Chương 10
Arthur học kiến trúc ở trường đại học tổng hợp San Fransisco. Năm hai mươi lăm tuổi, anh bán căn hộ nhỏ mà mẹ anh để lại cho anh rồi lên đường sang Châu Âu, đến Paris, để học tiếp hai năm ở trường Camando. Anh ở trong một căn phòng nhỏ phố Marazine và đã trải qua hai năm đầy say mê. Sau đó anh đi học tiếp một năm ở Florence trước khi trở về California quê hương.
Bằng cấp đầy mình, anh vào hãng Miller, kiến trúc sư tạo mẫu nổi tiếng của thành phố, thực tập hai năm ở đó, làm việc bán thời gian ở Bảo tàng nghệ thuật hiện đại Moma. Chính ở đây anh đã gặp Paul, người hợp doanh tương lai của anh, người mà hai năm sau đã cùng anh lập một xưởng kiến trúc. Theo đà phát triển kinh tế của vùng, công ty cũng dần dần gây được thanh danh, thuê gần hai mươi người làm việc. Paul phụ trách các “phi vụ”, Arthur vẽ đồ gỗ, nhà cửa, đồ vật. Mỗi người một lĩnh vực và chưa bao giờ có một chút gợn giữa hai người bạn mà không ai và không điều gì có thể đẩy rời xa nhau nhiều hơn vài tiếng đồng hồ.
Nhiều điểm chung làm họ gắn bó với nhau. Quan niệm chung về tình bạn, về cách sống và một tuổi thơ đầy những cảm xúc có thể so sánh với nhau. Những thiếu thốn giống hệt nhau. Cũng như Paul, Arthur được mẹ nuôi dạy. Nếu như cha Paul đã bỏ rơi gia đình khi anh 5 tuổi và không bao giờ xuất hiện lại, thì Arthur được ba tuổi khi cha anh lên đường sang Châu Âu. “Máy bay của bố bay lên trời cao đến nỗi nó đã ở lại trên đó, gắn vào những vì sao” Cả hai đều lớn lên ở nông thôn. Cả hai đều đã nếm mùi trường nội trú. Họ đã tự mình nên người. Lilian đã chờ đợi lâu, sau đó đã để tang, ít ra bề ngoài là như vậy. Mười năm đầu tiên của đời mình, Arthur sống ở ngoại thành, bên bờ biển gần làng Carmel xinh đẹp, nơi mà Lili, Arthur gọi mẹ như thế, có một ngôi nhà to. Làm toàn bằng gỗ trắng, ngôi nhà chìa ra biển, trên phần đất cao của khu vườn kéo dài ra đến tận bãi tắm. Antoine, một người bạn cũ của Lili, sống ở căn nhà phụ trong địa phận này. Người nghệ sĩ không thành đạt đó đã được Lili đón tiếp, những người hàng xóm thì nói là “nhặt” về. Ông thực hiện cùngvới bà công việc căhm sóc bảo dưỡng khu vườn, hàng rào, và những mặt ngoài bằng gỗ của ngôi nhà mà hầu như năm nào cũng được sơn lại, và cả những cuộc nói chuyện dài tối tối. Là bạn, là người hùa theo, đối với Arthur ông là sự hiện diện nam tính mà vài năm trước đã biến mất khọi cuộc đời cậu bé. Arthur đi học những năm đầu tiên ở Monterey. Buổi sáng Antoine đưa anh đến trường, buổi chiều khoảng 4 giờ mẹ anh đến đón về. Đó là những năm quý giá trong cuộc đời anh. Mẹ anh cũng là bạn thân nhất của anh. Lili đã dạy anh tất cả những điều mà một trái tim có thể yêu. Đôi khi bà đánh thức anh dậy vào lúc sáng sớm chỉ để dạy anh ngắm nhìn mặt trời mọc, lắng nghe những âm thanh lúc một ngày mới bắt đầu. Bà chỉ cho anh biết các loại tinh dầu hoa. Từ hình vẽ một chiếc lá, bà dạy anh biết cách nhận ra cả cái cây mang chiếc lá này. Trong khu vườn rộng bao quanh ngôi nhà ở Carmel và kéo dài ra đến tận biển, bà bắt anh đi khám phá từng chi tiết của một thiên nhiên mà có những chỗ thì bà đã “khai hóa”, có những chỗ bà lại cố ý để hoang. Vào hai mùa được đánh dấu bằng màu xanh lá cây và màu hổ phách, bà bảo anh đọc thuộc tên những con chim bay đến nghỉ trên đỉnh những cây cù tùng trong cuộc hành trình dài của chúng.
Trong vườn rau mà Antoine chăm chút một cách thành kính, bà bảo Arthur hái những cây rau mọc lên như do có phép màu “chỉ hái những cây đã kịp lớn thôi”. Bên bờ biển, bà bảo anh đếm những con sóng thỉnh thoảng lại đến vuốt ve những mỏm đá, như để cố xin tha thứ cho sự dữ dội của chúng vào những mùa khác, “để nắm bắt được hơi thở của biển, áp lực của nó, tâm trạng của nó”. “Biển đưa mắt ta, đất đưa chân ta”, bà nói. Dựa vào mức độ của sự phối hợp giữa mây và gió, bà chỉ cho anh cách đoán thời tiết sắp đến, và hiếm khi bà nhầm. Arthur biết rõ từng khoảnh đất vườn nhà, anh có thể nhắm mắt lại mà đi trong đó, thậm chí đi giật lùi cũng được. Không có một góc nào đối với anh là xa lạ. Mỗi một cái hốc đều có một tên, và con vật nào muốn chọn đây làm nơi yên nghỉ mãi mãi thì cũng đều có mộ phần. Nhưng hơn tất cả, bà đã dạy anh biết yêu và biết tỉa hoa hồng. Vườn hoa hồng là một nơi giống như dấu ấn của phép màu. Hàng trăm mùi hương quyện lẫn vào nhau ở đó. Lili dẫn anh đến đây để kể cho anh nghe những câu chuyện trong đó lũ trẻ con thì mơ thành người lớn còn người lớn thì ước được trở lại tuổi thơ. Trong tất cả các loại hoa, đây là loài hoa mà anh yêu nhất.
Một buổi sáng đầu hè, mẹ bước vào phòng Arthur lúc trời mới rạng, ngồi xuống giường cạnh đầu cậu bé và vuốt ve những búp tóc xoăn của cậu.
- Dậy đi, Arthur của mẹ, dậy đi con, mẹ dẫn con đi.
Cậu bé túm lấy những ngón tay của mẹ, xiết chặt trong bàn tay nhỏ của cậu và quay người lại, áp má vào lòng bàn tay mẹ. Gương mặt cậu sáng lên một nụ cười biểu lộ rõ tình cảm trìu mến.
Bàn tay Lili có một mùi hương không bao giờ phai nhạt trong ký ức khứu giác của Arthur. Đó là sự kết hợp của nhiều loại tinh dầu hoa mà bà tự pha trộn khi ngồi bên bàn trang điểm của mình, và sáng nào bà cũng xoa lên cổ.
Đây là một trong những kỷ niệm gắn với ký ức về hương thơm.
- Nào đi thôi, con yêu của mẹ, chúng ta sẽ phải cahỵ đau với mặt trời. Xuống bếp tìm mẹ trong vòng năm phút nữa nhé.
Đứa trẻ mặc vào người một chiếc quần vải bông cũ, khoác một chiếc áo chui cổ rộng lên vai, vừa vươn vai vừa ngáp. Cậu mặc quần áo trong yên lặng, mẹ cậu đã dạy cậu biết kính trọng sự tĩnh mịch lúc bình minh, cậu đi đôi ủng cao su vì biết rõ hai mẹ con sẽ đi đâu sau khi ăn sáng. Khi đã sẵn sàng, cậu vào gian bếp rộng.
- Đừng làm ồn, Antoine hãy còn ngủ.
Mẹ đã dạy cậu biết thích cà phê, vị của nó và đặc biệt là mùi thơm của nó.
- Con dễ chịu chứ, Arthur của mẹ?
- Vâng.
- Vậy thì con hãy mở to mắt và nhìn xung quanh con. Không nên để những kỷ niệm đẹp tàn phai đi. Con hãy thấu suốt những sắc màu và chất liệu. Đó sẽ là ngọn nguồn của thị hiếu của con và của những nỗi nhớ nhung khi nào con đã nên người.
- Nhưng con vẫn là người đấy chứ!
- Mẹ muốn nói là khi con thành người lớn.
- Trẻ con chúng con thì khác lắm hay sao?
- Ừ! Người lớn cũng có những nỗi lo âu mà trẻ con không biết đến, con muốn gọi đó là nỗi sợ cũng được.
- Mẹ sợ cái gì?
Mẹ giải thích cho cậu là người lớn sợ đủ thứ, sợ già, sợ chết, sợ cái mà họ không trải qua, sợ bệnh tật, đôi khi sợ cả cái nhìn của trẻ con, sợ bị phán xét.
- Con có biết tại sao mẹ con mình lại tâm đầu ý hợp đến thế không? tại vì mẹ không nói dối con, tại vì mẹ nói với con như với một người lớn, tại vì mẹ không sợ. mẹ tin tưởng con. Những người lớn sợ là vì họ không biết tính đến những tình huống. Đó chính là điều mà mẹ đang dạy con. Chúng ta đang tận hưởng một khoảnh khắc dễ chịu được tạo nên bằng một loạt các chi tiết đa dạng: hai mẹ con ta, cái bàn này, cuộc trò chuyện của chúng ta, đôi tay mẹ mà con đang nhìn từ nãy đến giờ, mùi thơm trong căn phòng này, cái khung cảnh thân thuộc đối với con này, sự tĩnh lặng của ngày đang thức dậy.
