Eponine
Chúng ta đang ở vào năm 1831 và 1832, hai năm gắn liền với cuộc cách mạng Tháng Bảy, một trong những thời gian gây ấn tượng mạnh nhất trong lịch sử.
Cả đất nước làm việc vì nhu cầu tiến bộ rất lớn nhưng dòng họ lúc này đang trên ngai vàng của nước Pháp là gia đình Bourbon lại không hiểu gì về những việc đang xảy ra. Họ từ chối không cho tất cả các công dân được tự do, họ chỉ nghĩ đến quá khứ, bất cần tương lai của dân tộc.
Về sau ở Pháp có một ông vua mới được tôn phong: đó là Louis Philippe d’ Orléans.
Dưới triều đại ông người ta cảm thấy tự do hơn. Đó là một ông vua tốt và hiền hậu, mà đối với chúng ta, trong lịch sử thì lòng tốt là một hạt châu quý giá..Nhưng sự nung nấu các ý tưởng vẫn tiếp tục.
ý nghĩ về tiến bộ ngày càng ăn sâu vào tâm địa mọi người. Người ta muốn phồn vinh xã hội, có nghĩa con người được sung sướng, công dân được tự do, đất nước được rộng mở.
Hỡi ôi, trong thực tế xã hội lại đầy rẫy những bất công, biết bao điều còn phải làm để bênh vực kẻ yếu hèn, để giáo dục dân chúng, để bảo vệ con trẻ và quyền sống của tất cả những người lao động.
Những căm giận ngấm ngầm tích tụ lại khắp nơi lại thêm sự căng thẳng về chính trị, một cái bóng kỳ lạ cứ lần lần ngấm vào mọi người, mọi sự việc, mọi tư tưởng của người ta...
Năm 1832 khởi đầu đã báo hiệu một sự đe dọa. Cách mạng, một cái gì kinh khủng, cứ thế ấp ủ. Cảnh sát lắng nghe, cảm thấy cách mạng lớn dần không thể nào cưỡng nổi.
Khu ngoại ô Saint - Antoine trở nên sôi động và cơn sốt lan tràn. Dân chúng bắt đầu vũ trang.
Ngay cả các trường học cũng chuẩn bị tham gia khởi nghĩa, cuộc khởi nghĩa mà người ta đã thấy trước là rộng lớn. Sinh viên cũng cầm vũ khí. Từ quán cà phê Musain, Enjolras như một vị chỉ huy đã phái gấp các viên phó của mình là Courfeyrac, Feuilly, Combeferre, Bahorel, Prou-vraire, Grantaire... tới tứ phương Paris để nói chuyện với dân chúng và thúc giục họ hành động.
Chính trong không khí của cơn bão này mà ta gặp lại các nhân vật của tấn thảm kịch suýt nữa làm mất mạng Jean Valjean tức ông Leblanc tức ông Fabre.
Sau khi gia đình Thénardier bị bắt, Marius vội vàng dọn đi chỗ khác. Thỉnh thoảng chàng vay Courfeyrac ít tiền gửi tới phòng lục sự của nhà tù cho Thénardier. Chàng chỉ còn biết nghĩ về ông Leblanc. ông già bí mật vừa dũng cảm vừa đáng ngờ này là ai? Tại sao ông không kêu cứu? Tại sao ông trốn? ông có phải là cha cô thiếu nữ không? Và Alouette, cô gái mà chàng vẫn yêu ra sao rồi? Liệu chàng có gặp lại nàng không? Javert thì không hoàn toàn thắng lợi. Một tên cướp có tên Montparnasse lọt lưới, một tên khác Claquesous chuồn khỏi tay cảnh sát. ở trong tù bọn can phạm không ngồi im và nhờ một người tên là Brujon chúng đã tuồn ra tới tay hai đứa con gái Thénardier vừa mới được thả, một mẩu giấy viết như sau:.Có việc làm ở phố Plumet đấy. Nhà có rào sắt trong là vườn.
Nhưng Eponine, một trong hai con gái của Thénardier, vẫn rình ngôi nhà này thì khẳng định ngôi nhà chẳng có gì hay cả. Một hôm bố Ma-beuf giúp cô biện pháp tìm được Marius.
- Thế là tìm được ông rồi! - Cuối cùng cô bảo. - Bố Mabeuf nói đúng, trên đại lộ này đây! Gớm em tìm ông mãi! Giá mà ông biết! Em cũng bị tống giam! Mười lăm ngày! Rồi bọn chúng thả em vì trên người em chẳng có gì, hơn nữa em chưa đến tuổi biết phân biệt phải trái. Nếu không thì phải tù hai tháng. ôi! Em tìm ông mãi! Sáu tuần nay rồi. ông không còn ở đấy nữa à? - Không. - Marius đáp.
- ồ, em hiểu rồi. Vì chuyện đó chứ gì? Những chuyện lòe bịp ấy khó chịu thật. Thế cho nên ông dọn đi. Này! Sao ông đội cái mũ cũ thế nhỉ? Một người trẻ tuổi như ông phải ăn mặc đẹp vào chứ. ông biết không, ông Marius? Bố Mabeuf gọi ông là Nam tước Marius, em chẳng hiểu tại sao. ông là nam tước thật à? Hãy bảo em đi nào, bây giờ ông ở đâu? Marius không trả lời.
