Ta phải sống thủy chung, thật thà trong tình bạn bè đã giao kết.
Ngày xưa có 2 em bé là Thiên và Địa con nhà nghèo khó, phải đi ở cuốc đất cho người ta. Thiên khôn vặt, Địa tốt bụng, cái gì tốt cũng nhường cho bạn, nhường cả củ khoai tốt cho bạn để ăn củ khoai xấu. Hai đứa kết nghĩa anh em có phúc cùng hưởng có họa cùng chịu. Địa thấy Thiên thông minh, nên tình nguyện cuốc đất kiếm tiền cho Thiên đi học, đi thi làm quan.
Chuyện đời ngang ngược khó nói, sau khi Thiên thi đỗ làm quan, võng cáng, lính hầu vẻ vang về huyện, Địa vẫn nghèo khó thân phận nhà nông, nghe tin bạn về liền vui mừng chạy tới đón, nhưng Thiên không nhận, lại còn xua đuổi làm Địa nhục nhã. Địa tức lắm, ngồi khóc than, gặp một người đàn ông đi đường khuyên Địa an phận chờ thời. Địa nghe lời, đi làm anh lái đò đưa khách qua sông.
Bỗng có một thiếu nữ xinh đẹp đi qua, xưng tên là Tiên nữ. Quan huyện Thiên mê ngay, mời nàng về dinh. Khi tới bờ sông, Địa trông thấy bạn, lại đòi nhận Thiên, nhưng Thiên không nhận còn tính đánh Địa 100 hèo vì coi như Địa xấc láo, chơi trèo, thấy người sang bắt quàng làm họ. Động lòng thương, Tiên nữ xin tha cho Địa, rồi đổi ý, về lều của Địa trọ nhờ, hẹn hôm sau sẽ mời Thiên tới nhà chơi.
Về túp lều của Địa, Tiên nữ hóa phép cho cái lều thành căn nhà rất giầu có, nhiều người đẹp hầu hạ, đổi quần áo mới cho Địa và hai người kết duyên thành vợ chồng.
Hôm sau, Địa trong y phục sang trọng đem theo vải vóc vàng bạc qua mời quan Thiên tới nhà chơi cho trọn tình bạn nghĩa. Nhưng Thiên làm cao, đòi trải chiếu hoa từ dinh quan tới nhà Địa thì Thiên mới tới, điều kiện được chấp nhận. Khi Thiên tới nhà Địa, vợ chồng Địa ra tiếp rất long trọng. Thiên giả vờ xin lỗi Địa và nhớ chuyện xưa hay đổi đồ cho nhau, nay xin đổi nhà cửa, mọi sự. Địa không biết mưu của Thiên, liền tốt bụng hứa đổi liền. Lúc Thiên đòi vợ, Địa không đồng ý, nhưng vợ Địa chấp nhận nói là hứa rồi thì cứ để vậy . Vợ Địa bắt Thiên làm tờ giao kèo.
Thiên cởi áo quan cho Địa, quân lính rước Địa buồn bã về dinh. Thiên được Tiên nữ khoái lắm. Nhưng chỉ sau một đêm, Tiên nữ hóa phép, nhà cửa biến đâu mất, Thiên trở thành kẻ nghèo khó không còn chi cả. Nàng về dinh quan với Địa vui sống bên nhau. Đúng là của Thiên trả Địa.
Chuyện đời ngang ngược khó nói, sau khi Thiên thi đỗ làm quan, võng cáng, lính hầu vẻ vang về huyện, Địa vẫn nghèo khó thân phận nhà nông, nghe tin bạn về liền vui mừng chạy tới đón, nhưng Thiên không nhận, lại còn xua đuổi làm Địa nhục nhã. Địa tức lắm, ngồi khóc than, gặp một người đàn ông đi đường khuyên Địa an phận chờ thời. Địa nghe lời, đi làm anh lái đò đưa khách qua sông.
Bỗng có một thiếu nữ xinh đẹp đi qua, xưng tên là Tiên nữ. Quan huyện Thiên mê ngay, mời nàng về dinh. Khi tới bờ sông, Địa trông thấy bạn, lại đòi nhận Thiên, nhưng Thiên không nhận còn tính đánh Địa 100 hèo vì coi như Địa xấc láo, chơi trèo, thấy người sang bắt quàng làm họ. Động lòng thương, Tiên nữ xin tha cho Địa, rồi đổi ý, về lều của Địa trọ nhờ, hẹn hôm sau sẽ mời Thiên tới nhà chơi.
Về túp lều của Địa, Tiên nữ hóa phép cho cái lều thành căn nhà rất giầu có, nhiều người đẹp hầu hạ, đổi quần áo mới cho Địa và hai người kết duyên thành vợ chồng.
Hôm sau, Địa trong y phục sang trọng đem theo vải vóc vàng bạc qua mời quan Thiên tới nhà chơi cho trọn tình bạn nghĩa. Nhưng Thiên làm cao, đòi trải chiếu hoa từ dinh quan tới nhà Địa thì Thiên mới tới, điều kiện được chấp nhận. Khi Thiên tới nhà Địa, vợ chồng Địa ra tiếp rất long trọng. Thiên giả vờ xin lỗi Địa và nhớ chuyện xưa hay đổi đồ cho nhau, nay xin đổi nhà cửa, mọi sự. Địa không biết mưu của Thiên, liền tốt bụng hứa đổi liền. Lúc Thiên đòi vợ, Địa không đồng ý, nhưng vợ Địa chấp nhận nói là hứa rồi thì cứ để vậy . Vợ Địa bắt Thiên làm tờ giao kèo.
Thiên cởi áo quan cho Địa, quân lính rước Địa buồn bã về dinh. Thiên được Tiên nữ khoái lắm. Nhưng chỉ sau một đêm, Tiên nữ hóa phép, nhà cửa biến đâu mất, Thiên trở thành kẻ nghèo khó không còn chi cả. Nàng về dinh quan với Địa vui sống bên nhau. Đúng là của Thiên trả Địa.
(Nguồn Đoàn Xuân Hà )