Mẹ đứng lên, cầm bát đem đặt vào chiếc bồn rửa tráng men. Sau đó bà lấy một miếng bọt biển lau bàn, vun những vụn bánh mì vào lòng bàn tay mà bà đang giơ ra hứng. Gần cửa ra vào có một chiếc giỏ bằng rơm bện, bên trong đầy dây câu. Trong một mảnh vải cuộn tròn đặt phía trên có bánh mì, phó mát và xúc xích. Lili đeo giỏ vào cánh tay và đưa tay dắt Arthur.
- Đi thôi, con yêu của mẹ, khéo chúng mình muộn mất.
Cả hai đi xuống theo con đường dẫn đến bến cảng nhỏ.
- Con nhìn những chiếc thuyền nhỏ đủ các màu sắc kia xem, trông như một bó hoa trên biển ấy.
Như thường lệ, Arthur bước xuống nước, tháo cái thuyền con ra khỏi móc và kéo thuyền vào bờ. Lili đặt cái giỏ vào đó và bước lên thuyền.
- Nào chèo đi, con yêu của mẹ.
Chiếc thuyền nhỏ dần dần rời xa bờ theo nhịp chèo của cậu bé. Khi bờ biển vẫn còn hiện rõ, cậu cất những mái chèo vào trong thuyền. Lili lấy những dây câu ra khỏi giỏ và đã móc mồi vào lưỡi câu. Như thường lệ, mẹ chỉ chuẩn bị cho cậu những dây câu đầu tiên, những dây câu tiếp theo cậu phải tự móc lấy con giun bé đỏ hỏn cứ vặn vẹo trong những ngón tay cậu làm cho cậu rất kinh tởm. Cuộn dây câu được đặt kẹp giữa hai chân cậu ngay trên sàn thuyền, cậu cuốn sợi dây ni lông vào ngón tay trỏ và ném dây xuống nước, hòn chì nặng nhấn chìm sợi dây và kéo mạnh con mồi xuống đáy. nếu chọn được chỗ tốt, chẳng mấy chốc cậu sẽ kéo lên được một con cá.
Hai mẹ con ngồi đối diện, yên lặng đã vài phút, mẹ nhìn cậu một cách căng thẳng và hỏi cậu bằng một giọng khác thường: “Arthur, con biết là mẹ không biết bơi, nếu mẹ ngã xuống nước thì con sẽ làm gì?” “Con sẽ nhảy xuống tìm mẹ”, đứa trẻ trả lời. Lili lập tức tỏ ra bực bội: “Sao con nói ngu ngốc thế!” Arthur sững người vì câu trả lời gay gắt.
- Phải cố chèo thuyền về đến đất liền, đó là điều mà con phải làm!
Lili kêu lên.
- Cuộc sống của con mới là cái quan trọng, đừng bao giờ quên điều đó, đừng bao giờ phạm sai lầm liều với món quà tặng duy nhất này cả, con hãy thề đi!
- Con thề với mẹ - Cậu bé trả lời sợ sệt.
- Con thấy đấy - Bà nói, vẻ dịu lại - con sẽ phải để cho mẹ chìm thôi.
Khi ấy, cậu bé Arthur bật khóc. Lili lấy ngón tay trỏ gạt những giọt nước mắt của con trai.
- Đôi khi chúng ta bất lực trước những mong muốn, những ước vọng hay những khao khát bất chợt của mình, và điều đó gây ra sự day dứt nhiều lúc không chịu nổi. Tình cảm này sẽ đi theo suốt đời con, đôi khi con quên nó đi, đôi khi nó lại hiện ra như một sự ám ảnh. Một phần nghệ thuật sống phụ thuộc vào khả năng của chúng ta khắc phục sự bất lực của bản thân. Đó là một việc khó, bởi vì sự bất lực sinh ra nỗi sợ. Nó làm tiêu tan phản ứng của chúng ta, trí tuệ của chúng ta, lương tri của chúng ta, nó mở đường cho sự nhu nhược. Rồi con sẽ biết đến những nỗi sợ. Hãy đấu tranh chống lại chúng, nhưng đừng thay thế chúng bằng sự do dự quá lâu. Hãy suy nghĩ, quyết định và hành động! Đừng có hoài nghi, khi người ta không có khả năng đảm nhận sự lựa chọn của chính mình, người ta thường sinh ra ít nhiều chán đời. Mỗi câu hỏi có thể trở thành một trò chơi, mỗi quyết định đưa ra có thể dạy con tự biết mình, tự hiểu mình.
Hãy khấy động thế giới, thế giới của con! Hãy nhìn cái khung cảnh đang bày ra trước mắt con đây, con xem bờ biển được chạm trổ tinh vi biết bao, tưởng như đó là một mảnh đăng ten, con thấy mặt trời đang rọi xuống đó hàng nghìn tia sáng khác nhau. Mỗi cây rung rinh một kiểu khi được gió vuốt ve. Nhưng điều đẹp nhất mà trái đất cho chúng ta, điều làm chúng ta trở thành con người, đó là hạnh phúc được chia sẻ. Người không biết chia sẻ là người tàn phế trong những cảm xúc của mình. Con thấy đấy, Arthur, cái buổi sáng mà chúng ta ở bên nhau thế này rồi sẽ khắc sâu vào ký ức của con. Sau này, khi mẹ không còn nữa, con sẽ nhớ lại, và kỷ niệm này sẽ có đôi chút dư vị ngọt ngào, bởi vì mẹ con mình đã cùng nhau chia sẻ khoảnh khắc ấy. Nếu mẹ ngã xuống nước, con sẽ không nhảy xuống để cứu mẹ, làm như vậy là dại dột. Điều mà con sẽ làm, đó là đưa tay ra để giúp mẹ trèo lại lên thuyền, và nếu như con thất bại và mẹ bị chết đuối, con vẫn có lương tâm thanh thản. Con đã quyết định đúng là không liều mạng chết vô ích, nhưng con đã tìm đủ cách để cứu mẹ.
Trong khi cậu bé chèo thuyền vào bờ, người mẹ lấy tay ôm đầu cậu và dịu dàng hôn lên trán cậu.
- Mẹ làm con buồn phải không?
- Vâng, mẹ sẽ không bao giờ chết đuối nếu có con ở đó. Và dù sao con vẫn sẽ lặn xuống nước, con đủ khỏe để đưa mẹ lên.
Lili tắt nghỉ cũng thanh nhã như khi bà sống. Buổi sáng hôm bà mất, cậu bé lại bên giường mẹ :
- Tại sao?
Người đàn ông đứng bên giường không nói gì, ông ngước mắt lên nhìn đứa trẻ.
- Mẹ con cháu thân nhau đến thế, tại sao mẹ lại không từ biệt cháu? Cháu thì cháu sẽ chẳng bao giờ làm như vậy đâu. Bác là người lớn, bác có biết tại sao không? Bác nói cho cháu đi, cháu cần phải biết, tất cả mọi người đều luôn luôn nói dối trẻ con, người lớn cứ tưởng rằng trẻ con ngờ nghệch lắm! Còn bác, nếu bác là người dũng cảm, hãy nói cho cháu sự thật, tại sao mẹ lại ra đi như vậy trong khi cháu ngủ?
Đôi khi cái nhìn của trẻ thơ kéo ta đi sâu vào những kỷ niệm của ta đến nỗi không thể không trả lời cho một câu hỏi đặt ra.
Antoine đặt tay lên vai cậu bé.
- Mẹ cháu không thể làm khác được, người ta không mời cái chết, nó tự đến. mẹ cháu thức dậy lúc nửa đêm, cơn đau rất dữ dội, mẹ cháu đã đợi mặt trời mọc, nhưng mặc dù rất muốn tỉnh táo, mẹ cháu vẫn từ từ thiếp đi.
- Vậy thì đó là lỗi của cháu, tại cháu ngủ.
- Không, tất nhiên là không phải vậy, cháu không nên nhìn sự việc như thế, cháu muốn biết lý do thực sự của việc mẹ cháu ra đi mà không từ biệt à?
- Vâng
- Mẹ cháu là một phụ nữ quý phái, tất cả những người phụ nữ quý phái đều biết ra đi có phẩm cách, để lại những người mình yêu cho chính họ.
Nhìn thấu vào cặp mắt xúc động của người đàn ông, cậu bé ngờ vực một mối đồng cảm mà cho đến lúc bấy giờ cậu mới chỉ phỏng đoán. Cậu theo dõi dòng nước mắt chảy dài trên má ông, luồn vào bộ râu lởm chởm. Người đàn ông lấy mu bàn tay quệt ngang mi mắt.
- Cháu thấy bác khóc đấy - Ông nói - cháu cũng nên làm như vậy, nước mắt làm cho nỗi buồn vợi bớt.
- Cháu sẽ khóc sau, nỗi buồn này còn gắn cháu với mẹ cháu, cháu còn muốn giữ nó lại. Mẹ là cả cuộc đời cháu.
- Không, cháu ơi, đời cháu là ở phía trước, không phải trong những kỷ niệm của cháu, đó chính là những điều mẹ cháu đã dạy cháu, hãy tôn trọng điều đó, Arthur, đừng bao giờ quên điều mà mới hôm qua mẹ còn nói với cháu: “Tất cả những ước mơ đều có giá của nó”. Với cái chết của mẹ cháu, cháu trả giá cho những ước mơ mà mẹ cháu đã cho cháu.