- A! - Cô nói tiếp. - áo sơ mi ông có lỗ thủng đây này. Để em khâu lại cho ông.
Cô nói thêm với vẻ ngày càng u ám: - ông có vẻ không bằng lòng khi gặp lại em nhỉ? Marius im. Cô gái cũng im lặng một lát, sau đó cô kêu lên: - ấy thế mà chỉ cần em muốn thôi là ông thấy bằng lòng ngay cho mà xem.
- Cái gì? - Marius hỏi. - Cô muốn nói gì? - ái chà! Trước kia ông gọi em là em kia mà? - Thế em muốn nói gì? Cô cắn môi, có vẻ ngần ngừ, tựa như đang là nạn nhân của một cuộc đấu tranh nội tâm.
Cuối cùng cô quyết định.
- Khỏi cần, cũng thế cả thôi. Trông ông có vẻ buồn, em muốn ông vui lòng cơ. Chỉ cần ông hứa với em là ông sẽ cười. Em muốn thấy ông cười, muốn nghe ông nói: "A! Thế à! Hay quá!" Tội nghiệp ông Marius! ông biết đấy! ông đã hứa với em sẽ cho em tất cả những gì em muốn...
- Phải! Nhưng em hãy nói đi! Cô nhìn thẳng vào mắt Marius và bảo chàng:.- Em có địa chỉ rồi.
Marius tái mặt. Bao nhiêu máu chàng dồn về tim hết.
- Địa chỉ nào? - Địa chỉ mà ông hỏi em ấy! Cô nói thêm, tựa như phải cố gắng lắm mới nói được: - Địa chỉ... ông biết chứ? - Phải! - Marius lắp bắp.
- Của tiểu thư ấy ấy! Nói ra tiếng này xong cô thở dài não nuột.
Đang ngồi trên lan can Marius nhảy vọt xuống, rối rít cầm tay cô gái: - ồ thế à? Thế thì đưa tôi đến đấy đi! Bảo tôi đi! Em hãy yêu cầu tôi tất cả những gì em muốn! ở đâu vậy? - ông đi theo em. - Cô trả lời. - Em không rõ phố và số nhà, ở tít tận đầu kia cơ, nhưng em biết nhà, em sẽ đưa ông đi.
Cô rút tay ra và nói với giọng khiến cho một người quan sát phải não lòng nhưng chẳng hề làm Marius động tâm vì chàng đang say sưa hoan hỉ.
- ôi! ông mới hài lòng làm sao! Một đám mây thoáng qua trên trán Marius.
Chàng nắm lấy tay Eponine.
- Em hãy thề với tôi một điều! - Thề? - Cô nói. - Thề là cái gì? Này, thế ông muốn em thề ư? Và cô cười.
- Cha em! Em hãy hứa với tôi, Eponine ô! Em hãy thề với tôi là không bảo cho cha em biết địa chỉ này! Cô quay lại chàng, ngạc nhiên.
- Eponine! Tại sao ông biết tên em là Eponine? - Em hãy hứa với tôi điều tôi vừa nói.
Nhưng cô hầu như không nghe thấy.
- ôi, tử tế làm sao! ông gọi em là Eponine! Marius nắm lấy cả hai cánh tay cô cùng một lúc.
- Nhưng trời ơi! Em hãy trả lời tôi nào! Hãy chú ý đến lời tôi nói nào! Em hãy thề với tôi là không nói địa chỉ em biết cho cha em! - Cha em? - Cô nói. - à vâng, cha em! ông cứ yên tâm. Cha em đang ngồi tù cơ mà. Với lại em thiết gì đến cha em! - Nhưng em vẫn chưa hứa! - Marius kêu lên..- Nhưng ông hãy bỏ tay em ra nào! - Cô vừa nói vừa phá lên cười. - Sao mà ông lắc em dữ thế! Được rồi! Được rồi! Em hứa với ông điều đó! Can gì đến em đâu cơ chứ? Em sẽ không nói cho cha em biết địa chỉ này. Nào, thế được chưa nào? Thế là được chứ gì? - Cũng không nói với ai hết! - Marius dặn.
- Không nói với ai hết.
- Bây giờ thì, - Marius nói tiếp. - em đưa tôi đi.
- Ngay ấy à? - Ngay.
- Thế thì đi... ồ, ông ấy mới hài lòng làm sao. - Cô nhủ thầm.
Được vài bước cô dừng lại.
- ông theo sát em quá ông Marius ạ. Cứ để em đi trước và ông đi sau em như thế này này.
Đừng làm ra vẻ đi theo em. Không nên để người ta nhìn thấy một người khá như ông mà lại đi với một người đàn bà như em.
Cô đi độ mươi bước, lại dừng lại. Marius theo cô. Cô vẫn đi thẳng và nói với chàng mà không quay về phía chàng: - Nhân đây em hỏi ông, ông có còn nhớ ông đã hứa gì với em không? Marius lục túi, chàng chỉ có năm frăng định gửi cho Thénardier. Chàng cầm lấy đặt vào tay Eponine.
Cô mở các ngón tay ra để cho đồng tiền rơi xuống đất và u ám nhìn chàng.
- Em không cần tiền của ông. - Cô nói.
