René đã tìm hiểu và được biết từ tám giờ đến mười giờ sáng là thời điểm Surcouf tuyển người. Chính vì vậy, bảy rưỡi, anh đã mặc lại bộ đồ của ngày hôm trước, bộ đồ trải qua một chặng đường dài đã khô lại trong đêm. Anh nghĩ xuất hiện trước Surcouf với bộ ấy còn hơn bộ đồ thủy thủ mới lấy từ tiệm cắt may. Tám giờ sáng, anh đã đến phố Porcon de la Barbinais, đi tiếp sang phố Bouchène. Cuối phố Dinan là bức tường thành, đối diện với cổng thành cùng tên là nhà Surcouf, một ngôi nhà lớn nằm giữa sân và vườn sau.
Đã có hơn chục thủy thủ đến sớm hơn René đang chờ trong phòng. Họ lần lượt đi vào, để không chen lấn, một thủy thủ ngồi trước cửa phát số thứ tự cho họ. René cũng phải chờ đến lượt mình. Đó là số 6. Trong lúc chờ đợi, anh giải khuây bằng cách ngắm nhìn tường nhà treo đầy các loại vũ khí từ khắp các nước.
Một tấm da báo đen Java tô điểm thêm cho bộ sưu tập, những mũi tên tẩm những chất độc, những lưỡi gươm chết người, nếu nó đâm thì chỉ để một đường rất nét. Một tấm da sư tử Atlas bày dưới bộ sưu tập Tunis, những con dao kiểu Algerie, những khẩu súng lục khảm bạc, những con dao quắm như bánh sừng bò
Một tấm da bò rừng lót cho bộ sưu tập cung tên, dao lột da và giũa. Cuối cùng là tấm da hổ Belgale đệm dưới bố sưu tập gươm lưỡi mạ vàng tay cầm dát ngọc, những con dao găm mạ có cán bằng ngà voi hay mã não đính nhẫn và vàng bạc. Quả nhiên bốn phần thế giới được đại diện bằng những vũ khí treo trên bốn bức tường trong phòng chờ ấy. Trong lúc René xem xét những thứ ấy thì có thêm chực người khác vào lấy số và chờ đợi.
Thỉnh thoảng có tiếng súng vang lên gần đó. Thực ra, Surcouf đang ngồi trên ghế cạnh cửa sổ, trước mặt là khẩu súng lục vài sĩ quan khác đang đùa bằng cách bắn vào bia trong vườn rộng. Những tấm biển đặt cách xa bị trúng đạn để lại dấu vết lỗ chỗ. Một phòng nữa dùng làm phòng chứa vũ khí. Ba bốn người đang tập đấu kiếm hoặc gươm.
Dù René chỉ mặc bộ đồ thủy thủ bình thường nhưng ngay cái nhìn đầu tiên Surcouf đã để ý đến anh và nhận ra mình đang gặp một người trên mức bề ngoài của bộ đồ. Ông nhìn René từ đầu đến chân và dừng lại ở ánh mắt quyết đoán của chàng trai trẻ. Ông ta ngắm nhìn vóc dáng tuyệt vời, bộ râu đẹp được cắt tỉa tinh tế và nhìn xuống đôi bàn tay để hoàn chỉnh nốt nhận xét của mình, nhưng đôi bàn tay đã đeo găng cẩn thận, đôi găng ấy đã cũ những còn súng sính trong lớp gôm. Qua đó, người ta nhận ra cơn người này dù không thuộc hàng xa hoa thì cũng có khát vọng sống xa hoa.
Do đó, đáp lại cái chào kiểu nhà binh của René, Surcouf đã ngả mũ ra, điều mà ông không quen làm trước các thủy thủ bình thường. Về phần mình, René bao quát toàn bộ Surcouf trong cái nhìn duy nhất. Anh nhận ra trong con người thủy thủ quang vinh một người đàn ông trạc ba mốt tuổi, mái tóc vàng cắt ngắn, râu cắt tròn, một cái cổ khoẻ nối với đôi vai tráng kiện, dù cái cổ hơi bé nhưng có thể thừa đựng sức mạnh của Héc-quyn.
- Anh muốn gì ở tôi? - Surcouf hỏi kèm theo cái hất đầu nhẹ.
- Tôi biết ngài sắp đi biển trở lại, tòi muốn được tuyển để đi cùng ngài.
- Tôi đoán không phải như một thủy thủ chứ? - Surcouf hỏi.
- Chỉ như một thủy thủ bình thường thôi - René nghiêng người đáp lại.
Surcouf nhìn lại anh đầy ngạc nhiên.
- Cho phép tôi nói thẳng - Surcouf nói tiếp - Anh không có dáng làm thủy thủ mà giống một cậu bé đánh giầy hơn.
- Thưa ngài, có lẽ vậy nhưng dù nghề khó nhọc nhường nào cũng không khó khi người ta có ý chí quyết tâm học nó.
- Nhưng cần phải có sức nữa.
- Bù cho sức mạnh, người ta có thể làm nhiều việc khác. Hình như tôi thấy một người canh cánh buồm ngang hay thả dây buồm xuống cũng không cần nhiều sức lắm.
- Trong nghề của chúng tôi có những việc nặng đòi hỏi phải có sức mạnh. Giả sử anh phải nạp đạn, anh có tin mình nâng được quả đạn cỡ bốn mươi tám lên đến miệng nòng đại bác không?
Rồi ông ta lấy chân đẩy quả đạn cỡ bốn muơi tám đến cạnh René.
- Tôi nghĩ chuyện ấy dễ ợt! - René đáp.
- Hãy thử xem nào!
René cúi xuống, nhấc nó chỉ bằng một tay như thể nhấc hòn bóng bi rồi ném qua đầu Surcouf ra vườn. Nó chỉ dừng lại sau khi lăn chừng hai mươi bước. Surcouf đứng lên nhìn theo nó rồi lại ngồi xuống.
- Thế là tôi yên tâm rồi. Trên tàu Revenant, cả tôi nữa mới có năm hay sáu người có khả năng làm được như anh. Cho phép tôi xem tay anh được không?
René mỉm cười tháo găng ra chìa đôi tay thon mềm cho Surcouf xem. Ông ta ngắm nghía mãi rồi kêu lên gọi các sĩ quan ở cửa sổ bên cạnh.
- Lạy Chúa! Các anh lại đây mà xem chuyện lạ này.
Các sĩ quan lại gần.
- Đây là bàn tay con gái. - Surcouf nói tiếp - Thế mà nó vừa ném quả đạn cỡ bốn mươi tám qua đầu tôi và xa như các anh thấy đấy.
Bàn tay của René chỉ như bàn tay phụ nữ trong đôi tay vạm vỡ của Surcouf nhưng với anh chàng khổng lồ Kernoch thì chúng chỉ giống như tay trẻ con.
- Thôi nào thuyền trưởng, ngài giễu chúng tôi đấy à? Đây mà gọi là tay sao? - Kernoch nói.
Và kèm theo một hành động coi thường hất mạnh cánh tay ấy ra xa. Surcouf vội ngăn Kernoch lại nhưng chính René lại cản Surcouf.
- Thưa thuyền trưởng, ngài cho phép chứ?
- Làm đi anh bạn, làm đi - Surcouf hồ hởi nói và chờ điều bất ngờ giống như mọi cái đầu bề trên.
Thế là René lấy đà nhảy không những qua cửa sổ lao ra vườn mà còn vượt qua cả thanh ngang. Cách quả tạ René ném vài bước có một quả nữa giống như vậy, chắc là để cho ngài Surcouf tập luyện mà người ta chưa đem vào. René đặt một quả lên lòng bàn tay, quả kia lên phần giữa khuỷu tay và bàn tay, cánh tay của anh gần như duỗi thẳng rồi mang cả hai đi vào đến cửa sổ, anh chia ra mỗi tay một quả, nhảy chụm chân qua cửa sổ, luồn mình dưới thanh chắn ngang rồi vào phòng khách đưa một trái cho Kernoch.
