Kế hoạch chiến đấu
Khi cha xứ Fouquet đến nhà của em mình thì đêm đã quá khuya. Gourville cùng đi với ông ta. Bà người này, sạm mặt trước những biến cố sắp đến, trông giống như ba kẻ mưu phản cùng chung một ý nghĩ dùng bạo lực hơn là ba nhân vật đầy quyền thế lúc ban ngày.
Tổng giám Fouquet đi đi lại lại rất lâu, mắt nhìn đăm đăm xuống xàn nhà, hai bàn tay xoa vào nhau.
Sau cùng, ông thu hết can đảm nói giữa tiếng thở dài:
- Này ông cha xứ, ông vừa nói với tôi về một số người mà ông đang cấp dưỡng phải không?
- Thưa ông phải.
- Những người đó thật ra là những người thế nào?
Người giáo sĩ ngần ngại.
- Này! Đừng có sợ hãi, tôi không đe doạ đâu, nhưng cũng đừng khoác lác vì tôi không đùa đâu.
- Vì ông tổng giám muốn biết sự thật thì đây là sự thật: Tôi có một trăm hai mươi người rất trung thành với tôi.
- Và ông có thể tin tưởng vào họ không?
- Trong tất cả mọi việc.
- Và ông sẽ không bị nghi ngờ vì những việc làm của họ phải không?
- Tôi sẽ không cần phải ra mặt gì hết.
- Họ có cương quyết không?
Họ dám đốt cả thành phố Paris nếu tôi hứa với họ rằng họ sẽ không bị đốt.
Fouquet chùi những giọt mồ hôi trên mặt ông ta, và nói:
- Điều mà tôi yêu cầu cha xứ là cho một trăm hai mươi người của ông tấn công vào những kẻ mà tôi sẽ chỉ cho ông biết, vào một lúc nào đó, được không?
- Chẳng phải là lần đầu họ làm một việc như thế đâu!
- Được lắm, nhưng bọn cướp đó có dám tấn công quân đội không?
- Đó là thói quen của họ.
- Vậy thì hãy tập họp một trăm hai mươi người đó lại đi, ông cha xứ ạ.
- Được! Tập họp ở đâu?
- Trên đường đi Vincennes, đúng hai giờ chiều mai.
- Để giải thoát cho Lyodot và d'Eymeris?
- Phải, ông có sợ không?
- Không sợ cho tôi, nhưng cho ông.
- Những người của ông có biết rõ những gì họ làm không?
- Họ quá thông minh, nên đoán biết không mấy khó. Tuy nhiên một tổng giám nổi loạn chống lại Nhà vua của mình, e sẽ gặp nhiều nguy hiểm.
- Điều đó có quan trọng gì đối với ông, nếu tôi trả tiền đủ? Với lại, nếu tôi bị hạ thì ông cũng sẽ bị hạ với tôi.
- Vậy thì có lẽ ta nên thận trọng đừng rục rịch gì hết và cứ để yên cho Nhà vua được chút thoả mãn nhỏ bé đó.
- Ông nên nghĩ đến điều này, rằng Lyodot và Eymeris bị hành hình là mở màn cho sự sụp đổ của gia đình mình. Tôi nhắc lại điều này: Tôi bị bắt là ông sẽ đi ở tù, và tôi bị ở tù là ông sẽ bị lưu đày.
- Ông tổng giám, tôi sẵn sàng theo lệnh của ông. Ông có lệnh nào cho riêng tôi không?
- Tôi đã nói với ông rồi đó! Tôi muốn rằng ngày mai hai nhà tài chính mà người ta muốn xử tội, trong khi có vô số tên tội phạm không bị xử phạt, phải được giải thoát khỏi bàn tay những kẻ thù của tôi. Vậy ông hãy dùng những biện pháp thích hợp. Có thể được không?
- Được - Hãy cho tôi biết kế hoạch của ông.
- Rất giản dị. Thường thường, toán quân có nhiệm vụ bảo vệ những cuộc hành quyết gồm có mười hai cung thủ.
- Ngày mai toán quân này sẽ lên đến một trăm người.
- Tôi đã nghĩ đến điều này; tôi nói còn nhiều hơn nữa, sẽ có đến hai trăm người.
- Như vậy một trăm hai mươi người của ông không đủ phải không?
- Xin lỗi. Trong đám đông gần một trăm ngàn công chúng đi xem, có mười ngàn tên cướp hay tên cắt túi tiền; nhưng họ không dám có ý kiến.
- Vậy thì sao?
- Vậy ngày mai ở quảng trường Grève, nơi tôi chọn làm chỗ tấn công, sẽ có một ngàn người phụ lực cho một trăm hai mươi người của tôi. Cuộc tấn công do những người của tôi khởi đầu sẽ được họ tiếp tay kết thúc.
- Tốt lắm! Nhưng các ông sẽ hành động như thế nào đối với hai tù nhân ở quảng trường?
- Như vầy: Chúng tôi sẽ cho đưa hai tù nhân đó vào một ngôi nhà ở quảng trường; ở nơi đó họ sẽ được bảo vệ kỹ lưỡng.
- À, còn một ý định khác hay hơn nữa: Một số nhà có hai ngõ ra, một ngõ ra quảng trường, ngõ kia ra pố Chí Tử, hay phố Hàng Đan hay phố Hàng Dệt. Các tù nhân, được đưa vào bằng ngõ này, sẽ thoát ra bằng ngõ kia.
- Nhưng ông phải quyết định chi tiết cụ thể chứ!
- Tôi đang tìm.
Fouquet lêu lên:
- Còn tôi, tôi đã tìm ra rồi. Ông hãy nghe kỹ điều tôi vừa nghĩ ra đây.
- Tôi xin nghe.
Fouquet ra hiệu cho Gourville; anh ta có vẻ hiểu.
- Một người bạn của tôi thỉnh thoảng cho tôi mượn chìa khoá của một ngôi nhà anh ta mướn ở đường Baoudoyr, nhà có những khu vườn rộng rãi nằm đằng sau một ngôi nhà ở quảng trường.
Cha xứ nói:
- Đúng cho công việc của chúng ta rồi. Ngôi nhà nào vậy?