Ngôi nhà ở phố Plumet phía sau thông sang phố Babylone, có một hành lang dài và hẹp uốn lượn giữa các hàng rào của vườn cây nối liền hai con phố. Một khu vườn nhỏ có rào sắt rộng nằm trước ngôi nhà xinh xinh, trong sân còn có thêm một nơi ở nữa gồm hai phòng. Cửa ra vào của một trong hai phòng đó được ngụy trang mở ra hành lang dẫn ra phố Babylone.
Vào tháng mười năm 1829, một người đàn ông đứng tuổi đã thuê ngôi nhà nguyên canh nguyên cư như thế, dĩ nhiên là cả nơi ở phía sau và hành lang chạy ra phố Babylone và cho đặt lại mấy cái cửa ra vào bí mật mở ra lối này.
Người mới đến cho sửa sang thêm một vài chỗ nữa, cuối cùng đến ở với một cô thiếu nữ và một bà đầy tớ già..Người thuê nhà này, không muốn phô trương gì, là Jean Valjean, còn cô gái là Cosette. Người đầy tớ tên Toussaint trước đây được Jean Valjean cứu ra khỏi bệnh viện. Và khỏi đói khổ thì đã già, lại ở tỉnh lẻ, nói lắp, ba đặc tính đó khiến Jean Valjean quyết định mang bà ta theo ông.
ông thuê ngôi nhà dưới tên ông Fauchelevent, sống bằng lợi tức.
Tại sao Jean Valjean lại từ bỏ nhà tu Petit - Picpus? Có chuyện gì xảy ra vậy? Chẳng có chuyện gì xảy ra cả.
Người ta nhớ lại Jean Valjean ở trong nhà tu này rất sung sướng, sung sướng đến nỗi lương tâm ông làm ông thắc mắc. Ngày nào ông cũng trông thấy Cosette. ông cảm thấy tình phụ tử phát sinh và nảy nở. Dần dần trong khi ấp ủ tâm hồn đứa trẻ ông tự bảo nó là của ông, không ai lấy nó khỏi ông được, suốt đời sẽ như thế, một ngày kia nó sẽ đi tu, sẽ ở ngay đấy, mỗi ngày lại như một gợi ra hình ảnh ấy, rồi tu viện sẽ mãi mãi là vũ trụ của nó cũng như của ông, ông sẽ về già ở đây, sẽ chết ở đây, cuối cùng, hy vọng mới đẹp đẽ làm sao, không bao giờ họ xa rời nhau cả.
Nghĩ đến đó ông lại sa vào bối rối. ông tự hỏi mình, phải chăng hạnh phúc này thực sự là của ông nếu như nó không bao gồm hạnh phúc của một người khác nữa, hạnh phúc của đứa trẻ mà ông đã tịch thu, đã ăn trộm? Chẳng phải đây là một sự ăn trộm là gì? ông quyết định rời bỏ nhà tu.
Năm năm ở trong bốn bức tường này, năm năm mất tích, đã đủ tiêu hủy và đánh tan những yếu tố sợ hãi.
ông có thể trở về giữa người đời một cách thanh thản. ông đã già đi, mọi thứ cũng đã thay đổi. Bây giờ còn ai nhận ra ông nữa? Với lại xấu nhất đi nữa thì cũng chỉ có ông là bị nguy hiểm, ông không có quyền bắt Cosette phải chôn chân trong tu viện chỉ bởi lý do trước kia ông đã bị tù khổ sai. Hơn nữa, trước bổn phận thì nguy hiểm là cái gì? Cuối cùng thì có gì ngăn cản ông khôn ngoan và thận trọng? Về chuyện học hành của Cosette thì đã sắp xong và sắp hoàn tất.
Quyết định rồi, ông chờ thời cơ. Chẳng mấy mà cơ hội tới. ông già Fauchelevent chết.
Jean Valjean xin gặp Mẹ Bề Trên và nói với bà rằng anh ông chết đi, ông được hưởng một chút thừa kế cho phép ông từ nay đủ sống không cần phải lao động nữa, ông xin phép thôi phục vụ nhà tu đem theo con gái. Nhưng vì Cosette, chưa được chính thức thụ giáo đi tu mà đã được dạy dỗ không mất tiền thì quả là không công bằng chút nào, do đó ông khiêm tốn đề nghị Mẹ Bề Trên cho ông được biếu tu viện một món tiền là năm ngàn frăng coi như tiền bồi thường cho năm năm Cosette sống ở đây.
Thế là Jean Valjean ra khỏi tu viện Yêu Thương Vĩnh Hằng.
Rời khỏi tu viện, chính tay ông xách chiếc vali nhỏ mà lúc nào ông cũng giữ chìa khóa trên người, không giao cho bất kỳ người chuyên chở nào. Chiếc vali này đã kích thích trí tò mò của Cosette tợn do mùi thơm từ trong đó bay ra.
Chúng ta hãy nói ngay rằng từ lúc đó trở đi chiếc vali không bao giờ rời ông. Lúc nào ông cũng để nó trong buồng mình. Đó là vật đầu tiên đôi khi là vật duy nhất ông đem theo mỗi khi dọn nhà. Cosette đã cười và bảo nó là vật bất ly thân, cô nói: Con ghen với nó.