- Một ly rượu táo cho cả đoàn và cho người ném xa nhất - René nói.
Anh vừa thực hiện các động tác nhẹ nhàng và uyển chuyển đến nỗi những người chứng kiến ở đó phải sờ vào hai viên đạn để chắc chắn xem chúng có phải làm bằng gang hay không.
- Này Kernoch, anh bạn của tôi, đây là lời đề nghị mà anh không thể từ chối đâu.
- Tôi cũng có từ chối đâu - Kernoch nói - Miễn là ông chủ Saint-Jacques không bỏ tôi…
- Vì danh dự của ngài - René nói theo kiểu người Bretagne.
Kernoch cúi người tự nhặt quả đạn lên, tập trung toàn bộ sức mạnh vào chân và cánh tay phải, cả hai thứ căng ra như một cây cung, chỉ một động tác quả đạn đã bay qua cửa sổ rơi cách đó mười bước và lăn thêm ba bốn bước nữa thì dừng lại.
- Đó là tất cả những gì con người có thể làm được - Kernoch nói - Chỉ có quỷ mới làm được hơn.
- Tôi không phải là quỷ thưa ngài Kernoch - René nói - Nhưng tôi cho rằng chính ngài sẽ đãi cả đội.
Rồi chỉ cần đung đưa cánh tay, với lần đung đưa thứ ba anh đã ném xa hơn quả của Kernoch ba bốn bước và nó lăn thêm hơn chục bước nữa. Surcouf kêu to vui sướng còn Kernoch gầm lên vì tức giận. Tất cả những người khác thì im bặt vì sững sờ. Rõ ràng vừa ném xong René tái mét và buộc phải tựa vào thành lò sưởi.
Surcouf lo lắng nhìn anh, chồm về phía cái tủ nhỏ, lấy một bi đông rượu đưa cho René.
- Cảm ơn - René nói - Tôi không bao giờ uống rượu.
Rồi anh đi lại phía bình nước đặt trên khay có một cái ly và đường. Anh rót ít nước vào ly rồi uống cạn. Lát sau, nụ cười đã xuất hiện trên môi còn đôi má anh hồng trở lại.
- Anh muốn phục thù không, Kernoch? - Một trung uý hải quân ở cạnh đó hỏi.
- Thật lòng là không - Kernoch đáp.
- Vậy tôi có thể làm gì cho anh thoải mái không? - René hỏi.
- Có! Kernoch đáp - Hãy làm dấu thánh giá đi.
René mỉm cười và làm dấu thánh giá kèm theo lời cầu nguyện: "Con tin vào Chúa trời, đức cha toàn năng, người tạo ra trời và đất".
- Thưa các ngài - Surcouf nói - Làm ơn hãy để tôi nói chuyện riêng với chàng trai trẻ này.
Tất cả lui ra, Kernoch vẫn còn càu nhàu còn những người khác thì bụm miệng cười.
Khi còn lại một mình với Surcouf, René lại trở lên điềm tĩnh và giản dị như trước. Một người khác có lẽ đã nói vài lời tâng bốc chiến thắng vừa rồi nhưng anh chỉ im lặng chờ Surcouf lên tiếng.
- Anh bạn - Surcouf tươi cười nói - tôi không biết anh còn biết làm gì khác ngoài việc anh vừa làm trước mặt tôi, nhưng một người biết nhảy cao bốn bộ và ném được quả đạn bằng gang cỡ bốn tám thì luôn là người có ích trong con tàu của tôi. Điều kiện của anh là gì?
- Một chỗ ngủ, đồ ăn trên tàu và quyền được hy sinh vì nước Pháp, đó là tất cả những gì tôi muốn, thưa ngài.
- Anh bạn thân mến - Surcouf nói - tôi có thói quen trả công cho những gì người ta phục vụ.
- Nhưng một thủy thủ chưa đi biển bao giờ, một thủy thủ không biết mình có ích gì không thì ngược lại chính ngài lại là người mất công dạy nghề cho anh ta.
- Một phần ba thủy thủ đoàn là người của tôi. Cậu thích hợp được hưởng điều kiện tốt nhất nhưng ở mức thủy thủ kém nhất, cậu đồng ý chứ?
- Không, thưa thuyền trưởng, vì người của ngài thấy tôi chẳng biết làm gì cả, cái gì cũng phải học, họ sẽ tố cáo tôi lấy cắp tiền của ngài chứ không phải kiếm được. Nếu ngài muốn, sau sáu tháng chúng ta sẽ bàn lại chuyện này, hôm nay thì cứ để nó đấy đã.
- Có chuyện này, anh bạn thân mến, anh không chỉ biết nhảy như Milon de Crotone mà còn có đôi tay khoẻ như Remus. Chẳng hay anh là thợ săn à?
- Săn bắn là một trong những sở thích của thời trẻ của tôi - René đáp.
- Này thợ săn, anh bắn được súng ngắn chứ?
- Như tất cả mọi người.
- Các loại vũ khí khác?
- Đủ để khiến tôi mất mạng.
- Được lắm! Chúng tôi có trên tàu những tay súng rất giỏi và một phòng vũ khí mà ai trong đoàn cũng thích tập gươm hoặc đao hàng giờ. Anh sẽ làm như những người khác và sau ba tháng, anh sẽ có sức mạnh như họ.
- Tôi hy vọng như vậy. - René đáp.
- Như vậy chúng ta chỉ còn vấn đề tiền lương nữa thôi.
- Chúng ta sẽ thoả thuận nó không phải trong sáu tháng nữa mà ngay bữa tối nay vì tôi hy vọng anh vui lòng dùng bữa với tôi chứ?
- Ồ về chuyện này, thưa thuyền trưởng, tôi xin cảm ơn ngài đã dành vinh hạnh ấy cho tôi.
- Trong lúc chờ đợi, anh có muốn xem các tay súng của chúng tôi không?
Kernoch và Bléas đang thi với nhau, họ là hai người ngang tài ngang sức nên mỗi khi tranh lài cao thấp họ khó mà bỏ đi dễ dàng.
Surcouf dẫn René đến cánh cửa khác. Cửa sổ này hướng ra một tấm biển bằng gang đặt cách đó khoảng hai mươi lăm bước.
Một đường kẻ dọc màu trắng ngăn đôi tấm biển dùng làm điểm ngắm. Hai thủy thủ đang tiếp tục cuộc thi tài không để ý đến hai người mới đến. Mỗi phát súng bắn ra, hai bên lại rộ lên những tiếng vỗ tay. Chưa phải tài cao bậc nhất nhưng hai người này quả có sức mạnh đáng nể.
René cũng vỗ tay như những người khác. Kernoch bắn một phát trúng đường kẻ.
- Hoan hô! - René lên tiếng.
Kernoch hằm hằm nhìn không nói gì, lẳng lặng lấy khẩu súng thứ hai từ tay Bléas đưa cho René.
- Ngài muốn tôi làm gì với nó? - René hỏi.
- Vừa nãy anh đã chứng tỏ cho chúng tôi thấy sức mạnh của mình - Kernoch nói - Tôi hy vọng anh không từ chối chứng tỏ sự khéo léo của mình chứ.
- Rất sẵn lòng thưa ngài. Ngài để cho tôi cơ may ít quá khi đã bắn trúng đường kẻ, nhưng chắc có lẽ ngài cũng nhận ra viên đạn của mình hơi lệch phải.
- Thế thì sao? - Kernoch hỏi.
- Thế thì tôi sẽ chỉnh cho nó trúng giữa!
Rồi nhanh như cắt, đến nỗi người ta tưởng anh chàng này chưa kịp ngắm anh đã siết cò. Viên đạn lao đúng vào đường kẻ và người ta ngỡ phải dùng com pa mới đo vết đạn hằn trên tấm bia.
Các thủy thủ sững sờ nhìn nhau còn Surcouf phá lên cười:
- Thế nào Kernoch, cậu nói sao về lần này nhỉ?