- Những ước mơ đó giá đắt quá, bác Antoine ơi, bác hãy để cháu một mình.
- Nhưng cháu đang một mình với mẹ cháu đó thôi. Cháu hãy nhắm mắt lại và quên đi sự có mặt của bác, sức mạnh của cảm xúc là ở đó. Cháu đang một mình với chính cháu, và từ nay sẽ bắt đầu một con đường dài.
- Mẹ cháu đẹp, có đúng không? Trước cháu tưởng cái chết sẽ làm cháu sợ, nhưng bây giờ cháu thấy mẹ đẹp lắm.
Cậu cầm tay mẹ, những đường gân xanh nổi trên làn da thật mềm mại và trắng trẻo của bà dường như mô tả đường đời bà, dài, náo động, lắm sắc màu. Cậu kéo bàn tay mẹ lại gần khuôn mặt cậu và chậm rãi giụi má mình vào đó trước khi đặt một cái hôn vào lòng bàn tay mẹ.
Có cái hôn đàn ông nào có thể đọ được với ngần ấy tình yêu?
- Con yêu mẹ - Cậu nói - con đã yêu mẹ với tình yêu của một đứa trẻ, giờ đây mẹ sẽ ở trong trái tim người lớn của con, cho đến tận ngày cuối cùng
- Arthur! - Antoine nói.
- Dạ.
- Có bức thư này mẹ cháu đã gửi lại cho cháu, bây giờ bác để cháu ở đây.
Còn lại một mình, Arthur ngửi phong bì và hít mùi hương thấm đượm trong đó, rồi cậu bóc thư.
Arthur của mẹ,
Khi con đọc bức thư này, mẹ biết rằng phần nào đó trong thâm tâm con, con sẽ rất giận mẹ vì đã chơi khăm con một vố. Arthur của mẹ, đây là bức thư cuối cùng của mẹ và cũng là di chúc tình yêu của mẹ.
Linh hồn mẹ bay đi, nó được nâng đỡ bằng tất cả những hạnh phúc mà con đã cho mẹ. Cuộc đời thật tuyệt diệu, Arthur, chỉ khi nó lặng lẽ bỏ đi người ta mới nhận ra điều đó, nhưng ngày nào cuộc đời cũng đều được hưởng thụ tuỳ theo lòng vui sống của ta.
Có những thời điểm, nó làm ta nghi ngờ tất cả, đừng bao giờ chịu khất phục, con yêu của mẹ. Từ ngày con ra đời, mẹ đã thấy trong mắt con một nguồn ánh sáng làm con thành một chú bé khác xa những đứa trẻ khác. Mẹ đã thấy con ngã và mím môi đứng dậy khi mà những đứa bé khác đều có thể khóc. Lòng dũng cảm này là sức mạnh của con nhưng cũng là chỗ yếu của con. Hãy coi chừng điều đó, những cảm xúc cần phải được chia sẻ, sức mạnh và lòng dũng cảm giống như hai cây gậy có thể quay ra chống lại người nào sử dụng chúng tồi. Người lớn cũng cần được khóc, Arthur ạ, người lớn cũng có những nỗi buồn.
Kể từ nay, mẹ không còn ở đây nữa, để trả lời những câu hỏi trẻ thơ của con, đó là vì đã đến lúc để con trở thành người lớn.
Trong cuộc du hành đang chờ đợi con này, đừng bao giờ để mất tâm hồn trẻ thơ của con, đừng bao giờ quên những ước mơ của con, đó sẽ là động cơ của đời con, đó là những hương vị sẽ làm nên ban mai của con. Rồi con sẽ biết đến một thứ tình yêu khác so với tình yêu mà con dành cho mẹ, khi ngày ấy đến, hãy chia sẻ nó với người con gái sẽ yêu con; những ước mơ chung của cả hai người sẽ làm nên những kỷ niệm đẹp nhất. Sự cô đơn là một khu vườn ở đó tâm hồn khô héo đi, những bông hoa mọc lên nơi ấy sẽ không có hương thơm.
Tình yêu có một hương vị tuyệt vời, con hãy nhớ là cần phải biết cho để được nhận; con hãy nhớ rằng cần phải là chính mình để có thể yêu. Con của mẹ, hãy nghe theo bản năng con, hãy trung thành với lương tâm và tình cảm của con, hãy sống cuộc đời mình, con chỉ có một cuộc đời mà thôi. Kể từ nay con sẽ phải chịu trách nhiệm về chính con và về những người mà con sẽ yêu. hãy sống có phẩm cách, hãy yêu, đừng để mất đi cái nhìn đã từng làm mẹ con mình gần gũi nhau đến thế khi chúng ta cùng nhau tận hưởng buổi bình minh. Con hãy nhớ đến những buổi mẹ con mình cùng nhau tỉa hoa hồng, ngắm trăng, tìm hiểu hương thơm các loại hoa, lắng nghe những tiếng động quanh nhà để hiểu nó. Đó là những điều thật giản đơn, đôi khi không hợp mốt, nhưng đừng để cho những kẻ cau có chán chường làm hỏng mất đi những khoảnh khắc màu nhiệm này đối với những người biết thưởng thức. Những khoảnh khắc ấy có một cái tên, Arthur ạ, đó là “đam mê cái đẹp”, và hoàn toàn chỉ phụ thuộc vào con thôi mà đời con có được đam mê cái đẹp hay không. Đó là điều thú vị nhất của cuộc hành trình dài đang đợi con.
Chú bé của mẹ, mẹ tạm biệt con nhé, con hãy bám chắc vào mảnh đất đẹp đến nhường này. Mẹ yêu con, con đã là lẽ sống của mẹ, mẹ cũng biết con yêu mẹ đến thế nào, mẹ ra đi trong lòng thanh thản, mẹ tự hào về con.
Mẹ của con.
Cậu bé gập bức thư lại và đặt vào trong túi. Cậu hôn lên vầng trán giá lạnh của mẹ mình. Cậu đi dọc theo giá sách, lấy ngón tay vuốt lên những bìa sách. “Một nguời mẹ chết là một tủ sách bị cháy”, mẹ cậu đã từng nói. Cậu đi ra khỏi căn phòng, bước đi dứt khoát, như mẹ đã dạy cậu: “Khi đã ra đi không bao giờ nên quay trở lại”.
Arthur ra vườn, sương sớm rớt xuống mát dịu, cậu bé đi đến bên những cây hoa hồng và quỳ xuống.
- Mẹ đã đi hẳn rồi, mẹ sẽ chẳng còn đến tỉa cành cho các bạn nữa, giá mà các bạn biết - Cậu nói - giá mà các bạn hiểu được, tôi có cảm giác là hai cánh tay tôi trở nên nặng quá chừng.
Làn gió làm cho những bông hoa rung rinh cánh như trả lời; khi ấy và chỉ đến khi ấy, cậu bé mới để cho nước mắt mình tuôn trào ra trong vườn hoa hồng. Từ phía nhà, đứng dưới cổng, Antoine nhìn cảnh đó.
- Ôi, Lili, em ra đi quá sớm đối với nó - Ông thì thầm - vô cùng quá sớm. Từ nay Arthur thành đơn độc, có ai ngoài em biết cách đi vào thế giới của nó đâu? Nếu em có một chút quyền lực nào từ nơi mà hiện em đang ở, hãy mở cho nó cánh cửa vào thế giới của chúng ta.
Ở cuối vườn, một con quạ ra sức kêu quang quác.
- Ồ không, Lili, không nên thế - Antoine nói - anh không phải là bố của Arthur.
Đó là ngày dài nhất mà Arthur từng biết; đến khuya, ngồi dưới cổng nhà, cậu vẫn còn tôn trọng sự yên lặng của khoảnh khắc nặng nề này.
Antoine ngồi bên cậu bé, nhưng không người nào nói cả. Mỗi người đều lắng nghe những âm thanh của đêm, chìm đắm vào ký ức của những bức tường này. Dần dần trong đầu cậu bé, những nốt nhạc của một giai điệu cho đến giờ không được biết đến bắt đầu nhảy múa, nốt móc làm tan đi các từ, nốt trắng - các trạng từ, nốt đen - các động từ, và dấu lặng - tất cả các câu đã trở nên vô nghĩa.
- Bác Antoine!
- Ừ, Arthur.
- Mẹ cháu đã cho cháu điệu nhạc của mẹ.
Rồi cậu bé ngủ thiếp đi trong vòng tay của Antoine.
Antoine cứ ngồi như vậy, bất động, ôm Arthur trong tay, trong nhiều phút dài, vì sợ làm cậu thức giấc. Khi ông tin chắc là cậu bé đã ngủ say, ông bế cậu lên và trở vào nhà. Lili mới ra đi mới có mấy tiếng đồng hồ, mà không khí đã đổi khác. Một âm vang khó tả, một vài mùi hương, một vài màu sắc dường như đang nhòa dần để rồi biến hẳn.
“Phải khắc sâu vào trí nhớ, lưu giữ những khoảnh khắc này”, Antoine lẩm bẩm khi đi lên cầu thang. Vào đến phòng của Arthur, ông đặt cậu bé xuống giường cậu và lấy một cái chăn đắp lên cậu, cứ để cậu mặc nguyên quần áo. Antoine xoa đầu cậu bé, và rón rén đi ra...