- Một cái quán khá đông khách, mà bảng hiệu có mang hình Đức Bà.
Giáo sĩ nói:
- Tôi biết.
- Cái quán đó có cửa sổ nhìn ra phía quảng trường, một lối đi ra sân ăn thông với những khu vườn của bạn tôi qua một cái cửa lớn.
- Tốt lắm!
- Các ông hãy đưa hai người từ vào quán này rồi cho bảo vệ cửa ra vào trong khi đưa họ trốn qua khu vườn ra quảng trường Baudoyer.
- Kế hoạch này thật hay, ông có thể làm một đại tướng xuất sắc như ngài Hoàng thân.
- Ông hiểu chưa?
- Đầy đủ
- Ông cần bao nhiêu tiền để cho những tên cướp của ông nhậu say và thoả mãn lòng tham của họ?
- Ô! Ông tổng giám, ông nói gì vậy! Nếu họ nghe được lời của ông nói, một số người trong bọn họ rất dễ giận đấy.
- Ý tôi muốn nói là ông phải làm sao cho họ không còn phân biệt trời đất gì nữa hết, bởi vì ngày mai tôi sẽ chiến đấu chống lại Nhà vua; và một khi tôi đã chiến đấu là tôi phải chiến thắng, ông hiểu không?
- Tôi sẽ làm theo lời dặn của ông. Xin cho thêm những ý kiến khác.
- Ông tự lo lấy đi.
- Vậy thì xin ông mở hầu bao.
- Gourville, đếm một trăm ngàn cho ông cha xứ.
- Tốt lắm và chúng tôi sẽ hành động không nương tay gì hết, phải không?
- Không nương tay gì hết.
- Tốt lắm!
Gourville dè dặt phản đối:
- Thưa ngài, nếu điều này bị tiết lộ thì chúng ta sẽ mất đầu.
Fouquet trả lời, mặt tím đi vì giận:
- Ồ! Gourville, anh thật đáng tội nghiệp; nên để dành câu nói đó cho anh. Còn cái đầu của tôi vẫn vững chắc trên cổ. Nào, ông cha xứ đồng ý hết rồi chứ?
- Đồng ý rồi.
- Lúc mười hai giờ trưa, bởi vì bây giờ cần phải bí mật chuẩn bị trước những người phụ lực cho chúng ta.
- Cứ cho họ uống hết rượu của ông chủ quán.
Người giáo sĩ cười nhạo:
- Tôi sẽ làm cho ông chủ quán không còn một giọt rượu mà cũng chẳng còn luôn cả cái nhà nữa. Tôi có kế hoạch của tôi, hãy để tôi bắt tay vào việc, rồi ông sẽ thấy.
- Ông sẽ đứng ở đâu?
- Ở khắp nơi, và không ở nơi nào hết.
- Tôi sẽ được thông báo tin tức bằng cách nào?
- Có người liên lạc, anh ta cột ngựa ngay trong khu vườn của người bạn ông. Bây giờ tôi đi báo cho các người lính của tôi hay.
Fouquet nói:
- Gourville, anh hãy đi theo ông cha xứ và đếm tiền cho ông ấy. Khoan đã, ông cha xứ. Hãy khoan, Gourville. Chúng ta sẽ làm cuộc giải thoát tù này dưới hình thức nào?
- Rất giản dị, thưa ông. Một cuộc nổi loạn.
- Nổi loạn vì lý do gì? Bởi vì, dân chúng Paris mà ủng hộ Nhà vua, thì chỉ trong trường hợp ông cho treo cổ những nhà tài chính thôi.
Ông cha xứ nói:
- Tôi sẽ sắp xếp việc này.
- Phải, nhưng ông sắp xếp không nên thì người ta sẽ đoán ra được.
- Không đâu, không đâu. Tôi hãy còn một ý nữa.
- Nói đi.
- Những người của tôi sẽ hô to lên: "Colbert! Hoan hô Colbert!" và họ sẽ xông vào hai người tù như để chém họ ra từng mảnh và không cho họ chịu hình phạt treo cổ, quá nhẹ đi.
Gourville nói:
- À! Đúng là một ý kiến rất hay. Đồ mắc dịch! Cha xứ ạ, ông thật giàu trí tưởng tượng?
Ông cha xứ kiêu hãnh trả lời:
- Thưa ông, chúng tôi rất xứng đáng cùng một dòng họ với ông tổng giám.
- Thật là lạ! - Fouquet nhủ thầm.
Rồi ông ta nói tiếp:
- Ý kiến hay đấy? Ông hãy làm đi và cố gắng đừng gây đổ máu.
Gourville và ông giáo sĩ cùng hối hả ra đi.
Chương 22.
Quán Hình ảnh Đức Bà
Lúc hai giờ chiều ngày hôm sau, năm mươi ngàn khán giả đã dứng đông nghẹt ở quảng trường, chung quanh hai cây cột treo cổ dựng lên giữa bến Grève và bến Pelletier cái này sát bên cái kia, dựa lưng vào thành bờ sông.
Từ sáng sớm, tất cả những người có nhiệm vụ chính thức loan tin trong thành phố Paris đã đi khắp các khu phố, nhất là những khu chợ và khu ngoại ô, thông báo bằng giọng vang rền không mệt mỏi của họ tin Nhà vua cho thi hành công lý đối với hai tên tham nhũng, hai tên ăn cắp của công làm cho dân chúng đói khổ. Và dân chúng, mà quyền lợi được Nhà vua bênh vực một cách nồng nhiệt như vậy, đã rời cửa tiệm, gian hàng và cơ xưởng để đi bày tỏ một chút lòng biết ơn đối với Louis XIV, giống như những người khách được mời sợ mình tỏ ra vô lễ nếu không đi đến nhà của kẻ đã mời mình.
Theo nội dung của sắc lệnh được những người loan tin đọc lớn cho dân chúng nghe thì hai kẻ thâm lạm tiền bạc của Nhà vua, lạm dụng quyền thế và làm bạc giả sẽ bị xử tử hình ở quảng trường Grère, "với tên của chúng dán lên đầu" - sắc lệnh nói như thế.
Nhưng sắc lệnh không hề nhắc đến những cái tên.