- Tôi nói rằng đó chỉ là một lần ăn may, nếu phải bắt đầu lại…
- Được rồi, René nói - Chúng ta sẽ không bắt đầu lại trò trẻ con ấy nữa mà tôi đề nghị ngài một trò khác.
Anh liếc mắt nhìn ra xung quanh và nhận ra trên một cái bàn có những chiếc bánh đóng dấu đỏ. Anh lấy năm chiếc, nhảy vào vườn dính nó lên tấm bia sao cho chúng thành một phần năm hình vuông rồi nhảy qua cửa sổ nhẹ nhàng như trước với lấy súng bắn nát lần lượt năm mẩu bánh không để lại vết nào trên bia. Sau đó quay lại đưa súng cho Kernoch:
- Đến lượt ngài.
Kernoch lắc đầu.
- Cảm ơn, tôi là người Bretagne và là con chiên ngoan đạo, trò này là trò của quỷ, tôi không dây vào.
- Cậu nói có lý đấy Kernoch- Surcouf cất lời - Và để cho quỷ không chơi xấu chúng ta, chúng ta sẽ mang anh ta lên tàu Revenant.
Rồi ông mở cửa phòng bên cạnh nơi ông có một vị thầy dạy sử dụng các loại vũ khí đi biển. Surcouf vốn tinh thông các bài luyện cơ thể nên ông muốn mọi thủy thủ cũng như ông nên ông cho mời một người thầy dạy kiếm và đại kiếm:
Tất cả nhảy vào tấn công. Surcouf và René ngắm nhìn một lát sau đó Surcouf hỏi René một cú đâm mà ông thấy khó tránh.
- Nếu là tôi - Chàng trai nói - Tôi sẽ chống lại bằng cú bật góc tư rồi bồi một nhát đâm thẳng.
- Thưa ngài - ông thày dạy kiếm vuốt râu nói - Đó là cách khiến cậu thành ẻo lả như vậy.
- Có thể thưa thầy - René đáp - Chính vì vậy mà tôi rất chậm trong các cú đỡ và ra đòn.
- Anh này đến để xin học à? - ông thầy vừa cười vừa hỏi Surcouf.
- Cẩn thận đấy ông Bras-d Acier thân mến - Surcouf nói - không khéo anh ta đến để dạy ngài cũng nên. Anh ta đã từng hai lần như vậy trước khi đến đây rồi đấy. Tôi nghĩ nếu học sinh của ngài chịu cho anh ta mượn kiếm tập của anh ta, chẳng mấy chốc ngài sẽ là bài học thứ ba.
- Chasse-Boeuf- ông thầy nói - Hãy đưa kiếm tập của anh cho ngài đây, anh ta sẽ cố thực hiện lời khuyên vừa rồi với ngài.
- Ngài sẽ không thấy được điều đó đâu ngài Chasse-Boeuf - René nói - Sẽ là một hành động vô lễ khi chạm vào một người thầy. Tôi chỉ đỡ thôi.
Và vừa nhận thanh kiếm tập từ tay người học trò, René bằng vẻ duyên dáng tuyệt vời thực hiện động tác chào và vào vị trí thủ thế. Vậy là bắt đầu một trận đấu lạ lùng đối với thầy Bras-d Acier.
Mọi đợt tấn công của ông ta đều bị René cản được thậm chí ông ta sử dụng những cú tấn công phức tạp nhất vẫn đều vô ích, mọi lưỡi của ông ta đều bị gạt sang hai bên.
Nhận thấy ông thầy Bras-d Acier không chịu nhượng bộ, các thủ kiếm lại chào rất quý tộc như lúc ban đầu rồi dược.
Surcouf dẫn ra cổng hẹn anh nhớ đến đúng giờ bữa tối tức là lúc năm giờ.
Chương 53: Ban tham mưu trên tàu Revenant
Ba giờ chiều hôm ấy, René được đưa vào phòng khách của thuyền trưởng. Chờ anh là phu nhân Surcouf đang chơi cùng đứa con hai tuổi.
- Xin lỗi ngài - Bà nói - Anh Surcouf mắc bận một việc bất ngờ nên không thể ở đây đúng ba giờ để trò chuyện lâu hơn với anh như dự định. Anh ấy giao cho tôi vinh hạnh chờ ngài, mong ngài thứ lỗi cho một kẻ quê kệch như tôi.
- Thưa phu nhân - René đáp - Tôi biết rằng từ ba năm nay ngài Surcouf có được niềm hạnh phúc khi cưới một người vợ duyên dáng. Cho đến giờ phút này tôi vẫn chưa dám chắc được xuất hiện với tư cách là một thủy thủ quèn trước ông ấy và cho đến giờ, tôi vẫn ngưỡng mộ lòng can đảm và tận trung của ông ấy. Không ai trả món nợ của mình cho tổ quốc như ngài Surcouf. Dù trông đợi nhiều ở ông ấy, nước Pháp cũng không thể đòi hỏi ở ông ấy điều gì. Tôi xin nhắc lại, phải xa đứa bé xinh xắn mà tôi xin phép được ôm hôn nó, và nhất là xa người mẹ của bé thì phải có trên cả lòng can đảm, phải có lòng tận trung mới làm được.
- Đúng đấy!
Thuyền trưởng Surcouf nói sau khi nghe được phần cuối câu nói và hãnh diện với tư cách là một người chồng, một người cha khi thấy chàng thủy thủ tương lai chào vợ và ôm hôn con mình.
- Thưa chỉ huy - René nói tiếp - Trước khi được gặp phu nhân và em bé đáng yêu này, tôi nghĩ ngài có thể hy sinh mọi thứ, nhưng từ khi thấy họ trừ khi ngài không khẳng định với tôi, tôi thấy nghi ngờ tình yêu tổ quốc có thể khiến một người có thể tách một phần trái tim của mình.
- Thế nào phu nhân, nàng nói sao? - Surcouf hỏi vợ - Từ khi làm vợ của một thuyền trưởng tàu chặn cướp biển, nàng đã thấy thiều thủy thủ khen ngợi mình như cách chàng mới được tuyển này chưa?
- Ngài đùa gì vậy! - Phu nhân Surcouf thốt lên - Hy vọng ngài không tuyển anh ấy vào làm chân thủy thủ thường chứ?
- Tôi hẹn anh ba giờ đến đây vì tôi muốn anh làm quen dần với những vị khách mời bữa tối đồng thời tất cả là bộ tham mưu trên tàu Revenant. Lại đây…
Cánh cửa mở ra.
- Trước hết đây là thuyền phó của chúng ta, ngài Bléas.
- Rất hân hạnh được biết tiếng tăm của ngài - René nói - Đây chính là người đã chịu hy sinh cùng ông chủ Kernoch để lên tàu Sibylle để chúng nhận ra kẻ thù khi đã quá muộn. Sự tận tụy như vậy mang lại tự hào hai lần: cho người hy sinh và người được người khác hy sinh vì mình.
- Thưa chỉ huy - Bras-d Acier nói - Tôi cũng hy vọng được ngài giới thiệu người này, một người mà cho đến lúc này tôi chỉ biết với tư cách là tay bắn súng cự phách nhất tôi từng gặp.
- Than ôi! Thưa ngài - René nói - Tôi không được may mắn có quá khứ oanh liệt như ngài. Đơn giản, tôi chỉ tên là René và đang mong được ngài Surcouf đây nhận mình vào làm thủy thủ trên tàu Revenant.
- Không phải xin tôi điều đó - Surcouf cười đáp - mà tôi phải xin ông mới đúng.
Nói xong ông chỉ vào Kernoch đang tiến đến.
- Lại đây Kernoch! Tôi phát bực khi ban nãy cậu không ở đây để nghe ngài René hăng say nói về một ông chủ xuồng trên tàu Confiance đã sẵn sàng chịu hy sinh với một chàng trai mà tôi quên mất tên để đánh lừa tàu chiến của Anh và còn giả bộ bị choáng nữa chứ. Trong khi ấy thuyền trưởng tàu Confiance đang như con thỏ dưới móng vuốt của con báo lại có thể giong buồm lao vút đi.