Trước khi ra đi, Lili đã dự phòng tất cả. Vài tuần sau khi bà mất, Antoine đóng cửa ngôi nhà to và chỉ để mở hai phòng tầng dưới nơi ông dọn đến sống quãng đời còn lại của mình. Ông chở Arthur ra ga, đến cánh cửa của con tàu sẽ đưa cậu đến trường nội trú của cậu. Arthur lớn lên một mình ở đó. Trường nội trú là một nơi dễ chịu, những giáo viên đáng kính, đôi khi đáng yêu. Lili chắc chắn đã chọn nơi tốt nhất cho cậu. Bề ngoài không một cái gì trong khung cảnh này là buồn tẻ cả. Nhưng Arthur bước vào đó mang theo những kỷ niệm mà mẹ cậu để lại và nó choán đầy đầu óc cậu cho đến từng ngóc ngách nhỏ nhất. Cậu đã học được cách bình thản trước mọi điều. Từ những giáo lý của Lili, cậu tạo ra những thái độ, những cử chỉ, những lý lẽ theo một logic luôn luôn chặt chẽ. Arthur là một đứa trẻ thanh thản, cậu thiếu niên tiếp theo vừa giữ nguyên tính cách ấy vừa phát triển một óc quan sát đặc biêt. Chàng thanh niên mà cậu trở thành dường như không bao giờ biểu lộ tâm trạng của mình. Cậu là một học trò bình thường, chẳng phải xuất chúng cũng không kém cỏi, điểm số của cậu bao giờ cũng ở quãng trên trung bình một chút trừ môn lịch sử là cậu học xuất sắc, và cậu lặng lẽ vượt qua từng năm học một cho đến tận kỳ thi tú tài mà cậu đạt được mảnh bằng nhưng không được xếp hạng cao. Khi những năm học này kết thúc, cậu được bà hiệu trưởng của trường mời lên gặp, một buổi tối tháng sáu. Bà giải thích cho cậu rằng mẹ cậu, khi biết là mình mắc phải căn bệnh mà sẽ chỉ có được một ít thời gian tạm nghỉ trước khi ra đi vĩnh viễn, đã đến gặp bà hiệu trưởng hai năm trước lúc qua đời. Mẹ cậu đã dành hàng giờ để giải quyết những chi tiết liên quan đến việc học tập của cậu. Tiền học cho Arthur được trả trước cho đến tận khi cậu đã quá tuổi thành niên. Trước khi ra đi, mẹ cậu đã gửi gắm cho bà Senard, bà hiệu trưởng, nhiều thứ. Những chiếc chìa khóa, của ngôi nhà ở Carmel, nơi cậu đã lớn lên, và của một căn hộ nhỏ trong thành phố. Căn hộ đã được cho thuê cho đến tận tháng vừa rồi, nhưng đã được trả vào ngày cậu đến tuổi thành niên, đúng như chỉ dẫn. Tiền cho thuê nhà được gửi vào một tài khoản mang tên cậu, cùng với số tiền tiết kiệm mà mẹ cậu đã để lại cho cậu. Một khoản kha khá cho phép cậu học tiếp đại học và thậm chí hơn thế nữa.
Arthur cầm lấy chùm chìa khóa mà bà Senard đặt trên bàn. Cái móc chìa khóa là một quả cầu bằng bạc có một đường khe ở giữa, và được gắn một cái móc bấm tí xíu. Arthur bẩy cái van nhỏ, và quả cầu tách ra, để lộ hai bức ảnh nhỏ ở hai bên. Một bức ảnh là cậu khi bảy tuổi, bức kia là ảnh của Lili. Arthur khép cái móc chìa khóa lại một cách thận trọng.
- Em định học ngành gì ở đại học? - Bà giáo hỏi.
- Kiến trúc, em muốn trở thành kiến trúc sư.
- Em không đi Carmel, về lại ngôi nhà ấy à?
- Không ạ, em chưa đi, cũng còn phải lâu nữa.
- Tại sao?
- Mẹ em biết tại sao, đó là một bí mật.
Bà hiệu trưởng đứng dậy và mời cậu đứng lên theo. Khi họ đến gần cánh cửa phòng làm việc của bà, bà vòng tay ôm Arthur và xiết chặt. Bà nhét một chiếc phong bì vào bàn tay Arthur rồi gập những ngón tay cậu lại.
- Của mẹ em đấy - Bà nói nhỏ vào tai cậu - đó là cho em, mẹ em yêu cầu cô trao thư này cho em vào đúng thời điểm này.
Bà giáo vừa mở hai cánh cửa phòng thì Arthur bước ra luôn, mất hút trong hành lang, không quay đầu lại, một tay nắm chặt những chiếc chìa khóa dài và nặng, tay kia cầm bức thư. Cậu rẽ sang chiếc cầu thang to, bà giáo bèn khép lại hai cánh cửa phòng làm việc của bà.
Chương 11
Xe ôtô chạy nốt những phút cuối cùng của cái đêm dài ấy, đèn pha rọi sáng những vệt màu da cam và trắng xen kẽ nhau giữa từng chỗ ngoặt lượn theo vết lõm cảu vách đá và từng đoạn đường thẳng chạy dọc một đầm lầy hay một bãi biển vắng tanh. Lauren thiu thiu ngủ, Paul lặng lẽ lái xe, tập trung vào đường và chìm trong những suy nghĩ của mình. Arthur lợi dụng khoảnh khắc yên tĩnh này để kín đáo lấy từ túi ra bức thư mà anh đã nhét vào đó khi lấy chùm chìa khóa dài và to trong tủ tài liệu ở nhà anh.
Khi anh bóc thư, một mùi hương đầy kỷ niệm tỏa ra, đó là hỗn hợp của hai thứ tinh dầu mà mẹ anh pha trộn trong chiếc bình con bằng pha lê màu vàng có nút bằng bạc mờ. Hương thơm thoát từ phong bì đem theo ra cả những kỷ niệm về mẹ anh. Arthur rút thư từ phong bì và mở nó ra một cách cẩn thận.
Arthur của mẹ,
Nếu con đọc những dòng này có nghĩa là cuối cùng con đã quyết định lên đường về Carmel. Mẹ rất tò mò muốn biết bây giờ con bao nhiêu tuổi. Con có trong tay những chiếc chìa khóa của ngôi nhà mà ở đó mẹ con mình đã sống cùng nhau những năm thật đẹp. Mẹ biết rằng con không trở về đây ngay lập tức, rằng con sẽ đợi đến lúc cảm thấy mình sẵn sàng đánh thức ngôi nhà này dậy.
Arthur của mẹ, con sắp bước qua cánh cửa mà tiếng động của nó đối với mẹ thân thuộc biết bao. Con sẽ đi khắp từng gian phòng chứa đầy những niềm tiếc nhớ. Con sẽ lần lượt mở từng cánh cửa chớp để cho ùa vào những tia nắng mặt trời mà mẹ sẽ thiếu biết chừng nào. Con hãy trở ra vườn hoa hồng, hãy nhẹ nhàng đến bên những đóa hoa. Trong suốt thời gian này, hẳn là chúng đã biến thành hoa dại.
Con cũng sẽ đi xuống phòng làm việc của mẹ, con sẽ ngồi vào đó. Trong tủ con sẽ tìm thấy một chiếc vali nhỏ màu đen, hãy mở nó ra nếu con muốn, nếu con đủ sức. Nó chứa những cuốn vở đầy những trang mà mẹ đã viết cho con mỗi ngày cảu tuổi thơ con. Cuộc đời con ở phía trước con; con là người chủ duy nhất của nó. Hãy xứng đáng với “tất cả những gì mà ta đã yêu”.
Mẹ yêu con từ trên cao này, mẹ chăm chú dõi theo con.
Mẹ Lili của con.
Khi họ đến vịnh Monterey, bình minh bắt đầu nhú lên. Bầu trời choàng một mảnh lụa màu hồng nhạt, kết những dải ruy băng dài lượn sóng, thỉnh thoảng như lại chạm vào mặt biển ở phía chân trời. Arthur chỉ đường. Nhiều năm đã trôi qua, anh chưa bao giờ đi con đường này mà ngồi ở hàng ghế trước của ôtô cả, thế nhưng mỗi cây số đều có vẻ thân thuộc với anh, mỗi hàng rào, mỗi cái cổng đi qua đều hướng anh về với ký ức tuổi thơ. Anh lấy tay ra hiệu khi phải rời đường cái. Sau chỗ ngoặt sắp tới có thể thấy thấp thoáng khu nhà. Paul đi theo những chỉ dẫn của anh; một đoạn đường đất bị xói mòn bởi những cơn mưa mùa đông và được làm khô lại bởi cái nóng mùa hè. Đến một chỗ ngoặt uốn cong, cánh cửa sắt màu xanh lá cây hiện ra trước mặt họ.
- Chúng ta đã đến nơi - Arthur nói.
- Mày có chìa khóa chứ?
- Tao đi mở cửa đây, mày lái xe đến sát tận nhà và đợi tao, tao xuống đi bộ.
- Cô ta đi với mày hay ở lại trong ôtô?
Arthur thò đầu vào xe và ung dung trả lời :
- Thì mày cứ hỏi thẳng cô ấy!
- Không, tao không thích thế.
- Em để anh đi một mình, em nghĩ lúc này như vậy là hơn - Lauren nói với Arthur.
Arthur mỉm cười và nói với Paul :
- Cô ấy ngồi lại với mày, cái thằng số đỏ!