Sự tò mò của người dân Paris lên đến tột độ, và như chúng tôi đã nói, một đám công chúng đông nghẹt đang nóng ruột đứng chờ đợi giờ được ấn định cho cuộc hành hình. Có tin lan truyền rằng hai người tù đã được chuyển đến lâu đài Vincennes, sẽ được đưa từ nhà ngục này đến quảng trường Grère. Do đó khu ngoại ô và con đường Saint Antoine tràn ngập những người đi xem, bởi vì dân chúng Paris, trong những ngày có tử tội bị hành hình, được chia thành hai hạng người: những người muốn nhìn thấy tử tội đi qua - đây là những người nhút nhát, hiền lành, nhưng có đầu óc hiếu kỳ, và những người muốn được xem cảnh hành quyết - đây là những kẻ khao khát cảm giác mạnh.
Ngày hôm đó, d'Artagnan, sau khi nhận những mệnh lệnh cuối cùng của Nhà vua và từ giã bạn bè - trong lúc này bạn bè của ông chỉ còn lại có một mình Planchet - ông tự vạch cho mình chương trình hành động trong ngày, như bất cứ kẻ nào bận rộn đều phải làm, bởi vì thời giờ trong trường hợp này rất quý báu đối với họ. Ông nói:
- Cuộc khởi hành được ấn định vào lúc ba giờ sáng; vậy là tôi có mười lăm giờ trước mặt mình. Bỏ ra sáu giờ cho giấc ngủ là rất cần thiết đối với mình đấy, với một giờ để ăn, là bảy, một giờ nữa để thăm Athos, là tám, và hai giờ để dành cho những trường hợp bất ngờ. Tổng cộng mười giờ.
Vậy là còn lại năm giờ.
"Một giờ để lãnh lương, nghĩa là để bị ông Fouquet từ chối; một giờ nữa để đi đến ông Colbert lãnh số tiền này và nhận những câu hỏi với những cái nhăn mặt của ông ta; một giờ để chuẩn bị vũ khí, y phục và đánh bóng đôi giày ống của mình. Vậy mình hãy còn được hai giờ rảnh. Chán quá! Sao mình giàu thế!"
Nói những lời này, d'Artagnan cảm thấy một niềm vui kỳ lạ, niềm vui của tuổi trẻ, một mùi hương của những năm tháng đẹp đẽ và sung sướng trước kia tràn ngập và làm say sưa tâm hồn ông.
Người lính ngự lâm nói:
"Trong hai giờ rảnh này, mình sẽ đi thu tiền cho thuê quán "Hình ảnh Đức Bà". Thật là vui. Ba trăm bảy mươi lăm đồng".
Chán Quá! Thật là dáng ngạc nhiên! Nếu đối với một người nghèo chỉ còn trong túi có một đồng và mười hai xu nữa, đó là điều tuyệt hảo cho anh ta; nhưng chẳng bao giờ một món quà bất ngờ như vậy được rơi vào tay người nghèo. Người giàu trái lại, tự tạo thêm những tiền lời với số tiền của anh ta, mà anh ta không hề đụng đến. Đó là trường hợp ba trăm bảy mươi lăm đồng từ trên trời rơi xuống cho mình.
"Vậy là mình sẽ đến quán "Hình ảnh Đức Bà", và mình sẽ uống với người thuê nhà của mình một ly rượu Tây Ban Nha mà chắc chắn anh ta sẽ mời mình.
"Nhưng phải có thứ tự, ông d'Artagnan ơi, phải có thứ tự.
"Vậy hãy tổ chức lại thời giờ và sử dụng chúng như sau:
Điều 1: Athos.
Điều 2: Quán "Hình ảnh Đức Bà".
Điều 3: ông Fouquet.
Điều 4- ông Colbert.
Điều 5- Ăn tối.
Điều 6- Y phục, giấy ống, ngựa, vali.
Điều 7- Và cuối cùng – Ngủ.
Căn cứ theo sự sắp xếp này, d'Artagnan đi thẳng đến nhà Bá tước De La Fère.
Từ hôm trước, Athos rất lo lắng về việc d'Artagnan viếng thăm Nhà vua; nhưng chỉ bốn chữ của d'Artagnan cũng đủ làm ông yên tâm. Athos đoán rằng Louis đã giao cho d'Artagnan một nhiệm vụ quan trọng nào đó, nhưng ông không tìm cách làm cho bạn tiết lộ điều bí mật của mình. Ông khuyên bạn nên giữ mình cẩn thận, và kín đáo đề nghị để mình cùng đi với bạn nếu có thể được.
D'Artagnan đáp:
- Nhưng bạn thân mến, tôi đâu có đi đâu.
- Sao? Bạn đến từ biệt tôi, và bạn bảo không đi đâu hết?
D'Artagnan hơi đỏ mặt trả lời:
- Ô! Có chứ, có chứ, tôi đi tậu một miếng đất.
- Đó là chuyện khác. Vậy tôi thay đổi câu nói của tôi. Thay vì nói: "Bạn đừng để mình bị giết", tôi sẽ nói: "Bạn đừng để mình bị lột" - Bạn thân mến, tôi sẽ báo cho bạn hay nếu tôi quyết định chọn một bất động sản nào; rồi xin bạn giúp tôi một lời khuyên.
- Phải, phải - Athos, nói không mỉm cười để giữ ý.
Raoul De Bragelonne bắt chước vẻ dè dặt của cha.
D'Artagnan biết rằng từ biệt bạn mà không cho biết con đường mình sẽ đi là một điều quá khó hiểu.
Ông nói với Athos:
- Tôi đã chọn vùng Mans, vùng này có tốt không - Tốt lắm, bạn à.
Bá tước trả lời nhưng không nói cho bạn biết Mans ở cùng hướng với vùng Touraine, và nếu d'Artagnan chờ đợi nhiều lắm là hai ngày nữa thôi, sẽ có bạn đồng hành. Nhưng d'Artagnan, còn bối rối hơn cả Bá tước, càng giải thích chừng nào lại càng lún sâu vào cái hố bùn mà ông tự tạo ra. Sau cùng, ông nói:
- Tôi sẽ ra đi vào sáng sớm mai. Từ giờ cho đến đó, Raoul, cháu có muốn đến với ta không?