- Thực ra - Kernoch chủ vào René nói - Nếu ngài có mặt ở đó thì ngài cũng làm như tôi thôi. Ngài cũng rút một trong những khẩu súng Lepage tốt nhất đưa cho anh ta và nói: "Hãy hạ cái đầu ngốc kia đi". À, sáng nay anh không ở đây, đại uý Blaise, ngài René đây đã dạy cho chúng tôi một bài học bắn súng. Lúc đó tôi tức lắm nhưng nếu ông ấy là người của chúng ta như chúng ta hy vọng, thì anh còn có cơ hội được xem ngài René sử dụng cái đồ bé nhỏ ấy như thế nào. Còn cách ông ta dùng kiếm thì ông bạn Bras-d Acier sẽ nói cho anh hay mọi chuyện.
- Anh nhầm rồi, Kernoch - ông thầy dạy kiếm nói - ông đây đã tránh mọi đòn của tôi mà không thèm tấn công tôi lấy một lần.
- Đúng thế, quả là ngài đã đoán được điểm yếu của tôi thưa ngài Bras-d Acier - René lên tiếng - Tôi đã tập cách phòng thủ quá nhiều mà ít tập tấn công. Tôi đã có một ông thầy nhiều tuổi người Ý tên là Belloni người thích đánh giá đối thủ bằng cách đỡ ba chiêu liên tiếp hơn là chạm vào kẻ địch một lần. Tuy nhiên, nếu trường hợp tương tự như vừa rồi thì hà cớ gì phải đâm trúng khi người ta có thể đỡ được?
- Bây giờ, - Surcouf cao giọng - Tôi chỉ còn việc giới thiệu cho các vị biết hai người này, theo tôi là hai người căng buồm cừ nhất trên đời, tôi đảm bảo họ không muốn phải chờ bữa tối nữa, họ cũng không phải là người đợi nước đến chân mới nhảy, địch xông vào mới về vị trí: một người giong buồm cột hậu, người kia giương buồm cột chính. Còn bây giờ, anh René, nếu anh muốn đưa tay cho phu nhân Surcouf, chúng ta sẽ vào phòng ăn.
Một chị hầu phòng nghe thấy lời mời ấy của ông chủ liền bế cậu Surcouf con đi sang phòng khác.
Mọi người ai cũng biết bữa tối ở miền này vô cùng thịnh soạn. Surcouf cũng không phải là ông chủ ngoại lệ, bàn ăn nhà ông ta có thể thoả mãn được những anh hùng trong trường ca của Homère, những anh hùng ăn như Diomède, uống như Ajax.
Ngoài ra, cũng phải nói thêm rằng các bữa tối đều rất vui vẻ và ầm ỹ. René chỉ uống nước trắng, điều này khiến anh trở thành chủ đề châm chọc của mọi người nhiều đến nỗi chàng ta phải xin tha, tất cả mọi người đều miễn cho anh, trừ Bras-d Acier. Mệt mỏi trước lời mời dai dẳng ấy, René bèn xin phu nhân Surcouf thứ lỗi cho sự khiếm nhã của mình và xin phép được uống vì sức khoẻ của bà.
- Bây giờ, thưa phu nhân - René nói - Bà có cái cốc nào xứng với một tay uống rượu đích thực không, tức là đựng được hai hoặc ba chai rượu không?
Phu nhân Surcouf ra lệnh cho người nhà mang một chiếc cốc bạc, một loại vũ khí trang trí chế tác theo kiểu Anh đến. René đổ ba chai vang Champagne vào.
- Thưa ngài - Anh bảo ông thầy dạy kiếm - Tôi sẽ rất hân hạnh được uống cạn chỗ này vì sức khoẻ của phu nhân Surcouf. Nên nhớ là chính ngài đã buộc tôi như vậy, ngay từ đầu bữa, tôi đã nói thật là tôi chỉ uống nước nhưng ngài không chịu. Bây giờ, một khi cái cốc này cạn, tôi hy vọng đến lượt ngài sẽ rót đầy và uống cạn như tôi không phải vì sức khoẻ của phu nhân Surcouf nữa là là vì vinh quang của chung bà ấy.
Tiếng vỗ tay vang lên như sấm dậy chào đón bài diễn văn ấy.
Ông thày không nói chẳng rằng chỉ có điều đôi mắt ông ta mở to hết cỡ.
René đứng dậy để kính phu nhân Surcouf rồi lạnh lùng và buồn bã đưa chiếc ly quá khổ lên đôi môi đang khẽ mỉm cười khỉnh miệt cái hành động mình đang làm. Tất cả im bặt, ai cũng dõi theo chàng thủy thủ trẻ tuổi để xem cái mà những tay bợm rượu bậc nhất gọi là trò điên cuồng này sẽ đi đến đâu.
Nhưng René, vẫn bằng vẻ điềm tĩnh và chậm chạp, tiếp tục uống và nâng dần đuôi cốc lên cao. Đôi môi anh bám vào miệng cốc bạc cho đến khi không còn một giọt chất lỏng sủi bọt nào nữa.
Anh dốc ngược chiếc cốc xuống và không thấy chảy ra giọt chất lỏng đượm hương nào rồi ngồi lại vào bàn, đặt chiếc cốc trước mặt ông thầy dạy kiếm.
- Bây giờ đến lượt ngài - René nói.
- Ha ha! Chơi hay lắm - Kernoch trầm trồ - Đến lượt thầy đấy thầy Bras-d Acier.
Ông này thấy mình không đủ sức để tham gia vụ thách đấu định xin lỗi nhưng khi Kernoch đứng dậy tuyên bố nếu ông ta không bằng lòng tự uống cạn, Kernoch sẽ buộc ông ta bằng sức mạnh thì Bras-d Acier tự tay bóp vỡ miệng một chai Champagne rồi rót vào cốc. Điều ông ta muốn là được uống ba chai nhưng lần lượt từng chai một. Yêu cầu của ông được mọi người chấp nhận. Nhưng sau chai thứ nhất, ông ta cáo không thể uống thêm một ly nào nữa và xin tha, quả nhiên năm phút sau, ông đã đổ sụp xuống ghế.
- Để tôi mang ông thánh Georges đi - Kernoch nói - Khi trở lại để giúp ngài bỏ qua sự lạnh nhạt của chúng tôi trong vụ này tôi sẽ hát một bài.
Đó là thời kỳ mà không một bữa tối nào, ngay cả ở trên tỉnh lại không kết thúc mà khách lại không hát vài bài, đôi khi có cả ông chủ hoặc bà chủ nhà. Lời đề nghị của Kernoch khiến mọi người nhiệt liệt hưởng ứng. Trong lúc anh ta vắng mặt những tiếng kêu "Kernoch! Hát đi! Hát đi!" vang lên, khi quay trở lại, những tiếng la ấy còn nhiều gấp đôi. Kernoch vốn không phải là người phải mời nhiều nên sau khi ra liệu mình sắp bắt đầu, anh ta thoải mái rống lên bài hát bằng chất giọng ồm ồm cùng với toàn bộ sức nhăn của khuôn mặt mình:
Biển lặng gió êm,
Thời tiết ủng hộ
Màn đêm xuống đây
Hãy!
Nếu gió
Lướt qua
Nước
Tích tắc.
Tích tắc
Và xong ngay
Tàu lướt như bay
- Hát đồng thanh đi! - Kernoch hô to.
Quả thật tất cả khách mời, trừ Bras-d Acier đang ngáy bên trong, đều đồng thanh hát vang
Nếu gió
Lướt qua
Nước
Tích tắc.
Tích tắc
Và xong ngay
Bài hát này như một bài thơ của một anh chàng trên mũi tàu đã mang lại thành công lớn cho một bữa tối của thủy thủ thêm nhiều đoạn như thế nữa và tiếng vỗ tay như không ngớt. Điều khiến cho niềm phấn khích thêm lớn là vẻ điềm tĩnh của René, sau khi uống cạn cốc đầy rượu trong lần thách thức với Bras-d Acier, khuôn mặt anh không hề đỏ hay tái, những lời nói của anh vẫn rành mạch như một người mới chỉ uống một cốc nước.