Vả lại, Jean Valjean ra ngoài tự do vẫn cứ lo lắng sâu sắc.
ông tìm được căn nhà phố Plumet và thu mình trong đó. Từ nay ông có tên Ultime Fauchelevent.
Đồng thời ông thuê thêm hai căn hộ ở Paris để đỡ làm người ta chú ý khi cứ ở mãi trong một khu phố và cũng để khi cần thì có thể vắng mặt ít lâu nếu như có điều gì làm ông lo lắng và cuối cùng để không đến nỗi rơi vào hoàn cảnh bất ngờ, như là cái đêm ông đã thần kỳ thoát khỏi tay Javert.
Hai căn hộ này là hai nơi ở rất kém, bên ngoài trông rất nghèo nàn ở hai khu cách xa nhau, một ở phố Phía Tây, một ở phố L’Homme -Armé.
Thỉnh thoảng ông tới ở lúc thì phố L’Homme Armé, lúc thì phố Phía Tây cùng với Cosette, không mang theo Toussaint. ở đó những người gác cổng phục vụ họ, ông nói mình là người sống bằng lợi tức, ở ngoại ô có căn nhà trú chân trong tỉnh.
Jean Valjean tổ chức một cuộc sống rất yên tĩnh trong căn nhà phố Plumet. ông Fauchelevent, người sống bằng lợi tức, từ nhà tu.Petit - Picpus đến, được bổ nhiệm làm vệ quốc quân. Mỗi năm từ hai đến ba lần, Jean Valjean mặc bộ đồng phục vào, đi canh gác, rất tự nguyện.
Đó là một việc cải trang rất đúng mức khiến ông hòa trộn vào tất cả mọi người.
Cosette yêu mảnh vườn xinh xắn trải ra tới tận tấm rào sắt, nàng yêu quý Jean Valjean, nàng ít nghĩ đến tuổi ấu thơ của nàng, đến mẹ nàng.
Nàng sung sướng. Con người mà nàng gọi là "Cha" tự bảo mình quả thật ông chưa chịu đựng đủ đau khổ để xứng đáng với hạnh phúc chói lọi ấy.
Càng lớn Cosette càng trở nên xinh đẹp.
Toàn bộ con người nàng, tràn ngập niềm vui và tuổi trẻ, sự ngây thơ trong trắng cùng sắc đẹp, toát ra một vẻ buồn rực rỡ.
Đó chính là giai đoạn mà sau sáu tháng, Marius gặp lại nàng ở vườn Luxembourg.
Người ta đã lợi dụng quá nhiều cái nhìn trong các tiểu thuyết tình cảm thành ra cuối cùng làm nó mất uy tín. Bây giờ đây khó lòng nói được hai con người yêu nhau chỉ vì nhìn nhau.
Tuy nhiên đúng là người ta yêu nhau như vậy và chỉ vì như vậy. Sự thể rồi ra sao chỉ là việc về sau, và về sau mới tới.
Vào một giây phút nào đó, khi mà Cosette có cái nhìn khiến Marius bối rối mà nàng không biết, thì Marius cũng không ngờ rằng mình cũng có một cái nhìn làm Cosette bận lòng.
Họ vừa làm cho nhau đau khổ vừa khiến nhau sung sướng.
Ta hãy nhớ lại những ngập ngừng của Marius, nỗi hồi hộp, sự sợ hãi của chàng. Chàng ngồi lại trên ghế không dám đến gần nữa. Cosette bực mình. Một hôm nàng bảo Jean Valjean: - Cha ơi, ta đi chơi về phía kia một chút đi.
Thấy Marius không tới với nàng, thì nàng tới với chàng... Ngày hôm ấy, cái nhìn của Cosette làm Marius hóa điên, cái nhìn của Marius làm Cosette run rẩy. Marius ra đi lòng đầy tin tưởng còn Cosette thì lo lắng. Kể từ hôm ấy họ tha thiết yêu nhau.
Ngày nào nàng cũng sốt ruột chờ tới giờ đi dạo, nàng thấy Marius ở đó, nàng sung sướng khó tả và thành thật biểu lộ ý nghĩ của mình khi nói với Jean Valjean: - Vườn Luxembourg này mới tuyệt vời làm sao! Marius và Cosette đối với nhau như ở trong đêm tối. Họ không nói với nhau, không chào hỏi.nhau, chỉ nhìn thấy nhau. Và cũng như các vì tinh tú ở cách xa nhau hàng triệu dặm, họ sống bằng nhìn nhau.
Chính vì vậy mà Cosette dần dần trở thành một người đàn bà và ngày càng đẹp, càng tình tứ, ý thức được là mình đẹp nhưng không hề biết là mình yêu.
Chương 6
Nỗi sợ của Cosette
Trong nửa đầu tháng tư, Jean Valjean đi du lịch. Chuyện này cứ lâu lâu lại xảy ra một lần. ông vắng mặt một đến hai ngày là cùng.
ông đi đâu? Không ai biết cả, kể cả Cosette.
Chỉ có mỗi một lần, một lần ông đi, nàng đã đi xe ngựa cùng ông tới một ngõ cụt, trên góc nàng đọc được: Ngõ Planchette. Tới đây ông xuống xe, xe lại đưa Cosette về phố Babylone.