Chàng tuổi trẻ đáp:
- Thưa Hiệp sĩ, vâng, nếu ngài Bá tước không cần đến tôi.
- Không, Raoul; hôm nay ta có cuộc hội kiến với Hoàng đế.
Raoul bảo Grimaud đi lấy ngay thanh gươm cho chàng.
D'Artagnan nói, vừa đưa hai tay ra ôm lấy Athos:
- Bây giờ, từ giã bạn thân mến.
Athos hôn ông rất lâu, và người lính ngự lâm, hiểu rõ sự kín đáo của Athos, liền nói nhỏ vào tai bạn:
- Chuyện quốc gia đại sự.
Athos chỉ đáp lại bằng một cái siết tay đầy ý nghĩa hơn nữa.
Rồi hai người rời nhau. Raoul nắm cánh tay của người bạn già dẫn chàng đi theo đường Saint Honeré.
D'Artagnan nói với chàng thanh niên.
- Ta sẽ dẫn cháu đến thăm một nhà giàu nứt đố đổ vách, cháu hãy chuẩn bị đi; suốt ngày cháu sẽ được trông thấy những đồng tiền vàng chất đống. Chúa ơi! Quả thật ta thay đổi quá!
Raoul nói:
- Ô! ô! Đường đông người quá.
D'Artagnan hỏi một người đi dạo:
- Hôm nay có đám rước, phải không?
Người qua đường trả lời:
- Thưa ông, đám treo cổ.
D'Artagnan hỏi:
- Sao? Treo cổ à, ở Grève, phải không?
- Thưa ông, phải.
D'Artagnan kêu lên:
- Quỷ tha ma bắt tên trộm bị treo cổ đúng vào ngày ta cần đi thu tiền nhà. Roaul, cháu có thấy cảnh treo cổ lần nào chưa?
- Chưa bao giờ, thưa bác ơn Chúa!
- Đúng là tuổi trẻ. Nếu cháu đang đứng gác ở hầm như ta đã làm, trong khi có một tên gián điệp. Nhưng, xin lỗi cháu, Raoul, cháu thấy không, ta đang nói lẫn rồi. Cháu có lý, xem treo cổ ghê lắm.
- Người ta sẽ treo cổ lúc mấy giờ vậy, thưa ông?
Người đi dạo trả lời một cách kính cẩn, hân hạnh được tiếp chuyện với hai hiệp sĩ:
- Thưa ông, chắc là vào lúc ba giờ.
- Ô, bây giờ mới có một giờ rưỡi, nhanh lên thì mình sẽ đến kịp để lãnh ba trăm bảy mươi lăm đồng và ra đi trước khi tên tử tội đến.
Người đi dạo tiếp lời:
- Những tên tử tội, thưa ông, vì chúng có hai người tất cả.
- Thưa ông, cảm ơn ông rất nhiều, - D'Artagnan đáp, bây giờ càng lớn tuổi ông càng lễ độ một cách chí lí hơn.
Và kéo Raoul cùng đi, ông nhanh nhẹn tiến về phía khu phố Grève.
Nếu người lính ngự lâm không quen cách len lỏi giữa đám đông bằng nắm tay cứng rắn và đôi vai luồn lách thì cả hai sẽ không thể nào đến nơi được.
Họ đi dọc theo bến cảng Grève sau khi đã rời đường Saint-Honoré.
D'Artagnan đi trước; cùi chỏ, cổ tay và vai của ông làm thành ba mũi dùi rất lành nghề xuyên vào các nhóm người khiến họ phải tách rời nhau ra như những khúc cây.
Nhiều lần ông còn sử dụng thêm cái cán sắt của thanh gươm, ông thọc nó vào giữa xương sườn của những kẻ quá lì, và cái cán gươm có tác dụng như một chiếc đòn bẩy hay một cái kềm đã tách rời người chồng với người vợ, chú với cháu, anh với em. Ông làm tất cả những động tác này một cách rất tự nhiên và kèm theo những nụ cười thật duyên dáng, khiến cho những nạn nhân của ông hoặc phải có những xương sườn cứng như sắt mới không dãn ra nhường lối, hoặc phải có những quả tim quá vô tình mới thản nhiên được trước nụ cười tươi tắn nở trên đôi môi ông.
Raoul vạch lối theo sau. Chàng nhẹ tay với những phụ nữ say mê nhìn chàng nhưng đầy mạnh những người đàn ông ra. Và nhờ vậy cả hai mới vượt qua được đám đông dân chúng dày như nêm.
Họ đến trước hai cây cột treo cổ, và Raoul ghê tởm đưa mắt đi chỗ khác. Riêng d'Artagnan không để ý đến chúng, ông đang chăm chú nhìn ngôi nhà của mình đầy những kẻ hiếu kỳ trong cửa sổ. Ông nhận thấy trên quảng trường và chung quanh những ngôi nhà có rất nhiều lính ngự lâm nghỉ phép đang đứng chờ xem cuộc treo cổ. Điều làm ông thích thú nhất là trông thấy ông chủ quán, người thuê nhà của ông, đang bối rối chẳng biết nghe theo ai giữa đám khách uống quá đông.
Ba gã hầu bàn không đủ để phục vụ khách ngồi đầy trong tiệm, đầy trong các phòng, và đầy cả ngoài sân.
D'Artagnan nhận xét điều này với Raoul và nói thêm:
- Ông ta sẽ không có lý do gì để không trả tiền nhà cho ta. Cháu hãy nhìn tất cả các khách uống này, Raoul ạ, họ có vẻ là những người đàng hoàng. Chán quá! nhưng ở đây không còn một chỗ nào để ngồi nữa.
Tuy nhiên, d'Artagnan nắm được chéo áo tạp dề của ông chủ quán và ông này nhận ra là ai.
Ông chủ quán gần như muốn phát điên, kêu lên:
- À! Thưa Hiệp sĩ, xin Hiệp sĩ vui lòng chờ một phút. Tôi phải lo cho một trăm khách uống đang làm náo loạn cả cái hầm rượu của tôi kia.
- Cái hầm rượu thì được, nhưng cái tủ sắt thì không được.