Mọi ánh mắt lại quay sang Surcouf, một bài hát từ ông sẽ tăng thêm giá trị cho lòng hiếu khách của ông. Surcouf hiểu rõ mọi người đang chờ mình làm gì, ông mỉm cười và nói:
- Thôi được rồi, tôi đồng ý! Tôi sẽ hát cho các bạn nghe bài hát thủy thủ của tôi khi tôi dạy các thủy thủ trẻ.
Một tiếng xì xào nổi lên, tập tức những tiếng "Suýt, im lặng?" ngăn nó lại. Surcouf cất giọng:
Cậu bé thủy thủ, dưới chân cột buồm nhặt một sợi dây
Để bắt đầu, hãy thắt nút cho ta
Một, hai! Xông rồi!
Thưa thầy, con không phải là lính cũng không phải con nhà giàu
Con biết thắt nút và cởi nút chỉ một sợi dây, con biết mình là ai.
Surcouf hát hết cả bài và thành công cũng không kém phần vang dội như Kernoch, nhưng rồi những ánh mắt tò mò lại bắt đầu từ bà chủ nhà xinh đẹp, bà muốn biết René lạnh lùng như thế là do tính cách hay anh tự ép mình phải thế. Không nhịn được, bà quay sang hỏi:
- Còn ngài, René, chỉ mình ngài là chưa cho chúng tôi nghe khúc hát miền quê của ngài.
- Than ôi! Thưa phu nhân, tôi chẳng có quê nào cả, tất cả những gì tôi còn nhớ là mình sinh ra trên đất Pháp. Tôi không biết liệu lục lọi trong trí nhớ của mình tôi có thấy một bài hát hẳn hoi nào hay không bởi lẽ tất cả mềm vui thời trẻ, tất cả những đoá hoa thời thơ ấu đều bị ba năm buồn tủi đông tàn bóp nát cả rồi. Tuy nhiên, tôi sẽ tìm trong đầu, nếu có thấy vài bông điểm tuyết, tôi sẽ hái chúng. Xin phu nhân và các vị thứ lội cho tôi vì không thuộc một bài hát xuất xứ từ vinh quang nào, tôi hy vọng là người miền quê không phải là có lỗi. Rồi anh cất giọng trong và tươi trẻ như giọng một thiếu nữ:
Giá tôi là ánh bình minh
Tôi sẽ lấp lánh trong tình đôi ta
Tôi sẽ ôm em bằng ánh sáng diệu kỳ
Rồi tái nhợt dần quanh bờ mi em khép lại.
Giá như tôi được làm một tấm gương may mắn
Được em soi khi em trong lòng
Em sẽ thấy hình em trong tôi đẹp lắm
Trong cả trái tim tôi cũng lấp lánh bóng hình em.
Bốn đoạn tiếp theo cũng thành công như đoạn đầu. Thấy vậy, phu nhân Surcouf nói:
- Thưa các quý ông, khi con hoạ mi cất tiếng hót, có lẽ những con chim khác đều lặng thinh. Chúng ta sang phòng khách thôi bên đó cà phê đang đợi chúng ta.
René đứng dậy, chìa tay cho phu nhân. Surcouf rồi cùng bà sang phòng khách theo đúng cung cách của người bề dưới đối với người bề trên.
- Anh bạn René thân mến - Surcouf nói - Tôi nghĩ đã đến lúc trò đùa này chấm dứt được rồi. Hãy nói anh muốn gì ở tôi, mục đích nào khiến anh đến tìm tôi, anh là người đồng hành quá duyên dáng đến độ tôi không thể không làm anh hài lòng.
- Tôi chưa bao giờ mong muốn gì khác là được tuyển mộ lên thuyền như một thủy thủ bình thường và được tham gia vào thủy thủ đoàn của ngài.
- Nhưng kẻ nào mà gây cho anh ý muốn đỏng đảnh như thế? Anh cố cũng không giấu được xuất thân từ một gia đình dòng dõi của mình đâu, học vấn của anh xứng với một người có khát vọng giữ trọng trách cao của Nhà nước. Anh có hình dung ra anh sẽ phục vụ trong tầng lớp nào và phải làm những việc gì hay không?
- Thưa ngài Surcouf, một kẻ như tôi đây đã lụi tàn mọi kiêu hãnh rồi; không thể tàn được một tầng lớp cho xứng với mình nữa. Về công việc sắp làm, tôi biết sẽ rất cực nhọc nhưng ngài cũng thấy là tôi rất khoẻ lại khéo léo, tôi chỉ uống nước, nhưng nếu buộc phải uống rượu tôi vẫn uống được lượng có thể làm những kẻ khác mất trí. Ngài đã thấy rượu không ảnh hưởng gì được tôi. Về nguy hiểm, đây là tôi nói chứ không phải rượu nói đâu, từ lâu tôi đã mong mỏi cái chết từng ngày mà không sao thân với nó được. Khi lựa chọn phục vụ trong quân đội tức là tôi đã muốn quên thân và xả thân cho ông chủ mà tôi muốn dâng hiến; tôi đã học làm thủy thủ rồi, vì ngài là một trong những sĩ quan gan dạ và chính trực nhất mà tôi biết nên tôi đã chọn ngài làm chỉ huy của mình.
- Tôi phải báo trước cho anh hay rằng một thủy thủ, ngay cả thủy thủ bình thường khi đầu quân vào chỗ chúng tôi đều là lính dự bị, một khi đã cam kết, cam kết sẽ phải thực thi.
- Tôi muốn chia sẻ công việc và mạng sống cùng các chiến hữu của mình. Tôi không xứng được hưởng bất cứ ân huệ nào trong khi làm việc với tư cách là thủy thủ, chỉ có điều duy nhất khiến tôi không thoải mái là không có được một cái võng cho riêng mình.
Yêu cầu này quá đơn giản, tôi còn muốn cho anh nhiều hơn kia, anh có muốn làm thư ký cho tôi không? Như thế, anh không chỉ có cái võng riêng mà còn có một phòng riêng.
- Tôi biết ơn ngài về điều này miễn là vị trí ấy vẫn cho phép tôi tự do làm công việc của một thủy thủ và được giao chiến khi có dịp.
- Tôi sẵn sàng miễn công việc thủy thủ cho anh - Surcouf cười đáp - Nhưng tôi không từ chối sự giúp đỡ của anh khi có đụng độ đâu.
- Tôi có thể xin một đặc ân khác không? Đó là được chiến đấu bằng chính vũ khí của tôi, thứ tôi quen dùng.
Lúc đánh nhau, chúng tôi mang vũ khí lên boong, ai quen dùng loại nào thì dùng loại đó, anh có thể giữ vũ khí ở phòng của mình, đặc ân ấy chẳng có gì to tát cả.
- Một điều cuối cùng này nữa: nếu chúng ta neo đậu lên những bờ biển Coromandel hay Belgale, khi đi săn ngài có thể cho tôi tham dự vào cuộc săn hổ hay báo gấm không? Tôi nghe kể rất nhiều mà chưa được tham gia lần nào, ngay cả khi ngài phái ai đi đâu nhưng lo ảnh hưởng đến tính mạng của các sĩ quan của mình, mong ngài hãy giao nhiệm vụ đó cho tôi. Tôi không phải lo cho người thân nào nên sẽ không làm ai đau đớn tiếc thương.
- Cho phép tôi - Surcouf nói - vào ngày có giao tranh, đối xử với anh như một sĩ quan. Trong cuộc giao đấu, lực lượng được chia như sau: một phần ba do tôi chỉ huy, một phần ba thuộc các sĩ quan và một phần ba thuộc lính chuyên nghiệp.
- Như vậy tôi được phép tham gia ở góc độ mà tôi cho là thích hợp nhất? - René hỏi.