Nói chung thì cứ khi nào trong nhà hết tiền Jean Valjean lại làm mấy cuộc du lịch nhỏ này.
Đợt ấy Jean Valjean đi vắng. ông nói: Ba ngày nữa cha sẽ về.
Buổi tối Cosette ngồi một mình trong phòng khách. Để đỡ chán, nàng mở chiếc đàn piano-or-gue ra, vừa hát vừa đệm theo.
Bỗng nhiên nàng nghe như có tiếng ai đi ngoài vườn..Không thể là cha nàng được, ông đi vắng cơ mà. Mà cũng không thể là Toussaint, bà ta đã đi ngủ. Lúc ấy đã mười giờ.
Nàng tới gần cánh cửa sổ con ở phòng khách lúc này đang đóng, ghé tai lắng nghe.
Hình như có tiếng chân đàn ông đi rất nhẹ.
Nàng vội lên tầng hai vào buồng mình, mở một ô kính trong cánh cửa chớp nhìn xuống vườn. Lúc này trăng tròn, nhìn rõ như ban ngày.
Không có ai cả.
Nàng mở cửa sổ. Căn vườn tuyệt đối yên tĩnh, ngoài phố vắng hoe như mọi khi.
Cosette nghĩ là mình nhầm. Nàng tưởng nghe thấy tiếng động mà thôi. ảo giác thôi.
Nàng không nghĩ đến nữa.
Hơn nữa bản chất Cosette không nhút nhát.
Nàng là người thực chất dũng cảm, bạo là khác.
Hôm sau vào lúc muộn hơn nàng đi dạo trong vườn. Giữa những ý tưởng ngổn ngang đang làm nàng bận tâm, nàng tưởng như nghe rõ từng lúc một, tiếng động giống như đêm trước. Tựa như có ai đi trong bóng tối, dưới những cây cao, không xa nàng là bao, nhưng nàng tự bảo không giống tiếng bước chân đi trên cỏ, chỉ như tiếng hai cành cây đổi chỗ cho nhau, nàng không chú ý đến nữa. Nàng cũng không trông thấy gì khác.
Nàng ra khỏi "bụi rậm", chỉ còn cách một bãi cỏ xanh nho nhỏ là lên tới bậc thềm. Lúc này trăng bắt đầu lên ở phía sau nàng, và vì nàng vừa ra khỏi lùm cây, ánh trăng chiếu cái bóng của nàng trên thảm cỏ.
Cosette dừng lại hoảng hốt.
Bên cạnh bóng nàng, ánh trăng chiếu rõ trên cỏ một cái bóng nữa nom thật sợ hãi kinh hoàng, một cái bóng đội một cái mũ tròn.
Cứ như bóng của một người đàn ông đang đứng ở rìa bụi cây ngay đằng sau Cosette.
Trong một phút nàng không thể nói, không thể kêu, không thể gọi, cử động hay quay đầu.
Cuối cùng nàng thu hết can đảm, cương quyết quay lại.
Không có ai cả.
Nàng nhìn xuống đất. Cái bóng đã biến mất.
Nàng trở lại bụi cây, mạnh dạn lùng sục các xó xỉnh cho tới tận tấm rào sắt nhưng không thấy gì hết..Người nàng lạnh toát. Chẳng nhẽ cũng lại là ảo giác? Sao vậy nhỉ? Hai ngày liền! Một ảo giác còn có thể, chứ hai ảo giác? Đáng ngại là ở chỗ cái bóng chắc chắn không phải hồn ma. Ma không đội mũ tròn.
Ngày hôm sau Jean Valjean trở về. Cosette kể ông nghe những gì nàng tưởng mình nghe thấy và nhìn thấy. Nàng đang chờ đợi được bình tâm và thấy cha mình nhún vai nói: Con là con bé điên rồi.
Jean Valjean trở nên suy nghĩ.
- Có thể không có gì đâu. - ông nói.
ông lấy cớ đi ra, ông ra vườn và nàng thấy ông chăm chú xem xét tấm rào sắt rất cẩn thận.
Đến đêm nàng thức dậy. Lần này nàng chắc chắn có tiếng chân bước ngay gần bậc thềm dưới cửa sổ nàng. Nàng chạy ra ô kính lắp vào cửa chớp và mở ra.
Quả thật trong vườn có một người đàn ông tay cầm gậy. Vừa lúc định kêu lên thì ánh trăng soi tỏ mặt nhìn nghiêng của người ấy. Đó là cha nàng.
Nàng đi ngủ lại và tự nhủ: - Cha mình lo lắng! Đêm đó cũng như hai đêm sau Jean Valjean ở trong vườn suốt đêm. Qua khe cửa chớp Cosette nhìn thấy ông.
Đêm thứ ba trăng bắt đầu khuyết và lên chậm hơn, khoảng một giờ sáng, nàng nghe thấy cha nàng cười to lên và gọi nàng: - Cosette! Nàng vội nhảy khỏi giường, khoác chiếc áo mặc trong nhà vào và mở cửa sổ.
Cha nàng đứng bên dưới, trên thảm cỏ.
- Cha gọi con dậy để làm con yên tâm. -ạng nói. - Nhìn đây này. Bóng người đội mũ của con đây này.