- Ồ, thưa ông, ba mươi bảy đồng pistole rưỡi tiền nhà của ông đã được đếm đủ sẵn sàng ở trên kia, trong phòng của tôi. Nhưng trong phòng có ba mươi người đang ghé miệng nút nơi lỗ thành thùng rượu porto tôi mới vừa đục hồi sáng đây. Xin ông cho tôi một phút, một phút thôi.
- Được, được!
Raoul nói nhỏ với d'Artagnan:
- Cháu đi chỗ khác, cháu không chịu được cảnh thô lỗ này.
D'Artagnan nghiêm nghị nói:
- Này cháu, cháu hãy vui lòng ở lại đây. Người lính phải tập làm quen với tất cả mọi cảnh tượng. Khi ta còn trẻ, trong con mắt ta có những sợi dây tình cảm mà ta phải biết làm cho chúng trở nên cứng rắn, và ta chỉ thật sự hào hiệp và tốt bụng khi nào mắt ta đã trở lên rắn rỏi nhưng quả tim ta vẫn dịu mềm. Hơn nữa, cháu Raoul của ta, bộ cháu muốn bỏ ta ở lại đây một mình sao? Nếu vậy cháu sẽ thật là tệ. Này cháu, có cái sân ở ngoài kia, và trong sân có một cái cây; hãy đến ngồi dưới bóng cây, chúng ta sẽ cảm thấy dễ thở hơn trong căn phòng nóng bức, nồng nặc mùi rượu này.
Từ chỗ sân này, d'Artagnan và Raoul nghe rõ tiếng rầm rì mỗi lúc một lớn của làn sóng công chúng, đồng thời họ cũng nghe rõ những tiếng cười nói và không bỏ sót một cử động nào của đám khách uống ngồi trong quán.
Nếu d'Artagnan muốn tìm một nơi lý tưởng để dễ dàng quan sát và điều khiển một trận đánh, ông không thể tìm được nơi nào tốt hơn.
Raoul và ông ngồi dưới bóng một tàng cây rậm rạp bên cạnh một cái bàn bị khách uống chê vì nó bị mục gẫy nhiều chỗ.
Chúng tôi đã nói từ vị trí này d'Artagnan trông thấy được tất cả. Ông đưa mắt quan sát để qua thời giờ, bởi vì ba mươi bảy đồng pistole rưỡi lâu bò tới quá.
Raoul nêu lên nhận xét này:
- Thưa bác, nếu bác không hối thúc người thuê nhà của bác, chẳng bao lâu nữa những tử tội sẽ được dẫn đến. Lúc đó, đám công chúng sẽ dày đặc hơn, và chúng ta sẽ không thể đi ra khỏi nơi này.
Người lính ngự lâm đáp:
- Cháu nói có lý, Ê này, có ai đó không, chán quá.
Nhưng mặc kệ ông gân cổ kêu, và dùng quả dấm đập mạnh xuống bàn làm nó bể vụn ra, chẳng ai đến cả.
D'Artagnan toan đứng lên đích thân đi tìm người chủ quán, bỗng cánh cửa lớn của cái sân ăn thông với khu vườn phía sau mở ra, và một người đàn ông mặc y phục kỵ sĩ từ khu vườn bước ra, gươm cầm trên tay. Anh ta vẫn để cánh cửa mở, băng qua sân, và sau khi liếc xéo về phía d'Artagnan và Raoul, tiến về phía quán rượu, nhìn láo liên khắp nơi với đôi mắt như muốn đâm thủng cả những vách tường và cả lòng người.
D'Artagnan nghĩ thầm: "Ồ, chắc lại là một kẻ hiếu kỳ nào đó muốn xem cuộc treo cổ".
Cùng lúc đó, những tiếng la hét ầm ĩ của đám khách uống trong những phòng trên im bặt. Sự im bặt trong trường hợp này gây ngạc nhiên không kém gì một cuộc náo động lớn gấp đôi khi nãy.
D'Artagnan muốn tìm biết nguyên do của sự im lặng đột ngột này.
Ông trông thấy người đàn ông ăn mặc như kị sĩ khi nãy vừa bước vào gian phòng chính của tửu quán đang hô hào với đám khách uống ngồi lắng nghe anh một cách chăm chú.
D'Artagnan có thể nghe rõ lời hô hào của diễn giả nếu nó không bị át hẳn đi bởi những tiếng reo hò của đám công chúng. Nhưng diễn giả đã dứt lời, và tất cả đám khách uống trong quán rượu lần lượt đi ra thành từng nhóm nhỏ, trong phòng chỉ còn lại có sáu người: một trong sáu người này, kẻ mang gươm khi nãy, kéo chủ quán ra nói chuyện riêng, trong khi những người kia đốt lên một ngọn lửa lớn trong lò sưởi, một việc làm khá kỳ lạ giữa lúc tiết trời đang nắng nóng này.
D'Artagnan nói với Raoul:
- Thật lạ lùng, nhưng bác biết mấy tay này.
- Bác có ngửi thấy mùi khói ở đây không?
D'Artagnan trả lời:
- Bác ngửi thấy mùi của một âm mưu thì đúng hơn.
Ông chưa nói dứt lời thì bốn trong số những người đó đã bước ra sân, dáng thản nhiên, đứng canh chừng ở gần cánh cửa sân; thỉnh thoảng họ ném những cái nhìn thật lạ về phía d'Artagnan.
D'Artagnan nói nhỏ với Raoul:
- Chán quá. Chắc có chuyện gì đây. Cháu có tính tò mò không, Raoul?
- Thưa Hiệp sĩ, cái đó còn tuỳ.
- Còn bác, bác tò mò như một bà già vậy. Đi ra phía trước một tí, để nhìn bao quát được hết quảng trường.
- Nhưng thưa Hiệp sĩ, Hiệp sĩ biết rằng cháu không muốn làm một khán giả thụ động và thản nhiên trước cái chết của hai kẻ khốn khổ đó.
- Còn bác, cháu tưởng rằng bác là một con người man rợ sao? Chúng ta sẽ về nhà đúng lúc cần trở về. Đi!
Thế là hai người tiến về phía nhà chính và đến gần chiếc cửa sổ, lạ lùng thay, lúc này không còn ai cả.