- Quá chính xác - Surcouf đáp.
- Bây giờ, thưa chỉ huy, cho phép tôi hỏi ngài một câu, ngài đã có loại vũ khí phù hợp chưa?
- Dĩ nhiên là có. Tôi có một khẩu cạc bin, một khẩu súng trường hai viên mà tôi đặt tên nó là Sấm sét và những khẩu bắn - chai mà anh biết đấy.
- Sao lại gọi là bắn - chai?
- Đó là những súng ngắn của tôi. Trên biển, để cho mọi người tập luyện, tôi cho treo những cái chai lên ngoài cội buồm phụ, tất cả các thủy thủ đều có quyền tham gia bài tập. Ai bắn vỡ chai, mặc cho tàu chòng trành trao đảo đều được một đồng êcu nếu dùng súng dài và năm phăng nếu dùng súng ngắn.
- Tôi sẽ xin được tham gia buổi tập với quyền được thưởng như vậy
- Lúc nào cũng được. Còn bây giờ, mặc dù điều kiện khiêm tốn của anh, tôi khuyên anh, anh bạn René thân mến ạ, hãy xem xét kỹ lại hoàn cảnh mà anh chấp nhận, dù anh chấp nhận nó bằng lòng tự nguyện hoặc do một quyền lực mạnh hơn ý muốn của anh sai khiến. Dù anh không thích nhưng tôi vẫn muốn làm điều gì đó cho anh. Bây giờ mọi thoả thuận của chúng ta đã xong rồi chứ? Anh còn muốn tôi làm gì nữa không?
- Không, thưa chỉ huy, xin cảm ơn ngài.
Kernoch, người anh vừa kết bạn sẽ hướng dẫn cho anh về các công việc, còn tôi, nếu muốn tôi sẽ chịu trách nhiệm dạy những phần khó hơn. Nhìn kìa, đây là phu nhân Surcouf đích thân mang một tay cà phê tay kia là rượu mùi cho anh đấy.
René lại gần phu nhân Surcouf lịch lãm chào:
- Mong phu nhân thứ lỗi nhưng tôi không bao giờ uống cà phê hay rượu mùi.
- Chắc lại rượu vang Champagne chứ gì? - Kernoch buông một câu đùa thô tục giữa phép lịch sự của chàng thủy thủ trẻ - Chắc uống ít anh ta khó chịu đấy mà?
- Tôi rất giận mình đã để phu nhân Surcouf thấy chiến thắng kệch cỡm khi tôi đấu với thầy Bras-d Acier chỉ trong ước muốn chấm dứt lời châm chọc của ông ấy điều đó khiến tôi làm hỏng một bữa tối tuyệt vời mà tôi từng được dự trong đời.
- Vì bây giờ đang ở trong phần tráng miệng nên anh việc gì phải đợi bữa tối của mình bị hỏng nữa - Một giọng nói cất lên.
- À đây rồi, thầy Bras-d Acier - René nhận ra giọng nói đó - Thầy vừa tỉnh xong, hãy để tôi có lời khen ngợi vì tôi tưởng phải đến mai thầy mới tỉnh.
- Trước thanh gươm của thánh Georges, thưa chỉ huy, ngài không thể để một trong những sĩ quan của mình buông lời sỉ nhục như thế mà không phân bua ngay trước ngài và ngay lập tức! Gươm đâu! Gươm đâu!
Rồi vừa chạy vào phòng chứa vũ khí nơi ông ta vừa nằm ngủ, ông thầy dạy kiếm chạy ra ngay tức thì, hai tay lăm lăm hai thanh gươm. Phu nhân Surcouf hét lên, còn đám đàn ông vội vã chặn thầy Bras-d Acíer lại.
- Này này, - Surcouf lớn giọng nói - tôi ra lệnh cho ông quay về nhà ngay tức khắc và ở yên đó cho đến khi chúng tôi lên đường.
- Xin ngài chỉ huy thứ lỗi - René nói - Bây giờ ngài không phải ở trên tàu của mình mà đang ở nhà, với những khách mời của ngài, ít ra ngài cũng phải đối xử công bằng. Nếu ngài đuổi ông ấy ra khỏi cửa tức là vô tình chúng tôi cũng buộc phải như vậy và chỉ một lát sau thôi, ngay trước cột đèn đầu tiên ngoài kia, chúng tôi sẽ giết nhau mất. Ngược lại, nếu ngài cho phép, cái gì bắt đầu bằng hài kịch thì nên kết thúc bằng hài kịch, chúng tôi sẽ dành cho thần hiếu kỳ một cảnh so gươm tử chiến mà trong đó không có ai chết cả.
Nhưng Surcouf vẫn do dự.
- Hãy để tôi làm, thưa chỉ huy - René đáp - Tôi xin hứa danh dự với ngài sẽ không đổ một giọt máu nào cả.
- Thôi được nếu các người muốn, hãy đi mà thực hiện trò ngông cuồng của mình.
Sau lời cho phép ấy, tất cả mọi người dẹp sang hai bên nhường khoảng trống ở giữa cho họ.
Thầy Bras-d Acier, vốn là người coi cuộc đọ gươm là thiêng liêng nên bắt đầu cởi áo khoác và áo gi lê ra, giương mũi gươm về phía René: René nhận thấy trong lúc vội đi lấy vũ khí, thầy Bras-d Acier tưởng đã lấy hai thanh gươm thật cuối cùng hoá ra lại vớ được một thanh gươm thật và một thanh gươm dùng để tập. Chỉ mình René nhận ra điều đó nên anh rất nhanh thu lấy thanh gươm tập, thấy lưỡi kiếm cùn trong tay chàng trai trẻ, ai cũng phải bật cười.
Thầy Bras-d Acier nhìn quanh xem tại sao mọi người lại cười và ông ta nhanh chóng nhìn thấy mình cầm kiếm thật còn anh chàng kia cầm thanh kiếm cùn.
- Tôi phải nói là ngài vẫn chưa tỉnh hẳn - René nói - Nhưng ngài đã cho tôi thoả nguyện được phòng thủ, làm ơn đừng có nương tay với tôi.
Rồi chàng trai đứng vào thế phòng thủ.
- Nhưng anh không thể phòng thủ bằng thanh kiếm cùn ấy còn thầy lại tấn công bằng thanh gươm thật - Mọi người tham dự đồng loạt kêu lên.
- Tuy nhiên sẽ là như thế hoặc là các vị buộc chúng tôi phải đấu vào ngày mai với vũ khí ngang nhau và để không bị coi là kẻ khoác lác tôi sẽ buộc phải giết ông ta mất, điều này sẽ khiến tôi không bao giờ tha thứ cho mình. Thôi nào, thầy Bras-d Acier, thầy thấy rõ là tôi đang chờ ngài. Để cho mọi người thấy tôi không gian lận và được sự đồng ý của phu nhân tôi cũng làm như ngài.
Nói rồi anh cởi áo khoác thủy thủ và áo gi lê ném xuống ghế. Trên mình, René chỉ còn một chiếc áo sơ mi trắng tinh, màu trắng hoàn toàn tương phản với màu cháo lòng của chiếc áo sơ mi Bras-d Acier đang mặc.
Sau đó, bằng động tác rất nhanh nhẹn, René lại về thủ thế, đầu gươm chúc xuống, tư thế đứng vô cùng lịch lãm khiến khán giả không thể ngưng vỗ tay. Tiếng vỗ tay ấy như kích thích ông thầy dạy kiếm, ông ta vội vã lao vào đối phương.
Thế là lại một cảnh tương tự buổi sáng diễn ra chỉ có điều buổi sáng các đường gươm vang lên trong nắng còn buổi tối nó lấp loá trong ánh lửa. Thầy Bras-d Acier lại tung ra các đòn tấn công hoặc trực diện hoặc thọc hai bên khe nhưng tất cả đều bị René đỡ được bằng vẻ bình tĩnh lạnh lùng, bình tĩnh và đơn giản vô cùng. Cuối cùng, bằng một cú đánh lừa nhanh hơn đường gươm rất nhiều, tuy không chạm vào da nhưng nó cũng khiến áo của René bật cúc để lộ một mảng ngực. René mỉm cười.
