên của buổi ban mai nhợt nhạt xuyên qua màn sương đêm, người hành hương nhỏm dậy, đi theo hành lang rồi bước vào phòng người Do Thái. Đêm qua, người này ngủ không yên giấc vì trông nét mặt của lão không được tỉnh táo. Người lạ mặt để bàn tay lên vai ông già làm ông giật mình sợ hãi..- Nhân danh Chúa Abraham, xin hãy thương lấy già này. Già chẳng có gì cho anh cả.
- Isaac, tôi không đến đòi tiền chuộc của lão đâu, - người khách hành hương trả lời. - Đừng sợ gì cả.
- ôi mong Chúa của các vị tiên tri ban phước lành cho anh! - ông già Do Thái đỡ sợ hơn nói.
- Nhưng mới sớm tinh mơ thế này anh đến hỏi tôi làm gì?
- Đến báo cho lão biết hãy khôn ngoan rút ngay khỏi nơi này, nếu lão còn muốn giữ nguyên túi tiền của lão.
- ôi Chúa của Moise! Nhưng ai có lợi gì mà gây tai nạn cho một lão già khổ sở như ta? Tuy nhiên, không phải là ngài Cedric chính trực chính đại rồi...
- Không phải, già Isaac ạ, không phải là ông Cedric, đó là ông dòng Brian...
- ôi, lạy Chúa của Israel!
-... ông dòng sáng nay đã lệnh cho các nô lệ người Sarrasins của ông ta phải theo dõi khi nào lão đi là phải bắt ngay lão, dẫn đến lâu đài bạn thân của ông ta là Philippe de Malvoisin hay Reginald Front-de-Boeuf.
- Không thể thế được đối với một người Do Thái khốn khổ như tôi!
- Thôi đừng than vãn nữa, ông Isaac ạ. Tôi nghe và hiểu tiếng Sarrasine rất rõ, điều tôi nói ra là chắc chắn... Thôi đi nào, mau lên, tôi với lão cùng đi.
Ông già Do Thái nhìn người bạn trẻ một cách nghi ngờ. ông tự hỏi không biết có phải anh bạn định giăng bẫy lừa ông không. Nhưng cử chỉ nhân từ của anh đêm qua, sự tàn ác của ông dòng templier làm ông hoảng sợ, khiến ông quyết định được ngay. ông thu vội cái sắc giấu dưới tấm da dê và nhét nó vào túi áo măng-tô.
- Chạy trốn thôi, anh bạn, nhưng xin anh đừng để ý đến chiếc sắc của tôi giấu trong áo nhé, toàn giấy của gia đình...
- Mà kêu lẻng xẻng như tiền vàng! - Người hành hương ngắt câu và nói theo, giọng chế giễu.
- Xin thề trước Chúa của Abraham, tôi khẳng định rằng...
- Đừng khẳng định gì cả, ông Isaac ạ, và đừng sợ tôi điều gì cả. áo quần rách rưới tôi mặc không tỏ rõ lời hứa trước Chúa của tôi rồi sao?
- Chúng ta hãy chạy trốn Brian, trốn Malvoisin, trốn Front-de-Boeuf! Xin Chúa của David che chở chúng ta!‘ Hai người lữ hành lẻn đi không gây một tiếng động. Người hành hương đi về buồng của Gurth. Anh bước vào và thấy anh chăn lợn đang nói chuyện với Wamba.
- Gurth, anh có thể mở cửa đường ngầm cho chúng tôi không? Tôi với ông già Do Thái muốn đi sớm.
- Gì thế, đồ quỷ sứ! Kẻ nào dám nói với ta bằng cái giọng như vậy ? à ra anh, anh làm ta ngạc nhiên đấy.
- Lão đã ăn cắp cái gì của ông chủ ta đấy?
- Wamba trợn tròn mắt hỏi. - Lão giấu cái gì dưới áo măng-tô đấy?
- Các ngươi chỉ có thể ra qua cổng lớn thôi, - Gurth nói tiếp, - nhưng ta không mở sớm hơn thường lệ đâu.
Người khách lạ tiến lên, thầm thì bên tai anh chăn lợn mấy câu; tức thì anh này như bị điện giật, anh chăm chú nhìn người khách hồi lâu.
- Vâng, đi theo tôi, tôi xin mở cửa. - Gurth nói.
- Gurth, anh đi tìm cho tôi con la, anh dắt ra đây một thể con la của ông Isaac.
Gurth đi làm ngay, một lúc sau mang đến hai con vật. Người hành hương nói tiếp:
- Đến Ashby, tôi sẽ trao trả lại cho người nhà ông Cedric. Sau đó, ông ghé tai thầm thì mấy câu nữa với Gurth.
- Nhất định rồi... - Gurth trả lời. - Tôi xin hứa...
Wamba không hiểu làm sao Gurth thay đổi thái độ nhanh chóng thế. Anh nhún vai làm các khánh nhạc trên đầu kêu lanh canh. Anh nói:
- Chà! Mình triết lý đấy nhưng thực chất chỉ là một anh rồ Saxon...
Hai người đi qua chiếc cầu kéo thì lên ngựa, nhanh chóng đi khỏi lâu đài.