Hai người khách uống cuối cùng còn lại, thay vì đứng nhìn ở cửa sổ, đang đốt giữ lửa.
Khi trông thấy d'Artagnan và Roaul bước vào, họ thì thào:
- Chúng ta có thêm viện binh.
D'Artagnan hích cùi trỏ vào Raoul, nói:
- Phải các bạn, viện binh đây; chán quá! Một ngọn lửa tuyệt vời. Các bạn muốn thiêu kẻ nào vậy?
Hai người đốt lửa phá lên cười vui vẻ, và thay vì trả lời, họ cho thêm củi vào đống lửa.
D'Artagnan nhìn họ mãi không thôi. Một trong hai người kia hỏi:
- Này, người ta đưa các bạn đến đây để nói cho chúng tôi biết lúc nào hành động, phải không?
D'Artagnan nói, với dụng ý muốn dò biết sự việc như thế nào:
- Di nhiên. Tôi đến đây để làm gì, nếu không phải vì việc đó?
- Vậy các bạn hãy vui lòng đến cửa sổ quan sát đi!
D'Artagnan mìm cười kín đáo, ra hiệu cho Raoul, và vui vẻ đến đứng bên cửa sổ.
Chương 23
Hoan hô Colbert
Quang cảnh của quảng trường Grève lúc này trông thật dữ dội.
Nhìn xa chỉ thấy toàn những đầu người trải dài, dày đặc và chuyển động như những bông lúa trong một cánh đồng bao la.
Thỉnh thoảng, một tiếng động lạ hay tiếng rầm rì xa xa làm tất cả những cái đầu lắc qua lắc lại và làm sáng rực lên hàng ngàn đôi mắt.
Đôi khi đám người dồn lại và biến thành những làn sóng mạnh mẽ xô đẩy nhau vào hàng rào toán quân cung thủ bao quanh hai cây cột treo cổ.
Thế là toán lính vung cán giáo lên gập xuống đầu hay vai của những kẻ táo bạo xông vào họ gần nhất; đôi khi thay vì dùng cán toán kính bảo vệ cũng vung vả lưỡi giáo lên khiến cho làn sóng người vội lùi ra xa, dồn ép những kẻ đứng sau vào sát bờ thành của sông Seine.
Từ trong cửa sổ, nhìn bao quát tất cả quảng trường, d'Artagnan mừng thầm khi trông thấy những người lính ngự lâm và những vệ binh bị mắc kẹt trong đám đông biết sử dụng những quả đấm và những cán gươm của họ để vạch lối ra. Ông còn để ý thấy, nhờ tinh thần đồng đội làm tăng gấp đôi sức mạnh của người lính, họ đã tập hợp lại thành một toán chừng năm mươi người vừa tầm gọi của ông, trừ một số chừng hơn mười người còn bị lạc rải rác trong đám công chúng.
Nhưng d'Artagnan không phải chỉ chú ý đến lính ngự lâm và vệ binh. Chung quanh hai cột treo cổ, có một đám đông đang lăng xăng ồn ào, những gương mặt liều lĩnh và cương quyết xuất hiện rải rác đó đây giữa các gương mặt hiền lành và bình thản, những dấu hiệu được trao đổi với nhau, những bàn tay nắm lấy nhau. Trong những nhóm hoạt động nhất, d'Artagnan nhận ra gương mặt của người kỵ sĩ lúc nãy đã vào quán rượu bằng cánh cửa ăn thông với khu vườn của ông và leo lên lầu nhất để hô hoán đám khách uống. Anh ta đang tập họp các toán người lại và ban bố các mệnh lệnh.
D'Artagnan tự nhủ: "Chán quá, ta đã không lầm đâu, ta biết anh ta, Menneville! Anh ta làm gì ở đây vậy?".
Những tiếng rầm rì mỗi lúc một lớn mạnh làm ông ngưng suy nghĩ và đưa mắt nhìn về một phía khấc. Tiếng rầm rì này là đo đám cung thủ đông đúc dẫn hai tử tội xuất hiện. Toàn thể đám công chúng bắt đầu la hét vang rền cả quảng trường rộng lớn. D'Artagnan thấy mặt Raoul tái nhợt; ông đưa tay đập mạnh vào vai chàng ta.
Nghe tiếng la hét, hai người đang đốt lửa quay lại hỏi sự việc đang diễn tiến đến đâu.
D'Artagnan đáp:
- Hai tù tội đã đến!
- Tốt lắm, - họ vừa trả lời, vừa đốt lớn thêm ngọn lửa trong lò sưởi d'Artagnan lo ngại nhìn họ: rõ ràng là những người này đang có những ý định kỳ lạ khi họ đốt một ngọn lửa lớn như vậy.
Hai tử tội đã đến giữa quảng trường. Họ đi bộ, người hành quyết đi trước mặt họ, năm mươi cung thủ làm thành hai hàng rào bên phải và bên trái họ, cả hai đều bận đồ đen, vẻ mặt nhợt nhạt nhưng cương quyết.
Từng bước, họ nhón gót và sốt ruột nhìn qua đầu người chung quanh. D'Artagnan chú ý đến cử chỉ này và nói: "Chán quá, họ rất nôn nóng muốn được thấy cây cột treo cổ!".
Raoul thụt lùi lại nhưng không rời được khỏi chiếc cửa sổ.
Sự ghê sợ cũng có sự hấp dẫn của nó.
- Giết! Giết! - Năm mươi ngàn tiếng gào lên.
- Phải, giết! - Một trăm người giận dữ đồng thanh la lên theo đám đông.
- Treo cổ! Treo cổ! - Khối người đồng thanh kêu lên - Đức vua vạn tuế!
D'Artagnan nói thầm:
- Lạ kìa? Ta tưởng chính là ông Colbert đã ra lệnh treo cổ họ chứ.
Lúc đó, công chúng xô đẩy nhau khiến hai tử tội phải tạm thời đứng lại. Những người có gương mặt liều lĩnh và quả quyết mà d'Artagnan chú ý lúc nãy đã xô đẩy, chen lấn và tiến sát đến gần đụng toán cung thủ đứng làm hàng rào.