Ôtô đi xa dần, kéo theo một đám bụi mù ở phía sau. Đứng lại một mình, anh lặng ngắm khung cảnh xung quanh anh. Những dải đất đỏ rộng trên trồng một vài cây thông lọng hay cây thông bạc, những cây cù tùng, những cây lựu và những cây minh quyết, tất cả dường như chạy dài ra tận biển. Nền đất phủ đầy những chiếc gai đã bị mặt trời làm cháy xém. Anh đi theo chiếc cầu thang nhỏ bằng đá bên lể đường. Đi được nửa chừng, anh thấy thấp thoáng phía bên tay phải mình cái còn lại của vườn hồng ngày xưa. Khu vườn bị bỏ hoang, vô số mùi hương quyện lẫn vào nhau gợi lên theo mỗi bước chân một vũ điệu farandole không thể kiểm soát nổi của những kỷ niệm khứu giác.
Khi anh đi qua, lũ ve sầu im bặt đi giây lát rồi lại tiêp tục hát say mê hơn. Những cây to cong xuống trước làn gió nhẹ buổi ban mai. Biển đập một vài con sóng lên các mỏm đá. Trước mặt anh, anh thấy ngôi nhà đang thiêm thiếp ngủ, hệt như anh đã để lại nó trong những giấc mơ của mình. Anh thấy nó có vẻ nhỏ hơn, mặt ngoài bị hư hỏng đôi chút nhưng mái ngói thì vẫn còn nguyên vẹn. Những cánh chớp đóng kín. Paul đỗ xe trước cổng và đang đợi anh bên ngoài ô tô.
- Mày mất khá thời gian để đến đấy!
- Hơn hai mươi năm!
- Ta làm gì đây?
Họ mang cơ thể Lauren vào quòng làm việc ở tầng dưới cùng. Anh đặt chìa khóa vào ổ khóa và vặn không hề do dự. Trí nhớ chứa đựng những mẩu kỷ niệm mà nó biết tung ra bất cứ lúc nào, không để người ta hiều tại sao. Tiếng động trong ổ khóa và vặn không hề do dự, đúng như việc cần làm. Trí nhớ chứa đựng những mẩu kỷ niệm mà nó biết tung ra bất cứ lúc nào, không để người ta hiểu tại sao. Tiếng động trong ổ khóa vang lên đối với anh cũng dường như quá nhanh. Anh bước vào hành lang, mở cửa phòng làm việc ở bên trái lố vào, đi ngang qua căn phòng và mở cửa chớp. Anh cố tình không chú ý tí nào đến mọi thứ xung quanh mình, việc khám phá lại nơi này sẽ để lúc sau, và anh đã quyết định hưởng trọn vẹn những giây phút ấy. Rất nhanh chóng những hòm đồ đạc được tháo dỡ, cơ thể Lauren được đặt nằm trên đi văng, ống truyền được lắp lại.. Arthur khép lại cửa chớp bằng then móc. Rồi anh cầm lấy cái hộp các tông nhỏ màu nâu, và rủ Paul theo anh vào bếp: “Tao sẽ pha cà phê cho bọn mình mày mở hộp ra đi, tao sẽ đun nước nóng”
Anh mở ngăn tủ phía dưới bồn rửa bát, và lôi ra một vật bằng kim loại, hình thù kỳ quặc, gồm hai phần dối xứng và dối lập. Anh bắt đầu tháo nó ra bằng cách quay từng phần một ngược chiều nhau.
- Cái gì thế? - Paul hỏi.
- Bình pha cà phê kiểu Italia đấy!
- Bình pha cà phê kiểu Italia?
Arthur giải thích cho bạn cách vận hành của bình cà phê, lợi ích đầu tiên là không cần dùng giấy lọc và như vậy hương thơm sẽ giữ lại tốt hơn. Phải cho hai đến ba thìa cà phê đầy vào trong cái phiễu nhỏ nằm giữa phần dưới được đổ đầy nước và phần trên. Phải vặn chặt hai khoang lại và đặt tất cả lên bếp đun. Nước sôi sẽ trào lên, thấm qua cà phê đựng trong cái phễu nhỏ và chuyển sang phần trên, được lọc chỉ bằng một cái lưới mỏng bằng kim loại. Bí quyết duy nhất để thành công chỉ là phải kéo bình pha cà phê ra khỏi ngọn lửa đúng lúc, vì đó không phải là nước nữa, mà là cà phê rồi, và “cà phê sôi, cà phê ôi!”. Khi anh giải thích xong, Paul huýt sáo lên một tiếng :
- Này, cần phải là kỹ sư biết hai thứ tiếng mới pha cà phê được trong cái nhà này à?
- Còn cần hơn thế nhiều, ông bạn ơi, phải có tài, đó là cả một nghi lễ đấy!
Paul vừa bĩu môi tỏ ý nghi ngờ để trả lời câu nói của bạn, vừa chìa cho bạn gói cà phê. Athur cúi người xuống để mở bình ga đặt dưới bồn rửa bát. Rồi anh vặn chiếc vòi ở bên trái cái bếp, và cuối cùng là núm bật bếp.
- Mày nghĩ vẫn còn có ga à?
- Antoine không bao giờ để lại ngôi nhà với bình ga rổng trong bếp, và tao cuộc với mày là còn ít nhất hai bình ga đầy nữa ở trong gara.
Một cách máy móc, Paul đứng lên, đi ra phía công tắc ở cạnh cửa và ấn một cái. Một làn ánh sáng màu vàng tỏa khắp căn phòng.
- Mày làm thế nào mà lại có điện trong căn nhà này được?
- Hôm kia tao đã điện thoại đến công ty điện để họ cho lại điện, cả nước cũng thế, nếu như mày lo lắng, nhưng tắt đèn đi, phải lau bụi ở bóng đèn cái đã, nếu không khi bị nóng lên, nó sẽ nổ tung đấy.
- Mày học những cái đó ở đâu, pha cà phê kiểu Italia với lại lau bụi để bóng đèn khỏi nổ?
- Ở đây, ông bạn ạ, trong gian phòng này, và tao còn học vô số điều khác nữa.
- Thế cà phê được chưa?
Arthur đặt hai cái chén lên chiếc bàn gỗ. Anh rót vào chén nước cà phê nóng bỏng.
- Đợi đã rồi hãy uống - Anh nói.
- Tại sao?
- Vì nếu không mày sẽ bị bỏng, với lại trước tiên mày nên hít hương cà phê cái đã. Để cho mùi thơm thấm dần vào mũi mày.
- Mày làm tao phát ngấy với cái món cà phê của mày, ông bạn ạ, chả có cái gì thấm vào mũi tao sất! Đúng là tao đang nằm mơ. Để cho mùi thơm thấm dần vào mũi mày, nhưng mày kiếm đâu ra được cái của ấy chứ?
Paul nâng chén cà phê lên miệng, anh phun vội ra ngay lập tức chút nước nóng bỏng mà anh vừa uống. Lauren đến đứng sau lưng Arthur và vòng tay ôm anh. Cô tựa đầu lên vai anh và nói thầm vào tai anh :
- Em thích nơi này, em cảm thấy dễ chịu ở đây, khung cảnh thật là êm dịu.
- Lúc nãy em ở đâu?
- Em làm một vòng quanh khu nhà trong khi các anh triết lý về cà phê
- Vậy em thấy sao?
- Mày lại đang nói với cô ta đấy à? - Paul ngắt lời bằng một giọng bực tức.
Không hề chú ý đến câu hỏi của Paul, Arthur quay sang Lauren :
- Em thích à?
- Lẽ ra phải tỏ vẻ khó tính - Cô trả lời - nhưng anh phải kể cho em nghe nhiều điều bí mật đấy, ở đây đầy những điều bí mật, em có thể cảm thấy điều đó trong mỗi bức tường, mỗi đồ vật.
- Nếu tao quấy rầy mày thì mày cứ việc coi như tao không có ở đây! - Ông bạn chí thân của Arthur lại nói.
Lauren không muốn tỏ ra bội bạc nhưng cô rỉ tai anh rằng cô rất muốn được một mình với anh. Cô nóng ruột muốn được anh dẫn đi xem các nơi. Cô nói thêm rằng cô rất muốn họ được nói chuyện với nhau. Anh muốn biết là về điều gì, cô trả lời: “Về nơi này, về trước đây”.
Paul chờ đợi để Arthur cuối cùng cũng hạ cố nói với anh nhưng Arthur có vẻ lại tiếp tục trò chuyện với người bạn vô hình của mình. Paul đành quyết định ngắt lời họ.
- Nào, mày có cần đến tao nữa hay không, không thì tao quay về San Fransisco, có nhiều việc ở công ty với lại những cuộc chuyện trò cùa mày với Phantomas làm cho tao khó chịu.
- Đừng có hẹp hòi thế, được không?
- Xin lỗi! Chắc là tao nghe nhầm. Mày vừa mới bảo một thằng đã giúp mày đánh cắp một cơ thể người trong bệnh viện vào một tối chủ nhật, bằng một xe cứu thương lấy trộm, một thằng vừa uống cà phê kiều Italia ở một nơi cách nhà hắn bốn tiếng đồng hồ, đêm không được ngủ và mày bào hắn là đứng có hẹp hòi! Mày thật quá đáng!
- Tao có định nói thế đâu.