Gurth đứng một lúc bên cạnh con hào. Bây giờ trong mắt anh hiện lên niềm vui nhiều hơn là sự ngạc nhiên. Anh rồ Wamba, lạ lùng nhìn anh bạn Gurth đang luôn mồm nói:
- ôi thánh thần Withold... Thánh thần Withold! Ai có thể ngờ được một điều như thế...
Ôi, thánh thần Withold...
Hai người khách đã đi xa. Người hành hương đã dẫn ông bạn đường qua những đường to, lối nhỏ chằng chịt, ông không kịp mở miệng nói câu nào vì người dẫn đường trẻ đi rất nhanh. Sau cùng họ tới được một con đường rộng: sắp đến một thành phố.
- Chúng ta tới đây, còn nửa giờ đi nước kiệu nữa là tới Sheffield, - người hành hương nói. -ông Isaac ạ, chúng ta phải chia tay nhau ở đây thôi.
- Anh bạn trẻ, tôi xin cảm ơn anh về tất cả những gì anh làm cho tôi. Thề trước thánh Isaac và thánh Abraham, cuộc đời ta trải nhiều năm nhưng chưa từng gặp một người nào theo đạo Gia-tô như anh từ Đất Thánh trở về mà lại sẵn sàng thương và giúp đỡ một người Do Thái khốn khổ như ta. Xin thánh Jacob ban phước lành cho anh...
- Thôi đi, thôi đi, tôi chỉ làm bổn phận của người theo đạo Christ.
- Tuy nhiên, anh bạn trẻ ạ, ta muốn thưởng cho anh...
Vì thấy người đối thoại có vẻ từ chối, ông già Do Thái nói tiếp:
- ồ! Tôi biết anh không muốn nhận tiền của tôi, nhưng... tôi cũng biết anh muốn gì rồi..- Muốn gì nào? - Người trẻ tuổi ngạc nhiên hỏi.
- Tôi muốn giúp anh một cái áo giáp thật tốt và một con ngựa chiến, anh nghĩ sao?
- Sao! Ai bảo ông là tôi...? - Người trẻ tuổi giật mình kêu lên.
- › này! Không phải phong tục những người theo đạo Gia-tô của anh, những chàng trai trẻ kiên cường cầm chiếc gậy hành hương và khoác chiếc áo nghèo khổ là để đến Đất Thánh Pales-tine cầu Chúa Jesus đó sao? Tuy nhiên những chàng trai trẻ đó thường là những lãnh chúa không sợ đọ sức với những hiệp sĩ tên tuổi nhất trên các chiến trường hay... trong một cuộc đua đọ sức thi tài... hê, hê... anh bạn trẻ, anh nghĩ thế nào khi ta muốn mua biếu anh một con ngựa chiến và một chiếc áo giáp bằng thứ kim loại tốt nhất... Nào, anh bạn hiệp sĩ trẻ tuổi và kiên cường... Không... đừng ngắt lời tôi... tôi đã thấy một cái dây vàng dưới áo măng-tô của anh khi anh nhảy lên mình ngựa... đó không phải là huy hiệu của những hiệp sĩ hay sao?
- Nếu mắt tôi cũng tinh như mắt bác thì tôi hỏi trong cái sắc ở áo măng-tô bác giấu cái gì quý giá không mà chăm sóc giữ gìn cẩn thận thế?
Isaac tái mặt trả lời:
- Đừng tưởng nó là vàng đâu, đối với anh, tôi có thể nói... nó là tiền lẻ, một dúm, một dúm thôi mà... Với lại, cái tôi hứa cho anh không phải là của tôi đâu. Anh sẽ đến gặp tay lái buôn giàu có Kirgath Jairam ở Manchester: ông ta có bốn áo giáp làm từ Milan và sáu con ngựa chiến xứng cho một vị hoàng đế cưỡi...
Vừa nói, Isaac vừa nhảy trên lưng lừa xuống, rồi viết mấy chữ ả Rập trên một tờ giấy cuốn.
-... Anh sẽ đưa giấy này cho Kirgath, ông ấy sẽ để anh chọn cái áo giáp nào tốt nhất, con ngựa nào khỏe nhất.
- Nhưng mà, ông Isaac ạ...
- ồ! Anh bạn trẻ, tôi biết là anh không có tiền, nhưng cần gì, sau cuộc thi đấu anh trả lại tôi sau.
- Nhưng có thể tôi bị thua! ông biết rằng nếu tôi thua, ngựa, áo giáp, vũ khí của tôi là thuộc về người thắng cuộc.
Đôi tay ông già Do Thái run run khi nghĩ đến cảnh tượng đó....- Không, hiệp sĩ, anh sẽ thắng, ta cảm thấy thế... nhưng giữ gìn cẩn thận áo giáp... dùng đúng mức con ngựa... lão muốn nói là, nhất là phải bảo vệ lấy thân mình rồi còn thì, Chúa của Abra-ham sẽ che chở cho anh. Tạm biệt.
- Rất cám ơn điều ông căn dặn, ông Isaac ạ.
Tôi sẽ chú ý và tôi hy vọng được trả ân ông.
Hai người chia tay nhau đi vào thành phố, mỗi người theo một ngả đường.
Nguồn: http://vantuyen.net/