Và ông chỉ cho nàng một cái bóng chiếu trên thảm cỏ quả giống bóng của một người đội mũ tròn. Đó là bóng cột ống khói lò sưởi bằng tôn có mũ của nhà bên cạnh.
Cosette cũng cười, mọi giả thiết u ám thế là biến hết và hôm sau, khi ngồi ăn sáng với cha, nàng rất lấy làm thích thú về mảnh vườn bị ám bởi những bóng ống khói lò sưởi.
Jean Valjean lại bình tĩnh trở lại. Về phía Cosette, nàng chẳng bận tâm lắm về việc cái ống khói lò sưởi có ở cùng phía cái bóng mà nàng.nhìn thấy hay tưởng là nhìn thấy không và mặt trăng có ở cùng một phía đó trên bầu trời không.
Nàng cũng không tự hỏi tại sao cái ống khói lò sưởi lại đặc biệt thế, lại sợ bị bắt quả tang cho nên khi người ta nhìn thấy bóng mình vội biến đi ngay, bởi vì khi Cosette quay lại thì cái bóng này không còn nữa và Cosette rất lấy làm chắc.
Cosette hoàn toàn bình tâm. Việc chứng minh coi như hoàn hảo, nếu như có người nào đó đi trong vườn lúc chiều tối là chỉ do đầu óc nàng tưởng tượng ra mà thôi.
Tuy nhiên sau đó mấy ngày lại xảy ra chuyện mới. Trong vườn, bên tấm rào sắt cạnh đường phố có một cái ghế đá được một lùm cây xanh che khuất khỏi những cặp mắt tò mò nhưng tuy nhiên thì cánh tay người qua đường vẫn có thể thò tới đó qua rào sắt và lùm cây.
Một chiều tối cũng tháng tư đó, Jean Valjean đi vắng. Cosette sau lúc mặt trời lặn ra ngồi trên chiếc ghế đá đó. Gió thổi mát rượi qua cây cối trong vườn, Cosette nghĩ ngợi. Một nỗi buồn vô duyên cớ dần dần thâm nhập vào người nàng, nỗi buồn không ai thắng nổi vào lúc chiều hôm và có lẽ, ai mà biết được, nó tới từ cõi bí ẩn của nhà mồ mở ra vào giờ này cũng nên? Có thể Fantine ở trong cái nhà mồ đó chăng? Cosette đứng dậy, chậm rãi thả bộ trong vườn trên lớp cỏ đẫm sương đêm và tự nhủ trong cảm giác buồn bã mà nàng đang đắm chìm trong đó: - Phải đi guốc để đi trong vườn vào giờ này.
Nếu không sẽ bị cảm mất.
Nàng trở lại ghế đá.
Trong lúc ngồi xuống nàng ngạc nhiên thấy ở chỗ nàng vừa ngồi có một tảng đá khá to mà rõ ràng lúc nãy chưa có.
Cosette ngắm tảng đá, tự hỏi thế này là nghĩa thế nào. Bỗng dưng ý nghĩ tảng đá này không thể tự nó đến cái ghế được mà phải do tay ai đó đặt vào, phải có một cánh tay nào đó thò qua rào sắt. ý nghĩ này làm nàng sợ. Lần này thì là một nỗi sợ hãi thực sự. Tảng đá nằm lù lù ở đấy. Không còn nhầm lẫn gì nữa; nàng không dám sờ vào nó, nàng trốn vào nhà, không dám nhìn lại đằng sau, nàng đóng ngay cửa chớp, cài then vặn chốt cửa sổ trông ra thềm nhà. Nàng hỏi bà Toussaint: - Cha tôi về chưa? - Thưa cô chưa..Jean Valjean, con người suy tưởng và hay đi chơi ban đêm thường tối khuya mới về.
- Toussaint, - Cosette nói. - bà có đóng thanh chắn và đặt cẩn thận những miếng sắt vào trong các vòng sắt để đóng những cánh cửa chớp trông ra vườn không? - ồ, cô cứ yên tâm thưa cô.
Cosette biết Toussaint đã làm đầy đủ những việc đó nhưng nàng vẫn không đừng được vẫn nói thêm: - ở đây vắng vẻ quá đi mất! - Vắng vẻ thì đúng thật đấy cô ạ. - Toussaint nói. - Chưa kịp kêu đã bị ám sát rồi ấy chứ! Mà ông lại không ngủ ở nhà nữa, nhưng cô đừng sợ, tôi đóng cửa sổ kỹ như đóng cửa pháo đài ấy.
Chỉ có hai người đàn bà! Sợ run lên ấy chứ! Cô thử hình dung xem, đêm hôm khuya khoắt có những tay đàn ông xông vào phòng nói: Im! Và định cắt cổ mình. Vấn đề không phải là chết, chết thì được rồi, ai cũng biết mình sẽ phải chết, nhưng tởm nhất là cảm thấy bọn đó mó vào người mình. Và dao của bọn chúng nữa, nhay chứ không phải là cắt nữa chứ! Trời ơi là Trời! - Thôi bà im đi! - Cosette nói. - Đóng các cửa kỹ vào.
Cosette, phần thì sợ vở kịch do Toussaint ứng tác, phần thì có lẽ hồi ức về sự xuất hiện trong tuần trước lại trở lại thành ra không dám nói: Bà ra xem thử tảng đá người ta đặt trên ghế đá là cái gì, vì nàng sợ lại phải mở cửa, "bọn đàn ông" đột nhập.