Paul không biết Arthur định nói gì nhưng anh muốn trở về trước khi họ cãi lộn “bởi vì điều đó có thể xảy ra, mày thấy đấy, và như vậy thì thật đáng tiếc, vì đã phải bỏ biết bao công sức cho đến tận lúc này”. Arthur lo lắng hỏi xem bạn anh có đủ sức để đi đường không. Paul trấn an bạn, với chén cà phê kiểu Italia (anh nhấn mạnh từ này một cách mỉa mai) mà anh vừa uống, anhc ó thể đi được ít nhất hai mươi tiếng đồng hồ trước khi cái mệt dám làm anh ríu mắt. Arthur không đáp lại lời châm chọc. Về phần Paul, anh cũng lo lắng vì để bạn lại không có ôtô trong ngôi nhà bỏ hoang này.
- Có cái xe Ford trong gara.
- Cái xe Ford của mày chạy lần cuối cùng khi nào?
- Lâu rồi!
- Liệu nó có nổ máy được không, cái xe Ford ấy.
- Nhất định rồi, tao sẽ thay acquy, nó sẽ nổ thôi.
- Nhất định rồi! Với lại, xét cho cùng thì nếu mày có bị mắc kẹt ở đây, mày cứ tự xoay xở lấy. Tao giúp mày đêm nay thế là đủ lắm rồi.
Arthur tiễn Paul ra tận ôtô.
- Đừng lo cho tao, mày đã giúp tao nhiều rồi.
- Nhưng tất nhiên là tao phải lo cho mày chứ. Bình thường ra thì tao sẽ bỏ mặc mày một mình trong ngôi nhà này và tao sẽ khiếp sợ với ý nghĩ về các hồn ma, nhưng mà mày, đã thế mày lại còn mang thêm hồn ma của mày đến nữa!
- Biến đi!
Paul cho xe nổ máy, anh hạ cửa kính xuống trước khi đi.
- Mày có chắc là sẽ ổn cả không?
- Chắc chắn.
- Vậy thì tao đi đây.
- Paul!
- Gì?
- Cảm ơn về tất cả những cái mày làm.
- Có gì đâu.
- Có chứ, nhiều lắm chứ, mày đã phải chịu bao nhiêu mạo hiểm vì tao, trong khi chưa hiểu rõ hẳn mọi việc, chỉ vì sự trung thành và tình bạn mà thôi, như vậy là rất nhiều, và tao biết điều đó.
- Tao biết là mày biết. Thôi, tao đi đây, nếu không bọn mình lại khóc tong tong mất. Nhớ giữ gìn sức khỏe và báo tin đến cơ quan cho tao nhé.
Những lời hứa hẹn tuôn ra, và chiếc Saab nhanh chóng mất hút sau quả đồi. Lauren bước ra bậc thềm.
- Nào - Cô nói - ta đi một vòng quanh khu nhà chứ?
- Bên trong hay bên ngoài trước
- Trước hết chúng ta đang ở đâu?
- Em đang ở trong ngôi nhà của Lili.
- Lili là ai?
- Lili là mẹ anh, chính ở đây anh đã lớn lên một nửa thời thơ ấu của mình.
- Mẹ anh mất lâu rồi à?
- Lâu lắm rồi.
- Và chưa bao giờ anh trở lại đây cả?
- Chưa bao giờ.
- Tại sao?
- Vào nhà đi! Ta sẽ nói chuyện đó sau, khi nào xem nhà xong đã.
- Tại sao? - Cô hỏi vặn.
- Anh quên mất rằng em cứng đầu cứng cổ như một con la. Tại thế đấy!
- Có phải em đã khiến anh trở lại nơi này không?
- Em không phải là hồn ma duy nhất của đời anh - Anh nói bằng một giọng dịu dàng.
- Anh phải trả giá đắt khi trở lại đây.
- Nói như vậy là không chính xác, có thể coi là điều đó quan trọng đối với anh.
- Và anh đã làm như vậy vì em?
- Anh làm điều đó vì đã đến lúc cần phải thử.
- Thử làm gì?
- Mở chiếc vali nhỏ màu đen.
- Anh vui lòng giải thích cho em về cái vali nhỏ màu đen chứ?
- Đó là những kỷ niệm.
- Anh có nhiều kỷ niệm ở đây?
- Gần như là tất cả. Đây là nhà anh mà.
- Thế sau khi ở đây thì sao?
- Sau đó anh đã cố làm sao cho mọi thứ trôi qua thật nhanh, sau đó anh đã tự lớn lên rất nhiều
- Mẹ anh chết đột ngột à?
- Không, mẹ anh chết vì bệnh ung thư, mẹ anh biết điều đó, chỉ có đối với anh là chuyện đó xảy ra quá nhanh thôi. Đi theo anh, anh sẽ dẫn em ra thăm khu vườn. Hai người đi ra bậc thềm, và arthur dẫn Lauren đến tận chỗ bờ biển tiếp giáp với khu vườn. họ ngồi xuống mép đá.
- Nếu em biết được anh đã ngồi ở đây bao nhiêu giờ với mẹ anh, anh đếm những ngọn sóng và đánh cuộc với mẹ. Hai mẹ con thường đến xem mặt trời lặn. Nhiều người ở đây ra bãi biển buổi tối, chừng nửa giờ, để xem cảnh này. Mỗi ngày cảnh tượng lại có một vẻ khác. Do nhiệt độ của biển, của không khí, do đủ mọi thứ mà màu sắc của bầu trời không bao giờ giống nhau. Cũng như ở thành phố, mọi người về nhà xem chương trình thời sự trên ti vi vào những giờ cố định, ở đây thì dân chúng đi ra xem mặt trời lặn, đó đã thành một tục lệ rồi.
- Anh sống ở đây lâu không?
- Hồi ấy anh là một chú nhóc con, anh được mười tuổi thì mẹ anh mất.
- Tối nay anh chỉ cho em xem mặt trời lặn nhé!
- Đó là một nghĩa vụ ở đây - Anh mỉm cười nói.
Sau lưng họ, ngôi nhà bắt đầu rực lên trong ánh sáng ban mai. Lớp sơn ở mặt ngoài phía trông ra biển đã bị hư hại, nhưng nhìn chung ngôi nhà đã kháng cự tốt với tháng năm. Từ ngoài nhìn vào, không ai có thể tin được rằng nó đã ngủ một giấc dài như vậy.
- Nó đã chống chọi tài đấy chứ? - Lauren nói.
- Antoine đã chăm chút ngôi nhà như một kẻ ương gàn. Làm vườn, sửa chữa đồ đạc, câu cá, trông trẻ, gác nhà, đó là một nhà văn không thành đạt mà mẹ anh đã đón về. Trước khi bố anh bị tai nạn máy bay, đó là một người bạn của bố mẹ anh. Anh cho rằng bác ấy luôn luôn yêu mẹ anh, ngay cả khi bố anh còn đó. Anh ngờ rằng cuối cùng họ đã trở thành tình nhân, nhưng đó là mãi về sau. Bác ấy ở trong tâm tư mẹ anh khi bà còn sống, mẹ anh ở trong tâm tư bác ấy của những năm để tang. Cả hai người đều ít nói, ít ra là những khi anh thức, nhưng họ vô cùng đồng điệu. Họ hiểu nhau từ cái nhìn. Trong sự yên lặng chung của họ, họ chữa lành tất cả những bão táp của đời mình. Giữa hai người ấy có sự bình thản đến kinh ngạc. Cứ như là cả hai đều đã thề không bao giờ biết đến tình cảm tức giận hay nổi loạn nữa.
- Cuối cùng ông ấy thế nào?
- Khép mình lại trong phòng làm việc, nơi đặt cơ thể Lauren bây giờ, ông đã sống thêm được mười năm sau Lili. Antoine đã dùng phần cuối của đời ông vào việc bảo dưỡng ngôi nhà. Lili đã để lại tiền cho ông, đó là phong cách của bà, dự kiến trước mọi điều, ngay cả điều không thể dự kiến được. Về mặt đó, Antoine giống bà. Ông mất ở bệnh viện vào đầu một mùa đông. Một buổi sáng nắng và se lạnh, ông tỉnh dậy trong người mệt mỏi. Khi đang tra dầu vào bản lề ở cổng, một cơn đau âm ỉ len lỏi vào ngực ông. Ông đi lại giữa hàng cây để lấy thêm không khí mà đột nhiên ông cảm thấy thiếu vô cùng. Cây thông già mà dưới bóng nó ông thường ngủ trưa vào mùa xuân và mùa hè đã đón nhận ông dưới những cành của nó, khi ông ngã và không thể gượng lại được. Bị cơn đau quật ngã, ông đã bò đến tận nhà và gọi hàng xóm đến giúp. Được chở đến phòng cấp cứu Monterey, ông đã tắt thở tại đó vào ngày thứ hai sau. Có thể nghĩ rằng ông đã chẩun bị trước cho sự ra đi của mình. Khi ông mất, công chứng viên của gia đình đã liên lạc với Arthur để hỏi xem anh cần phải làm gì với ngôi nhà.
- Ông ta bảo anh ông ta sững cả người khi vào nhà. Antoine đã thu dọn tất cả, cứ như là bác ấy định đi chơi xa đúng vào ngày bác ấy bị mệt.
- Có thể ông ấy định như thế thật?
- Antoine mà lại đi chơi xa à? Không, chỉ có cái việc đi Carmel mua đồ thôi mà cũng phải thương lượng với bác ấy trước nhiều ngày. Không, anh nghĩ là bác ấy đã có cái bản năng của một con voi già, cảm thấy giờ của mình đã đến hay có thể thấy đã quá đủ nên buông xuôi.