- Hãy đi nhặt gươm của ngài đi - Anh nói với đối thủ.
Đồng thời lưỡi gươm của anh lia một đường vừa khéo léo vừa mạnh đến mức vũ khí của thầy Bras-d Acier văng ra về phía sau chục bước.
Và trong lúc ông thầy đi lượm vũ khí lên, René nhúng mũi gươm cùn của mình vào nghiên mực.
- Bây giờ - Anh nói - Tôi sẽ tấn công ba đường, mỗi đường sẽ tạo thành đỉnh một tam giác trên ngực ngài. Nếu trong một cuộc đọ gươm thật sự, mỗi đường gươm này sẽ là đòn chí mạng. Nhưng khi chúng ta sẽ là bạn tốt, tôi hy vọng điều này sớm đến, tôi sẽ dạy ngài cách đỡ.
Quả như lời anh nói, người ta thấy ba ánh sáng loé lên sau đó René nhảy một bước lui lại phía sau: mũi gươm cùn của anh đã in ba dấu trên ngực của ông thầy dậy kiếm và ba điểm này tạo thành một hình tam giác đều hoàn hảo nếu người ta đo bằng compa.
Sau đó, René đặt thanh gươm cùn lên ghế, mặc lại áo, đội mũ bắt tay đối thủ song ông này không thèm đưa tay ra. Anh siết tay ngài Surcouf, hôn tay vợ ông, xin lỗi bà về hai lần vi phạm vào phép lịch sự lần đầu là uống liền ba chai rượu và lần sau lại đấu kiếm, chào tất cả mọi người trong cái nhìn trìu mến của họ rồi ra về.
Cánh cửa vừa khép lại sau lưng anh thì ông thầy Bras-d Acier lùi vào phòng vũ khí để thay áo, còn những người khác đều tán dương anh chàng mới đầu quân của thuyền trưởng tàu Revenant.
- Nhưng sao lại có người như thế mà chỉ xin làm thủy thủ quèn nhỉ? - Ngài Surcouf hỏi rất to.
- Em biết lý do - Phu nhân Surcouf thì thầm vào tai chồng.
- Em biết à?
- Vì thất tình đấy!
- Sao em đoán được điều đó?
Lúc chiếc áo bật cúc, em thấy trên ngực anh ta có một sợi dây chuyền vàng đeo một mề đay có gắn kim cương.
- Có thể em đoán đúng - Surcouf nói khi nghe đến chuyện tình yêu Nhưng người nào mà có thể khiến anh ta tài ba thế mà chịu làm thủy thủ nhỉ?
- Về điều này thì em chẳng biết gì cả - Bà nói.
- Đây đúng là một bí mật - Surcouf gật gù.
Ngày hôm sau, René lại bị Surcouf và thầy Bras-d Acier đánh thức Đêm qua và nhất là do Surcouf khuyên nhủ, thầy Bras-d Acier đã đến xin lỗi René.
Chương 54: Nhổ neo
Tám ngày sau sự việc chúng ta vừa chứng kiến tức là khoảng cuối tháng Bảy, trên tường thành Saint-Malo đầy ắp những khán giả đang háo hức được chứng kiến một cảnh tượng lặp đi lặp lại mỗi ngày trên các hải cảng nhưng không bao giờ khiến họ chán mắt. Tất cả các con thuyền buồm trên cảng đều kéo cờ, tất cả các ngôi nhà quay ra cảng đều treo quốc kỳ. Phía cuối cảng nội địa, một con tàu lớn bốn trăm tấn đang tiến ra sau bốn tàu kéo, mỗi tàu có người hai tay chèo. Tất cả họ đều hát vang tạo thành hoà âm át cả tiếng đám đông:
Tàu cướp hàng của kẻ thù chạy nhanh mải miết
Mang lại vinh quang hay cõi chết
Tiến lên! Nước Pháp muôn năm!
Ngập tràn khắp Saint-Malo
Những con tàu đường trường đạp sóng xô
Tiến lên, thượng lộ bình an!
Hỡi các chàng thủy thủ, ngoài khơi hãy mởto đôi mắt
Tàu tuyệt nhất cũng là tàu lớn nhất.
Hỡi các chàng thủy thủ, ngoài khơi, hay mở to đôi mắt!
Tàu tuyệt nhất cũng là tàu lớn nhất.
Tiến lên tàu của chúng ta!
Tàu của chúng ta sẽ ra khơi
Nhanh hơn đường lao của cá bơi.
Trong lúc các con thuyền kéo chiếc tàu qua eo hẹp chia đảo Saint-Serran và đảo Saint-Malo, người ta có thể thấy bên dưới cột buồm mũi hình một bộ xương tuyệt vời như vừa chui từ quan tài ra.
Đó là chiếc tàu Revenant vừa được đóng bằng tiền của thuyền trưởng Surcouf dùng để thám thính đại dương, chốn kịch trường của những chiến công oai hùng của thuyền trưởng anh dũng ấy. Nó sắp xuất hiện trong Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương như một Kẻ trở về.
Vừa nhìn thấy nó, dân chúng đứng trên các mỏm đá, ghé qua tường thành hay tụ tập bên những ô cửa sổ đồng thanh hô vang
"Revenant muôn năm!
Đoàn thủy thủ muôn năm!"
Những tay chèo đứng dậy và cũng hô vang:
"Surcouf muôn năm! Nước Pháp muôn năm!"
Tất cả cửa sổ trên tàu cướp biển đều có vợ con, anh em và bạn bè của họ. Những người này có vẻ sốt ruột và đã chau mày vì chuyến tàu phải ra khơi đúng mười hai giờ trưa. Mười một giờ đã điểm mà không thấy một người đàn ông nào trong thủy thủ đoàn của Surcouf lên boong. Ông cữ thuyền phó Bléas đi xem người của mình làm gì ở quán nhà chị Leroux hay trên phố Traversière. Lát sau, Bléas trở lại nói nhỏ với ông rằng, giống César chuẩn bị đi Tây Ban Nha và bị chủ nợ chặn lại, đoàn thủy thủ của ông cũng bị người Do Thái cho vay tiền hiện đang chặn lại không cho họ đi chừng nào chưa trả nợ. René đứng cạnh Surcouf nhận thấy có khả năng can thiệp vào việc này nên anh xin phép đi thay ông và xem có cách nào giải quyết êm thấm giữa con nợ và chủ nợ hay không.
Những ai không được thấy con tàu ra khơi trong điều kiện như con tàu của Surcouf có lẽ cũng không hình dung ra quang cảnh đặc biệt và tò mò nhất có thể tưởng tượng.
Khi các khoản tạm ứng mới được phát cho các thủy thủ, tức thì cả những bà vợ và chủ nợ xông vào họ để giành lấy nhiều tiền nhất có thể. Nói chung, trong những hoàn cảnh như thế thì phụ nữ đáng sợ hơn các chủ nợ: những cơn tru tréo, khóc lóc, than vãn của các bà vợ hoà với lời đe nẹt của dân Do Thái như xiết họ tức thở. Tuy thế, phụ nữ bao giờ cũng giành ưu thế. Những con chim mồi đáng thương biết rằng sau lực lượng cộng đồng thậm chí sau các quan toà thì phụ nữ luôn có đủ lý lẽ để chống lại họ. Họ vừa để cho các bà vợ giật từng sợi tóc vừa hiểu rằng chi tiêu trong gia đình phải được ưu tiên. Thế nhưng, khi người phụ nữ cuối cùng cứu được đồng tiền của các ông chồng thì các quý ông này lại phải chịu cơn thịnh nộ khác. Họ đành đưa nốt những đồng bạc cuối cùng cho chủ nợ nhưng nếu các chủ nợ không chấp nhận một nửa khoản họ đòi, nếu con nợ đầu tiên tỏ ra ngoan cố, sẵn sàng nổi đoá lên nếu việc can thiệp bằng vũ lực trở nên cần thiết thì thủy thủ giận dữ với chủ nợ cương quyết sẽ bắt đầu lao vào cuộc đấu khẩu xứng với những lời khiêu khích của các anh hùng trong trường ca của Homère.