Nàng cho đóng thật kỹ các cửa ra vào và cửa sổ, bảo Toussaint thăm kỹ cả tòa nhà từ hầm rượu lên tầng nóc sau đó nàng khóa cửa buồng mình lại, kéo chốt, soi gầm giường, đi ngủ và ngủ không ngon. Suốt đêm nàng trông thấy tảng đá to bằng trái núi có đầy những hang những hốc.
Mặt trời vừa lên - đặc điểm của mặt trời lúc ló rạng là làm chúng ta phì cười vì những nỗi sợ hãi ban đêm, cái cười luôn cân xứng với nỗi sợ hãi người ta đã có - Cosette, thức dậy, thấy nỗi sợ của mình chẳng qua chỉ là cơn ác mộng và tự bảo: "Mình nghĩ đến cái gì mới được chứ? Cũng như những bước chân mà mình tưởng nghe thấy tuần trước trong vườn vào ban đêm chứ có gì khác đâu! Nó cũng giống như bóng cái ống khói lò sưởi! Ta đã biến thành kẻ nhát gan rồi sao?" Mặt trời, đỏ chói sau khe cửa chớp và làm tím các bức rèm cửa bằng vải hoa, đã làm nàng.tự tin đến nỗi tất cả sợ hãi gần như biến mất trong mọi ý nghĩ của nàng, kể cả tảng đá.
- Chắc hẳn sẽ không có tảng đá trên ghế cũng như cái bóng người đội mũ tròn. Ta mơ về hòn đá cũng như mọi thứ khác rồi! Nàng mặc quần áo, xuống vườn, chạy đến cái ghế đá, vã mồ hôi lạnh: tảng đá vẫn ở đấy. Nhưng chỉ một lát thôi. Cái sợ lúc ban đêm đã biến thành tò mò lúc ban ngày.
- Mặc kệ! Ta cứ xem thử xem là cái gì. -Nà ng tự nhủ.
Thế là nàng nhấc tảng đá khá to lên. Bên dưới có cái gì giống như một bức thư.
Đó là một cái phong bì bằng giấy trắng.
Cosette cầm lấy. Một mặt thư không ghi địa chỉ, mặt kia không dấu bưu điện. Tuy nhiên, phong bì dù mở nhưng không rỗng. Người ta nhìn thấy những tờ giấy ở bên trong.
Cosette lục tìm. Lúc này không phải là sợ mà là tò mò, bắt đầu thêm chút lo ngại.
Cosette rút từ phong bì ra một quyển vở con, mỗi trang đều có đánh số và ghi vài dòng bằng nét chữ mà Cosette nghĩ là rất đẹp và rất thanh tú.
Cosette cố tìm một cái tên mà không thấy, một chữ ký cũng không. Cái này là viết cho ai đây? Có thể là nàng lắm chứ, bởi vì một bàn tay đã để nó trên chiếc ghế của nàng. Của ai gửi lại? Một sự thôi miên không sao cưỡng nổi xâm chiếm lấy nàng. Nàng ngước mắt lên khỏi mấy trang giấy đang run rẩy trong tay để nhìn lên trời, ra ngoài phố, lên những cây keo ngập tràn ánh sáng, lên những con chim bồ câu đang bay trên mái nhà bên cạnh, rồi bỗng nhiên nàng lại nhìn xuống tập bản thảo một cách dứt khoát, nàng tự bảo ta phải biết trong này viết cái gì.
Cosette cảm động đọc hàng mấy chục ý nghĩ trong đó, một số làm nàng vô cùng xúc động.
Chỉ cần bất chợt gặp một nụ cười ở nơi đó dưới cái mũ crếp trắng có dải mũ màu tím hoa cà là đủ để tâm hồn ta phiêu diêu tới lâu đài mộng tưởng.
Một số tư tưởng nào đó là những lời nguyện cầu. Có những lúc cho dù cơ thể ở trong tư thế nào đi nữa thì tâm hồn ta cũng đang quỳ gối.
ại sung sướng thay loài chim! Chúng có tổ ấm, có lời ca tiếng hót..Có một điều lạ quá bạn có biết không? Tôi ở trong đêm tối. Có một người ra đi đã đem theo cả mặt trời.
Trong khi đọc, Cosette cứ đi dần vào mơ màng.
Nàng ngắm kỹ quyển vở. Chữ viết đẹp tuyệt vời, tuy cùng do một bàn tay viết nhưng mực nhiều chỗ khác nhau, chỗ quá đậm, chỗ quá nhạt cứ như là vì mực được đổ vào lọ vào những lúc khác nhau, tức là những ngày khác nhau. Cùng là một tư tưởng được thổ lộ lúc này lúc kia, thở dài tiếp theo thở dài, không đều đặn, không thứ tự, không lựa chọn, không mục đích, tiện đâu viết đấy. Cosette chưa bao giờ được đọc thứ gì như thế.
Những trang này đến với nàng từ ai nhỉ? Ai là người có thể viết những dòng đó? Cosette không ngập ngừng tới một phút: Chỉ có một người mà thôi.