Để giải thích ý kiến của mình, anh kể lại câu trả lời của mẹ anh cho một câu hỏi về cái chết mà anh đã đặt ra cho bà. Anh muốn biết những người lớn có sợ chết hay không, và bà đã có một câu trả lời mà anh nhớ thuuộc lòng, bà đã nói: “Khi con đã trải qua một ngày tốt đẹp, con dậy sớm theo mẹ đi câu, con chạy nhảy, con làm việc trong vườn hoa hồng với bác Antoine, buổi tối con mệt lử, và thế là cuối cùng, tuy rằng con thường ghét đi nằm, con vẫn sung sướng được chui vào trong chăn để tìm đến giấc ngủ. Những buổi tối như vậy con không sợ phải ngủ thiếp đi.
Cuộc đời cũng gần giống như một trong những ngày như vậy. Khi nó đã bắt đầu sớm thì người ta cảm thấy phần nào thanh thản khi tự nhủ rằng một ngày kia ta sẽ yên nghỉ. Có lẽ vì với thời gian, cơ thể của chúng ta khiến chúng ta làm mọi việc kém phần dễ dàng đi. Tất cả đều trở nên khó khăn và mỏi mệt hơn, vì vậy ý nghĩ ngủ thiếp đi mãi mãi không làm người ta sợ như trước nữa”.
- Lúc ấy mẹ anh đã bị ốm, anh nghĩ rằng mẹ biết rõ những điều mẹ nói.
- Anh đã trả lời mẹ thế nào?
- Anh níu lấy tay mẹ và hỏi mẹ có mệt mỏi không. Mẹ anh mỉm cười. Tóm lại, anh kể chuyện này cốt để nói rằng anh không tin là Antoine đã mệt mỏi vì cuộc sống với cái nghĩa chán đời, anh nghĩ rằng bác ấy đã đạt đến một hình thức sáng suốt.
- Như là những con voi - Lauren hạ giọng nói tiếp.
Họ đi về phía ngôi nhà. Arthur rẽ sang hướng khác, tự cảm thấy đã sẵn sàng để bước vào vườn hoa hồng!
- Đây chúng ta đang đi vào trái tim của lãnh thổ, vườn hoa hồng!
- Tại sao lại là trái tim của lãnh thổ?
- Đó là nơi thiêng! Lili mê những bông hồng của bà lắm. Đó là chủ đề duy nhất mà anh thấy mẹ cãi cọ với Antoine. Mẹ anh biết từng bông hoa một, em không thể nghĩ đến chuyện cắt một bông hoa mà bà ấy không nhận thấy đâu. Trong vườn có nhiều loại hoa đến mức không thể tưởng tượng nổi. Bà đã đặt mua những cành giâm theo catalog và lấy làm hãnh diện vì đã trồng các loài hoa có ở khắp thế giới, nhất là khi trong bản hướng dẫn nêu rõ những điều kiện khí hậu cần thiết để hoa nở rất khác với ở đây. Điều đó đã trở thành một sự đặt cược: làm cho ý kiến của các nhà làm vườn trở thành sai sự thật và nuôi lớn thành công các cành giâm.
- Có nhiều loại hoa đến thế kia à?
- Anh đã đếm được đến một trăm ba mươi lăm loại. Một lần có cơn mưa như trút nước, mẹ anh và Antoine dậy vào giữa đêm, họ chạy ra gara và lấy một mảnh bạt có thể dễ dàng căng ra được mười mét chiều rộng và ba mươi mét chiều dài. Hết sức cấp tốc, Antoine đã căng mảnh bạt thành ba cạnh trên những cái cọc to, còn cạnh thứ tư thì hai người cầm tay giữ, một người đứng trên chiếc ghế đẩu, người kia đứng trên chiếc ghế kiểu trọng tài tennis. Họ đã trải qua một phần đêm như vậy để lắc tấm bạt ngay khi nó trở nên quá nặng, chứa quá nhiều nước mưa. Cơn bão kéo dài hơn ba tiếng. “Nếu như có bị cháy trong nhà, anh chắc rằng mẹ và bác ấy cũng không kích động đến thế. Giá mà em nhìn thấy họ sáng hôm sau, có thể nói là thân tàn ma dại được”. Nhưng vườn hoa hồng đã được cứu thoát.
- Anh nhìn này - Lauren nói khi đi vào khu vườn - vẫn còn đầy hoa!
- Ừ, đó là những bông hồng dại, những bông hoa này thì chả sợ cả nắng lẫn mưa, và em phải chú ý đeo găng nếu em muốn cắt chúng, chúng nhiều gai lắm.
Họ đã dành cả ngày khám phá khu vườn rộng bao quanh ngôi nhà. Arthur giới thiệu những cây, những vết khắc mà anh đã để lại ở một số vỏ cây. Đến cạnh một cây thông lọng, anh chỉ cho cô nơi anh đã từng bị gãy xương đòn.
- Anh làm sao mà lại thế?
- Anh chín, nên anh rơi từ trên cây xuống!
Ngày trôi qua mà họ không nhận thấy. Vào giờ đã nói trước, họ lại đi ra bờ biển, ngồi trê những tảng đá và chiêm ngưỡng cái cảnh mà nhiều người từ khắp mọi nơi đến xem. Lauren dang rộng hai cánh tay và thốt lên: “Michel-Ange chiều hôm nay thật tuyệt!” Arthur nhìn cô và mỉm cười. Đêm xuống rất nhanh. Họ vào trong nhà. Arthur làm những công việc chăm sóc thân thể của Lauren. Sau đó họ nhóm lửa trong lò sưởi ở căn phòng khách nhỏ, nơi cả hai ngồi sau bữa ăn tối nhẹ.
- Thế cái vali đen là gì vậy?
- Không có gì qua mắt em được!
- Đâu có, em lắng nghe, thế thôi.
- Đó là một chiếc vali của mẹ anh, mẹ anh xếp vào đó tất cả thư từ, tất cả những vật kỷ niệm của bà. Quả thực, anh nghĩ rằng chiếc vali này chứa đựng cái cốt lõi của đời mẹ anh.
- “Anh nghĩ” là như thế nào?
- Chiếc vali này là một bí ẩn lớn. Tất cả ngôi nhà đều thuộc về anh, trừ cái tủ có chứa chiếc vali. Cấm ngặt không được đụng đến. “Và anh dám chắc với em rằng anh chả dại gì mà liều cả”.
- Chiếc vali đó ở đâu?
- Trong phòng làm việc bên cạnh.
- Và anh chưa bao giờ trở lại đây để mở nó ra à? Em không thể tin được!
- Nó có lẽ chứa toàn bộ cuộc đời mẹ anh, anh không bao giờ muốn thúc đẩy vội thời điểm đó, anh tự nhủ rằng anh cần phải trưởng thành và thực sự sẵn sàng nhận lấy mạo hiểm mở chiếc vali ấy ra để có thể hiểu.
Trước những nếp nhăn hoài nghi trên trán Lauren, anh thú nhận “Ừ, thật sự là anh luôn luôn sợ”.
- Tại sao?
- Anh không biết, sợ rằng điều đó sẽ thay đổi hình ảnh mà anh giữ về mẹ, sợ nỗi buồn sẽ tràn ngập trong lòng mình.
- Anh đi lấy vali đi!
Arthur không nhúc nhích. Cô một mực bảo anh đi lấy vali, anh không việc gì phải sợ. Nếu như Lili đã đặt cả đời bà vào trong một vali, đó là để con trai bà biết bà là người như thế nào. Bà không thích anh sống với kỷ niệm về một hình ảnh: “Cái mạo hiểm của việc yêu, đó là yêu cả những nhược điểm lẫn ưu điểm, hai mặt đó không tách rời nhau được. Anh sợ cái gì kia chứ, sợ phải phán xét mẹ anh à? Anh không có tâm hồn của một quan tòa. Anh không thể không biết những điều về mẹ anh, anh làm sai quy ước của mẹ anh.... Mẹ anh để lại chiếc va li này để anh biết mọi điều về bà, để kéo dài cái thời gian đã không cho phép bà làm, để anh thực sự biết rõ bà, không chỉ như một đứa trẻ, mà với con mắt và trái tim đàn ông của anh!”
Arthur suy nghĩ một lát về những điều cô vừa nói với anh. Vừa nhìn cô anh vừa đứng dậy, đi ra phòng làm việc và mở chiếc tủ thân thuộc ấy. Anh ngắm chiếc vali nhỏ màu đen đặt trên ngăn tủ trước mặt anh, cầm chiếc quai đã cũ mòn và mang tất cả cái quá khứ này vào hiện tại. Trở vào phòng khách nhỏ, anh ngồi khoanh chân cạnh Lauren, họ nhìn nhau như hai đứa trẻ vừa mới tìm được cái hòm của lão Râu đỏ. Sau khi hít một hơi, anh kéo hai cái chốt, và nắp vali bật mở. Vali đầy những phong bì đủ các cỡ, trong có chứa những bức thư, những tấm ảnh, vài đổ vật nhỏ, một chiếc máy bay nhỏ bằng bột nặn mà Arthur đã làm nhân ngày Hội các bà Mẹ, một cái gạt tàn bằng bột nặn, đó là dịp Noel, một chuỗi vòng cổ bằng vỏ sò, không rõ nguồn gốc, chiếc thìa bạc và những đôi giày vải của trẻ sơ sinh. Thật là một cái hang của Alibaba. Phía trên vali có một bức thư gập lại được găm bằng một cái kẹp giấy. Lili viết bằng chữ hoa ARTHUR. Anh cầm bức thư và mở ra.