Toán quân áp dẫn tử tội lại bước đi.
Tình hình, những người mà d'Artagnan vẫn theo dõi nãy giờ la lên: "Hoan hô Colbert!" Họ xông vào tấn công toán quân áp giải đang cố gắng chống cự lại một cách vô ích. Đằng sau họ là đám đông công chúng.
Thế là một cuộc hỗn loạn ghê gớm diễn ra giữa những tiếng la hét náo động cả quảng trường. Lần này không phải những tiếng la hét vì nóng ruột chờ đợi hay vì vui mừng mà là những tiếng la hét vì đau đớn.
Thật vậy, những thanh gươm chém xuống, những cây giáo đâm thủng, những khẩu súng "mút" nổ vang.
Trên quảng trường diễn ra một cuộc náo động cực kỳ hỗn loạn, trong đó d'Artagnan không còn phân biệt được gì nữa. Rồi tất cả bỗng nhiên lại im lặng như có ai điều khiển rõ rệt. Hai tử tội được cướp khỏi tay đám vệ binh và được dẫn về phía quán "Hình ảnh Đức Bà".
Những kẻ dẫn họ đi la to: "Hoan hô Colbert"!
Dân chúng ngần ngại, không biết nên xông vào tấn công toán cung thủ hay những kẻ cướp tù.
Điều làm dân chúng ngần ngại ấy, là những kẻ cướp tù đang la to: "Hoan hô Colbert"! cũng đồng thời la lên: "Không treo cổ! Đem đốt! Đem đốt! Đốt chết những tên ăn cắp! Đốt chết những tên làm dân chúng đối khổ!".
Những tiếng la đồng thanh này làm dân chúng hân hoan.
Họ đến là để xem hành quyết, thế mà bây giờ họ được tặng cho cơ hội tự tay hành quyết các tử tội.
Đó là điều chắc chắn làm cho họ thích thú nhất.
Vì thế, họ liền đứng dậy ngay về phe những kẻ cướp tù chống lại các cung thủ, và họ cùng la lên với những kẻ đó, lúc đầu là thiểu số bây giờ đã trở thành đa số dày đặc.
- Phải! Phải đem đốt những tên ăn cắp! Hoan hô Colbert!
D'Artagnan kêu lên:
- Chán quá! Ta thấy chuyện này quan trọng đấy!
Một trong hai người đốt lửa tiến đến gần cửa sổ, tay cầm khúc củi đang cháy, nói:
- Ồ! ồ! Sự việc bắt đầu gay cấn rồi.
Đoạn quay về phía người kia.
- Dấu hiệu đây!
Rồi thình lình gã dí khúc củi cháy vào một lớp ván.
Quán rượu "Hình ảnh Đức Bà" không phải là một ngôi nhà còn mới lắm, vì thế chẳng cần phải lạy nó mới bắt lửa. Chỉ trong một giây, các lớp ván kêu răng rắc và ngọn lửa bùng lên lách tách. Một tiếng hét lớn từ bên ngoài đáp lại những tiếng la của hai kể đốt nhà.
D'Artagnan không trông thấy gì hết và ông đang mải nhìn ra phía quảng trường, bỗng cảm thấy mùi khói làm sặc sụa và hơi nóng của ngọn lửa như muốn nướng ông. Ông quay lại kêu lên:
- Kìa! Kìa! Lửa cháy ở đây à? Các anh điên khùng rồi sao?
Hai người kinh ngạc nhìn ông:
- Sao? Việc này chẳng phải đã được tính trước rồi sao?
- Tính trước rằng các anh sẽ đốt nhà của tôi à? - D'Artagnan vừa gầm lên vừa giật lấy khúc củi cháy từ gã đốt nhà và dí vào mặt gã.
Tên kia toan xông đến tiếp cứu bạn mình, nhưng Raoul đã túm lấy hắn, giơ bổng lên và ném qua cửa sổ, trong khi d'Artagnan xô bạn hắn lăn xuống cầu thang.
Raoul, được rảnh tay trước tiên, vội vã giật những lớp ván đang cháy bốc khói ném ra khỏi phòng. D'Artagnan liếc thấy nguy cơ cháy nhà không còn nữa ông chạy đến phía cửa sổ.
Sự hỗn loạn lên đến tột độ. Đủ tiếng la hét vang lên cùng một lúc: "Đốt đi! Giết đi! Treo cổ chúng đi! Đốt chết chúng! Hoan hô Colbert! Đức vua vạn tuế!".
Nhóm người cướp hai tử tội khỏi tay các cung thủ tiến đến gần nhà của d'Artagnan, hình như có ý định dẫn vào đây.
Menneville đi đầu, la lớn hơn ai hết:
- Đem đốt chúng! Đem đốt chúng? Hoan hô Colbert!
D'Artagnan bắt đầu hiểu. Người ta muốn đốt các tử tội, và ngôi nhà của ông được chọn làm cái giàn hoả. Ông rút gươm ra cầm tay và đặt một bàn chém lên bờ cửa sổ, la lớn:
- Dừng lại! Menneville, anh muốn gì?
- Thưa ngài d'Artagnan, - anh ta la lên, - tránh ra, tránh ra.
- Đem đốt! Đem đốt những tên ăn cắp! Hoan hô Colbert!
Đám đông la lên. Những tiếng la này làm d'Artagnan nổi cơn giận. Ông nói:
- Chán quá! Đem thiêu sống những kẻ khốn khổ này trong khi họ chỉ bị xử treo cổ thôi! Đồ hèn!
Trong lúc đó, trước cửa ra vào, đám người hiếu kỳ bị dồn vào vách tường mỗi lúc một đông nghẹt làm nghẽn cả lối đi.
Menneville và nhóm người của anh ta đang lôi hai tử tội đi chỉ còn cách cánh cửa ra vào có mười bước. Menneville tay cầm súng lục, cố sức kêu lên lần cuối:
- Tránh chỗ! Tránh chỗ!
- Thiêu sống đi! - Đám đông lập lại. - Quân tay hãy thiêu sống những tên ăn cắp! Hãy thiêu sống cả hai đứa trong quán "Hình ảnh Đức Bà"!