Thế mà đó đã là chuyện vừa xảy ra. René đứng giữa một cuộc hỗn loạn thật sự. Vừa nhận ra anh, đám thủy thủ hiểu ngay vị cứu tinh của mình đã đến, những tiếng reo la "Thư ký của chỉ huy!" đón chào anh kèm với những tràng pháo tay ròn rã. Chiếc túi anh cầm trên tay có vẻ đầy vàng phần nào làm yên lòng các chủ nợ. Anh trèo lên bàn và ra hiệu muốn nói. Tất cả lập tức im bặt. Sự im lặng mới tuyệt đối làm sao! Người ta ngỡ như sắp có sấm của Decade.
- Thưa các bạn - René cất giọng - Ngài chỉ huy không muốn ngay lần đầu ông ra quân trên thành phố quê hương mình lại xảy ra xích mích giữa các thủy thủ, dù quê ở đâu, với đồng bào của ông ấy.
Nói đến đây, René nhận ra giữa những cất đầu đang hướng về mình có đầu của Saint-Jean, tức là người thủy thủ đã đến ăn tối theo lời mờí của anh và kể mọi chuyện về Surcouf.
- Lại đây anh Saint-Jean - René nói rồi quay sang các thủy thủ và chủ nợ hỏi - Tất cả mọi người đều biết Saint-Jean?
- Chúng tôi biết anh ấy - Cả chủ nợ và các thủy thủ đáp.
- Đó là một người đứng đắn đúng không?
- Đúng! Các thủy thủ đồng thanh đáp - Đúng! Đúng! Đúng!
- Đúng! - Đám người Do Thái đáp không mấy hăng hái.
- Tôi giao nhiệm vụ cho anh ấy trả tiền cho các người. Anh ấy sẽ trả mỗi chủ nợ năm phần trăm khoản lãi dù vay ở thời điểm nào. Những ai vay một tháng, mười lăm ngày hay tám ngày đều nhận lãi từ tiền của mình, như thể cho vay từ một năm.
Đám chủ nợ xì xào.
- Nào, nhận hoặc là không - René nói - Đây là tiền (anh chỉ vào chiếc túi) còn đây là túi của tôi, một khi nó đã vào trong túi tôi thì các vị đừng mong thấy nó và những gì trong túi nữa, một, hai, ba…
- Chúng tôi đồng ý! - Đám chủ nợ ầm lên.
- Saint-Jean, hãy thanh toán nhanh lên, thuyền trưởng đang rất sốt ruột.
Saint-Jean là một người tính toán nhanh nhẹn, chỉ trong vòng mười lăm phút, tất cả đã kết thúc. Khoản tiền ban đầu đám chủ nợ đòi lên đến 52 nghìn phăng đã được thanh toán hết 20 nghìn. Bọn Do Thái cười thầm vừa thú nhận chúng không mong gì hơn tất cả các khoản nợ còn lại cũng được trả như thế.
René nhận từ tay Saint-Jean bản cam kết tập thể đã nhận 20 nghìn phăng đổi lại họ thả con nợ ra. Thế là những cánh cửa mở toang, rào chắn bị dỡ bỏ và các thủy thủ ầm ĩ, nhanh nhẹn như một vòi rồng lao về cổng Dinan, nơi hẹn xuất phát.
Tàu sẽ ra khơi đúng 12 giờ trưa. Người ta chỉ còn mười lăm phút nữa. Trán thuyền trưởng Surcouf dãn ra khi thấy đoàn thủy thủ cùng đến.
- Thật lòng - ông nói với René - Tôi đã biết rõ anh có thể đánh với Héc-quyn, bắn súng như Junot, đấu gươm với Saint-Georges, uống như tướng Bisson, nhưng tôi còn chưa biết anh cũng có tài ngoại giao giỏi như ngài Talayrand đâu đấy, anh làm thế quái nào vậy?
- Tôi đã trả tiền cho họ - René đáp gọn.
- Anh đã trả cho họ ư?
- Đúng thế!
- Anh trả bao nhiêu?
- 20 nghìn phảng, thật quá rẻ. Ban đầu họ đòi 50 nghìn.
- Hai mươi nghìn phăng! - Surcouf nhắc lại.
- Ở đây không có thói quen người mới đến trả khoản "ra mắt" à? - René cười và hỏi.
"Rõ ràng đây là cháu của Sa hoàng Pierre Đại đế muốn, như tổ tiên của mình, học nghề thủy thủ đây - Surcouf nghĩ thầm trong bụng".
Rồi ông quay sang lớn giọng nói với đám thủy thủ:
- Này, hỡi quân chó má các người - ông nói - có thể các người cho rằng nhờ ta mà các người lành lặn thoát khỏi tay bọn chủ nợ thì các người nhầm to: Một khi đã trả trước, ta có thói quen với đội quân của mình là họ đừng mong nhận thêm một xu. Chính người bạn mới René của các ngài đã trả khoản ra mắt đấy. Kể ra hai mươi nghìn phăng cũng hơi đắt, nhưng các anh còn mong gì hơn? Đó là thói hoang của anh ta. Ta hy vọng các anh biết ơn anh ấy về điều này và nếu anh ấy gặp bất cứ nguy hiểm gì cần phải làm sao cho anh ấy thoát khỏi nó, đó là việc các anh phải làm. Còn bây giờ, chúng ta lên đường thôi.
Surcouf đã cho làm một lối đi xuống bến khi thủy triều hạ, nhưng vì lúc đó, thủy triều lên cao nên những con sóng đã xô lên những bước chân đầu tiên. Tiếng trống gọi lên boong vang lên giục thủy thủ xuống xà lan, mỗi chiếc chở 12 người ra tàu. Một tiếng sau, 140 thủy thủ đã lên đến nơi và René là một trong số đầu tiên, sau khi đã nhận những lời cảm ơn của bạn bè. Tiếp sau là tham mưu lên boong với tiếng trống và tiếng sáo chào đón.
Trong giây lát, ai vào vị trí người đó: thuyền trương trước bệ lái các thủy thủ điều phối trên bực buồm, sĩ quan gần bảng báo hiệu. Thủy thủ đoàn bao gồm tất thảy 145 người, Surcouf còn định mang 180 người trong cảng đầu tiên nơi ông thả neo.
Bras-d Acier là người duy nhất vắng mặt. Ông ta đã nói với Surcouf rằng một khi René ở trên tàu thì ông không cần thêm thầy dạy kiếm nào nữa. Những chiếc thuyền được buộc lên tàu theo hình chiếc nỏ và một phát đạn đại bác vang lên, lá cờ ba màu cũng giương lên trên nóc cột buồm chính báo liệu đã đến giờ xuất phát. Vì gió không vào đến nơi nên các tay chèo phải đưa con tàu ra xa hơn. Các thủy thủ tiếp tục chèo trong khi Surcouf hoa tiêu thuộc nhất thông thổ đó đang chi đường cho người lái. Các thủy thủ lại cất giọng hát vang.
Đến Roche-Aux-Anglais, con tàu dừng lại, người ta nghe thấy giọng của Surcouf nói với thủy thủ đoàn của mình nhưng đồng thời cũng cho tất cả khán giả đến từ biệt nghe thấy:
- Trời yên, biển lặng, gió thuận! Chuẩn bị giương buồm ra khơi! Hãy căng buồm, hãy kéo buồm lên!
Cánh buồm xổ xuống dọc theo ba cột rồi phồng lên rất điệu đà con tàu đi sâu vào trong lạch Petite Conchéc chỉ hai giờ sau, tàu Revenant chỉ còn là cái chấm trắng nhỏ xa dần cho đến khi không còn nhìn thấy gì nữa.
Nguồn: http://vnthuquan.org/