Chàng! ánh sáng ban ngày sáng sủa lại trở lại tâm trí nàng. Tất cả lại tái hiện. Nàng vui mừng vô tả và cũng lo lắng sâu sắc. Thì ra chàng! Chàng đã viết cho nàng! Chàng đã tới đây! Cánh tay chàng đã đưa qua rào sắt này! Trong khi nàng quên chàng thì chàng đã tìm thấy nàng.
Nhưng có phải nàng đã quên chàng không? Không. Không bao giờ! Nàng đã điên mà tưởng như vậy trong một lúc nào đó! Lúc nào nàng cũng yêu chàng, yêu tha thiết! Chiều tối đã đến. Jean Valjean đi ra ngoài, Cosette mặc quần áo. Nàng chải tóc sao cho đẹp nhất.
Nàng cũng muốn đi ra ngoài chăng? Không.
Màn đêm vừa buông là nàng xuống vườn. Tous-saint đang bận trong bếp quay ra sân sau.
Nàng bắt đầu đi dưới những cành lá, thỉnh thoảng lại gạt chúng sang bên vì có những cành cây la đà dưới thấp.
Cứ như thế nàng đi tới ghế đá.
Hòn đá vẫn còn ở đấy.
Nàng ngồi xuống, bàn tay trắng muốt đặt trên hòn đá như muốn vuốt ve, muốn cảm ơn nó.
Bỗng nhiên nàng có một cảm giác khó tả, cảm giác người ta thường có khi có người đứng đằng sau mình dù mình không nhìn thấy.
Nàng quay đầu lại và đứng dậy..Chính là chàng! Chàng để đầu trần. Chàng có vẻ xanh và gầy hơn. Khó mà phân biệt được bộ đồ đen của chàng. ánh hoàng hôn làm trán chàng nhợt nhạt và bóng tối che phủ cặp mắt chàng. ở chàng, ẩn dưới lớp phủ ngoài dịu dàng, không gì so sánh nổi là một cái gì đó của chết chóc và của đêm tối. Khuôn mặt chàng được chiếu sáng bởi ánh sáng ban ngày đang tắt dần và bởi tư duy của một tâm hồn đang từ bỏ chàng mà đi.
Đó chưa phải một bóng ma, nhưng cũng không còn là hình người nữa.
Mũ chàng vứt đâu đó trong bụi cây.
Cosette suýt ngất đi, không kêu nổi tiếng nào. Nàng chậm chạp lùi lại vì cảm thấy mình bị cuốn hút. Chàng không động đậy. Trước một cái gì đó không thể tả bằng lời và trước nỗi buồn bao trùm chàng, nàng cảm thấy cái nhìn của chàng tuy nàng không trông thấy được cái nhìn ấy.
Lùi lại như vậy Cosette chạm vào một thân cây. Không có cái cây ấy hẳn nàng đã ngã.
Thế là lúc ấy nàng nghe tiếng chàng, tiếng nói mà nàng chưa bao giờ thực sự được nghe, nó chỉ hơi rõ hơn tiếng cành lá rì rào, thì thầm với nàng: - Nàng hãy tha lỗi cho tôi. Tôi đây. Tôi đến vì tim tôi căng lên, tôi không thể sống như trước được nữa. Nàng đã đọc những gì tôi để trên chiếc ghế này chưa? Có thể nàng đã hiểu tôi phần nào.
Nàng đừng sợ tôi. Thời gian đã trôi qua, nàng còn nhớ cái ngày nàng nhìn tôi như thế nào không? Hôm ấy ở vườn Luxembourg, gần cái tượng đấu sĩ. Và cái ngày nàng đi qua trước mặt tôi? Đó là ngày mười sáu tháng sáu và ngày mồng hai tháng bảy. Cách đây đã một năm rồi. Đã bao lâu nay tôi không nhìn thấy nàng. Tôi hỏi bà cho thuê ghế, bà ấy bảo đã lâu lắm cũng không nhìn thấy nàng đâu. Nàng ở phố Phía Tây, tầng ba, buồng trước, trong một ngôi nhà mới. Đó, tôi biết rõ về nàng như thế cơ mà. Tôi đã đi theo nàng. Tôi còn biết làm thế nào được nữa? Và rồi, nàng biến mất.
- ôi mẹ ơi! - Nàng kêu lên khe khẽ.
Và nàng xỉu xuống như sắp chết.
Chàng đỡ lấy nàng, nàng ngã ra, chàng giữ nàng trong tay. Chàng vừa đỡ nàng vừa lảo đảo.
Chàng ngã xuống ghế, nàng bên cạnh. Họ không nói nên lời..Sao trên trời bắt đầu rạng rỡ.
Nàng không hỏi gì cả, cũng không suy nghĩ gì hết về việc chàng vào vườn từ chỗ nào và làm sao vào được. Việc chàng ở đây đối với nàng thật giản đơn.
Thỉnh thoảng Cosette ấp úng vài tiếng: tâm hồn nàng run rẩy như những giọt sương trên một bông hồng.
Dần dần họ nói lên được. Sau lúc im lặng trọn vẹn tiếp đến lúc thổ lộ tâm can.
Khi họ đã giãi bày cho nhau tất cả, nàng đặt đầu mình trên vai chàng và hỏi: - Anh tên là gì hả anh? - Anh tên là Marius. Còn em? - Em là Cosette.
Nguồn: http://vnthuquan.net/