Lần này không còn nghi ngờ gì nữa, đúng là họ muốn hoả thiêu luôn cái nhà của d'Artagnan. D'Artagnan nhớ lại tiếng gọi luôn luôn rất có hiệu quả của ông ngày xưa:
- Hãy đến với tôi, các ngự lâm quân! - ông thét lên bằng một giọng của người khổng lồ, một giọng đã từng chế ngự tiếng gầm của đại bác, của biển cả và của bão tố. - Hãy đến với tôi, hỡi các ngự lâm quân!
Và hai tay đánh đu vào lan can, ông buông mình rơi xuống giữa đám đông làm họ vội vã tránh xa.
Liền đó Raoul cũng phóng xuống bên cạnh ông. Cả hai đều lăm lăm thanh gươm trên tay. Tất cả những người lính ngự lâm ở quảng trường đã nghe tiếng gọi của d'Artagnan. Tất cả chạy về phía tiếng gọi và nhận ra ông. Lần này đến lượt họ kêu lên.
- Hãy đến với chưởng quan! Hãy đến với chưởng quan?
Và đám đông dãn ra trước mắt họ như trước mũi của một chiếc tàu. Đúng lúc này, d'Artagnan và Menneville đứng đối diện nhau.
- Tránh chỗ! Tránh chỗ! - Menneville kêu lên khi thấy mình chỉ còn đưa cánh tay ra là đụng được vào cánh cửa.
- Không được vào đây! - D'Artagnan nói.
- Này, Menneville vừa nói vừa chĩa khẩu súng lục vào người d'Artagnan, bấm cò.
Nhưng nhanh như cắt, trước khi viên đạn kịp nổ, d'Artagnan đã lấy cán gươm đánh bật cánh tay của Menneville và đâm lưỡi xuyên qua người gã.
- Tao bảo mày hãy ở yên mà? - D'Artagnan nói với Menneville đang ngã gục dưới chân ông.
- Tránh ra, Tránh ra! - Những người của Menneville kêu lên. Lúc đầu hoảng sợ nhưng họ liền trấn tĩnh lại ngay khi thấy họ chỉ có hai địch thủ thôi.
Nhưng hai địch thủ này là hai ngươi khổng lồ với một trăm cánh tay, thanh gươm vung lên trong bàn tay họ như lưỡi kiếm rực lửa của thiên thần. Gươm đâm bằng mũi, chém ngược, chém xuôi Mỗi nhát là một người gục gã.
- Vì Đức vua! - D'Artagnan kêu lên mỗi khi ông chém một người, nghĩa là mỗi khi một người gục ngã.
- Vì Đức vua! - Raoul lặp lại.
Tiếng kêu này trở thành hiệu lệnh cho những người lính ngự lâm tập họp lại bên cạnh d'Artagnan.
Trong khi đó, các cung thủ lấy lại bình tĩnh, mở cuộc tấn công tập hậu vào các nhóm cướp tù. Cuối cùng chỉ còn nghe những tiếng kêu tuyệt vọng xin tha mạng sống của những kẻ chiến bại.
Hai tử tội lại rơi trở vào tay của những cung thủ.
D'Artagnan tiến đến gần họ, và trông thấy gương mặt họ nhợt nhạt như người sắp chết. Ông nói:
- Hỡi những kẻ đáng thương, các anh hãy tự an ủi đi, các anh sẽ không phải chịu cuộc hành hình ghê gớm mà những tên khốn nạn kia đã đe doạ các anh. Nhà vua đã xử các anh bị treo cổ. Các anh sẽ chỉ bị treo cổ thôi. Bây giờ hãy đem họ đi treo cổ đi, chỉ thế thôi!
Không còn chuyện gì nữa ở quán "Hình ảnh Đức Bà". Ngọn lửa được dập tắt bằng hai tấn rượu nho, vì không có nước.
Những kẻ âm mưu bạo loạn đã trốn qua ngả khu vườn. Những cung thủ lôi hai kẻ tử tội đến các cột treo cổ.
Cuộc hành quyết không kéo dài lâu. Người hành quyết, không cần biểu diễn theo nghệ thuật, chỉ thi hành nhiệm vụ của mình và kết liễu đời của hai kẻ khốn khổ trong một phút thôi.
Trong khi đó, mọi người xúm xít chung quanh d'Artagnan, họ khen ngợi, vuốt ve ông. D'Artagnan lau vầng trán đẫm mồ hôi, chùi thanh gươm đầy máu chảy ròng ròng và nhún vai nhìn Menneville đang lăn lộn giẫy chết dưới chân. Và trong khi Raoul đưa mắt đi chỗ khác với một vẻ thương hại, ấy chỉ cho những người lính ngự lâm thấy cây cột treo cổ còn lủng lẳng xác hai tử tội. Ông nói:
- Những kẻ đáng thương! Tôi hy vọng họ đã cảm ơn tôi trong khi chết!
Những lời này lọt vào tai Menneville đúng vào lúc chính gã cũng thở hơi thở cuối cùng. Một nụ cười buồn khổ và nhạo báng nở trên môi gã. Gã muốn trả lời, nhưng côd gắng này làm gã kiệt sức thở hơi cuối cùng. Raoul thì thầm:
- Ồ, tất cả những điều này thật là ghê gớm, chúng ta hãy đi, thưa Hiệp sĩ.
D'Artagnan hỏi:
- Cháu có bị thương không?
- Thưa không, cảm ơn.
- Vậy cháu thật là một tay kiếm dũng cảm, chán quá!
Cháu có cái đầu giống cha cháu và hai cánh tay giống Porthos.
- À! Nếu Porthos có ở đây, ông ta sẽ thấy nhiều cái hay lắm.
- Đi, Hiệp sĩ, đi! - Raoul nằn nì.
D'Artagnan vừa bước vào quán "Hình ảnh Đức Bà" vừa nói:
- Một phút chót nữa thôi cháu, để ta lấy xong ba mươi bảy đồng rưỡi, ta sẽ đi với cháu. Ngôi nhà này sinh lợi rất khá, nhưng quả thật, ta thích nó ở trong một khu phố khác hơn, dầu nó có phải sinh lợi ít hơn một chút.
Nguồn: http://vnthuquan.net/