Arthur của mẹ,
Thế là con đang ở trong nhà của con. Thời gian làm lành mọi vết thương, dù rằng nó không tránh khỏi cho ta một vài vết sẹo. Trong chiếc vali này con sẽ thấy tất cả những kỷ vật của mẹ, những thứ mà mẹ có từ con, những thứ có trước con, những thứ mà mẹ đã không thể kể cho con nghe vì con hãy còn là một đứa trẻ. Con sẽ phát hiện ra mẹ con dưới một cái nhìn khác, con sẽ biết được rất nhiều điều, mẹ đã là mẹ của con, và mẹ đã là một phụ nữ, với những nỗi lo sợ của mình, những mối ngờ vực của mình, những thất bại của mình, những điều hối tiếc của mình và những thắng lợi của mình. Để có được những lời khuyên mà mẹ đã cho con rất nhiều, mẹ cũng đã phải lầm lẫn, và điều đó thường xảy ra với mẹ. Cha mẹ giống như những quả núi mà cả đời ta cứ thử trèo lên, không biết rằng có ngày chính ta lại giữ vai trò giống thế.
Con biết không, chẳng có gì phức tạp hơn là nuôi dạy một đứa trẻ. Suốt đời, người ta đem cho con cái tất cả những gì mà người ta nghĩ rằng tốt nhất, tuy biết rằng ta vẫn thường nhầm lẫn. Nhưng đối với phần đông cha mẹ, tất cả những cái này đều xuất phát từ tình yêu cả, mặc dù người ta đôi khi không tránh khỏi ích kỷ phần nào. Sống cũng không phải là một thiên chức. Cái ngày mẹ đóng chiếc vali này lại, mẹ đã sợ làm con thất vọng. Mẹ đã không để cho con có thời gian của những phán xét tuổi thiếu niên. Mẹ không biết con sẽ bao nhiêu tuổi khi đọc bức thư này. mẹ hình dung con là một chàng trai trẻ đẹp quãng ba mươi tuổi, có thể hơn một chút. Mẹ ao ước được sống tất cả những năm này bên con biết chừng nào. Giá như con biết, cái ý nghĩ không được nhìn thấy con nữa mỗi sáng khi con mở mắt, không được nghe thấy giọng nói của con nữa khi con gọi mẹ, đã làm lòng mẹ trống trải đến mức nào, ý nghĩ này làm cho mẹ đau đớn hơn cả cái căn bệnh đang mang mẹ đi xa con đến thế.
Mẹ luôn luôn yêu Antoine bằng một tình yêu thực sự, nhưng mẹ đã không nếm trải tình yêu ấy. Bởi vì mẹ đã sợ, sợ bố con, sợ làm bố con đau lòng, sợ phá hủy cái mà mẹ đã gây dựng, sợ tự thú nhận với chính mình là mình đã nhầm lẫn. Mẹ sợ trật tự đã được thiết lập, sợ phải bắt đầu lại, sợ rằng điều đó không thành, sợ rằng tất cả chỉ là một giấc mơ. Không được sống với mối tình ấy là một cơn ác mộng. Ngày và đêm mẹ nghĩ đến bác ấy, và mẹ tư ngăn cấm mình. Khi bố con chết, nỗi sợ vẫn tiếp tục, sợ phản bội, sợ cho con. Tất cả cái đó là một điều dối trá ghê gớm. Antoine đã yêu mẹ như mọi người đàn bà từng mơ ước được yêu như vậy ít nhất một lần trong đời. Và mẹ đã không biết đền đáp lại tình yêu ấy, vì một sự hèn nhát kinh khủng. Mẹ đã tự tha thứ những yếu đuối của mình, mẹ đã thỏa mãn trong tấn kịch lâm ly rẻ tiền này, và mẹ đã không biết rằng đời mình trôi đi rất nhanh và mẹ đã để lỡ nó. Bố con là một người tốt, nhưng Antoine là người đàn ông duy nhất dưới mắt mẹ, không có ai nhìn mẹ như bác ấy, không có ai nói với mẹ như bác ấy; ở bên bác ấy, không điều gì có thể xảy ra với mẹ cả, mẹ cảm thấy được bảo vệ khỏi tất cả mọi thứ. Bác ấy hiểu từng mong ước của mẹ, từng ý muốn của mẹ và không ngừng tìm cách làm thỏa mãn những điều đó. Cả đời bác ấy dựa trên sự hài hòa, sự dịu dàng, nghệ thuật cho, trong khi mẹ, mẹ lại đi tìm kiếm những sự đấu tranh như là lẽ sống, và không hay biết đến nghệ thuật đón nhận. Mẹ đã sợ sệt, mẹ bắt mình phải tin rằng hạnh phúc này là điều không có được, rằng cuộc đời không thể ngọt ngào đến vậy. Mẹ và bác ấy đã yêu nhau một đêm, lúc ấy con năm tuổi. Mẹ đã có mang, và mẹ đã không giữ lại, mẹ không bao giờ nói với bác ấy, thế nhưng mẹ tin chắc rằng bác ấy biết. Bác ấy đoán được tất cả mọi điều về mẹ.
Có lẽ như vậy lại tốt hơn cho bây giờ, do điều đang xảy ra với mẹ, nhưng mẹ cũng nghĩ rằng căn bệnh này chưa chắc đã phát triển nếu tâm hồn mẹ thanh thản với chính mình. Chúng ta đã sống tất cả những năm qua dưới bóng những điều dối trá của mẹ, mẹ đã đạo đức giả với cuộc đời và cuộc đời đã không tha thứ cho mẹ. Con đã biết nhiều hơn về mẹ của con, mẹ đã do dự khi nói cho con tất cả những điều này, mẹ vẫn sợ sự phán xét của con, nhưng chẳng phải là mẹ đã từng dạy con rằng sự dối trá tệ nhất là sự dối trá với chính mình hay sao? Có nhiều thứ mà mẹ ước muốn được chia sẻ với con, nhưng chúng ta không có thời gian. Antoine đã không nuôi dạy con là do mẹ, do tất cả sự dốt nát của mẹ. Khi mẹ biết rằng mình mắc bệnh thì đã quá muộn để làm lại từ đầu. Con sẽ tìm thấy đủ mọi thứ trong cái chợ mà mẹ để lại cho con đây, những bức ảnh của con, của mẹ, của Antoine, những bức thư của bác ấy, con đừng đọc, những bức thư ấy thuộc về mẹ, chúng nằm đây vì mẹ không bao giờ dứt khoát chia tay với chúng được. Con sẽ tự hỏi tại sao không có ảnh của bố con, mẹ đã xé hết trong một đêm tức giận và thất vọng điên cuồng, mẹ tức giận chính mình...
Mẹ đã làm điều mà mẹ có thể làm, con yêu của mẹ, điều mà người phụ nữ ấy có thể làm, với những ưu điểm và nhược điểm của mình, nhưng con hãy biết rằng con đã là cả cuộc đời mẹ, là toàn bộ lẽ sống của mẹ, là điều đẹp nhất và mạnh mẽ nhất từng đến với mẹ. Mẹ cầu mong một ngày con sẽ biết đến cái cảm giác duy nhất là cảm giác khi có một đứa con, con sẽ hiểu ra nhiều điều.
Niềm tự hào lớn nhất của mẹ là được làm mẹ của con, mãi mãi.
Mẹ yêu con,
Lili.
Anh gập bức thư lại và đặt nó lên chiếc vali. Lauren thấy anh khóc, cô đến bên anh và lấy ngón tay trỏ gạt nước mắt cho anh. Sửng sốt, anh ngước mắt lên, và tất cả nỗi khổ tâm của anh tan đi trong cái nhìn âu yếm của cô. Rồi ngón tay cô trượt dần xuống cằm anh. Đến lượt anh đặt tay lên má cô, rồi vòng tay sau cổ cô, kéo gương mặt cô lại gần anh. Khi môi họ khẽ chạm vào nhau, cô lùi lại.
- Tại sao anh làm điều đó cho em Arthur?
- Vì anh yêu em và điều đó không có quan hệ gì đến em cả.
Anh cầm tay cô và dắt cô ra ngoài nhà.
- Ta đi đâu? - Cô hỏi.
- Ra biển
- Không, ở đây cơ - Cô nói - ngay bây giờ.
Cô đứng trước anh và cởi cúc áo sơ mi của anh.
- Nhưng em làm thế nào, em không thể..
- Đừng hỏi, em không biết.
Cô để áo anh tuột khỏi vai anh, lấy tay vuốt ve lưng anh. Anh cảm thấy bối rối: làm sao thoát y cho hồn ma được? Cô mỉm cười, nhắm mắt và lập tức khỏa thân
- Chỉ cần em nghĩ đến một kiểu váy là em có nó trên người ngay lập tức, giá như anh biết em đã tận hưởng điều đó đến thế nào...
Ờ ngay cửa vào nhà, cô quấn lấy người anh, và ôm hôn anh.
Linh hồn Lauren được xuyên thấu bởi cơ thể đàn ông của anh, và đến lượt nó đi vào cơ thể Arthur, trong một cái ôm xiết chặt, như trong sự thần diệu của nguyệt thực.... Chiếc vali để mở.
Nguồn: http://alobooks.vn/
